Wirusowe zapalenie gardła – objawy i leczenie. Domowe sposoby na ostre zapalenie gardła
Piotr Gmachowski

Wirusowe zapalenie gardła – objawy i leczenie. Domowe sposoby na ostre zapalenie gardła

Wirusowe zapalenie gardła najczęściej objawia się bólem gardła w momencie przełykania, podwyższoną temperaturą ciała, mogą pojawić się również katar, kaszel, bóle głowy. Ostre infekcje gardła o podłożu wirusowym leczy się objawowo, stosując różnego rodzaju miejscowo działające preparaty przeciwbólowe w postaci tabletek do ssania czy aerozoli, a także leki przeciwgorączkowe i przeciwzapalne. 

Wirusowe zapalenie gardła – przyczyny. Jakie wirusy wywołują zapalenie gardła?

U osób dorosłych ostry ból gardła jest spowodowany najczęściej przez wirusy, szacuje się, iż w 70% do 90% przypadków stanów zapalnych błony śluzowej gardła przyczyną są infekcje wirusowe. U dzieci infekcje spowodowane przez bakterie są częstsze. 

Do wirusów, które najczęściej wywołują zapalenie gardła zaliczamy:

  • wirusy grypy, 
  • wirusy paragrypy, 
  • adenowirusy, 
  • rynowirusy, 
  • koronawirusy,
  • wirusy opryszczki,
  • enterowirusy. 

U dzieci i młodych dorosłych występować może również mononukleoza zakaźna, czyli choroba, której przyczyną jest wirus Epsteina-Barr. 

Wirusowe zapalenie gardła – objawy

Do najbardziej charakterystycznych objawów ostrego zapalenia gardła należą: ból i drapanie w gardle, chrypka, a także problemy z połykaniem pokarmów i napojów (połykanie często bywa bolesne). Objawami towarzyszącymi są często także: kaszel, podwyższona temperatura ciała, nieżyt nosa, wystąpić również może powiększenie okolicznych węzłów chłonnych i ból głowy. Ważną kwestią podczas zapalenia błony śluzowej gardła jest nawodnienie pacjenta, ponieważ dolegliwości bólowe, które towarzyszą stanom zapalnym mogą powodować unikanie spożywania płynów i pokarmów przez chorego. 

Literatura fachowa zwraca również uwagę na fakt, iż podczas zakażenia:

  • adenowirusem, oprócz zapalenia gardła, wystąpić może zapalenie spojówek,
  • wirusem paragrypy lub koronawirusem zapalenie gardła przebiega z objawami typowo przeziębieniowymi,
  • wirusem Herpes simplex objawom zapalenia towarzyszą zmiany zapalno-nadżerkowe, które zlokalizowane są na przykład na wargach lub dziąsłach (okolice przedniej części jamy ustnej),
  • wirusem Coxsackie występują pęcherzykowe zmiany na łukach podniebiennych,
  • wirusem Epsteina-Barr zapalenie gardła może objawiać się powiększeniem migdałków, które pokryte są obfitym, białawym nalotem, zakażenie dotyczy głównie osób w wieku od 15. do 30. roku życia.

W przypadku rynowirusów udało się zidentyfikować ponad 100 różnych serotypów tego drobnoustroju, dane literaturowe podają, iż wirusy te odpowiadają za blisko 20% stanów zapalnych gardła.

Polecane dla Ciebie

Wirusowe zapalenie gardła a bakteryjne zapalenie gardła – jak je od siebie odróżnić?

W procesie odróżnienia przyczyny zapalenia gardła ważne są objawy kliniczne. Pomocne dla lekarzy może być również użycie skali McIsaaca/Centora, w której ocenie podlegają następujące kryteria:

  • gorączka powyżej 38 st. C,
  • powiększenie węzłów chłonnych szyjnych przednich,
  • brak kaszlu,
  • nalot włóknikowy i obrzęk migdałków,
  • wiek (odpowiedni przedział wiekowy).

Za wirusowym podłożem choroby może świadczyć obecność: kaszlu, kataru oraz temperatury poniżej 38 st. C. Natomiast objawy, takie jak: gorączka powyżej 38 st. C, bolesne i powiększone węzły chłonne szyjne oraz wysięk na migdałkach mogą świadczyć, iż przyczyną choroby jest zakażenie bakteryjne. Zapalenie gardła o podłożu bakteryjnym najczęściej występuje u dzieci w wieku od 5 do 15 lat. 

Oczywiście nie należy zapominać, iż złotym standardem dla potwierdzenia bakteryjnego podłoża zapalenia gardła jest wykonanie posiewu wymazu gardła, lekarz może się zdecydować na posiew w przypadku niepewności w postawieniu prawidłowej diagnozy.

Wirusowe, ostre zapalenie gardła – leczenie

Podejmując temat leczenia wirusowego zapalenia gardła, warto przypomnieć, iż chroniczny ból gardła wymaga diagnozy lekarskiej, w szczególności, kiedy sytuacji tej towarzyszy uporczywa chrypka i powiększenie węzłów chłonnych. Nie powinno się bagatelizować tego typu objawów nawet w sytuacji, gdy występujące dolegliwości są umiarkowanie nasilone i mało dokuczliwe. Również w przypadku małych dzieci, kobiet w ciąży oraz kobiet karmiących samoleczenie jest ograniczone i warto w tych sytuacjach skonsultować się z lekarzem prowadzącym. 

Literatura fachowa zwraca uwagę, iż podczas infekcji wirusowych błony śluzowej gardła zaleca się leczenie objawowe. W celu złagodzenia bólu można stosować miejscowo np. benzokainę, lidokainę, flurbiprofen – najczęściej w formie tabletek do ssania na gardło. W leczeniu wykorzystuje się również środki zmniejszające ilość drobnoustrojów w obrębie jamy ustnej, w połączeniu z lekami przeciwbólowymi w formie aerozoli lub roztworów do płukania gardła. W sytuacji, kiedy dolegliwości są mocno dokuczliwe, można zastosować tabletki przeciwbólowe (np. paracetamol) lub leki przeciwzapalne (np. ibuprofen). 

Warto pamiętać, iż antybiotyki są lekami, które nie działają na wirusy, dlatego podczas wirusowego zapalenia błony śluzowej gardła nie ma konieczności ich stosowania.

Wirusowe zapalenie gardła – domowe sposoby

Podczas wirusowego zapalenia gardła dobre efekty podczas leczenia może przynieść:

  • spożywanie dużej ilości płynów w celu nawilżenia błony śluzowej gardła,
  • nawilżanie powietrza w pomieszczeniach,
  • unikanie nikotyny, alkoholu, a także ostrych przypraw,
  • spożywanie miękkich potraw (w szczególności podczas dużych dolegliwości bólowych podczas przełykania),
  • płukanie gardła roztworami z rumianku i szałwii,
  • płukanie gardła roztworem soli kuchennej (chlorku sodu),
  • płukanie gardła wodą z sodą oczyszczoną,
  • stosowanie herbat z łagodzącymi podrażnienia środkami nawilżającymi (prawoślaz lekarski, ziele pierwiosnka.
  1. E. Gowin, W. Horst-Sikorska, Leczenie zapalenia gardła bez antybiotyku – czy to możliwe? „Farmacja Współczesna” 2012, nr 83-89 (5).
  2. M. Zagor, P. Czarnecka, M. Janoska-Jaździk, Ostre i przewlekłe zapalenie gardła, „mp.pl” [online], https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-jamy-ustnej-i-gardla/179684,ostre-i-przewlekle-zapalenie-gardla, [dostęp:] 13.12.2020.
  3. E. Mazur, Diagnostyka ostrych zakażeń górnych dróg oddechowych (GDO) – dobór materiałów i problemy interpretacyjne związane z obecnością flory fizjologicznej i nosicielstwem, „Post. Mikrobiol.” 2012, nr 3, s. 213–217.
  4. R. Jachowicz i in., Farmacja Praktyczna, PZWL, Warszawa 2007, s. 244-245.
  5. K. Lennecke, K. Hagel, K. Przondziono, Opieka farmaceutyczna w samoleczeniu wybranych chorób, MedPharm Polska, Wrocław 2012, s. 45-46.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak powstaje nowotwór?

    Nowotwory są główną przyczyną zgonów na świecie. Szacuje się, że w Polsce choruje na nie ponad milion osób, a ok. 100 tys. umiera. Niestety, statystyki te z roku na rok są coraz mniej optymistyczne. Jak powstaje nowotwór? Czy da się zapobiec jego rozwojowi?

  • Jaki jest prawidłowy kolor moczu?

    Oddawanie moczu jest naturalną potrzebą, którą realizujemy kilka razy dziennie. Kolor moczu może być także wyznacznikiem stanu naszego zdrowia, rodzaju spożywanych leków oraz składu naszej diety. Co więc może oznaczać zmiana jego barwy?

  • Odma opłucnowa – przyczyny, objawy i leczenie

    Odmą opłucnową nazywamy obecność powietrza w jamie opłucnej, która spowodowana jest uszkodzeniem płuca lub klatki piersiowej. Czy ten stan zawsze jest niebezpieczny dla życia? Z jakimi objawami się wiąże?

  • Krwawienie z odbytu – przyczyny, leczenie, powikłania

    Krwawienie z odbytu jest najczęściej objawem schorzeń, takich jak hemoroidy, szczeliny odbytu, nieswoiste zapalenie jelit, wrzody i rak jelita grubego. Zwykle krwawienie z odbytu można zauważyć na papierze toaletowym, w wodzie w muszli klozetowej lub w stolcu. Ważne jest, aby w momencie zauważenia problemu skontaktować się z lekarzem, ponieważ może to być oznaką poważnej choroby, która rozwija się w organizmie.

  • Czy można od urodzenia nie czuć bólu? Co to jest analgezja?

    Ból jest wpisany w ludzkie istnienie. Wbrew pozorom to zjawisko pozytywne, ponieważ informuje nas o zagrożeniach zdrowia, a nawet życia. Jednakże są ludzie, którzy nie są zdolni do odczuwania bólu, cierpią bowiem na analgezję wrodzoną.

  • Gorączka plamista Gór Skalistych – przyczyny, objawy, leczenie

    Dla przeciętnego Polaka gorączka plamista Gór Skalistych brzmi niezwykle egzotycznie. Nie da się ukryć, że choroba w Polsce jest bardzo rzadko spotykana. Zagrożenie jest jednak realne, zwłaszcza dla osób, które podróżują do Stanów Zjednoczonych.

  • Zatrucie nikotynowe – objawy, leczenie przedawkowania

    Objawy zatrucia nikotyną zależne są głównie od liczby wypalonych papierosów. Uznaje się, że aby doszło do wystąpienia zatrucia nikotynowego, konieczne jest przyjęcie w krótkim czasie ok. 4-8 mg nikotyny. Podstawą oczyszczania organizmu z nikotyny jest oczywiście rzucenie palenia papierosów. Większość nikotyny dostarczanej wraz z wypalanym papierosem wydalana jest niemal natychmiastowo przez nerki.

  • WZW C – przyczyny, objawy, czynniki ryzyka wirusowego zapalenia wątroby typu C

    Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) to choroba wywołana przez wirusa zapalenia wątroby typu C. Choroba ta jest często nazywana „cichym zabójcą”, ponieważ wczesne stadium infekcji często nie daje objawów, a osoba zakażona może przez wiele lat nie wiedzieć, że jest chora. Wirusowe zapalenie wątroby typu C może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak marskość wątroby, rak wątrobowokomórkowy i niewydolność wątroby, jeśli nie zostanie zdiagnozowane i leczone na czas. Objawy wirusowego zapalenia wątroby typu C mogą obejmować zmęczenie, utratę apetytu, nudności i wymioty, bóle brzucha, ciemny mocz, żółtaczkę, świąd skóry czy bóle stawów.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij