Rutyna a rutozyd – czy jest między nimi różnica? Właściwości, działanie, suplementy i naturalne źródła rutyny
Alicja Świątek

Rutyna a rutozyd – czy jest między nimi różnica? Właściwości, działanie, suplementy i naturalne źródła rutyny

Rutyna to popularna nazwa stosowana dla grupy flawonoidów, które prawidłowo określa się mianem rutozydu. Posiada wiele zastosowań zarówno w lecznictwie, jak i kosmetyce. Ma silne właściwości przeciwutleniające, neutralizuje reaktywne formy tlenu, uelastycznia naczynia krwionośne i chroni je przed uszkodzeniami. Jest stosowana jako jeden ze składników kompleksów multiwitaminowych, które wspierają odporność. Zwiększa przyswajalność żelaza, przez co przy dłuższej suplementacji może wywoływać wytrącanie się kryształków w moczu. Z którymi lekami i mikroelementami nie powinno się łączyć rutyny, która cera najwięcej zyska przy stosowaniu preparatów z rutozydem oraz jaka jest wskazana dawka dzienna tego suplementu diety? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

Rutozyd, nazywany zazwyczaj rutyną, należy do flawonoidów, będących metabolitami roślinnymi o wielu cennych właściwościach. Związki te są szeroko rozpowszechnione w środowisku naturalnym. Rutyna jest przede wszystkim znana z silnych właściwości antyoksydacyjnych, które dodatkowo ulegają zwiększeniu w połączeniu z innymi surowcami o aktywności przeciwutleniającej. Dodatkowo rutozyd wykazuje właściwości przeciwzapalne i przeciwwirusowe oraz wzmacniające na naczynia krwionośne.

Rutyna a rutozyd

Rutozyd, a właściwie kwercetyno-3 rutozyd, nazywany również rutyną należy do związków bioflawonoidowych. Po raz pierwszy związek ten został wyizolowany z liści Ruty zwyczajnej (łac. Ruta graveolens), od której pochodzi jego nazwa. Znaczne ilości tego związku występują również w innych roślinach, jak gryka lub perełkowiec japoński. W mniejszych ilościach występuje w licznych owocach i warzywach, m.in. w skórkach cytryn, pomarańczy i jabłek, brokułach oraz w większości roślin strączkowych.

Rutozyd – działanie lecznicze i kosmetyczne

Rutyna znana jest przede wszystkim z silnych właściwości przeciwutleniających. Ograniczając procesy oksydacyjne, działa ochronnie na lipidową błonę komórkową. Poprzez neutralizację reaktywnych form tlenu zwiększa elastyczność naczyń krwionośnych i zabezpiecza je przed uszkodzeniami. Przeciwdziała to pojawianiu się obrzęków i stanów zapalnych w obrębie żył, które mogłyby spowodować pojawienie się żylaków i doprowadzić do chorób zakrzepowych. Z tego względu stosowana jest we wspomaganiu leczenia zaburzeń obwodowego krążenia żylnego, w tym jako składnik wielu leków i suplementów na żylaki. Rutozyd kwercetyny w połączeniu z witaminą C działa protekcyjnie na kolagen i elastynę, które są składnikami budulcowymi naczyń krwionośnych. Rutozyd powoduje uszczelnienie naczyń włosowatych, dzięki czemu jest skuteczny w profilaktyce oraz łagodzeniu objawów przeziębienia i grypy. Związek powoduje obniżenie ciśnienia śródgałkowego oraz zabezpiecza siatkówkę oka przed niekorzystnymi procesami oksydacyjnymi. Hamuje wydzielanie hormonów – bradykininy i mediatora prozapalnego – histaminy, działając tym samym przeciwalergicznie. Wykazuje również aktywność przeciwzapalną i niewielką przeciwbólową. Wykazano, że rutozyd działa ochronnie na komórki nerwowe, które występują w stanach upośledzenia pamięci na skutek uszkodzeń neuronów, spowodowanych niedokrwieniem komórek mózgowych. Rutyna znajduje również zastosowanie w kosmetyce, ponieważ spowalnia procesy uszkodzeń skóry związane z wiekiem, łuszczenie naskórka, przyspiesza gojenie się siniaków, stłuczeń oraz ran. Jest częstym składnikiem kremów polecanych do cery naczyniowej, ponieważ działa uszczelniająco oraz wzmacniająco na naczynka, ograniczając widoczność i tendencję do tworzenia tzw. pajączków.

Czy rutyna z witaminą C jest bardziej skuteczna w działaniu?

Rutozyd tworzy stabilne związki kompleksowe z licznymi jonami metali, m.in. żelaza, wapnia i niklu. Łączy się również z kationami, dzięki czemu przeciwdziała szybkiemu rozpadowi w wyniku utleniania kwasu l-askorbinowego, czyli witaminy C. Ponadto rutyna jest silnym antyoksydantem i wykazuje zdolność zmiatania wolnych rodników, co również zwiększa jej trwałość oraz sprzyja wydłużeniu czasu aktywności witaminy C. Z tego względu dodatek rutyny jest wskazany w preparatach z kwasem askorbinowym (wit. C)

Powiązane produkty

Czy długotrwałe profilaktyczne zażywanie rutyny może być szkodliwe?

Należy zachować szczególną ostrożność przy długotrwałym przyjmowaniu preparatów z rutyną, ponieważ może ona potęgować aktywność leków przeciwzakrzepowych, obniżać aktywność antydepresantów, a także zwiększać aktywność niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ).

Rutyna zwiększa przyswajalność żelaza z przewodu pokarmowego, co w połączeniu z sulfamidami i witaminą C oraz przewlekłym czasem zażywania preparatu może powodować wytrącanie kryształków w moczu.

Ponadto kobiety w ciąży oraz mamy karmiące powinny przedyskutować suplementację witaminą C z lekarzem ginekologiem.

Dowiedz się więcej o żelazie i niedokrwistości.

Rutyna – dawkowanie tabletek dorosłym i dzieciom

Jak w przypadku większości preparatów dawkowanie zależy zazwyczaj od wieku, uwarunkowań genetycznych oraz ogólnego stanu zdrowia. Zazwyczaj u dorosłych oraz młodzieży zaleca się przyjmowanie od 25 do 100 mg  rutyny na dobę. Natomiast u dzieci przeważnie podaje się od 25 do 50 mg rutozydu. Jednocześnie warto stosować się do wskazań producenta zamieszczonych na opakowaniu produktu. W przypadku wątpliwości można skonsultować dawkę z lekarzem lub farmaceutą. Substancja występuje naturalnie w pożywieniu. Dotychczas nie odnotowano przypadków jej przedawkowania. Dodatkowo suplementację rutyną zaleca się pacjentom, u których występują częste krwotoki z nosa, siniaki i pękające naczynka. Może być również traktowana jako profilaktyka retinopatii cukrzycowej i zaburzeń krążenia.

ZESTAWY WITAMIN

MULTIWITAMINY DLA DZIECI

Który suplement z rutyną wybrać? Jakie są naturalne źródła rutozydu?

Rutozyd powszechnie występuje w wielu warzywach i owocach. Na skalę światową pozyskuje się ten związek z kwiatów perełkowca japońskiego (łac. Sophora japonica) oraz ziela gryki (łac. Fagopyrum esculentum), które są najbogatszymi jej źródłami. Dodatkowo można ją znaleźć w rucie, owocach aronii, pomidorach, cytrusach, jagodach. Rutyna i jej pochodne znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym i są składnikiem licznych preparatów aptecznych, zwłaszcza kompleksów multiwitaminowych. W dostępnych produktach występuje w postaci  tabletek, kapsułek, granulatu, proszków, kropli do oczu, żeli do stosowania zewnętrznego oraz czopków.

  1. K. Karłowicz-Bodalska i in., Leki naturalne o działaniu ochraniającym ściany naczyń krwionośnych, „czytelniamedyczna.pl” [online] http://www.czytelniamedyczna.pl/2385,leki-naturalne-o-dziaaniu-ochraniajcym-ciany-naczy-krwiononych.html, [dostęp:] 28.05.2021 r.
  2. B. Kupcewicz i in., Ocena zawartości witaminy c i rutyny w wybranych suplementach diety, „ptfarm.pl” [online], https://www.ptfarm.pl/pub/File/bromatologia_2011/1/br%201_2011%20s.%20072-075.pdf, [dostęp:] 28.05.2021 r.
  3. J. Samaszko-Fiertek, Rutyna – budowa, właściwości, „yadda.icm.edu.pl” [online], http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.baztech-433ed886-5b08-41bd-a785-41e097496418, [dostęp:] 28.05.2021 r.
  4. A.Starzec, Characteristics, therapeutic and health-promoting potential of Cistus × incanus L., „researchgate.net” [online],  https://www.researchgate.net/publication/348255795_Characteristics_therapeutic_and_health-promoting_potential_of_Cistus_incanus_L, [dostęp:] 28.05.2021 r.
  5. A. Adamska-Szewczyk, Polifenole roślinne w kosmetykach, „researchgate.net” [online], https://www.researchgate.net/publication/343970405_Polifenole_roslinne_w_kosmetyce_Ogolnopolska_konferencja_naukowa_Chemia_dla_urody, [dostęp:] 28.05.2021 r.
  6. H.Ekiert i in., Nowości dotyczące roślinnych surowców leczniczych w polskich i europejskich monografiach farmakopealnych 2009–2013. Część I, „ptfarm.pl” [online], https://www.ptfarm.pl/pub/File/Farmacja%20Polska/2014/___FP%2001_2014.pdf [dostęp:] 28.05.2021 r.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Multiwitamina – jakie właściwości ma kompleks witamin i minerałów? Które preparaty multiwitaminowe są najlepsze?

    Multiwitamina, kompleksy witaminowe, preparat wieloskładnikowy – to występujące w formie tabletek, kapsułek lub proszku do rozpuszczania w wodzie suplementy diety. W ofertach aptek dostępne są produkty, które można dobrać bardzo dokładnie do swoich potrzeb, indywidualnych niedoborów, wieku i płci. Zestawy witamin i minerałów to doskonałe połączenie wspomagające odporność i stymulujące wydolność organizmu. Na co zwrócić uwagę, wybierając najlepsze kompleksy witaminowe, jak dawkować multiwitaminę i czy zalecane witaminy dla kobiet różnią się od tych polecanych mężczyznom? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Jakie witaminy suplementować? Ranking najlepiej przyswajalnych witamin

    W aptekach dostępnych jest wiele preparatów witaminowych. Farmaceuci w swojej pracy bardzo często słyszą pytanie o najlepiej przyswajalne witaminy w tabletkach. Na co zwracać uwagę, wybierając dostosowany do naszych potrzeb preparat witaminowy? 

  • Witaminy metylowane – kiedy i dlaczego wybrać taką formę?

    Coraz częściej na etykietach suplementów diety można znaleźć informację, że dany preparat zawiera „witaminy w formie metylowanej”. Choć brzmi to skomplikowanie, metylowane witaminy to po prostu biologicznie aktywne formy niektórych składników odżywczych, które mogą być lepiej przyswajalne i skuteczniejsze w działaniu – szczególnie u osób z określonymi zaburzeniami metabolicznymi. Kiedy warto sięgnąć po takie preparaty? Czy są bezpieczne dla każdego?

  • Suplementy i witaminy na odporność – jak uniknąć infekcji?

    Suplementy na odporność stały się bardzo popularne szczególnie w okresie pandemii COVID-19. Sięgamy po nie równie często w okresie zmieniających się pór roku, licząc, że pomogą nam uniknąć infekcji bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. Preparaty na odporność mają przede wszystkim stymulować układ immunologiczny tak, aby ten szybciej i mocniej odpowiadał na atakujące go patogeny chorobotwórcze. Jak wybrać najlepsze suplementy zwiększające odporność, jak je dawkować i czy można je zażywać będąc w ciąży?

  • Czy warto brać antyoksydanty w tabletkach, kroplach lub kapsułkach?

    Antyoksydanty w postaci tabletek to suplementy diety zawierające związki, które mogą pomóc w ochronie komórek organizmu przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki. Niektóre przykłady przeciwutleniaczy, które można znaleźć w postaci tabletek, to witaminy C i E, beta-karoten i selen. Przyjmowanie suplementów antyoksydacyjnych nie jest jednak zasadne w każdej sytuacji. Zawsze zaleca się rozmowę z lekarzem przed przyjęciem jakichkolwiek suplementów diety.

  • Kuracje ziołowe – jak bezpiecznie stosować zioła?

    Zioła i inne produkty roślinne jeszcze sto lat temu były podstawowymi środkami leczniczymi w terapii wielu chorób. Choć współczesna medycyna opiera się głównie na lekach syntetycznych, naturalne preparaty roślinne nadal cieszą się dużym zainteresowaniem – zarówno jako środki wspomagające leczenie, jak i alternatywa w leczeniu wielu dolegliwości. W powszechnym przekonaniu zioła uchodzą za bezpieczniejsze niż leki syntetyczne, jednak należy pamiętać, że zioła również mogą powodować działania niepożądane.

  • Polifenole i ich wpływ na zdrowie

    Cennymi składnikami, które możemy odnaleźć w roślinach są polifenole. Substancje te są naturalnymi przeciwutleniaczami. Choć można je uzyskać w sposób syntetyczny, to związki polifenolowe pozyskiwane z roślin mają większą biodostępność i lepsze działanie. Najlepiej poznana i przez to najliczniejsza grupa polifenoli to flawonoidy. Spełniają one kluczową rolę dla roślin, pełniąc szereg ważnych funkcji i będąc metabolitami wtórnymi. Do tej pory naukowcy odkryli, poznali i opisali około 8000 flawonoidów. W jaki sposób można wykorzystać polifenole i gdzie ich szukać? 

  • Jak zadbać o dietę bogatą w antyoksydanty

    Antyoksydanty (inaczej przeciwutleniacze) „walczą” z wolnymi rodnikami, które uszkadzając komórki naszego organizmu przyspieszają procesy starzenia i zwiększają ryzyko chorób, m.in. układu krążenia czy nowotworów. Najlepszymi źródłami antyoksydantów są warzywa i owoce, ale nie tylko. Jak zbilansować dietę, aby była bogata w te potrzebne dla długiego życia w zdrowiu składniki?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl