kobieta czyta skład szamponu
Joanna Orzeł

Kosmetyki z pirytionianem cynku – dlaczego zostały wycofane?

Od 2004 roku, po oficjalnym wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, obowiązują nas regulacje prawne ordynowane przez Parlament Europejski i inne władne organy UE. Rozporządzenie Komisji Unii Europejskiej z 29 października 2021 roku wprowadziło całkowity zakaz używania w produkcji kosmetyków między innymi pirytionianiu cynku. Co to za substancja? Jakie ma właściwości? Czy na rynku znajdziemy jej alternatywy?      

Postęp badań naukowych powoduje, że o używanych od lat składnikach produktów wiemy więcej. Rozwój przemysłu chemicznego sprawia, że jako ludzkość stajemy się dysponentami lepszych i nie rzadko bezpieczniejszych alternatyw dla komponentów wykazujących pewne niekorzystne działania w stosunku do ludzi lub środowiska. Są to powody dla których przepisy prawne związane z substancjami dopuszczanymi do stosowania w produkcji kosmetyków, żywności czy leków są nieustannie aktualizowane.

Pirytionian cynku – co to za związek? Jak działa?

Pirytionian cynku (INCI: Zinc Pyrithione) jest związkiem kompleksowym, w którym kation cynku połączony jest z organicznymi ligandami. Substancja wykazuje działanie przeciwgrzybiczne i przeciwbakteryjne oraz łagodzące (zaczerwienienie oraz świąd).

W produktach kosmetycznych znalazł zastosowanie jako składnik aktywny w postaci czynnika przeciwłupieżowego, regulującego wydzielanie sebum, przeciwbakteryjnego i przeciwświądowego. Znajdziemy go w formułach szamponów przeciwłupieżowych (zarówno na łupież suchy jak i tłusty), kosmetyków używanych w terapii łuszczycy (zwłaszcza skóry głowy), egzemy czy trądziku. 

Sprawdź ofertę preparatów na łuszczycę.

Ze względu na działanie przeciwdrobnoustrojowe stosowany jest także jako składnik konserwujący np. w mydłach, szamponach czy kremach. 

Pirytionian cynku – szkodliwość

Pirytionian cynku jako substancja czysta może negatywnie wpływać na zdolność do rozmnażania. Może również powodować zmiany DNA komórkowego żywych organizmów. Taka ingerencja w informację genetyczną może z kolei prowadzić do zaburzeń naturalnych cykli komórkowych i powstawania mutacji w tym zmian nowotworowych.

Do niedawna, mimo udowodnionego badaniami negatywnego wpływu na organizmy żywe, ta substancja aktywna była dozwolona do użycia w produktach kosmetycznych w niskim stężeniu (do 1% w przypadku kosmetyków spłukiwanych, np. szampony, lub do 0,1% w przypadku kosmetyków stosowanych bez spłukiwania, np. odżywki). Ze względu na występujące na rynku alternatywne substancje (substytuty) pirytionianu cynku został on w krajach UE zakazany do stosowania w produkcji kosmetyków.   

Powiązane produkty

Pirytionian cynku – od kiedy zostanie wycofany?

Rozporządzenie Komisji Unii Europejskiej (2021/1902) z 29 października 2019 zakazujące wprowadzania na rynek, a tym samym sprzedaży wszelkich produktów zawierających pirytionian cynku weszło w życie 1 marca 2022 roku. Od tego dnia nie tylko zakazuje się używania tej substancji w produkcji nowych formuł. Także wszelkie już wyprodukowane kosmetyki zawierające ten składnik powinny zgodnie z prawem zostać usunięte z oferty drogerii, aptek czy supermarketów zarówno tych stacjonarnych, jak i internetowych.

Należy tutaj wspomnieć, że wymienione regulacje odnoszą się wyłącznie do krajów UE. Składnik jest nadal dozwolony do używania w Stanach Zjednoczonych czy krajach azjatyckich. 

Alternatywy za pirytionian cynku

Jeżeli np. szampony z pirytionianem cynku były składnikiem twojej rutynowej pielęgnacji, warto poszukać alternatywnych kosmetyków, które przyjdą w sukurs w walce problemami skórnymi.  

W leczeniu łupieżu warto zainteresować się preparatami, które w składzie będą miały substancje takimi przeciwgrzybicze i lub łagodzące cyklopiroksolamina, ketokonazol, flutrimazol, klotrimazol, siarczek selenu, pirokton olaminy, dziegcie.

W przypadku łuszczycy czy trądziku substytutem mogą być miejscowo stosowane glikokortykosteroidy (betametazon, klobetazol).

  1. S. D. Lamore, C. M. Cabello, G. T. Wondrak, The topical antimicrobial zinc pyrithione is a heat shock response inducer that causes DNA damage and PARP-dependent energy crisis in cultured human skin cells, „Cell Stress and Chaperones”,  nr 15 (3) 2010.
  2. A. Rajendiran, i in., Role of azole antifungal agents in seborrheic dermatitis & dandruff: a review, „World Journal of Pharmaceutical Research”, nr 10 (12) 2021.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak pozbyć się blizn po trądziku? Pielęgnacja twarzy i leczenie blizn

    Blizny potrądzikowe należą do najczęstszych następstw trądziku pospolitego. Szacuje się, że dotyczą nawet do 95% pacjentów zmagających się z trądzikiem, co świadczy o skali problemu i potrzebie odpowiedniej wiedzy na jego temat. Zmiany te mogą powodować znaczny dyskomfort psychiczny i obniżenie poczucia własnej wartości. Na szczęście współczesna kosmetologia i medycyna estetyczna oferują szereg skutecznych rozwiązań, które pozwalają na znaczną redukcję widoczności blizn potrądzikowych.

  • Makijaż u pacjentek onkologicznych. Jak malować się w trakcie i po chemioterapii?

    Leczenie onkologiczne zmienia nie tylko funkcjonowanie organizmu, ale także wygląd – skóra staje się bardziej wrażliwa, często przesuszona, mogą pojawić się przebarwienia czy utrata brwi i rzęs. Dla wielu kobiet makijaż nie jest wyłącznie kwestią estetyki, ale również sposobem na zachowanie poczucia kobiecości i odzyskiwanie kontroli nad codziennością. Czy w trakcie chemioterapii można się malować? Jakie kosmetyki są bezpieczne, a których lepiej unikać?

  • Rodzaje trądziku – jakie są, czym się charakteryzują i różnią?

    Trądzik to jedno z najczęstszych schorzeń skórnych, które stanowi duży problem terapeutyczny, psychologiczny i społeczny. Trądzik pospolity dotyka niemal 80% osób w wieku 12–19 lat, z kolei trądzik różowaty występuje u około 10% populacji. Kluczem do skutecznej terapii i pielęgnacji zmian trądzikowych jest zrozumienie, że trądzik nie jest jedną, homogeniczną jednostką chorobową. Istnieje wiele jego odmian i postaci klinicznych, które różnią się przyczyną powstawania, wyglądem zmian skórnych oraz metodami leczenia. Prawidłowe rozpoznanie rodzaju trądziku jest pierwszym i najważniejszym krokiem na drodze do zdrowej cery.

  • Leczenie onkologiczne a zabiegi medycyny estetycznej. Czy można je wykonywać w trakcie terapii?

    Leczenie onkologiczne to ogromne wyzwanie nie tylko dla zdrowia fizycznego, ale także psychicznego, m.in. ze względu na jego wpływ na wygląd pacjenta. Terapia onkologiczna często wywołuje skutki uboczne widoczne na skórze, włosach czy paznokciach. Nic zatem dziwnego, że pacjenci w trakcie lub po zakończeniu leczenia przeciwnowotworowego zastanawiają się, czy mogą korzystać z zabiegów medycyny estetycznej.

  • Kwas ferulowy – właściwości i zastosowanie. Jak go stosować do pielęgnacji skóry?

    Kwas ferulowy w ostatnich latach zyskał status jednego z najbardziej cenionych składników pielęgnacyjnych. Jego pochodzenie jest w pełni naturalne, a działanie niezwykle wszechstronne. Jest wykorzystywany w kosmetologii, dermatologii i farmacji głównie ze względu na silne właściwości przeciwutleniające i rozjaśniające. Pomaga spowolnić procesy starzenia skóry, chroni ją przed promieniowaniem UV i wspiera proces regeneracji komórek. Nic dziwnego, że kwas ferulowy na twarz to jeden z hitów nowoczesnej pielęgnacji – stosowany zarówno samodzielnie, jak i w połączeniu z witaminami C i E.

  • Trądzik zaskórnikowy – przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby

    Trądzik zaskórnikowy to najłagodniejsza, niezapalna postać trądziku pospolitego, która często jest pierwszym sygnałem problemów z cerą w okresie dojrzewania. Choć nie towarzyszą mu bolesne zmiany ropne, potrafi być równie uciążliwy i – co ważne – stanowi punkt wyjścia dla rozwoju bardziej zaawansowanych form trądziku. Charakteryzuje się występowaniem zaskórników, potocznie nazywanych wągrami, które pojawiają się w wyniku zablokowania ujść mieszków włosowych. Zrozumienie mechanizmu ich powstawania oraz wdrożenie odpowiedniej pielęgnacji i leczenia jest kluczowe dla utrzymania zdrowej skóry i zapobiegania powstawaniu blizn czy przebarwień.

  • Zabiegi kosmetyczne na jesień – jak zadbać o skórę o tej porze roku?

    Po lecie skóra często wymaga regeneracji – jest przesuszona, nadreaktywna i ma nierównomierny koloryt. Jesień to idealny moment, by przywrócić skórze równowagę, ujednolicić jej odcień i przygotować na zimę. W gabinetach kosmetologicznych i klinikach medycyny estetycznej królują wówczas zabiegi regenerujące, złuszczające i nawilżające. Na co się zdecydować?

  • Rozszerzone pory na twarzy. Skąd się biorą i jak je zwalczać?

    Rozszerzone pory to częsty problem dermatologiczny, który dotyczy zarówno kobiet, jak i mężczyzn – niezależnie od wieku. Choć nie stanowią choroby skóry, mogą wpływać na jej wygląd, teksturę i podatność na niedoskonałości. Za ich powstawanie odpowiada szereg czynników. Odpowiednio dobrane kosmetyki i zabiegi kosmetologiczne pozwalają skutecznie poprawić wygląd skóry i zmniejszyć widoczność porów.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl