Suchość gardła – czym i jak nawilżać gardło?
Krzysztof Słomiak

Suchość gardła – czym i jak nawilżać gardło?

Suchość gardła może być spowodowana wieloma przyczynami. Zwykle pojawia się podczas infekcji, a także w wyniku odwodnienia, palenia papierosów, nadwyrężenia narządu głosu czy spania z otwartymi ustami. Uczucie suchego gardła dotyczy zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. Jak i czym nawilżać gardło? Czego warto unikać, gdy czujemy suchość w gardle?

Suchość i drapanie w gardle są częstymi dolegliwościami, szczególnie podczas chłodniejszych miesięcy. Latem występują równie często, gdyż dużo więcej czasu przebywamy w klimatyzowanych pomieszczeniach, co sprzyja podrażnieniom związanym z układem oddechowym. Obniżona odporność, która występuje, gdy forsujemy nasz organizm, również sprzyja rozwojowi chorób gardła. Zwykle suchość w gardle jest oznaką czegoś mniejszego, na przykład suchości powietrza lub kataru. Dokładne przyjrzenie się innym objawom może pomóc ustalić przyczynę suchości w gardle i dowiedzieć się, czy należy skonsultować się z lekarzem. 

Suchość w gardle – czym jest i co może ją powodować? 

Suchość gardła występuje wtedy, gdy praca naszych ślinianek jest zaburzona. Skutkiem tego jest stopniowe zmniejszanie produkcji śliny, co powoduje wysuszenie błon śluzowych jamy ustnej.

Suchość w gardle może mieć wiele przyczyn. Pierwszą podstawową może być odwodnienie. Może być po prostu oznaką tego, że nie wypiliśmy wystarczająco dużo. Gdy za mało wypijemy, nasze ciało nie wytwarza takiej ilości śliny, która normalnie nawilża usta i gardło. Jest to typowy mechanizm ochronny organizmu.  

Drugą i częstą przyczyną suchości w gardle jest spanie z otwartymi ustami. Wówczas obserwujemy, że suchość gardła występuje rano, tuż po przebudzeniu się. Podczas snu z otwartymi ustami powietrze zwyczajnie wysusza ślinę, która normalnie utrzymuje wilgotność ust i gardła. 

Katar sienny oraz alergie  (zwane również alergiami sezonowymi) są spowodowane nadmierną reakcją układu odpornościowego na normalnie nieszkodliwe substancje w środowisku. Kiedy nasz układ odpornościowy wyczuwa jeden z alergenów, uwalnia duże ilości histaminy. Jednym z objawów działania histaminy może być suchość w gardle. 

Suchość gardła może być również efektem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Wówczas pacjent może odczuwać dodatkowo nieprzyjemne swędzenie w gardle oraz miejscowy kłujący ból. 

Innymi przyczynami objawiającymi się suchością w gardle mogą być:

  • nadwyrężenie gardła (krzyk, śpiew) – dowiedz się, czym są guzki krzykaczy,
  • choroba refluksowa,
  • zapalenie migdałków,
  • mononukleoza,
  • palenie papierosów oraz picie alkoholu,
  • inne, często nietypowe przyczyny. 

Objawy suchego gardła 

Suchość w gardle jest objawem, który – jeśli występuje samodzielnie – dość łatwo jest zwalczyć. Zwykle bywa nieszkodliwym stanem, ale nie można go ignorować. Objawami towarzyszącymi, które często występują przy suchym gardle są:

W niektórych przypadkach objawy można złagodzić za pomocą samoleczenia lub zmiany stylu życia. Ale jeśli objawy utrzymują się dłużej niż tydzień lub nasilają się, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem, gdyż suchość w gardle może się również przybierać na sile i rozwijać w inne poważniejsze stany.

Poważne objawy chorobowe związane z suchością gardła obejmują: 

  • silny ból gardła, który powoduje ból przy połykaniu,
  • duszność i świszczący oddech,
  • wysypkę,
  • ból w klatce piersiowej,
  • nadmierne zmęczenie w ciągu dnia,
  • głośne chrapanie w nocy i bezdech,
  • gorączkę (wyższą 38°C). 

Powiązane produkty

Co stosować na suchość w gardle? Jak nawilżać śluzówkę gardła?  

W przypadku odczuwania suchości w gardle warto zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu. Aby nawilżyć śluzówkę gardła, należy pić dużo płynów najlepiej czystej wody.

Warto zastosować również płukanie gardła mieszaniną ciepłej wody i 1/2 łyżeczki soli emskiej kilka razy dziennie. Dzięki zawartości różnych minerałów (siarczany, chlorki, węglany) sól emska posiada właściwości nawilżające, zmniejszające lepkość wydzieliny w gardle, dzięki czemu łatwiej się jej pozbyć, i dodatkowo wykrztuśne. Można również rozpylić chłodną mgiełkę wodną, przy pomocy atomizera lub nawilżacza, która nawilży powietrze w pomieszczeniu.  

W aptece dostępne są preparaty, które nawilżają gardło w postaci: tabletek do ssania, syropów, roztworów, sprayów i aerozoli stosowanych miejscowo na gardło. Zawierają one takie surowce jak: prawoślaz lekarski, porost islandzki, dziewanna wielkokwiatowa, nasienie lnu, rumianek pospolity i lekarski, szałwia lekarska czy macierzanka tymianek. Wykazują one szerokie spektrum działania korzystnego dla gardła: od osłonowego i ochronnego, po przeciwbakteryjne, odkażające oraz regenerujące.

Ważny jest również odpoczynek. Jeśli przyczyną suchego gardła jest przeziębienie lub spadek odporności, należy zostać w domu i odpoczywać, aż poczujemy się lepiej. 

Suchość w gardle – czego unikać?  

Osoby, które mają częste problemy z suchością gardła powinny unikać mocnej kawy i herbaty. Napoje te zawierają kofeinę oraz garbniki, które mogą drażnić błonę śluzową gardła. Jeśli już musimy koniecznie wspomóc się kofeiną, wybierzmy kawę z mlekiem lub coraz częściej wybieraną herbatę bawarkę.

Jeszcze silniej drażniąco na gardło działa dym papierosowy oraz substancje smoliste oddziałujące na nasz układ oddechowy w czasie palenia. Ograniczenie palenia papierosów wpłynie nie tylko pozytywnie na nasze gardło, ale i ogólne samopoczucie.

Silne działanie wysuszające wywierają również napoje alkoholowe, które miejscowo wysuszają błonę śluzową gardła oraz osłabiają układ odpornościowy. Dwutlenek węgla zawarty w napojach gazowanych również może działać drażniąco na nasze gardło, powodując silny dyskomfort, kaszel, a nawet ból. Warto również ograniczyć sól (słone przekąski, dosalanie potraw) oraz ostre przyprawy (chili, pieprz cayenne, curry). 

Domowe sposoby na wysuszone gardło  

Istnieje kilka domowych sposób radzenia sobie z suchym gardłem. Warto rozważyć każdy z nich. Miód np. zmieszany z herbatą jest powszechnym lekarstwem na ból gardła oraz w łagodzeniu nocnego kaszlu. Miód poprzez swoje działanie adaptogenne jest skuteczny w podnoszeniu odporności. 

Herbata rumiankowa działa naturalnie kojąco. Od dawna jest używana do celów leczniczych, takich jak łagodzenie bólu gardła. Jest często wykorzystywana ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające i ściągające. 

Kozieradka ma wiele zalet zdrowotnych. Ma też wiele form. Można jeść jej nasiona, stosować miejscowo olej lub pić herbatę. Herbatka z kozieradki to naturalny środek na ból gardła. 

Ocet jabłkowy wykazuje działanie przeciwbakteryjne. Liczne badania pokazują jego działanie przeciwdrobnoustrojowe. Ze względu na swój kwaśny charakter może być stosowany do wspomagania rozkładania śluzu w gardle i zapobiegania rozprzestrzenianiu się bakterii. 

Preparaty olejowe wykazują działanie powlekające i łagodnie nawilżają gardło. Do surowców takich zaliczyć możemy olej lniany, siemię lniane, olej kokosowy, oliwę z oliwek czy len mielony. Dodatek tych substancji w pokarmach korzystnie na nasze gardło, w szczególności przy problemach z przełykaniem. 

Suchość w gardle jest często oznaką zwykłego przeziębienia, odwodnienia lub spania z otwartymi ustami. Skuteczne zabiegi domowe obejmują picie ciepłych płynów czy wykorzystanie preparatów aptecznych. Jeśli objawy nie ustąpią lub nasilą się po tygodniu, należy zgłosić się do lekarza. 
  1. P. Rutter, pod red. J. Pluta, Opieka farmaceutyczna: objawy, rozpoznawanie i leczenie, Wrocław 2018.
  2. E. Jeżewska, W. Kukwa, A. Ścińska, A. Kukwa, Stany zapalne błony śluzowej nosa i gardła u dzieci i dorosłych – strategia leczenia, "Przew. lek.", nr 2 2006.
  3. J. Wysocki, K. Nowicka-Falkowska, Przegląd preparatów pochodzenia roślinnego stosowanych w stanach dysfunkcji błony śluzowej jamy ustnej i gardła, "Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny Elsevier",  nr 2 2013.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Alergia kontaktowa – przyczyny, objawy i leczenie

    Alergia kontaktowa jest rodzajem nadwrażliwości, która występuje w wyniku bezpośredniego kontaktu skóry z substancjami wywołującymi reakcję alergiczną. Zjawisko to może powodować szereg nieprzyjemnych objawów – od łagodnych po ciężkie – i jest powszechnie spotykane wśród ludzi w różnym wieku.

  • Czym jest pokrzywka? Przyczyny, rodzaje, objawy i leczenie

    Pokrzywka jest niegroźnym schorzeniem skóry wywołanym najczęściej reakcją alergiczną. Objawia się swędzącymi bąblami na skórze, które przypominają ślady po poparzeniu pokrzywą. Jakie są jej przyczyny i co zrobić, gdy się pojawi? Na czym polega leczenie pokrzywki?

  • Zespół Dravet – objawy, diagnostyka, leczenie

    Zespół Dravet to rzadkie genetyczne schorzenie neurologiczne, które manifestuje się już we wczesnym dzieciństwie i znacząco wpływa na funkcjonowanie pacjentów przez całe życie. Charakteryzuje się opornymi na leczenie napadami padaczkowymi, które mogą prowadzić do licznych komplikacji, w tym do opóźnienia rozwoju i deficytów poznawczych.

  • Czy Tajlandia jest bezpieczna? Zagrożenia zdrowotne i najczęstsze choroby

    Tajlandia to kraj o egzotycznym uroku, przyciągający turystów z całego świata. Przed podróżą warto zapoznać się z potencjalnymi zagrożeniami zdrowotnymi występującymi w Azji Południowo-Wschodniej, żeby odpowiednio się przygotować i potrafić na nie reagować. Na co powinniśmy się zaszczepić przed wizytą w Tajlandii? Jakie choroby nam zagrażają? Co zrobić, jeśli ugryzie nas małpa?

  • Ośmiokrotny wzrost zachorowań na odrę w Polsce. Co jest powodem powrotu tej groźnej choroby?

    Liczba przypadków odry zarejestrowanych w 2024 roku w Polsce w systemie nadzoru epidemiologicznego wzrosła w porównaniu z rokiem 2023 ponad ośmiokrotnie – poinformował redakcję DOZ.pl Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB. Odra wraca do Polski i staje się realnym zagrożeniem zdrowotnym, szczególnie dla dzieci i osób nieszczepionych. Choć przez lata choroba ta była praktycznie wyeliminowana, dziś – w wyniku malejącej liczby szczepień – znów pojawiają się nowe ogniska. Czym jest odra, jak się przed nią chronić i kto jest najbardziej narażony?

  • Ból nerek – objawy, leczenie i przyczyny. Jak złagodzić ból nerek?

    Ból nerek jest dolegliwością, która może być spowodowana różnymi czynnikami – od infekcji po choroby przewlekłe. Jeśli wystąpi, warto skonsultować się z lekarzem, aby zdiagnozować przyczynę i podjąć odpowiednie leczenie. Jakie badania wykonać, gdy bolą nerki? Co przyniesie ulgę w bólu?

  • Odleżyny – rodzaje i stopnie odleżyn oraz ich klasyfikacja

    Odleżyny to jedno z najpoważniejszych powikłań długotrwałego unieruchomienia, stanowiące istotne wyzwanie w opiece medycznej. Ich powstawanie związane jest z długotrwałym uciskiem na tkanki, które prowadzi do niedokrwienia i martwicy. Czym są odleżyny i jak powstają? Jakie plastry należy stosować w leczeniu odleżyn?

  • Uczulenie na komary. Jakie są objawy i przyczyny alergii na komary?

    Komary mają zdolność do przenoszenia niebezpiecznych chorób, takich jak malaria, wirus Zachodniego Nilu, wirus chikungunya czy wirus dengi. Stanowią więc zagrożenie zarówno dla ludzi, jak i zwierząt, jednak złą sławę zyskały głównie z powodu nieprzyjemnych ukąszeń. Kąsają wyłącznie samice komarów, wabione do skóry człowieka przez ciepło ciała, pot, zapachy oraz dwutlenek węgla. Podczas ukłucia samica wprowadza ślinę do krwiobiegu, aby zapobiec krzepnięciu krwi i umożliwić pobranie pokarmu. Kontakt trwający minimum sześć sekund może wywołać reakcję miejscową — zaczerwienienie, świąd i obrzęk.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl