Trąd wraca do Europy? Nowe przypadki zakażeń w dwóch europejskich krajach

Choroba, która przez dekady pozostawała w Europie niemal wyłącznie w podręcznikach medycyny, ponownie pojawiła się w oficjalnych raportach epidemiologicznych. Trąd, bo o nim mowa, w ostatnich tygodniach został zdiagnozowany w Rumunii i Chorwacji.

1. Przypadki trądu w Rumunii – zakażenia powiązane z salonem masażu
2. Chorwacja – rzadki przypadek trądu po powrocie z zagranicy
3. Dlaczego „zapomniane” choroby takie jak trąd wciąż się pojawiają?
4. Trąd w Polsce i w Europie – jak wyglądają statystyki?
5. Czym jest trąd, jak można się zarazić i jak wygląda leczenie?

Z tego artykułu dowiesz się: 

• gdzie w Europie potwierdzono nowe przypadki trądu i w jakich okolicznościach doszło do zakażeń, 
• jakie działania podjęły służby sanitarne, 
• dlaczego pojedyncze przypadki chorób uznanych za „zapomniane” nadal się zdarzają.

Dzięki temu artykułowi łatwiej zrozumieć, dlaczego trąd – mimo postępów medycyny – wciąż pojawia się sporadycznie także w krajach europejskich.

Przypadki trądu w Rumunii – zakażenia powiązane z salonem masażu

W Klużu-Napoce, w Rumunii, służby sanitarne potwierdziły dwa przypadki trądu u sióstr pochodzących z Indonezji, które były zatrudnione w lokalnym salonie masażu. Chorobę wykryto po tym, jak u jednej z kobiet wystąpiły niepokojące objawy skórne i neurologiczne, wymagające zaawansowanej diagnostyki. Ustalenia epidemiologiczne wskazują, że najbardziej prawdopodobnym źródłem zakażenia jest matka jednej z sióstr, u której trąd zdiagnozowano na Bali pod koniec października, a którą odwiedziła jedna z córek. Obie pacjentki natychmiast poddano leczeniu, na które reagują bardzo dobrze, a ich stan określa się jako stabilny. Ponadto, dwie ich współpracownice zostały objęte obserwacją szpitalną i szczegółowymi badaniami – wyniki mają być znane w środę. 

Rumuńscy eksperci ds. zdrowia publicznego stanowczo zapewniają, że pomimo potwierdzenia przypadków, nie doszło do zagrożenia populacyjnego. Salon masażu został tymczasowo zamknięty, a osoby z bliskiego otoczenia zakażonych objęto ścisłym nadzorem medycznym i wdrożono odpowiednie procedury sanitarne i diagnostyczne. 

Chorwacja – rzadki przypadek trądu po powrocie z zagranicy

Również w Chorwacji potwierdzono przypadek trądu, który – według oficjalnych informacji – pojawił się u Nepalczyka mieszkającego w Europie od 2 lat, który wcześniej przebywał w obszarach pozaeuropejskich, gdzie choroba nadal występuje endemicznie. Pacjent został zdiagnozowany w stadium umożliwiającym skuteczne leczenie, a ryzyko transmisji na inne osoby oceniono jako bardzo niskie. 

Ponadto zwracają uwagę na pozytywny aspekt całej sytuacji – wykrycie pojedynczych przypadków świadczy o sprawności systemów diagnostycznych, a nie o ich zawodności.  

Dlaczego „zapomniane” choroby takie jak trąd wciąż się pojawiają?

Utrzymywanie się chorób takich jak trąd, choć często nazywanych „zapomnianymi", wynika z połączenia czynników społecznych, ekonomicznych i biologicznych. 

Głównym motorem ich przetrwania jest globalna nierówność ekonomiczna, ponieważ występują one przede wszystkim w regionach dotkniętych skrajnym ubóstwem, gdzie brakuje dostępu do podstawowej opieki zdrowotnej i odpowiednich warunków sanitarnych. Choć trąd jest w pełni uleczalny, stygmatyzacja społeczna i długi okres inkubacji prowadzą do opóźnień w diagnozie. Chorzy często także ukrywają objawy, przez co bakteria może być przenoszona latami. Ponadto, kiedy w danym regionie chorobę ogłasza się za kontrolowaną, często następuje redukcja funduszy na programy monitorujące i profilaktyczne, a to pozwala utrzymać się endemicznym ogniskom zakażeń.  

Trąd w Polsce i w Europie – jak wyglądają statystyki?

Zgodnie z danymi epidemiologicznymi trąd pozostaje chorobą rzadką w skali globalnej. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), każdego roku na świecie odnotowuje się około 200 tysięcy nowych przypadków, głównie w krajach Azji Południowo-Wschodniej, Afryki i Ameryki Południowej. Ponad połowa wszystkich nowych przypadków koncentruje się w trzech krajach: Indiach, Brazylii i Indonezji. W Europie Zachodniej i Środkowej zachorowania mają charakter wyłącznie sporadyczny i są najczęściej związane z migracją lub podróżami do regionów endemicznych.  

Wszystkie ewentualne przypadki, które mogłyby zostać zdiagnozowane w naszym kraju w dzisiejszych czasach, dotyczyłyby osób, które zaraziły się podczas długotrwałego pobytu w krajach endemicznych.  

Czym jest trąd, jak można się zarazić i jak wygląda leczenie?

Trąd (choroba Hansena (HD), lepra) to przewlekła choroba zakaźna wywoływana przez bakterie Mycobacterium leprae, atakujące głównie skórę, nerwy obwodowe i błony śluzowe. Do zakażenia dochodzi najczęściej w wyniku długotrwałego, bliskiego kontaktu z osobą chorą – choroba nie przenosi się łatwo i nie jest związana z krótkotrwałym kontaktem (za osoby narażone na zakażenie uznaje się tylko tych, którzy spędzili z chorym na trąd co najmniej 30 godzin tygodniowo przez trzy kolejne miesiące). 

Leczenie trądu jest obecnie skuteczne i polega na długotrwałej terapii skojarzonej antybiotykami: 

• dapson i ryfampicyna (przyjmowanymi przez 6 miesięcy) – kiedy prątków trądu jest niewiele,
• dapson, ryfampicyna i klofazymina (przyjmowanymi przez 24 miesiące) – kiedy prątków jest znacznie więcej.