Suchość gardła – czym i jak nawilżać gardło?
Krzysztof Słomiak

Suchość gardła – czym i jak nawilżać gardło?

Suchość gardła może być spowodowana wieloma przyczynami. Zwykle pojawia się podczas infekcji, a także w wyniku odwodnienia, palenia papierosów, nadwyrężenia narządu głosu czy spania z otwartymi ustami. Uczucie suchego gardła dotyczy zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. Jak i czym nawilżać gardło? Czego warto unikać, gdy czujemy suchość w gardle?

Suchość i drapanie w gardle są częstymi dolegliwościami, szczególnie podczas chłodniejszych miesięcy. Latem występują równie często, gdyż dużo więcej czasu przebywamy w klimatyzowanych pomieszczeniach, co sprzyja podrażnieniom związanym z układem oddechowym. Obniżona odporność, która występuje, gdy forsujemy nasz organizm, również sprzyja rozwojowi chorób gardła. Zwykle suchość w gardle jest oznaką czegoś mniejszego, na przykład suchości powietrza lub kataru. Dokładne przyjrzenie się innym objawom może pomóc ustalić przyczynę suchości w gardle i dowiedzieć się, czy należy skonsultować się z lekarzem. 

Suchość w gardle – czym jest i co może ją powodować? 

Suchość gardła występuje wtedy, gdy praca naszych ślinianek jest zaburzona. Skutkiem tego jest stopniowe zmniejszanie produkcji śliny, co powoduje wysuszenie błon śluzowych jamy ustnej.

Suchość w gardle może mieć wiele przyczyn. Pierwszą podstawową może być odwodnienie. Może być po prostu oznaką tego, że nie wypiliśmy wystarczająco dużo. Gdy za mało wypijemy, nasze ciało nie wytwarza takiej ilości śliny, która normalnie nawilża usta i gardło. Jest to typowy mechanizm ochronny organizmu.  

Drugą i częstą przyczyną suchości w gardle jest spanie z otwartymi ustami. Wówczas obserwujemy, że suchość gardła występuje rano, tuż po przebudzeniu się. Podczas snu z otwartymi ustami powietrze zwyczajnie wysusza ślinę, która normalnie utrzymuje wilgotność ust i gardła. 

Katar sienny oraz alergie  (zwane również alergiami sezonowymi) są spowodowane nadmierną reakcją układu odpornościowego na normalnie nieszkodliwe substancje w środowisku. Kiedy nasz układ odpornościowy wyczuwa jeden z alergenów, uwalnia duże ilości histaminy. Jednym z objawów działania histaminy może być suchość w gardle. 

Suchość gardła może być również efektem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Wówczas pacjent może odczuwać dodatkowo nieprzyjemne swędzenie w gardle oraz miejscowy kłujący ból. 

Innymi przyczynami objawiającymi się suchością w gardle mogą być:

  • nadwyrężenie gardła (krzyk, śpiew) – dowiedz się, czym są guzki krzykaczy,
  • choroba refluksowa,
  • zapalenie migdałków,
  • mononukleoza,
  • palenie papierosów oraz picie alkoholu,
  • inne, często nietypowe przyczyny. 

Objawy suchego gardła 

Suchość w gardle jest objawem, który – jeśli występuje samodzielnie – dość łatwo jest zwalczyć. Zwykle bywa nieszkodliwym stanem, ale nie można go ignorować. Objawami towarzyszącymi, które często występują przy suchym gardle są:

W niektórych przypadkach objawy można złagodzić za pomocą samoleczenia lub zmiany stylu życia. Ale jeśli objawy utrzymują się dłużej niż tydzień lub nasilają się, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem, gdyż suchość w gardle może się również przybierać na sile i rozwijać w inne poważniejsze stany.

Poważne objawy chorobowe związane z suchością gardła obejmują: 

  • silny ból gardła, który powoduje ból przy połykaniu,
  • duszność i świszczący oddech,
  • wysypkę,
  • ból w klatce piersiowej,
  • nadmierne zmęczenie w ciągu dnia,
  • głośne chrapanie w nocy i bezdech,
  • gorączkę (wyższą 38°C). 

Powiązane produkty

Co stosować na suchość w gardle? Jak nawilżać śluzówkę gardła?  

W przypadku odczuwania suchości w gardle warto zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu. Aby nawilżyć śluzówkę gardła, należy pić dużo płynów najlepiej czystej wody.

Warto zastosować również płukanie gardła mieszaniną ciepłej wody i 1/2 łyżeczki soli emskiej kilka razy dziennie. Dzięki zawartości różnych minerałów (siarczany, chlorki, węglany) sól emska posiada właściwości nawilżające, zmniejszające lepkość wydzieliny w gardle, dzięki czemu łatwiej się jej pozbyć, i dodatkowo wykrztuśne. Można również rozpylić chłodną mgiełkę wodną, przy pomocy atomizera lub nawilżacza, która nawilży powietrze w pomieszczeniu.  

W aptece dostępne są preparaty, które nawilżają gardło w postaci: tabletek do ssania, syropów, roztworów, sprayów i aerozoli stosowanych miejscowo na gardło. Zawierają one takie surowce jak: prawoślaz lekarski, porost islandzki, dziewanna wielkokwiatowa, nasienie lnu, rumianek pospolity i lekarski, szałwia lekarska czy macierzanka tymianek. Wykazują one szerokie spektrum działania korzystnego dla gardła: od osłonowego i ochronnego, po przeciwbakteryjne, odkażające oraz regenerujące.

Ważny jest również odpoczynek. Jeśli przyczyną suchego gardła jest przeziębienie lub spadek odporności, należy zostać w domu i odpoczywać, aż poczujemy się lepiej. 

Suchość w gardle – czego unikać?  

Osoby, które mają częste problemy z suchością gardła powinny unikać mocnej kawy i herbaty. Napoje te zawierają kofeinę oraz garbniki, które mogą drażnić błonę śluzową gardła. Jeśli już musimy koniecznie wspomóc się kofeiną, wybierzmy kawę z mlekiem lub coraz częściej wybieraną herbatę bawarkę.

Jeszcze silniej drażniąco na gardło działa dym papierosowy oraz substancje smoliste oddziałujące na nasz układ oddechowy w czasie palenia. Ograniczenie palenia papierosów wpłynie nie tylko pozytywnie na nasze gardło, ale i ogólne samopoczucie.

Silne działanie wysuszające wywierają również napoje alkoholowe, które miejscowo wysuszają błonę śluzową gardła oraz osłabiają układ odpornościowy. Dwutlenek węgla zawarty w napojach gazowanych również może działać drażniąco na nasze gardło, powodując silny dyskomfort, kaszel, a nawet ból. Warto również ograniczyć sól (słone przekąski, dosalanie potraw) oraz ostre przyprawy (chili, pieprz cayenne, curry). 

Domowe sposoby na wysuszone gardło  

Istnieje kilka domowych sposób radzenia sobie z suchym gardłem. Warto rozważyć każdy z nich. Miód np. zmieszany z herbatą jest powszechnym lekarstwem na ból gardła oraz w łagodzeniu nocnego kaszlu. Miód poprzez swoje działanie adaptogenne jest skuteczny w podnoszeniu odporności. 

Herbata rumiankowa działa naturalnie kojąco. Od dawna jest używana do celów leczniczych, takich jak łagodzenie bólu gardła. Jest często wykorzystywana ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające i ściągające. 

Kozieradka ma wiele zalet zdrowotnych. Ma też wiele form. Można jeść jej nasiona, stosować miejscowo olej lub pić herbatę. Herbatka z kozieradki to naturalny środek na ból gardła. 

Ocet jabłkowy wykazuje działanie przeciwbakteryjne. Liczne badania pokazują jego działanie przeciwdrobnoustrojowe. Ze względu na swój kwaśny charakter może być stosowany do wspomagania rozkładania śluzu w gardle i zapobiegania rozprzestrzenianiu się bakterii. 

Preparaty olejowe wykazują działanie powlekające i łagodnie nawilżają gardło. Do surowców takich zaliczyć możemy olej lniany, siemię lniane, olej kokosowy, oliwę z oliwek czy len mielony. Dodatek tych substancji w pokarmach korzystnie na nasze gardło, w szczególności przy problemach z przełykaniem. 

Suchość w gardle jest często oznaką zwykłego przeziębienia, odwodnienia lub spania z otwartymi ustami. Skuteczne zabiegi domowe obejmują picie ciepłych płynów czy wykorzystanie preparatów aptecznych. Jeśli objawy nie ustąpią lub nasilą się po tygodniu, należy zgłosić się do lekarza. 
  1. P. Rutter, pod red. J. Pluta, Opieka farmaceutyczna: objawy, rozpoznawanie i leczenie, Wrocław 2018.
  2. E. Jeżewska, W. Kukwa, A. Ścińska, A. Kukwa, Stany zapalne błony śluzowej nosa i gardła u dzieci i dorosłych – strategia leczenia, "Przew. lek.", nr 2 2006.
  3. J. Wysocki, K. Nowicka-Falkowska, Przegląd preparatów pochodzenia roślinnego stosowanych w stanach dysfunkcji błony śluzowej jamy ustnej i gardła, "Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny Elsevier",  nr 2 2013.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Inhalacje dla dzieci – jak zrobić to dobrze?

    Inhalacja to jedna z podstawowych metod leczenia chorób dróg oddechowych u dzieci. Dzięki tej metodzie możliwe jest miejscowe podawanie leków, które mają za zadanie skutecznie redukować objawy i tym samym pomagać w leczeniu. Jakie korzyści może przynieść inhalacja oraz kto nie powinien być poddawany inhalacjom?

  • Niedoczynność tarczycy i Hashimoto. Objawy, leczenie, suplementacja

    W praktyce medycznej niedoczynność tarczycy i choroba Hashimoto są ze sobą ściśle powiązane, dlatego ich wzajemne zrozumienie jest kluczowe dla właściwego leczenia oraz skutecznej terapii. Niedoczynność tarczycy, niezależnie od przyczyny, prowadzi do zaburzenia produkcji hormonów tarczycy, co może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, ponieważ wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. Choroba Hashimoto jest natomiast jedną z głównych przyczyn niedoczynności tarczycy.

  • Wirus hMPV – jakie są objawy zakażenia? Kto jest szczególnie narażony? Jak leczyć?

    Zimowe miesiące to okres wzmożonego ryzyka chorób układu oddechowego, który często nazywany jest sezonem wysokim. Ostatnio coraz częściej mówi się o wirusie hMPV, szczególnie w Chinach. Od kilkunastu godzin temat ten zyskuje na znaczeniu również w Europie – pierwsze przypadki infekcji wirusem wykryto w Portugalii.

  • Mykoplazma u dzieci i dorosłych – przyczyny, objawy, leczenie

    Mykoplazma to popularne określenie zakażenia wywołanego przez bakterię Mycoplasma pneumoniae, które dotyka głównie dzieci i młodzieży. Jego objawy dotyczą najczęściej górnych dróg oddechowych, ale infekcja może też mieć postać zapalenia płuc (mykoplazmatyczne zapalenie płuc).

  • Gradówka – co to jest i jak wygląda? Przyczyny, objawy, leczenie

    Gradówka jest jednym z najczęściej występujących schorzeń okulistycznych i dotyka osoby w różnym wieku. Jakie są przyczyny i objawy gradówki? Jakie mogą być konsekwencje dla zdrowia, jeśli nie jest odpowiednio leczona?

  • Grypa typu B – objawy, leczenie, możliwe powikłania

    Grypa typu B to sezonowa infekcja wirusowa, która często atakuje w miesiącach jesienno-zimowych. Charakteryzuje się nagłym początkiem, wysoką gorączką, bólem mięśni i osłabieniem, które mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie. Chociaż większość przypadków przebiega łagodnie, nieleczona grypa typu B może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc czy zaostrzenie chorób przewlekłych. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy, skutecznie leczyć infekcję i minimalizować ryzyko komplikacji.

  • Ptasia grypa – przyczyny, objawy u ludzi, leczenie

    Ptasia grypa to zakaźna choroba wirusowa wywoływana przez różne szczepy wirusa grypy typu A, które naturalnie występują w populacjach ptaków. Wirusy te mogą przenosić się między ptakami, a w określonych przypadkach mogą zakażać także inne gatunki, w tym ludzi.

  • Grypa w ciąży – zagrożenia, objawy, leczenie i profilaktyka

    Grypa oraz inne infekcje wirusowe często wywołują niepokój u kobiet będących w ciąży. Zakażenie wirusem grypy u osób dorosłych przebiega zwykle dosyć łagodnie, jednakże w przypadku kobiet ciężarnych choroba może mieć cięższy przebieg oraz negatywnie wpływać na dziecko. Z tego względu w rekomendacjach lekarzy ginekologów kładzie się nacisk przede wszystkim na profilaktykę i ochronę przyszłych mam przed zakażeniem grypą, aby uniknąć poważnych powikłań.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.