Świąteczne menu dla osób z chorobami układu pokarmowego
Maria Brzegowy

Świąteczne menu dla osób z chorobami układu pokarmowego

W święta Bożego Narodzenia dieta lekkostrawna pacjenta z chorobą układu pokarmowego może stać się nie lada wyzwaniem. Wbrew pozorom, nie jest ona jednak tak restrykcyjna jakby się wydawało. W trzeciej części naszego świątecznego cyklu podpowiemy Wam co wybierać aby nie wyrządzić szkody swojemu żołądkowi.

Na czym polega dieta łatwostrawna i komu jest wskazana?

Dieta łatwostrawna to modyfikacja żywienia racjonalnego ludzi zdrowych. Zaleca się ją przede wszystkim osobom z wrażliwym żołądkiem. Dieta łatwostrawna ma kilka odmian – w zależności od typu choroby na którą cierpi pacjent. Mamy więc m.in.:

  • dietę łatwostrawną (np. w chorobach jelita cienkiego),
  • dietę łatwostrawną z ograniczeniem tłuszczu (np. w przewlekłym zapaleniu pęcherzyka żółciowego),
  • dietę łatwostrawną z ograniczeniem substancji pobudzających wydzielanie soku żołądkowego (np. w chorobie refluksowej przełyku oraz wrzodowej żołądka).

Dieta łatwostrawna, jak każda inna, powinna pokrywać zapotrzebowanie energetyczne pacjenta i dostarczać takiej samej ilości składników pokarmowych jak dieta podstawowa. Różnica pomiędzy tą dietą, a dietą tradycyjną polega przede wszystkim na doborze produktów i technik ich wykorzystania w kuchni. Podstawą diety jest bowiem ograniczenie, a nawet wyłączenie produktów i potraw tłustych, smażonych, długo zalegających w żołądku, wzdymających oraz ostro przyprawionych. W diecie powinno się też zmniejszyć ilość produktów obfitujących w błonnik pokarmowy, aczkolwiek jego obecność w menu jest niezbędna i nie należy z niego rezygnować całkowicie. Rozluźnia on bowiem m.in. masę kałową i wpływa na jej wydalanie, ogólnie poprawia trawienie i zapewnia uczucie sytości. Jego ilość można zredukować lub uczynić go mniej drażniącym poprzez dobór delikatnych i dojrzałych warzyw oraz owoców, ich obieranie, gotowanie, przecieranie przez sito i miksowanie.

W praktyce wybiera się też poszczególne produkty na zmianę. Jeśli przykładowo na śniadanie lubisz zjeść prawdziwy razowiec, być może dobrym rozwiązaniem okaże się zjedzenie jednej kromki tego cięższego pieczywa, a w zastępstwie za drugą – wybrać kromkę zwykłego pszennego. Podobnie w porze obiadu i kolacji – można mieszać brązowy ryż z białym, makaron z pełnego przemiału z tradycyjnym, a obok garści brokułów, nałożyć na talerz więcej gotowanej marchewki.

Podstawą diety łatwostrawnej jest ograniczenie, a nawet wyłączenie produktów i potraw tłustych, smażonych, długo zalegających w żołądku, wzdymających oraz ostro przyprawionych.

Które techniki kulinarne będą najlepsze?

Zgodnie z założeniami, wszystkie potrawy przyrządzamy:

  • metodą gotowania w wodzie,
  • na parze,
  • w kombiwarze,
  • lub dusząc bez wcześniejszego obsmażania.

Tłuszcz najlepszej jakości, taki jak oleje roślinne nierafinowane – olej lniany, rzepakowy, oliwa z oliwek –  dodaje się do gotowych potraw, dla wzbogacenia ich wartości. Zupy i sosy można podprawić zawiesiną z mąki i śmietanki lub mąki i mleka. W praktyce, najkorzystniejsza forma ich podania to zupy przecierane, kremy. Podobnie z warzywami i owocami – większość pacjentów najlepiej toleruje je w formie mniej lub bardziej rozdrobnionej.

Powiązane produkty

Jedz regularnie, również w święta!

Ważną zasadą w prowadzeniu diety lekkostrawnej jest spożywanie jej w regularnych odstępach czasu, raczej w formie niewielkich objętościowo posiłków, o umiarkowanej temperaturze (ani nie za wysokiej, ani nie za niskiej). Regularne dostarczanie sobie porcji energii nie tylko chroni nas przed napadami głodu, ale i zapewnia komfort układu pokarmowego – zjedzenie śniadania, a potem dopiero kolacji na pewno nie przysłuży się bowiem żadnemu z nas. Częstym błędem świątecznej biesiady, jest właśnie całodzienny post, „oszczędzanie miejsca” po to, żeby wieczorem móc zjeść jeszcze więcej. Taka praktyka jest stanowczo zabroniona w przypadku osób na diecie łatwostrawnej.

Jedz regularnie, w równych odstępach czasu, niewielkie objętościowo posiłki, o umiarkowanej temperaturze.

Wszystko, co jesz, wybieraj indywidualnie

Restrykcji w diecie lekkostrawnej jest sporo, ale pocieszające jest to, że nie wszystkie z nich będą obowiązywać każdego. Dieta powinna być prowadzona pod kontrolą specjalisty dietetyka i dostosowana do pacjenta indywidualnie. Może się bowiem zdarzyć, że dane produkty należące do grupy przeciwwskazanych w diecie nie będą mu szkodziły (i odwrotnie). Podstawą jest więc uważne obserwowanie swojego organizmu, najlepiej podczas prowadzenia codziennego dzienniczka spożycia posiłków. Dzięki temu, dieta może okazać się przyjemna.

Czego muszę unikać w święta?

Wigilia wydaje się być lekka, chociażby z powodu tego, że podczas kolacji wszystkie potrawy są jarskie. Niestety, nie do końca tak jest. Panierowany, smażony karp, pierogi z grzybami, zupy zabielane tłustą śmietaną, kapusta z grochem i półmisek przepysznych, ale ciężkich ciast z masami nie przysłużą się osobie na diecie lekkostrawnej. Co więc wybrać, bądź zmodyfikować aby móc czerpać przyjemność z wieczerzy?

Lżej, łatwiej i wciąż pysznie

Karpia można oprószyć ulubionymi przyprawami i ugotować na parze, bądź upiec we folii/rękawie w piekarniku. Zamiast surówek na majonezie i śmietanie – podać do niego lekką sałatkę jarzynową z odrobiną jogurtu, bądź startą z jabłkiem marchewkę. Świetnie sprawdzą się też klasyczne, gotowane buraczki w wersji „na ciepło”. Spokojnie można też jeść ziemniaki – byle tylko wcześniej nie okraszać ich podsmażanym masłem z cebulką. Smacznym dodatkiem do ryby może też okazać się lekki sos/dip – na bazie jogurtu, z koperkiem, natką pietruszki lub lekko cytrynowy.

Grzyby dodawane do pierogów i zupy spróbujmy w tym roku zastąpić pieczarkami. Nie smażmy ich, ale uduśmy na wodzie, są lżejsze niż grzyby. Można też przygotować pierogi z nadzieniem z lekkiego twarożku i przykładowo – mocno rozdrobnionego szpinaku, koperku bądź pietruszki. Śmietanę do śledzi zamieńmy na jogurt naturalny, a zamiast kalorycznych tortów – wybierzmy lekki sernik lub ucierane bądź drożdżowe ciasta z owocami, drobne bakalie i musy owocowe. Unikajmy za to ciężkich ciast i tortów z masami, suszonych owoców niewiadomego pochodzenia, zazwyczaj dostępnych w sklepie „na wagę”.

Śmiało można spróbować jałowego barszczyku bez śmietany, lekkiej sałatki jarzynowej z jogurtem naturalnym, chudej, domowej wędliny z indyka. Jeśli do tej pory nie jadaliśmy ich zbyt wiele – lepiej w święta unikać grochu i innych strączków. Jeśli koniecznie chcesz skosztować podobnego dania, pamiętaj, aby groch dzień przed przyrządzeniem był namoczony i ugotowany w nowej, czystej wodzie do miękkości, a najlepiej wybierz lżejszą soczewicę bądź zielony groszek.

Co do picia?

Trawienie biesiadników na diecie poprawi nie tylko duża ilość czystej wody, ale i kompot z suszu. Nie należy z nim jednak przesadzać, nadmiar może bowiem przynieść odwrotny skutek. Do ciepłych potraw najlepiej wybrać herbatę – owocową, zieloną, ziołową. Alkohol jest zabroniony, zwłaszcza ten wysokoprocentowy, niekorzystnie może również podziałać czerwone wino.

  1. Wybieraj produkty o jak najniższym stopniu przetworzenia – unikaj dań typu fast food, zupek w proszku, dań w słoikach.
  2. Zrezygnuj w święta z zupy grzybowej, kapusty z grochem i tłustych pierogów.
  3. Warzywa obieraj ze skórki, rozdrabniaj na musy lub przynajmniej mniejsze kawałki.
  4. Sięgaj po czystą wodę oraz odrobinę kompotu z domowego suszu.
  5. Nie pij alkoholu.
  6. Wybieraj chude mięso, gotuj je (sporadycznie piecz), jedz ryby.
  7. Pamiętaj o umiarze – jedz małe porcje.
  8. Obok diety, istotnym punktem programu świątecznego powinna być umiarkowana aktywność fizyczna. Wyjdź na spacer, pobaw się z dziećmi na podwórku.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Błonnik pokarmowy – gdzie i czym jest? Jak wpływa na zdrowie?

    Błonnik pokarmowy, zwany włóknem pokarmowym, to grupa substancji, która odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu pokarmowego człowieka. Wyróżnia się dwie frakcje błonnika pokarmowego: rozpuszczalną i nierozpuszczalną w wodzie. Każda wywiera określony wpływ na organizm. W jakich produktach można znaleźć błonnik pokarmowy i jakie są jego właściwości?

  • Dynia – wartości odżywcze i właściwości lecznicze. Dietetyczne przepisy z dynią

    Dynia jest warzywem bogatym w witaminy i minerały – m.in. w magnez, selen, potas i cynk. Stanowi także źródło białka i błonnika pokarmowego. Kto powinien włączyć ją do swojej diety? Jakie właściwości mają pestki z dyni i olej z dyni? Czy to warzywo będzie odpowiednie dla cukrzyków?

  • Mleko kokosowe – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie. Jak zrobić je w domu?

    Mleko kokosowe stanowi smaczną alternatywę dla mleka krowiego, dzięki czemu może znaleźć miejsce m.in. w diecie osób chorujących na celiakię, cukrzycę czy nietolerancję laktozy. Jakie właściwości i zastosowanie ma mleko kokosowe? Jak w łatwy sposób przygotować je samodzielnie w domu?

  • Gruszka – właściwości, wartości odżywcze, przepisy

    Jej dodatek do diety może pomóc przy uciążliwych zaparciach. Świetnie sprawdzi się jako element maseczki na przetłuszczającą się cerę. W dodatku pysznie smakuje zarówno w daniach na słodko, jak i na wytrawnie. Gruszka – jakimi wartościami odżywczymi się charakteryzuje? Czy jedzenie jej może zaszkodzić? Co dobrego przygotować z gruszek?

  • Kapary – smak, właściwości i zastosowanie w kuchni

    Kapary to roślina krzewiasta naturalnie występująca w strefie tropikalnej i w basenie Morza Śródziemnego. Pąki kwiatowe kaparów są znane już od wielu lat ze względu na swój charakterystyczny smak oraz działanie wspomagające trawienie i leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Kapary są ważnym źródłem wielu różnych biologicznie aktywnych substancji chemicznych, których właściwości terapeutyczne były już dobrze znane i cenione przez starożytnych Rzymian.

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający rzekomo najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Żele energetyczne – jak używać? Czy są tylko dla sportowców?

    Podczas długotrwałej, zwiększonej aktywności fizycznej, jak udział w maratonie, intensywny trening czy wyścig kolarski, organizm potrzebuje dużej ilości energii, którą czerpie z glukozy i glikogenu. W celu utrzymania wydolności na tym samym poziomie oraz niedopuszczenia do uczucia zmęczenia dobrym rozwiązaniem jest stosowanie żeli energetycznych, które w prosty sposób dostarczają łatwo przyswajalne węglowodany i pozwalają utrzymać cukier na odpowiednim poziomie.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij