Tiki nerwowe – przyczyny, rozpoznanie, leczenie
Michał Posmykiewicz

Tiki nerwowe – przyczyny, rozpoznanie, leczenie

Tiki nerwowe to utrudniająca normalne funkcjonowanie przypadłość, która potrafi naprawdę uprzykrzyć życie dotkniętej nią osoby. Pozornie drobne i nieistotne odruchy, w wymiarze społecznym zadają ból obarczonej nimi osobie, ściągając nieprzychylną uwagę otoczenia, niezrozumienie i przyczepiając jej łatkę dziwaka.

Tikiem nazywamy krótki, stereotypowy, mimowolny ruch określonej części ciała, np. mruganie powieką, wystawianie języka, marszczenie czoła. Nie ma możliwości powstrzymania czy też zahamowania tików, a w dodatku mają one charakter nawracający.

W jaki sposób powstają tiki? Przykłady tików nerwowych

Tiki powstają na skutek mimowolnego, szybkiego kurczenia się mięśni. Zazwyczaj obejmują one mięśnie twarzy (mruganie oczami, marszczenie czoła, wystawianie języka, poruszanie skrzydełkami nosa, wykrzywianie ust). Dość często tiki obejmują również mięśnie ramion i kończyn górnych, często widoczne jest wtedy wzruszanie ramionami, potrząsanie rekami, podnoszenie ich do góry.

Zdarza się, że ruchom mięśniowym towarzyszą rożne dźwięki. Zazwyczaj jest to pochrząkiwanie, pokasływanie, pociąganie nosem, czy nawet mimowolne wypowiadanie całych słów.

U kogo najczęściej występują tiki nerwowe? Kto jest najbardziej narażony?

Tiki zazwyczaj obecne są u małych dzieci, zdarza się jednak, że pojawiają się one również u nastolatków w okresie dojrzewania. Zwykle właśnie po okresie dojrzewania ustępują samoistnie. Może się jednak zdarzyć, że tiki ulegną utrwaleniu i będą stanowiły poważny problem w dorosłym życiu, uniemożliwiając wtedy zazwyczaj normalne funkcjonowanie (kontakty społeczne, praca). Tiki zwykle częściej występują u mężczyzn, jednak oczywiście mogą być one obecne również u kobiet. 

Powiązane produkty

Jakie są rodzaje tików nerwowych?

Przede wszystkim tiki możemy podzielić na proste i złożone. Tiki proste obejmują zwykle jedną konkretną grupę małych mięśni, natomiast tiki złożone obejmują większą ilość mięśni, np. kilku grup mięśni dotyczących całego ciała.

Ponadto, tiki można podzielić na tiki przemijające (czyli takie, które z czasem ustąpią samoistnie), tiki przewlekłe (czyli takie, które nie ustępują i wymagają leczenia; jeśli tiki nie ustępują przez ponad rok, to istnieje niestety prawdopodobieństwo, że będą one obecne do końca życia ) oraz tiki nieokreślone. Najcięższą postacią tików jest zespół de la Tourette'a. 

Czym jest zespół Tourette'a?

Jest to wrodzone zaburzenie neurologiczne, które charakteryzuje się przede wszystkim występowaniem licznych tików ruchowych i werbalnych. Zespół ten często występuje rodzinnie, zdarza się stosunkowo często u bliźniąt.

Częściej chorują na niego kobiety niż mężczyźni, choroba trwa niestety do końca życia, mogą pojawiać się w jej przebiegu krótkie okresy remisji.

Pierwsze objawy pojawiają się zazwyczaj w dzieciństwie, zwykle pomiędzy 2 a 15 rokiem życia. U dziecka można zaobserwować nadpobudliwość, zaburzenia koncentracji i uwagi oraz utrudnioną kontrolę nad odruchami. Początkowo pojawiają się proste tiki motoryczne. Zespół może mieć formę łagodną, wtedy dominują tiki proste, ograniczające się do mrugania oczami, pochrząkiwanie, wzruszenia ramionami i poruszania głową.

Jednak zespół może też przybierać postać ciężką, gdzie obecne są tiki złożone, zwykle uniemożliwiające normalne, codzienne funkcjonowanie (podskakiwanie, kręcenie się w kółko, dotykanie siebie i innych). W zespole tym chorzy cierpią też na tiki werbalne. Zwykle w przebiegu tej choroby pojawia się patologiczna, niedająca się powstrzymać potrzeba wypowiadania wulgaryzmów niezależnie od sytuacji.

Zespół Tourette'a jest praktycznie nieuleczalny, jego remisję można uzyskać stosując terapię behawioralną oraz leczenie farmakologiczne za pomocą neuroleptyków. 

Dowiedz się więcej o zespole Tourette'a na DOZ.pl

Co jest odpowiedzialne za powstanie i rozwój tików nerwowych?

Za powstawanie i rozwój tików nerwowych odpowiedzialna jest niewłaściwa praca mózgu. Może być ona spowodowana między innymi nieprawidłowym przewodnictwem nerwowym. Ponadto, zaburzona praca mózgu może mieć też związek z nieprawidłowymi poziomami przekaźników w mózgu, chodzi tu głównie o poziom serotoniny i noradrenaliny, który jest obniżony w stosunku do normy. Do zaburzonej pracy mózgu przyczynia się także podwyższony poziom dopaminy i co zatem idzie  wzmożoną aktywność układu dopaminergicznego. Ponadto, różnego rodzaju urazy także wywołują upośledzoną pracę i funkcjonowanie mózgu. 

Czy istnieją czynniki, które wyzwalają i nasilają tiki nerwowe?

Przede wszystkim bardzo duży wpływ na nasilenie się tików nerwowych ma niewłaściwa dieta  bogata w czekoladę, nabiał oraz słodkie, gazowane napoje. Niekorzystny wpływ wywiera również alkohol, kofeina oraz nikotyna. Należy też pamiętać, że do nasilenia się tików przyczyniają się również emocje, zarówno te negatywne (głównie chodzi tu o stres, lęk czy zmęczenie), jak również te pozytywne (radość, stany euforyczne). Do wyzwolenia i nasilenia się tików przyczyniają się też infekcje wirusowe i bakteryjne, niektóre środki chemiczne, ale również zbyt długa praca przy komputerze oraz gry komputerowe  dotyczy to głównie dzieci i nastolatków. 

Czynniki zmniejszające nasilenie tików nerwowych

Tiki zdecydowanie zmniejszają swą aktywność w czasie snu. Ponadto, mniejsze nasilenie się tików obserwujemy w sytuacji, kiedy pacjent wykonuje jakieś mocno zajmujące zajęcie, np, rysowanie czy czytanie. 

Rozpoznanie tików nerwowych

Aby móc postawić rozpoznanie tików nerwowych, lekarz musi zebrać od pacjenta dokładny wywiad dotyczący rodzaju ruchów mimowolnych oraz sytuacji, kiedy one występują. Lekarz musi zapytać o to, kiedy ruchy mimowolne się zaczęły, jak bardzo są częste, czy się nasilają, czy istnieją czynniki, które je wyzwalają. Następnie, pacjent musi udać się dodatkowo na konsultację do neurologa, być może konieczne będzie wykonanie badania EEG oraz tomografii komputerowej czy też rezonansu magnetycznego mózgu.

Jak wygląda leczenie tików nerwowych?

Po postawieniu diagnozy lekarz musi podjąć decyzje dotyczącą właściwego leczenia. Zdarza się, że wystarczy stosowanie tylko psychoterapii (między innymi terapia poznawczo-behawioralna), która będzie dawała bardzo dobre efekty. Czasami jednak może okazać się konieczne zastosowanie środków farmakologicznych. Zdarza się, że pacjentom zaleca się niekonwencjonalne metody leczenia, między innymi ziołolecznictwo czy medytacje. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

    Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  • Kaszel palacza – objawy, co na niego stosować?

    Kaszel palacza powstaje w wyniku podrażnienia górnych dróg oddechowych przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Nikotynizm prowadzi do szeregu zmian zachodzących w drzewie oskrzelowym, które są reakcją na przewlekłą ekspozycję układu oddechowego na substancje toksyczne. Samo palenie jest również czynnikiem ryzyka rozwoju innych chorób takich jak nowotwory układu oddechowego czy przewlekła obturacyjna choroba płuc.

  • Wszawica łonowa – jak z nią walczyć?

    Wszawicą (łac. Pediculosis) nazywamy zmiany skórne wywołane przez stawonogi – wszy ludzkie. Wyróżniamy wszawicę głowową, odzieżową i łonową. O ile głowowa dotyczy przede wszystkim dzieci (zarażenie ma miejsce w szkole i innych placówkach edukacyjnych), o tyle odmiana łonowa spotykana jest wśród dorosłych i występuje w okolicach intymnych. Charakteryzuje ją uporczywy świąd skóry, który występuje między innymi w okolicach wzgórka łonowego.

  • Choroby tropikalne – objawy, diagnostyka, szczepienia

    Choroby tropikalne pochodzą z rejonów charakteryzujących się klimatem sprzyjającym rozwojowi drobnych organizmów, czyli ciepłym i wilgotnym. W takich warunkach łatwo namnażają się zarówno chorobotwórcze bakterie, jak i wirusy. Szerzenie się chorób tropikalnych jest szczególnie łatwe w krajach o niskim poziomie higieny i słabych warunkach socjoekonomicznych. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie choroby występują w rejonie świata, do którego się wybieramy.

  • Narkolepsja – czym jest? Objawy, przyczyny

    Narkolepsja dotyka głównie ludzi młodych w wieku 15-20 oraz 30-35 lat, a napady snu w ciągu dnia z reguły występują pod wpływem silnych emocji: radości, lęku czy stresu. Leczeniem zajmują się psychiatrzy lub neurolodzy i polega ono głównie na łagodzeniu objawów. Wielu specjalistów twierdzi, że narkolepsja często jest błędnie diagnozowana przez fakt, że w obecnych czasach duża część zdrowego społeczeństwa skarży się na nadmierną senność w ciągu dnia – stąd wielkie znaczenie ma dogłębna diagnostyka i uświadamianie społeczeństwa na temat tego, czym jest narkolepsja.

  • Częste oddawanie moczu (częstomocz) – przyczyny, leczenie

    Częstomocz jest przykrym schorzeniem dotykającym zarówno mężczyzn, jak i kobiety najczęściej w podeszłym wieku, ale zdarzają się także przypadki dzieci i młodych dorosłych borykających się z tą dolegliwością. Częstomocz może się pojawić m.in. przy chorobach ginekologicznych, urologicznych, nefrologicznych, psychicznych czy nawet onkologicznych. Przez to, że wiąże się z przymusem patologicznie częstego oddawania moczu, może stać się udręką dla pacjentów i mieć negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie chorego w społeczeństwie. Mimo że nie zawsze jest oznaką poważnej choroby, to warto zwrócić się o pomoc do specjalisty, który pomoże rozwiązać ten problem.

  • Zespoły mielodysplastyczne (MDS) – objawy, przyczyny, leczenie

    DNA organizmów żywych – choć wspaniale zaprojektowane – jest bardzo podatne na działanie mutagennych czynników zewnętrznych. Narażenie na różnorodne substancje chemiczne (np. benzen), metale ciężkie, nawozy sztuczne, dym tytoniowy, promieniowanie jonizujące i fale X używane w radioterapii znacząco zwiększa ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego i zachorowania na nowotwór. W obecnych czasach unikanie czynników mutagennych jest praktycznie niemożliwe, toteż odsetek chorych na zespoły mielodysplastyczne i inne choroby nowotworowe będzie niestety coraz większy.

  • Pacjenci z migreną przewlekłą skorzystają z nowoczesnej terapii

    Dzięki staraniom, które poczyniło Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, pacjenci uzyskali dostęp do nowoczesnej terapii migreny przewlekłej z wykorzystaniem m.in. botoxu (toksyny botulinowej) i dwóch przeciwciał monoklonalnych (erenumab i fremanezumab). Leczenie tymi preparatami będzie refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Co trzeba zrobić i jakie warunki spełnić, aby wziąć udział w programie?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij