Trądzik - jak sobie z nim radzić?

Trądzik to nie tylko problem młodych ludzi, coraz częściej pojawia się on u osób po 25 roku życia. Dodatkowo, w tym wieku, nie tylko trądzik zwykły może objawiać się czerwonymi wypryskami oraz zapalnymi grudkami czy krostkami. Możemy mieć do czynienia również z trądzikiem różowatym lub łojotokowym zapaleniem skóry. Często choroby te mogą współistnieć,co utrudnia diagnozę i późniejsze leczenie. Pomimo, że choroby te mają teoretycznie zupełnie inną etiologię, to jednak istotną rolę odgrywa w nich proces zapalny i właśnie ten proces zapalny wymaga leczenia, terapii, która często jest bardzo podobna, a różni się jedynie niuansami.

Częstość występowania trądziku

Trądzik jest jedną z najczęściej występujących chorób skóry – spotyka się z nim nawet 80-100% osób pomiędzy 11. a 30. rokiem życia. U 85% osób trądzik ma przebieg łagodny do umiarkowanego, przemija sam i nie pozostawia trwałych blizn. U pozostałych 15% chorych można zaobserwować poważne zmiany zapalne, często pozostawiające po sobie blizny i przebarwienia.

Co to jest trądzik?

Trądzik jest powszechnie występującą chorobą skóry, charakteryzującą się występowaniem zaskórników, grudek, krostek i nacieków zapalnych. Trądzik najczęściej lokalizuje się na twarzy, następnie na plecach i klatce piersiowej. Wykwity chorobowe można również zaobserwować na kończynach (głównie ramiona) oraz na pośladkach. W zależności od przewagi poszczególnych wykwitów trądzikowych, wyróżnia się następujące postacie trądziku:

• zaskórnikowy,
• grudkowo-krostkowy,
• ropowiczy,
• bliznowcowy – następstwo zmian trądzikowych.

Trądzik dorosłych

W ciągu ostatnich 10 lat można zaobserwować wyraźny wzrost wieku pacjentów, którzy zgłaszają się do lekarza z problemem trądziku– z ok. 20 lat do średnio 26 lat. Z trądzikiem dorosłych – występującym powyżej 25. r.ż. – mamy doczynienia u 54% kobiet i 40% mężczyzn, nie jest to zatem problem jednostkowy. Co więcej, często nie znika nawet w starszym wieku i nawet w 40. r.ż. może być obserwowany u 5% kobiet i 1% mężczyzn.

Trądzik dorosłych różni się od trądziku młodzieńczego nie tylko okresem występowania, ale również umiejscowieniem i charakterem zmian:

• Trądzik młodzieńczy: obejmuje tzw. strefę T na twarzy (czoło, nos i górna część policzków, środek brody), ramiona, plecy i klatkę piersiową; często wiąże się z przetłuszczającą się skórą; występuje przewaga zmian zapalnych: krostek i grudek.
• Trądzik dorosłych: zmiany obejmują najczęściej dolną część policzków, szczególnie w linii żuchwy i podbródka, i mogą mieć zróżnicowaną postać – u niektórych kobiet pojedynczo pojawiające się zmiany zapalne (grudki i krostki) występują przy braku zaskórników i skórze z tendencją do dużej suchości, u innych występuje przewaga zmian niezapalnych (zaskórników).

Jak można leczyć trądzik?

Celem leczenia trądziku jest likwidacja lub złagodzenie objawów oraz zapobieganie ich następstwom – przede wszystkim procesowi bliznowacenia. Trądziku nie należy leczyć na własną rękę, ale skonsultować się z lekarzem dermatologiem. Dopiero na podstawie wywiadu i przeprowadzonego badania, lekarz będzie w stanie dobrać odpowiednie leczenie. W zależności od ciężkości trądziku lekarz może zalecić preparaty do stosowania miejscowego lub preparaty doustne. W leczeniu trądziku łagodnego i umiarkowanego, preparaty miejscowe są podstawą leczenia. Zwykle taka terapia jest w zupełności wystarczająca u ok. 60% pacjentów zgłaszających się do lekarza.
W zaawansowanych postaciach, leki miejscowe mają znaczenie wspomagające.

Niektóre preparaty miejscowe są dostępne bez recepty, inne nie zostaną wydane bez przepisu lekarza. Należy pamiętać, że mechanizm powstawania trądziku jest złożony i składa się na niego wiele czynników – dlatego leczenie trądziku również nie jest proste, a jego efektów nie należy się spodziewać już pierwszego dnia. Aby leczenie było skuteczne, najważniejsza jest regularność i ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarza.

Co to jest i jak działa kwas azelainowy?

Kwas azelainowy jest nasyconym kwasem dwukarboksylowym, który w niewielkich ilościach powstaje w organizmie człowieka w wyniku przemian metabolicznych. Spożywamy go również wraz z dietą, ponieważ wchodzi w skład niektórych zbóż. Przy stosowaniu na skórę, kwas azelainowy wykazuje wielokierunkowe działanie lecznicze w przebiegu trądziku pospolitego i różowatego:

• hamuje nadmierną keratynizację w obrębie mieszków włosowych
• zmniejsza powstawanie zaskórników
• działa przeciwbakteryjnie na bakterie Gram dodatnie i Gram ujemne
• działa przeciwzapalnie poprzez hamowanie aktywacji neutrofilii uwalniania przez nie wolnych rodników tlenowych

Ponadto kwas azelainowy hamuje wzrost i nadmierną aktywność nieprawidłowych komórek barwnikowych naskórka (melanocytów), przez co znajduje zastosowanie w leczeniu przebarwień, nie tylko tych związanych z trądzikiem.

Kwas azelainowy jest składnikiem aktywnym leków przeciwtrądzikowych Skinoren i Skinoren Rosacea, dostępnych w postaci kremui żelu.

Skinoren jest lekiem przeciwtrądzikowym do stosowania na skórę. Skinoren jest dostępny w postaci kremu zawierającego 20% kwasu azelainowego, oraz żelu zawierającego 15% kwasu azelainowego. Dwie postacie pozwalają na wybranie produktu dostosowanego do własnych potrzeb. Skinoren przeznaczony jest dla dorosłych oraz dla młodzieży powyżej 12. r. ż. Skinoren jest dostępny wyłącznie w aptekach, bez recepty.

Jak stosować Skinoren?

Skinoren należy stosować wyłącznie na skórę. Przed zastosowaniem leku Skinoren należy dokładnie umyć skórę zwykłą wodą i osuszyć. Można również użyć łagodnego preparatu przeznaczonego dooczyszczania skóry. Cienką warstwę leku należy nanosić na chorobowo zmienioną skórę dwa razy na dobę – rano i wieczorem. Lek należy delikatnie wetrzeć. Pasek wyciśniętego z tubki leku o długości około 2,5 cm całkowicie wystarcza na skórę twarzy. Po nałożeniu należy umyć ręce. Może się zdarzyć, szczególnie w początkowym okresie leczenia, że po nałożeniu produktu skóra jest podrażniona, swędzi i szczypie.W takiej sytuacji zaleca się zmniejszenie ilości stosowanego leku lub stosowanie go raz na dobę, do czasu ustąpienia objawów podrażnienia. Zwykle objawy podrażnienia zmniejszają się i ustępują wraz ze stosowaniem produktu. Jeżeli objawy nie ustąpią, należy skontaktować się z lekarzem.

Jak długo należy stosować Skinoren?

Czas leczenia lekiem Skinoren jest różny u poszczególnych pacjentów i zależy od nasilenia zmian chorobowych skóry. W leczeniu trądziku pospolitego wyraźną poprawę uzyskuje się po około 4 tygodniach systematycznego stosowania leku. Aby uzyskać optymalny wynik leczenia, należy systematycznie stosować lek przez kilka miesięcy, maksymalnie do 12 miesięcy.

Opracowano na podstawie:

• Trądzik zwyczajny i różowaty. Dermatologia i Kosmetologia, Wydanie specjalne, Maj 2014
• Trądzik zwyczajny: patogeneza i leczenie. Konsensus Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Przegl Dermatol 2012, 99, 649–673
• Kamangar et al.: Trądzik dorosłych u kobiet: praktyczne podejście; Dermatologia i kosmetologia; Vol. 7, Nr 4 (28), grudzień 2012
• Goodman: Acne, Natural history, facts and myths; Australian Family Physician Vol. 35, No. 8, August 2006
• Szepietowski et al.: Kwas azelainowy w podłożu żelowym: zastosowanie w trądziku zwykłym i trądziku różowatym; Dermatologia Kliniczna 2003, 5 (4): 223-226
• Elewski et al.: Trądzik różowaty – globalne zróżnicowanie i zoptymalizowane wyniki leczenia: propozycja międzynarodowego konsensusu ustalonego przez Międzynarodową Grupę Ekspertów ds. Trądziku Różowatego; Dermatologia i kosmetologia; Vol. 6, Nr 1 (21), marzec 2011

Artykuł sponsorowany