
1. tydzień ciąży – pierwsze objawy i zmiany
Choć brzmi to nieco abstrakcyjnie, trzeba wiedzieć, że w 1. tygodniu ciąży w łonie mamy nie rozwija się jeszcze zarodek. Zgodnie z fachową terminologią jest to czas planowania ciąży. Jednak nie oznacza to, że jest mniej ważny – przeciwnie. To czas niezwykle istotny dla rozwoju ciąży i zdrowia dziecka. Co się dzieje w 1. tygodniu ciąży?
Ile rzeczywiście trwa ciąża? Od kiedy liczy się pierwszy tydzień ciąży?
Od zapłodnienia komórki jajowej przez plemnik do porodu mija około 266 dni, jednak umownie czas trwania ciąży liczy się od pierwszego dnia ostatniej miesiączki do porodu – to około 280 dni. Teoretycznie dokładniejsze byłoby liczenie tygodni od dokładnej daty zapłodnienia, ale niestety, tylko niewielka część kobiet wie, kiedy do niego doszło, dlatego przyjęło się liczyć wiek ciążowy od pierwszego dnia ostatniej miesiączki. Ta metoda nie zawsze jednak sprawdza się u kobiet z nieregularnymi cyklami.
Dla przykładu, załóżmy, że pierwszy dzień ostatniej miesiączki przypadał na 17.03.2019, a cykle zazwyczaj trwały 28 dni. Dodając więc 7 dni, otrzymujemy 24.03.2019, następnie odejmujemy 3 miesiące, co daje nam 24.12.2018. Ostatnia operacja matematyczna do obliczenia terminu porodu to dodanie roku. Wychodzi na to, że kobieta, której ostatnia miesiączka zaczęła się 17.03.2019, będzie miała termin porodu przypadający na 24.12.2019. Należy jednak pamiętać, że w wyliczonym terminie porodu rodzi jedynie 5–20% kobiet ciężarnych, a wyznaczenie dokładnej daty ma charakter orientacyjny i formalny.
Co dzieje się w organizmie kobiety w 1. tygodniu ciąży?
Jest to czas przygotowywań do zapłodnienia i implantacji zarodka. W czasie menstruacji, czyli krwawienia, złuszcza się rozrośnięta i nabrzmiała w poprzednim cyklu błona śluzowa jamy macicy zwana endometrium. Zazwyczaj trwa to od 3 do 5 dni, choć wydłużenie tego czasu do tygodnia nie jest patologią. U wielu kobiet menstruacji towarzyszy ból podbrzusza czy pleców. Zazwyczaj jeszcze w pierwszym tygodniu rozpoczyna się faza folikularna, zwana również proliferacyjną. W tym okresie, trwającym od końca krwawienia aż do owulacji, odbudowuje się dopiero co złuszczona błona śluzowa macicy, zwiększa się poziom hormonów (FSH i estrogenów), wpływając pobudzająco na pęcherzyki Graffa (dojrzewające komórki jajowe otoczone komórkami odżywczymi) znajdujące się w jajnikach.
Jak się przygotować do ciąży?
Indywidualnie dawkę należy dobrać u kobiet, które urodziły w przeszłości dziecko z wadą cewy nerwowej. Można również przyjmować preparaty łączone, zawierające poza kwasem foliowym np. myo-inozytol, który według naukowców przyczynia się do prawidłowego wzrostu oocytów (komórka, z której powstaje dojrzała komórka jajowa).
Kolejną bardzo ważną rzeczą, która powinna poprzedzać zapłodnienie, jest prowadzenie zdrowego stylu życia — dotyczy to zarówno przyszłej mamy, jak i przyszłego taty!
Kobiety planujące ciążę powinny odwiedzić swojego lekarza ginekologa, szczególnie jeśli dawno nie były na wizycie. Lekarz wykona USG, cytologię, zleci badania laboratoryjne jak morfologia, TSH i inne. W razie jakichkolwiek nieprawidłowości będzie w stanie wdrożyć leczenie lub skierować pacjentkę do innego specjalisty, jak np. endokrynolog, diabetolog czy stomatolog. jeszcze przed zajściem w ciążę.
Dotychczasowe niepowodzenia i poronienia
Statystyki są nieubłagane. Ze wszystkich ciąż przeżywa 50 proc., choć w większości przypadków kobiety nie zdawały sobie sprawy, że były w ciąży. Z ciąż potwierdzonych do 12. tygodnia przeżywa około 80–90 proc. Jeśli kobieta poroniła nie więcej niż dwa razy, może starać się o dziecko bez dalszej diagnostyki, chyba że lekarze uznają inaczej. Czas od poronienia, po jakim można się starać o kolejną ciążę, zależy od zastosowanego leczenia i sposobu oczyszczenia macicy.
Dowiedz się, jak przygotować się do ciąży – przeczytaj artykuł: Przygotowanie do ciąży.