Truskawki – witaminy, wartości odżywcze, kalorie i właściwości. Gdzie się je wykorzystuje?

Owoce to ważny składnik naszej diety. Zawierają witaminy, składniki mineralne, błonnik oraz substancje biologicznie aktywne. Jedne z najbardziej popularnych i lubianych owoców to truskawki. Czym charakteryzują się truskawki oraz jakie korzyści płyną z ich spożywania?

Truskawki – charakterystyka 

Truskawki to obecnie najczęściej uprawiane owoce spośród jagodowych, mimo że należą do jednego z najmłodszych gatunków roślin sadowniczych. Wywodzą się z poziomki, a dokładniej powstały poprzez skrzyżowanie dwóch odmian poziomek – chilijskiej oraz wirginijskiej – przez botanika Antoine’a Nicolasa Duchesne’a. Pozwoliło to uzyskać wspaniały efekt: duże, soczyste owoce, które dziś znamy pod nazwą truskawka (Fragaria ananassa). W sklepach pojawiły się one po raz pierwszy w Londynie, około 1830 roku. Wcześniej uznawano je jako przywilej, na który mogły sobie pozwolić jedynie osoby zamożne, gdyż ich cena była bardzo wysoka.  

Truskawki – wartości odżywcze, kalorie, witaminy, składniki mineralne i IG 

Truskawki są niskokaloryczne, w 100 g (szklanka truskawek waży ok. 150 g) znajduje się około 32 kcal. Zawartość białka w analogicznej ilości wynosi 0,67 g, węglowodanów 7,68 g, natomiast tłuszczu 0,3 g.

Składniki mineralne, jakie występują w truskawkach, to między innymi potas (153 mg w 100 g), wapń (16 mg w 100 g), fosfor (24 mg w 100 g), magnez (13 mg w 100 g), mangan (0,386 mg w 100 g). Owoce te zawierają błonnik pokarmowy w ilości ok. 2 g w 100 g.

Do witamin, których udział w owocach truskawki jest największy, należy zaliczyć witaminę C (aż 58,8 mg w 100 g, dla porównania w analogicznej ilości cytryny występuje 53 mg), witaminę K, a także foliany. Indeks glikemiczny (IG) truskawek jest niski i wynosi 40.  

Właściwości truskawek – na co pomogą? 

Truskawki są bardzo dobrym źródłem witaminy C – znajduje się w nich znaczna jej ilość, większa niż na przykład w cytrynie, z którą witamina C najczęściej jest kojarzona. Witamina ta spełnia wiele funkcji w naszym organizmie, bierze udział między innymi w biosyntezie kolagenu, znacznie wpływa na przyswajanie żelaza, działa łagodząco i skraca czas trwania chorób górnych dróg oddechowych, zwłaszcza przeziębienia. Jako przeciwutleniacz neutralizuje reaktywne formy tlenu i ich pochodne, które są bardzo szkodliwe dla naszego zdrowia. Działanie to może zapobiegać między innymi rozwojowi chorób sercowo-naczyniowych czy nowotworów.

Zastosowanie truskawek – przetwory i preparaty z truskawkami 

Truskawki są cennym surowcem, zarówno do bezpośredniej konsumpcji, jak i przetwórstwa. W przemyśle przetwarzane są na różnego rodzaju soki, kompoty, dżemy, a także mrożonki. Właściwy sposób mrożenia wpływa nieznacznie na wartość odżywczą truskawek, dlatego warto wybierać je, gdy nie mamy dostępu do świeżych owoców. 

Oprócz tego na sklepowych półkach można znaleźć truskawki liofilizowane, czyli poddane procesowi, podczas którego – w dużym skrócie – z produktu zostaje usunięta naturalnie występująca w nim woda.  

Truskawki w pielęgnacji skóry

Truskawki znalazły również zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, a ich ekstrakty dodawane są do różnego rodzaju maseczek i kremów. Ze względu na dużą zawartość witaminy C, flawonów i flawonoidów truskawki są cennym składnikiem preparatów likwidujących przebarwienia skóry. Dużą popularnością cieszy się również olej z pestek (nasion) truskawki. Produkt ten jest cennym źródłem antyoksydantów, gamma-tokoferolu, kwasu linolowego, alfa-linolenowego i kwasu oleinowego. Olej z orzeszków truskawki stosowany jest w pielęgnacji skóry suchej uszkodzonej oraz dojrzałej.

Truskawki – gdzie kupić, jakie wybierać, jak przechowywać? 

W sezonie warto kupować polskie truskawki, lokalnie, wspierając miejscowych rolników. Truskawki co prawda są dostępne przez cały rok w większości sklepów, zimą poza sezonem sprowadzane są z cieplejszej strefy klimatycznej. Ich wygląd zwykle jest bardzo imponujący, ale smakowo trudno im zastąpić truskawki sezonowe.  

Warto wybierać truskawki, których struktura jest jędrna, bez nagnieceń, a owoce mają przyjemny, swoisty aromat. Truskawki nie powinny być zawilgocone, na przykład w wyniku nieprawidłowego pakowania, ponieważ wtedy będą bardziej podatne na psucie się. Na truskawkach absolutnie nie powinno być śladów pleśni, gdyż takie truskawki nie nadają się do spożycia. 

Dowiedz się, jak powstaje pleśń na żywności.

Przeciwwskazania do spożywania truskawek 

Głównym przeciwwskazaniem jest alergia na truskawki. Objawem uczulenia po zjedzeniu truskawek mogą być wypryski na skórze, pokrzywka, silnie swędząca wysypka. Inne symptomy alergii na truskawki to wymioty, biegunki, nudności, bóle brzucha, wzdęcia i kolki. Uczelnie często objawia się również jako obrzęk jamy ustnej, języka, policzków, warg, który pojawiaja się po spożyciu truskawek.

Zdrowe przepisy z truskawkami 

Deser truskawkowo-jagodowy 

Składniki: 

• truskawki – 0,5 szklanki, 
• czarne jagody – 2 garści, 
• jogurt naturalny – 4 łyżki, 
• kasza kuskus – 4 łyżki, 
• miód – 1 łyżeczka,  
• płatki migdałów – 1 łyżka. 

Sposób przygotowania: kaszę kuskus przygotować zgodnie z przepisem na opakowaniu, przestudzić. Przełożyć do miseczki, wymies zać z jogurtem i miodem.Dodać jagody oraz truskawki, posypać płatkami migdałów. 

Koktajl owocowy 

Składniki:  

• kefir – 1 szklanka,  
• truskawki – 1 garść, 
• banan – 0,5 sztuki, 
• siemię lniane – 1 łyżeczka. 

Sposób przygotowania: wszystkie składniki zmiksować za pomocą blendera.