USG wczesnej ciąży — co zobaczymy w pierwszych tygodniach i jak to interpretować?
Łukasz Stelmaszczyk

USG wczesnej ciąży — co zobaczymy w pierwszych tygodniach i jak to interpretować?

Badanie ultrasonograficzne, często określane skrótem USG, to jedno z najczęściej wykonywanych obrazowych badań diagnostycznych. Według zaleceń licznych towarzystw ginekologicznych, w czasie ciąży badanie USG powinno być wykonane co najmniej trzykrotnie. W praktyce jest przeprowadzane zwykle częściej.

Kiedy iść na pierwsze USG w ciąży?

Dokładna odpowiedź na pytanie, kiedy iść na pierwsze USG w ciąży zakłada, że najlepiej wtedy, kiedy doszło do zatrzymania miesiączki (od pierwszego dnia ostatniej miesiączki upłynęło co najmniej 6 tygodni, można na wszelki wypadek dodać 3–5 dni ze względu na to, że zapłodnienie mogło nastąpić kilka dni po owulacji) i/lub test ciążowy wyszedł pozytywny. Natomiast na USG I trymestru, zwane potocznie genetycznym, trzeba iść wtedy, kiedy ciąża ma od 11. tygodni do 13. tygodni i 6. dni. Najlepiej, jeśli to możliwe, celować w środek tego przedziału.

Pierwsze badanie USG zawsze wykonywane jest sondą dopochwową (inaczej zwaną endowaginalną), na którą nakłada się jałową osłonkę oraz żel do USG. Jego celem jest przede wszystkim uwidocznienie i lokalizacja jaja płodowego oraz przybliżona ocena wieku ciążowego (pęcherzyka ciążowego — GS).

Kiedy ciąża jest widoczna w USG?

W prawidłowej ciąży pęcherzyk ciążowy będzie znajdował się w jamie macicy. Będzie on widoczny w badaniu USG od 4. tygodnia ciąży, przy stężeniu beta hCG 750–1500 mIU/ml. Pęcherzyk ciążowy w 4.–5. tygodniu będzie miał 1–4 mm, natomiast w 5.–6. tyg. między 5 a 8 mm i będzie przyrastać od 1 do 1,2 mm na dobę. Echo płodu (obraz ultrasonograficzny płodu) widoczne jest od 5.–6. tygodnia ciąży. Zarodek mierzy się za pomocą długości ciemieniowo–siedzeniowej (CRL — crown rump length). W początkowym etapie ciąży powinien on przyrastać od 1,1 do 1,8 mm na dobę. Jeśli pierwsze USG będzie wykonywane sześć tygodni (lub później) od ostatniej miesiączki (OM), lekarz powinien uwidocznić czynność serca płodu. Średnia wartość tętna płodu dla 5.–6. tygodnia to 100 uderzeń na minutę, dla 10 tyg. —  170, a dla 14. tyg. — 150.

Podczas pierwszego badania USG, na którym widać już pęcherzyk ciążowy i zarodek, lekarz ginekolog ocenia liczbę zarodków. W przypadku ciąży wielopłodowej ocenia ponadto liczbę kosmówek i owodni, ponieważ w tym okresie ocena taka jest najpewniejsza. W badaniu ginekolog powinien ocenić kształt, budowę i wielkość macicy. Dokładnie sprawdzić, czy w macicy nie ma mięśniaków i czy jej budowa jest prawidłowa. Ocenić należy również przydatki.

Polecane dla Ciebie

Co widać w USG?

Podsumowując, w 4. tygodniu powinno być widać pęcherzyk ciążowy, w 5. tygodniu uwidocznić można echo zarodka, zaś po skończonym 6. tygodniu ciąży można zobaczyć także pracę serduszka i policzyć, z jaką częstością bije. Należy również zapamiętać, że pomiar „wielkości zarodka”  — CRL — we wczesnej ciąży jest najdokładniejszą metodą oceny wieku ciążowego. To szczególnie przydatne w przypadku, kiedy kobieta nie pamięta dokładnie daty ostatniej miesiączki albo ma bardzo nieregularne cykle.

Badanie USG to metoda nieinwazyjna wykorzystująca ultradźwięki do obrazowania tkanek wewnątrz organizmu. Według bardzo wielu przeprowadzonych badań, nie ma ono wpływu na płód i jego rozwój. Jednakże zbyt częste wykonywanie badania USG, z punktu widzenia medycznego nie ma sensu. Oczywiście, gdy przyszła mama chce zobaczyć swoje dziecko na monitorze aparatu USG czy posłuchać bicia serca może poprosić lekarza ginekologa o takie badanie.

W czasie ciąży należy wykonać minimum trzy badania USG: badanie I, II i III trymestru.

Pierwsze — nazywane przez pacjentki genetycznym lub prenatalnym — jest badaniem szalenie ważnym. Wykonuje się je między 11. a 13. tygodniem i 6. dniami — ten przedział czasowy jest bardzo istotny i przy zapisie na badanie I trymestru bezwzględnie trzeba go przestrzegać (wymiary CRL zarodka powinny mieścić się w zakresie 45–84 mm). W tym czasie lekarz ginekolog ocenia ryzyko wystąpienia najczęstszych wad genetycznych. Badanie to obejmuje następujące elementy:

  • ocenę liczby pęcherzyków ciążowych oraz ich lokalizację,
  • ocenę czynności serca płodu (FHR),
  • pomiary biometryczne, czyli długość ciemieniowo–siedzeniową (CRL) oraz wymiar dwuciemieniowy główki płodu (BPD),
  • ocenę anatomiczną płodu, na którą składają się: ocena czaszki, układu nerwowego, powłok jamy brzusznej, żołądka, serca płodu (czynność serca i lokalizacja), pęcherza moczowego, kręgosłupa oraz kończyn górnych i dolnych,
  • ocenę kosmówki i pępowiny,
  • ocenę przezierności karku (NT),
  • ocenę kości nosowej (NB).
Badanie USG I trymestru ma dokładność 80 proc. Po zestawieniu go z testem PAPP–A (nazywanym testem podwójnym) dokładność wzrasta do 92–95 proc. Stwierdzenie jakiejkolwiek nieprawidłowości jest wskazaniem do wykonania dodatkowych badań diagnostycznych w ośrodku referencyjnym.

Kiedy widać płeć dziecka w USG?

Wykonując setki badań USG u kobiet ciężarnych, często jako pierwsze pytanie słyszę: czy widać już płeć? Zewnętrzne narządy płciowe, zarówno żeńskie, jak i męskie, kształtują się około 12. tygodnia życia płodowego. W zależności od doświadczenia lekarza, warunków badania oraz jakości ultrasonografu w USG różnice między chłopczykiem i dziewczynką są widoczne około 13. tygodnia ciąży. Jednakże w tak młodej ciąży narządy płciowe zewnętrzne są u obu płci bardzo podobne, a określenie płci wiąże się z ryzykiem błędu. Dopiero w 20. tygodniu ciąży można określić płeć dziecka z dużym prawdopodobieństwem.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • In vitro – na czym polega? Przebieg, skuteczność, koszt

    Zgodnie ze stanowiskiem Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) problemy z płodnością ma ok. 12% populacji. Szacuje się, że w Polsce dotyczy to aż 20% osób w wieku reprodukcyjnym. Nadzieję na posiadanie potomstwa daje jednak metoda in vitro, która w dużej mierze jest finansowana z programów samorządowych.

  • Łysienie poporodowe – jak długo trwa wypadanie włosów po ciąży i jak sobie z nim radzić?

    Każda kobieta marzy o tym, aby jej włosy były piękne, gęste i lśniące. I właśnie w okresie ciąży włosy takie się stają — są mocniejsze i wyglądają zdrowiej niż przed ciążą. Niestety, ten stan nie będzie utrzymywał się długo, ponieważ włosy zaczynają wypadać zazwyczaj po porodzie. Mówi się wówczas, że doszło do łysienia poporodowego. Czy jest ono groźne? Co robić, gdy po ciąży nadmiernie wypadają włosy? Podpowiadamy.

  • USG genetyczne – kiedy wykonać? Ile kosztuje i co może pokazać?

    Badanie USG genetyczne jest w pełni bezpieczne zarówno dla dziecka, jak i dla kobiety ciężarnej. Jest ono jednym z najważniejszych badań wykonywanych w trakcie trwania ciąży. Podczas badania oceniana jest m.in. anatomia płodu oraz ryzyko aberracji chromosomowych. Jak wygląda obowiązkowe badanie prenatalne i ile kosztuje USG genetyczne?

  • Jakie zmiany hormonalne zachodzą w organizmie kobiety w trakcie ciąży?

    Burza hormonalna to potoczne określenie na wszelkiego rodzaju zmiany zachodzące w gospodarce gruczołów dokrewnych w trakcie trwania ciąży. Każdą kobietę ciężarną dotyczą te same wahania, niemniej towarzyszą im różne odczucia. Co dzieje się z organizmem kobiety w czasie ciąży? Jakie hormony działają na początku ciąży oraz co kortyzol ma wspólnego ze zmiennością nastroju?

  • Pierwsze objawy ciąży – po czym poznać, że doszło do zapłodnienia?

    Mdłości, zawroty głowy, tkliwość piersi? Czy te objawy świadczą o tym, że kobieta jest w ciąży? Owszem, mogą na to wskazywać, niemniej nie muszą. Specjaliści z zakresu ginekologii i położnictwa nie definiują jednoznacznie tzw. wczesnych i późnych objawów ciąży. Można jednak wyróżnić zarówno prawdopodobne, jak i pewne jej oznaki.

  • Kangurowanie – czym jest i jakie może przynieść korzyści?

    Budowanie więzi z dzieckiem można rozpocząć już od pierwszych minut, w których malec pojawi się na świecie. Proces, który odbywa się w kontakcie skóra do skóry, nazywa się kangurowaniem. Może być wykonywane przez mamę, ale także przez tatę noworodka. Jak się przygotować do kangurowania i jak długo można je praktykować?

  • Jakie są objawy niedoczynności tarczycy w ciąży? Czy można ją leczyć? Normy badań

    Niedoczynność tarczycy w ciąży może zwiększyć ryzyko związane z poronieniem, odklejeniem łożyska, niedokrwistością, nadciśnieniem ciążowym czy krwawieniem poporodowym. Wyjątkowo newralgiczny moment to ten, kiedy niedoczynność wystąpi w pierwszym trymestrze ciąży. Jak diagnozować i leczyć niedoczynność tarczycy u kobiety w ciąży, tak aby terapia była skuteczna i nie zaszkodziła dziecku?

  • Jak sobie radzić z alergią w ciąży?

    Co piąta kobieta w ciąży cierpi na alergię, zwłaszcza na alergiczny nieżyt nosa i astmę alergiczną. W czasie ciąży może pojawić się także alergiczne zapalenie spojówek, ostra pokrzywka, alergia pokarmowa, alergia na leki, a nawet anafilaksja. Jak zatem radzić sobie z alergią w ciąży? Jakie leki można stosować na alergię w ciąży? Czy w ciąży można robić testy alergiczne? I czy alergia w ciąży szkodzi dziecku?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij