Co nam daje wysiłek fizyczny?

Dlaczego brakuje nam ruchu? 

Życie współczesnego człowieka znacznie różni się od życia, jakie wiedli ludzie jeszcze 50 czy 100 lat temu. Postęp technologiczny stworzył liczne udogodnienia dla człowieka. Wiele procesów zostało zautomatyzowanych, w fabrykach ludzie zostali zastąpieni przez maszyny. Przemieszczamy się również o wiele łatwiej niż kiedyś – autobusy, samochody, samoloty – coraz mniej ludzi chodzi piechotą, mało kto codziennie korzysta z roweru. Zresztą, nawet nie potrzebujemy się już tak często przemieszczać – możemy pracować w domu przed komputerem. Żeby porozmawiać z przyjacielem wystarczy do niego zadzwonić. Kiedyś ludzie, żeby zdobyć pożywienie musieli udać się na polowanie, lub zająć się uprawą roli czy też hodowlą zwierząt. Wszystko to wymagało ciągłego poruszania się. Dziś wsiadamy w auto i jedziemy do supermarketu na zakupy lub do restauracji na kolację. Czynniki te sprawiają, że coraz mniej się ruszamy, a przecież ruch jest jednym z elementów niezbędnych do utrzymania zdrowia i dobrego samopoczucia.  

Co nam dają ćwiczenia?

- Mocne serce

Ruch wywołuje w organizmie szereg procesów i zmian. Zmiany te zależą od rodzaju ćwiczeń, ich intensywności i czasu trwania. Regularne ćwiczenia fizyczne mają korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Już po kilku tygodniach treningu zmniejsza się spoczynkowa częstość skurczów serca, a przy tym wzrasta objętość i masa mięśnia sercowego. Oznacza to, że serce jest silniejsze i przy jednym „uderzeniu” może przepompować więcej krwi, dzięki czemu jest bardziej wydajne i może pracować wolniej. Poprawia się też unaczynienie serca, co w praktyce oznacza zmniejszenie ryzyka zawału. 

- Silne mięśnie, zdrowe kości

Dalsze korzyści można zaobserwować w mięśniach i układzie kostnym. Na skutek ćwiczeń, siła mięśni, w tym mięśni odpowiedzialnych za utrzymanie prawidłowej postawy ciała wzrasta, co zapobiega wadom postawy w młodym wieku, a w późniejszym okresie pozwala uniknąć dolegliwości bólowych kręgosłupa. Stawy pod wpływem ruchu stają się lepiej ukrwione i odżywione, pobudza się czynność kaletek maziowych. Jeżeli chodzi o kości, to ich masa i gęstość wzrasta. Jest to bardzo ważne w profilaktyce osteoporozy. 

- Głębszy oddech

Ćwicząc regularnie zwiększysz swoją pojemność życiową płuc oraz wzmocnisz mięśnie oddechowe. Z płucami jest mniej więcej jak z sercem -  w trakcie jednego oddechu będą w stanie przepompować większą ilość powietrza (a co nas bardziej interesuje – więcej tlenu). Dodatkowo pojemność klatki piersiowej zwiększają ćwiczenia rozciągające.

- Zadbasz o poziom cholesterolu

Bardzo ważny jest wpływ systematycznej aktywności ruchowej na poziom cholesterolu we krwi. Systematyczny trening powoduje wzrost stężenia cholesterolu zawartego we frakcji HDL (tzw. dobry cholesterol), z jednoczesnym obniżeniem frakcji LDL (tzw. zły cholesterol). Zwiększenie tego pierwszego nie sprzyja gromadzeniu cholesterolu w komórkach ścian naczyń, co jest jednym z istotniejszych czynników zmniejszających zagrożenie chorobą wieńcową.

- Trening dobry dla cukrzyka

U osób poddanych treningowi stwierdza się obniżenie wydzielania insuliny przez trzustkę. Natomiast tolerancja glukozy przez organizm – mimo zmniejszonego wydzielania insuliny – poprawia się. Oznacza to, że tkanki osoby wytrenowanej są bardziej wrażliwe na działanie insuliny.
U osób z cukrzycą efekt ten pozwala na obniżenie zapotrzebowania na insulinę podawaną w iniekcjach lub zmniejszenie liczby lub dawki przyjmowanych leków poprawiających tolerancję glukozy. Natomiast u osób otyłych efekt ten łagodzi zaburzenia metaboliczne i zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia nadciśnienia tętniczego oraz cukrzycy. 

- I wreszcie... Endorfiny!!!

W czasie ćwiczeń obserwuje się wzrost wydzielania endogennych peptydów opioidowych (znanych powszechnie jako endorfiny). Mogą one zmniejszać odczuwanie bólu mięśni jak i ogólne odczucie ciężkości pracy. To właśnie endorfiny sprawiają, że po wysiłku jesteś w dobrym nastroju i masz uczucie zadowolenia. 

- Dla zwiększenia odporności

Umiarkowane wysiłki fizyczne wpływają na ogół korzystnie na układ immunologiczny, a tym samym na poziom odporności organizmu. Należy jednak pamiętać,  że umiarkowany trening poprawia odporność, natomiast trening powodujący przeciążenie organizmu osłabia mechanizmy odpornościowe.

W zdrowym ciele zdrowy duch

Ćwicząc regularnie dbasz o swoje ciało, zgrabną sylwetkę, a co za tym idzie – dobre samopoczucie. Jeżeli będziesz regularnie ćwiczyć, twoje ciało stanie się bardziej kształtne i atrakcyjne – na pewno zyska na tym twoja pewność siebie. Wysiłek fizyczny pozwala też rozładować negatywne emocje, z którymi coraz częściej nie potrafimy sobie radzić.  

Liczne badania naukowe potwierdzają te oraz masę innych korzyści płynących z ruchu. Nie jest to zamknięta lista. Pamiętajmy jednak, że tak jak w każdej dziedzinie, tak i w ćwiczeniach, należy zachować umiar. O ile sport rekreacyjny jest zbawienny dla zdrowia, to uprawiany wyczynowo może przysporzyć wielu kontuzji, prowadzić do przeciążeń i spadku odporności. Kierujmy się zatem słowami Owidiusza „medio tutissimus ibis” - dosłownie: najbezpieczniej jest chodzić środkiem, a mniej dosłownie: miej umiar we wszystkim.