Srebro koloidalne – jak działa? Dlaczego nie należy go pić?

Srebrem koloidalnym nazywa się surowiec farmaceutyczny wykorzystywany między innymi w medycynie i kosmetologii. Jest to mieszanina cząsteczek srebra rozproszonych w cieczy, najczęściej w wodzie, bez rozpuszczania się w niej. Taki roztwór ma właściwości antybakteryjne, antywirusowe oraz przeciwgrzybicze. Preparaty zawierające srebro koloidalne stosuje się przede wszystkim w leczeniu ran i oparzeń, dermatoz, np. trądziku i łuszczycy, a także bakteryjnego zapalenia spojówek czy infekcji górnych dróg oddechowych. Nanosrebro znajdziemy też w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji twarzy, włosów czy w produktach do higieny jamy ustnej.

1. Czym jest srebro koloidalne?
2. Zastosowanie srebra koloidalnego
3. Czy srebro koloidalne jest bezpieczne? Jakie są przeciwwskazania do jego stosowania?

Czym jest srebro koloidalne?

Roztwór koloidalny to rodzaj mieszaniny, w której małe cząsteczki jednej substancji są zawieszone w cieczy bez rozpuszczania się w niej. Z chemicznego punktu widzenia srebro koloidalne (Argentum colloidale) jest zatem zawiesiną cząsteczek srebra (Ag) w wodzie. W takim wodnym roztworze srebra cząsteczki mają rozmiar nie większy niż 100 nanometrów – są na tyle małe, że pozostają równomiernie rozproszone i nie osadzają się na dnie ani nie unoszą się na powierzchni (mają jednakowy ładunek elektryczny, dlatego odpychają się od siebie). Roztwór gotowy do użycia lub składnik aktywny danego preparatu to nanosrebro bądź srebro nanokoloidalne.

Srebro koloidalne jest interesujące ze względu na swoje właściwości antybakteryjne, antywirusowe i przeciwgrzybicze. Było stosowane w zapobieganiu i leczeniu infekcji już w czasach starożytnych. O używaniu srebra w celu zapobiegania zakażeniom pisali m.in. Hipokrates czy Paracelsus. Wraz z rozwojem mikrobiologii i zrozumieniem roli bakterii w rozwoju chorób srebro zaczęło być stosowane bardziej świadomie – np. w leczeniu infekcji. Jednak odkrycie antybiotyków i ich masowe wprowadzenie do medycyny sprawiło, że stosowanie srebra w lecznictwie spadło – antybiotyki były skuteczniejsze i łatwiejsze w użyciu. Srebro powróciło do łask stosunkowo niedawno, gdy współczesna nauka i technologia umożliwiły rozwój jego nowych zastosowań.

Właściwości srebra koloidalnego:

• Antybakteryjne – srebro koloidalne wykazuje silne właściwości antybakteryjne, działa na wiele rodzajów bakterii. Może niszczyć bakterie poprzez uszkadzanie ich ścian komórkowych i zaburzanie funkcji enzymatycznych.
• Antywirusowe – badania wykazują, że srebro koloidalne może również działać przeciwwirusowo. Jest w stanie hamować replikację wirusów i inaktywować ich cząsteczki.
• Przeciwgrzybicze – srebro koloidalne jest także skuteczne w zwalczaniu grzybów i drożdży, w tym Candida albicans (nanocząstki srebra mogą wiązać się z błoną komórkową grzybów i prowadzić do jej uszkodzenia), dzięki czemu jest użyteczne w leczeniu infekcji grzybiczych.
• Przeciwzapalne – atomy srebra wiążą się z grupami tiolowymi i prowadzą do ich inaktywacji – wiele enzymów biorących udział w procesach zapalnych zawiera grupy tiolowe, więc ich hamowanie może zmniejszać produkcję mediatorów zapalenia. Badania pokazują, że srebro koloidalne może też hamować produkcję cytokin prozapalnych.

Zastosowanie srebra koloidalnego

Ze względu na swoje właściwości srebro koloidalne jest szeroko stosowane w medycynie:

• Leczenie ran i zapobieganie infekcjom – opatrunki nasączone srebrem koloidalnym są stosowane w leczeniu ran, owrzodzeń i oparzeń. Przyspieszają gojenie i zmniejszają stan zapalny. Roztwory srebra koloidalnego mogą być też używane do dezynfekcji skóry i błon śluzowych. Pomagają w zapobieganiu infekcjom i wspomagają procesy regeneracyjne.
• Choroby skóry – srebro koloidalne wspiera leczenie trądziku, egzemy, łuszczycy czy atopowego zapalenia skóry (AZS). Znajdziemy je m.in. w kosmetykach antybakteryjnych czy kojących. Jest też skuteczne w leczeniu zmian grzybiczych.
• Choroby oczu – krople do oczu ze srebrem koloidalnym mogą być stosowane w leczeniu ostrego bakteryjnego zapalenia spojówek. Srebro koloidalne bywa też składnikiem kropli stosowanych wspomagająco w stanach zapalnych i suchości oka.
• Infekcje górnych dróg oddechowych – spraye do nosa i gardła z nanosrebrem działają przeciwzapalnie i pomagają zwalczyć nieprzyjemne objawy przeziębienia, grypy, zapalenia zatok czy zapalenia gardła.
• Stany zapalne jamy ustnej – srebro koloidalne znajdziemy m.in. w pastach do zębów, płynach do płukania jamy ustnej czy żelach stomatologicznych. Mogą być one stosowane w leczeniu zapaleń dziąseł i innych chorób przyzębia.
• Opryszczka – nanosrebro wspomaga również walkę z opryszczką wargową, ponieważ łagodzi takie objawy, jak swędzenie czy pieczenie.

Czy srebro koloidalne jest bezpieczne? Jakie są przeciwwskazania do jego stosowania?

Srebro jest metalem ciężkim, w związku z czym może działać toksycznie na organizm. Jego szkodliwość zależy jednak od wielkości cząsteczek i stężenia. Cząsteczka srebra koloidalnego jest 100 razy mniejsza od innych preparatów srebra, np. azotanu srebra, dlatego też jego toksyczność jest stosunkowo niska przy stosowaniu zewnętrznym (preparaty do stosowania miejscowego z nanosrebrem są bezpieczne).

Jakie są przeciwwskazania do stosowania srebra koloidalnego? Osoby uczulone na srebro lub inne metale ciężkie powinny unikać stosowania nanosrebra, aby ustrzec się reakcji alergicznych. Nie powinno się go również używać w przypadku dzieci poniżej 3. roku życia, kobiet w ciąży i mam karmiących piersią.

Przed rozpoczęciem stosowania srebra koloidalnego zaleca się konsultację z lekarzem, aby omówić potencjalne korzyści i ryzyko oraz upewnić się, że nie występują przeciwwskazania zdrowotne. Należy kupować wyłącznie preparaty z nanosrebrem dopuszczone do sprzedaży aptecznej.