Niebezpieczne interakcje leków z żywnością
Czy wiesz, że interakcje między lekami a żywnością mają ogromny wpływ na efekt działania Twojego leku? Skuteczność leczenia i czas, po którym lek zacznie działać zależą od składników pokarmowych w naszej diecie. Zażywając lekarstwa należy zwrócić szczególną uwagę, czy przyjmujemy je wraz z produktami mlecznymi bogatymi w wapń, z tłuszczem, witaminą K czy błonnikiem. Ważne jest też, czy popijamy lekarstwa wodą, herbatą, czy też sokami owocowymi. W dzisiejszym artykule przedstawię kilka najniebezpieczniejszych interakcji leków z żywnością.
Czym właściwie jest interakcja?
Interakcja lek-żywność to wzajemnie oddziaływanie substancji leczniczej zawartej w leku ze składnikiem pokarmowym obecnym w przyjętym posiłku. W wyniku interakcji dochodzi do osłabienia lub wzmocnienia, wydłużenia lub skrócenia działania leku, bądź pojawienia się zupełnie nowego działania.
Dlatego, aby lek nie wchodził w interakcje z pożywieniem, zaleca się przyjmowanie leków:
- 2 godziny po posiłku,
- 1 godzinę przed posiłkiem,
- na czczo.
Lek po przyjęciu ulega w ustroju wielu przemianom, które opisuje się w skrócie jako LADME, czyli:
- L – liberation (uwolnienie substancji leczniczej),
- A – absorbtion (wchłanianie substancji leczniczej),
- D – distribution (rozmieszczeniu substancji leczniczej),
- M – metabolism (metabolizm substancji leczniczej),
- E – excretion (wydalanie substancji leczniczej).
Badania przeprowadzone licznie w ostatnich latach wykazały, że najwięcej powikłań farmakoterapii wynika z niekorzystnego działania żywności na powyższe procesy.
Najwięcej interakcji lek-żywność zachodzi na etapie wchłaniania!
Stosujesz digoksynę? Uważaj na błonnik pokarmowy
Digoksyna to lek stosowany w leczeniu niewydolności serca i migotania przedsionków. Spożywanie otrąb pszennych czy płatków owsianych bogatych w nierozpuszczalny błonnik może spowodować zmniejszenie wchłaniania digoksyny i osłabić skuteczność leczenia. W wyniku tej interakcji może dojść do obrzęku płuc.
Przyjmujesz tetracyklinę? Ogranicz spożycie produktów mlecznych bogatych w wapń
Dieta bogata w wapń zmniejsza wchłanianie tetracykliny, czyli leku stosowanego najczęściej w leczeniu trądziku pospolitego.
Do artykułów spożywczych bogatych w wapń zaliczamy m.in. ser (gouda, camembert), jogurt, mleko 2% i 3,2%, kefir.
Tłuszcz w pożywieniu a beta-adrenolityki
Nie powinno się łączyć posiłku bogatego w tłuszcz z lekami należącymi do grupy beta-adrenolityków, stosowanych m.in. w nadciśnieniu tętniczym i chorobie niedokrwiennej serca.
Do pokarmów bogatych w tłuszcz zaliczamy m.in. sery żółte, kabanosy, salami, śledzie w oleju, smalec, majonez, masło.
Produkty bogate w witaminę K a warfaryna
Warfaryna jest lekiem przeciwzakrzepowym (antykoagulantem) zmniejszającym krzepliwość krwi. Zaliczana jest do grupy antagonistów witaminy K.
Do produktów bogatych w witaminę K zaliczamy jarmuż, kapustę, brukselkę, szpinak, sałatę, olej sojowy.
Chorujesz na padaczkę? Uważaj na skrobie kukurydzianą i olej kokosowy
Obecne w tych produktach związki wielocząsteczkowe po połączeniu z fenytoiną (lekiem przeciwpadaczkowym) tworzą kompleksy trudne do wchłonięcia, co prowadzi do zmniejszenia stężenia leku we krwi.
Gdy przyjmujesz leki przeciwdepresyjne, uważaj na tyraminę
Z lekami mogą reagować także aminy biogenne – np. tyramina, która powstaje z rozkładu białek żywności fermentującej lub długo przechowywanej.
Produkty zawierające tyraminę to np. ryby wędzone, bób, drożdże, sery dojrzewające, dojrzałe banany.
Chorujesz na astmę? Uważaj na grillowane i smażone mięso, czerwoną paprykę i jej przetwory
Mięso grillowane lub smażone niebezpieczne jest dla astmatyków stosujących teofilinę (lek rozszerzający oskrzela). Podczas grillowania powstają substancje zawierające heterocykliczne aminy oraz wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, które pobudzają enzym CYP1A1 zwiększający metabolizm teofiliny. Prowadzi to do zmniejszenia stężenia leku we krwi, w wyniku czego może dojść do zaostrzenia objawów astmy i wystąpienia duszności.
W interakcję z tym lekiem wchodzi również czerwona papryka. Pod jej wpływem dochodzi do zwiększonego wchłaniania leku z przewodu pokarmowego. Może to doprowadzić do zaburzenia pracy serca, bólu głowy, niepokoju, obniżenia ciśnienia tętniczego krwi, skurczu mięśni.
Czym popijać leki?
Napoje takie jak herbata i kawa mogą zawierać wysokie zawartości kofeiny, które w połączeniu z teofiliną stosowaną przy leczeniu astmy mogą stać się przyczyną bezsenności i arytmii serca.
Aby Twoje leczenie było skuteczne, zwróć uwagę na swoje nawyki żywieniowe. Pamiętaj także, że leki należy popijać wodą.