Jak radzić sobie z suchością oczu na co dzień?

Suchość oczu – przyczyny

Jeśli w tej chwili patrzysz na ekran komputera lub innego urządzenia, czytając ten artykuł, rośnie ryzyko, że pojawią się u Ciebie objawy zmęczenia wzroku bądź zespołu suchego oka. Monitory sprzętów elektronicznych z racji tego, że ustawione są blisko i emitują intensywne światło, wysuszają powierzchnię oczu i narażają wzrok na intensywniejszą niż zwykle pracę. Wpatrując się w ekran, rzadziej mrugamy, dlatego oko nie jest wystarczająco chronione przez film łzowy. Ale ekran to nie jedyny, choć bardzo częsty w zaawansowanym technologicznie świecie, winowajca zmęczonych, podrażnionych i suchych oczu.

Przyczyny suchości oczu:

• Przemęczenie wzroku pojawia się, gdy długo wpatrujemy się w odległy obiekt, jak podczas jazdy samochodem, bardziej więc narażeni na suchość i podrażnienia są np. kierowcy. Dodatkowo na wzrok kierowcy mogą mieć niekorzystny wpływ inne czynniki: odbijające się od maski czy asfaltu promienie słoneczne, światło z deski rozdzielczej podczas nocnej jazdy czy wytężanie wzroku w trudniejszych warunkach.
• Przemęczenie wzroku pojawia się również wtedy, gdy pracujemy w słabo oświetlonym pomieszczeniu lub mamy źle dobrane okulary. Sporą grupą skarżących się na suchość i podrażnienie oczu są osoby, które noszą soczewki – statystyki pokazują, że problem dotyczy co drugiego właściciela szkieł kontaktowych.
• Przyczyny suchości oczu mogą tkwić w chorobach ogólnoustrojowych, głównie autoimmunologicznych, takich jak zespół Sjögrena (dochodzi w nim do uszkodzenia komórek ślinianek i gruczołów łzowych) oraz reumatoidalne zapalenie stawów. Może pojawić się u osób z chorą tarczycą bądź pacjentów z cukrzycą.
• Niekorzystny wpływ mają także dym (w tym papierosowy), chemikalia, suche powietrze, klimatyzacja, zmiany hormonalne w czasie menopauzy oraz dieta uboga w składniki niezbędne do prawidłowego działania oka, takie jak witaminy A, E i C, niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), karotenoidy, cynk i selen.

Pierwsze kroki, gdy pieką oczy

Leczenie dolegliwości związanych z podrażnieniem i suchością oczu zależy od przyczyny. Pierwszą rzeczą, jaką powinniśmy zrobić, jest udanie się do specjalisty. Okazuje się, że objawy związane z suchym okiem są jedną z głównych przyczyn wizyt u okulisty, a leczenie często w takich przypadkach bywa przewlekłe.

Zastanówmy się czy powietrze w naszym domu nie jest za suche albo książka, którą właśnie czytamy, wciągnęła nas na tyle, że niemal zapomnieliśmy o mruganiu? Pomyślmy o codziennych nawykach, bo to one odpowiadają za problemy z oczami, a być może da się je poprawić lub wyeliminować. Unikajmy kontaktu z drażniącymi substancjami i dbajmy o dietę bogatą w witaminy antyoksydacyjne oraz inne składniki dobre dla oczu. Czasem jednak nie obejdzie się bez wizyty u okulisty – nie warto z nią zwlekać.

Krople na suche oraz zmęczone oczy

Film łzowy składa się z trzech warstw: śluzowej, wodnej i lipidowej – każda ma swoje zadanie, a jakiekolwiek zakłócenie mechanizmu działania może powodować wysychanie oka oraz podrażnienia. Źródłem dolegliwości jest niewystarczająca ilość produkowanych łez lub złej jakości film łzowy, w związku z czym w codziennym nawilżaniu i łagodzeniu podrażnień doskonale sprawdzą się krople do oczu, tzw. sztuczne łzy.

Są to preparaty dostępne bez recepty, głównie w postaci kropel, które zawierają substancje „udające” naturalne łzy. W ich skład wchodzi najczęściej kwas hialuronowy (w postaci hialuronianu sodu) – polimer wytwarzany w organizmie człowieka, występujący również w płynie łzowym – związek polecany przez okulistów ze względu na swoje właściwości. Dzięki prawidłowej lepkości dobrze przylega do oka i długotrwale je nawilża. Ponadto kwas hialuronowy pozwala szybciej regenerować się podrażnionym oczom.

Bardzo ważne, aby wybierać krople bez konserwantów. Ich obecność może przynosić odwrotny skutek, podrażniając dodatkowo oko. Trzeba pamiętać o regularnym stosowaniu preparatu, co najmniej cztery razy dziennie oraz o przestrzeganiu zaleceń producenta zawartych w ulotce, czyli np. zużywaniu opakowania w określonym czasie. Sztuczne łzy warto stosować podczas noszenia szkieł kontaktowych, pamiętając, że niektóre substancje w nich zawarte mogą uszkodzić tworzywo soczewki. Podstawą jest informacja zawarta w ulotce dołączona do opakowania produktu.

Gimnastyka dla zmęczonych oczu

Nasze oczy nie znoszą wpatrywania się przez długi czas w jeden bliski obiekt. Dotyczy to osób pracujących przy komputerze i intensywnie czytających książki. Dlatego pomiędzy jedną a drugą kawą powinniśmy kilkukrotnie, chociaż co 10 minut, odwracać wzrok i spoglądać w punkt oddalony przynajmniej o 6 metrów. Ten prosty zabieg pozwoli odprężyć się oczom.

Inne ćwiczenie, najlepiej robić je co godzinę, polega na rozluźnieniu ramion oraz szyi i wpatrywaniu się na przemian w punkt znajdujący się blisko i daleko – jeśli mamy możliwość, spójrzmy przez okno na linię horyzontu i chwilę prześledźmy wzrokiem jego zarys. Następnie, utrzymując głowę w tym samym miejscu, skierujmy wzrok maksymalnie w prawo, w lewo, do góry i na dół.

Kompresy ziołowe na zmęczone i podrażnione oczy

Wprawdzie nie ma dowodów, by zioła likwidowały problem suchych oczu, ale z pewnością mogą być pomocne w łagodzeniu objawów. Warto pamiętać, że zioła zwykle zawierają garbniki, które mogą podrażnić wrażliwsze oczy.

Właściwości kojące mają m.in. świetlik, nagietek i rumianek (ten ostatni niekiedy uczula, wówczas nie należy go stosować). Najlepiej wykorzystać je w formie kompresów. W tym celu wystarczy zrobić mocny napar – 2 łyżeczki zioła zalać wrzątkiem, zaparzać 10-15 minut, następnie zmoczyć kawałki miękkiego materiału i pozostawić na zamkniętych powiekach co najmniej 10 minut.