Koronawirusy – charakterystyka wirusów z rodziny Coronaviridae. Jakie choroby powodują ludzkie koronawirusy?
Piotr Gmachowski

Koronawirusy – charakterystyka wirusów z rodziny Coronaviridae. Jakie choroby powodują ludzkie koronawirusy?

Koronawirusy to duża rodzina wirusów RNA, których nosicielami są zwierzęta (ssaki i ptaki) oraz ludzie. Znajdują się w niej patogeny wywołujące objawy ze strony układu oddechowego czy pokarmowego o nasileniu łagodnym lub umiarkowanym, a także takie, które mogą powodować ciężkie, a nawet śmiertelne zakażenia. Koronawirus jest przenoszony najczęściej drogą kropelkową. Jakie są objawy infekcji koronawirusowych?

Koronawirusy – czym się charakteryzują? Rodzaje koronawirusów

Koronawirusy są wirusami osłonkowymi, a materiałem genetycznym wirusa jest jednoniciowy RNA o dodatniej polarności. Nazwa tej rodziny wirusów pochodzi od obecności charakterystycznych wypustek w obrazie mikroskopu elektronowego, które przypominają koronę słoneczną. Ludzkie koronawirusy zostały po raz pierwszy zidentyfikowane w połowie lat 60. XX wieku.

Grupę wirusów z rodziny Coronaviridae można podzielić na dwie różniące się od siebie podgrupy. Pierwszą z nich stanowią wirusy o niskiej chorobotwórczości, które są przyczyną wystąpienia infekcji górnych dróg oddechowych (objawy łagodne i umiarkowane). Natomiast drugą grupę stanowią wirusy wykazujące wysoką patogenność, są one groźniejsze i stanowią poważniejsze zagrożenie dla zdrowia – patogeny te mogą być przyczyną ciężkiego zapalenia płuc. 

Koronawirusy – chorobotwórczość

Wyróżnia się siedem patogennych koronawirusów. Pierwsze cztery rodzaje są odpowiedzialne za występowanie łagodnie przebiegających infekcji dróg oddechowych:

  • OC43 (HCoV-OC43),
  • HKU1 (HCoV-HKU1), 
  • 229E (HCoV-229E), 
  • NL63 (HCoV-NL63).

Trzy pozostałe rodzaje patogenów odpowiadają między innymi za ciężkie wirusowe zapalenie płuc, dodatkowo mogą one doprowadzić w przebiegu choroby do ostrego uszkodzenia płuc, a także do ARDS – zespołu ostrej niewydolności oddechowej (ang. Acute Respiratory Distress Syndrome). Są to:

  • SARS-CoV,
  • MERS-CoV,
  • SARS-CoV-2.

Dowiedz się więcej na temat SARS i MERS.

Koronawirusy są odpowiedzialne nie tylko za występowanie chorób układu oddechowego, lecz także przewodu pokarmowego oraz chorób ośrodkowego układu nerwowego (również u zwierząt). 

Powiązane produkty

Koronawirusy – jak dochodzi do zakażenia?

Koronawirusy atakują głównie komórki nabłonka. Mogą przenosić się pomiędzy ludźmi drogą kropelkową, a zakażenie może nastąpić w wyniku bliskiego lub bezpośredniego kontaktu z nosicielem. Opierając się o dane literaturowe, przyjmuje się, iż do zakażenia koronawirusem może też dojść poprzez systemy wentylacji, na przykład w trakcie podróży samolotem.

Należy również pamiętać, iż wirusy mogą przenosić się poprzez kontakt pośredni, np. poprzez zakażone przedmioty. Dlatego ważnymi aspektami w walce z koronawirusem są częsta dezynfekcja, zachowywanie dystansu oraz zakrywanie ust i nosa.

Koronawirusy – objawy infekcji koronawirusowych

Do objawów infekcji koronawirusowych (wirusy SARS i MERS) zalicza się:

  • gorączkę powyżej 38°C, 
  • nieproduktywny kaszel, 
  • ból gardła
  • dreszcze,
  • ból mięśni, 
  • duszność.

Dane źródłowe do objawów zakażenia wymieniają niekiedy biegunkę oraz wymioty.

Natomiast w przypadku koronawirusa SARS-CoV-2, który powoduje chorobę COVID-19 do objawów zakażenia zalicza się:

  • gorączkę (98%),
  • suchy kaszel (76%),
  • duszność (55%),
  • bóle mięśni oraz zmęczenie (44%),
  • bóle głowy (8%),
  • krwioplucie (5%),
  • biegunkę (3%).

U chorych zaobserwowano również utratę węchu oraz smaku. Warto zauważyć, iż niewielu chorych w przebiegu zakażenia skarżyło się na nieżyt nosa lub ból gardła. Zaobserwowano, iż przebieg zakażenia oraz obraz kliniczny w przypadku dzieci, osób starszych oraz osób z obniżonym poziomem odporności może się od siebie istotnie różnić. Powikłania zakażenia koronawirusem obejmują między innymi: zespół ostrej niewydolności oddechowej, niedokrwistość oraz ostre uszkodzenie mięśnia sercowego.

Koronawirusy – leczenie zakażeń koronawirusami

W przypadku pacjentów zakażonych wirusem SARS-CoV-2 aktualnie podstawą terapii jest leczenie wspomagające, a także działania mające na celu ograniczenie wystąpienia powikłań. 

Przez lata w leczeniu infekcji koronawirusowych wykorzystywano leki z różnych grup, szukając najodpowiedniejszej terapii. Pomimo, iż stosuje się nadal różne opcje terapeutyczne, nie ustalono jednolitych schematów leczenia. Leczenie zakażeń koronawirusowych jest uzależnione przede wszystkim od stanu klinicznego osoby zakażonej. Wśród wykorzystywanych leków wymienia się: antybiotyki, leki przeciwwirusowe (oseltamiwir, lopinawir, rytonawir oraz remdesiwir), kortykosteroidy oraz tlenoterapię. W terapii wykorzystywane jest również osocze ozdrowieńców, zgodnie z zaleceniami podaje się je na początku infekcji, w przypadku ciężkiego przebiegu choroby.

Koronawirusy – profilaktyka. Jak uniknąć zakażenia koronawirusem?

Aby uchronić się przed zakażeniem koronawirusem, należy pamiętać o przestrzeganiu podstawowych zasad higieny. Zaleca się częste mycie rąk, zachowywanie odpowiedniego dystansu, unikanie dużych skupisk ludzkich, a także zakrywanie ust i nosa poprzez noszenie maseczki oraz dezynfekcję często dotykanych przedmiotów czy powierzchni. Istotnym aspektem w walce z koronawirusem jest wczesne postawienie trafnej diagnozy oraz izolacja osób zakażonych. Ważne są również szczepienia, dzięki nim wirus ma utrudnioną możliwość rozprzestrzeniania się.

  1. K. W. Pancer, Pandemiczne koronawirusy człowieka – charakterystyka oraz porównanie wybranych właściwości HCoV-SARS i HCoV-MERS, „Post. Mikrobiol.” 2018, nr 1, s. 22–32.
  2. S. Al Saleh, T. Sher, M. A. Gertz, Multiple Myeloma in the Time of COVID-19, „Acta Haematol.” 2020, nr 17, s. 1-7.
  3. K. Pyrć, Ludzkie koronawirusy, „Postępy Nauk Medycznych” 2015, nr 4B.
  4. L. E. Gralinski, R. S. Baric, Molecular pathology of emerging coronavirus infections, „J. Pathol.” 2015, nr 235, s. 185–195.
  5. R. Channappanavar, S. Perlman, Pathogenic human coronavirus infections: causesand consequences of cytokine storm and immunopathology, „Semin. Immunopathol.” 2017, nr 5, s. 529–539.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zespół odstawienny (abstynencyjny) – objawy, czas trwania, leczenie

    Zespół odstawienny to reakcja organizmu na odstawienie substancji psychoaktywnych, takich jak alkohol, narkotyki oraz leki. Objawia się różnorodnymi dolegliwościami fizycznymi i psychicznymi, które mogą być intensywne i trudne do zniesienia. Jakie są najczęstsze symptomy? Jak długo trwa ten stan? Jakie metody leczenia pomagają złagodzić jego przebieg?

  • Komar tygrysi – czy jest groźny? Jak rozpoznać komara tygrysiego i jego ugryzienie?

    Komar tygrysi to jeden z najbardziej inwazyjnych gatunków komarów na świecie, którego obecność stwierdzono już na niemal wszystkich kontynentach – także w Europie. Jego ukłucia nie tylko wywołują silne reakcje skórne, ale mogą również prowadzić do przeniesienia niebezpiecznych wirusów tropikalnych. Wraz z postępującym ociepleniem klimatu oraz rozwojem globalizacji rośnie ryzyko, że komar tygrysi zadomowi się również w Polsce.

  • Neuropatia cukrzycowa – jedno z najczęstszych powikłań cukrzycy

    Neuropatia cukrzycowa jest najczęstszym powikłaniem diabetologicznym, z którym zmaga się znaczny odsetek osób chorych na cukrzycę. Patologia ta charakteryzuje się postępującym uszkodzeniem nerwów obwodowych, wywołanym długotrwale utrzymującym się podwyższonym stężeniem glukozy we krwi. Konsekwencje ignorowania wczesnych symptomów oraz niewłaściwej kontroli glikemii mogą okazać się dramatyczne – od przewlekłego bólu znacząco obniżającego jakość życia, przez owrzodzenia kończyn dolnych, aż po konieczność amputacji stopy czy zwiększone ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych. W poniższym artykule przedstawiamy kompleksową analizę tego powikłania, jego mechanizmów rozwoju, objawów klinicznych oraz współczesnych możliwości terapeutycznych.

  • Bąblowica – objawy i leczenie zarażenia tasiemcem bąblowcowym

    Bąblowica jest chorobą odzwierzęcą, w której dochodzi do zakażenia człowieka tasiemcem bąblowcowym. Jedną z najczęstszych dróg zakażenia jest spożycie niemytych owoców leśnych. Głównymi nosicielami tasiemców są psy, koty i lisy. Objawy choroby są nieswoiste, a ze względu na rzadkość występowania mogą być często mylnie zinterpretowane lub przeoczone. Leczenie różni się w zależności od stadia zaawansowania choroby i narządów zajętych przez larwy tasiemca.

  • Opuchnięte oczy – przyczyny i sposoby leczenia opuchlizny powiek

    Powieki, jako niezwykle delikatna i cienka część skóry wokół oczu, są szczególnie podatne na różnego rodzaju obrzęki. Przyczyny tego stanu mogą być bardzo zróżnicowane, a ich rozpoznanie często wymaga dokładnej obserwacji i analizy towarzyszących objawów.

  • Hirsutyzm – nadmierne owłosienie u kobiet. Jakie badania wykonać i jak przebiega leczenie?

    Choć hirsutyzm to problem, który dotyka wiele kobiet, to rzadko się o nim mówi. Dla wielu pań jest on wstydliwym tematem i często bywa źródłem kompleksów, a nawet obniżonej samooceny. Hirsutyzm objawia się nadmiernym owłosieniem w miejscach typowych dla mężczyzn – na twarzy (wąsik, broda, policzki), brzuchu czy plecach. Najczęściej jest spowodowany łagodnymi przyczynami, ale niekiedy może być również sygnałem poważniejszych zaburzeń hormonalnych.

  • Czym jest pokrzywka stresowa? Objawy i metody leczenia wysypki na tle nerwowym

    Pokrzywka stresowa to specyficzna odmiana reakcji skórnej, która pojawia się w odpowiedzi na czynniki psychiczne, w szczególności silny stres, lęk czy napięcie emocjonalne. W odróżnieniu od klasycznych postaci pokrzywki, które mają podłoże alergiczne lub fizykalne, pokrzywka na tle nerwowym może być związana z funkcjonowaniem układu nerwowego i reakcjami organizmu na bodźce psychiczne. W literaturze medycznej określana jest pokrzywką idiopatyczną z komponentą psychogenną lub pokrzywką psychogenną. Pokrzywka stresowa stanowi wyraźny przykład tego, jak silne emocje mogą wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu i prowadzić do powstawania charakterystycznych objawów dermatologicznych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl