USG dopochwowe – kiedy wykonuje się USG transwaginalne i jak przygotować się do badania?
Łukasz Stelmaszczyk

USG dopochwowe – kiedy wykonuje się USG transwaginalne i jak przygotować się do badania?

Badanie ultrasonograficzne, czyli w skrócie USG, to najczęściej wykonywane badanie obrazowe w ginekologii i położnictwie. Jest to metoda nieinwazyjna wykorzystująca ultradźwięki o różnych częstotliwościach do obrazowania tkanek wewnątrz organizmu. W ginekologii wykorzystuje się badanie przezpochwowe, nazywane również transwaginalnym.

USG dopochwowe – na czym polega badanie? 

Badanie przezpochwowe polega na wprowadzeniu do pochwy specjalnej głowicy dopochwowej. Na sondzie obowiązkowo musi znajdować się jednorazowa osłonka przypominająca prezerwatywę oraz specjalny żel do badania USG, który ma na celu zminimalizować tarcie, a także poprawić obrazowanie poprzez wyeliminowanie powietrza z drogi, którą muszą przebyć ultradźwięki. 

Głowica, zamiennie nazywana sondą, ma średnicę około 2 cm i długość około 15-20 cm. Znajduje się w niej zarówno nadajnik, jak i odbiornik fal ultradźwiękowych. Za pomocą specjalnych algorytmów komputer przetwarza odbijane od tkanek sygnały ultradźwiękowe, tak aby na ekranie komputera powstał dwu- lub trzywymiarowy obraz. 

Samo badanie wykonuje się zazwyczaj na fotelu ginekologicznym bądź na leżance. Kobieta leży wygodnie na plecach i ma szeroko rozłożone nogi, tak aby był możliwy jak największy zakres ruchów sondy. Czasami lekarz może poprosić pacjentkę, aby podłożyła pod pośladki zaciśnięte pięści po to, aby uzyskać większy zakres ruchów sondy. 

Badanie dopochwowe w ginekologii pozwala na ocenę narządów miednicy mniejszej: macicy, jajników oraz przestrzeni dna miednicy – zatoki Douglasa. Ocena macicy polega na ocenie szyjki, mięśnia macicy, ewentualnych wad anatomicznych oraz jej pozycji. Ponadto ocenia się endometrium, czyli błonę śluzową wyścielającą jamę macicy, mierzy się jego grubość oraz ocenia się, czy jest jednorodne. Jest to bardzo ważne w badaniu przesiewowym raka trzonu macicy. Przy ocenianiu jajników lekarz sprawdza, gdzie są zlokalizowane, czy są prawidłowej wielkości, czy nie występują na nich albo w ich okolicy podejrzane guzy – w tym przypadku podczas badania USG istnieje możliwość wykrycia raka jajnika we wczesnym stadium. U kobiet przed menopauzą ocenia się też pęcherzyki jajnikowe: ich liczbę i wielkość. Ocena zatoki Douglasa polega na sprawdzeniu, czy w przestrzeni za macicą nie znajduje się większa ilość płynu bądź podejrzane onkologicznie zmiany. 

USG transwaginalne – kiedy przeprowadza się badanie? 

Badanie USG przezpochwowe przeprowadza się profilaktycznie około raz na rok u współżyjących pacjentek niebędących w ciąży, niemających wskazań do częstszego jego wykonywania. Badanie w razie potrzeby można przeprowadzić w każdej fazie cyklu, nawet podczas krwawienia miesiączkowego. 

Należy pamiętać, że istnieje wiele wskazań, w których USG wykonuje się znacznie częściej. Przy problemach z zajściem w ciążę służy ono monitorowaniu wzrastania pęcherzyków jajnikowych i wykonywane jest nawet co 2 dni. Przy pierwszorazowym wykryciu zmian, takich jak torbiele czy guzy jajnika, mięśniaki macicy, USG kontrolne często wykonuje się po krótszym czasie niż rok, aby zobaczyć, czy zmiany powiększają się w badaniu.  

Badanie przezpochwowe należy wykonać u wszystkich kobiet planujących ciążę. 

U kobiet ciężarnych do około 12.-13. tygodnia wykonuje się rutynowo badanie przezpochwowe, ponieważ ciąża jest na tyle mała, że byłaby słabo widoczna i trudna do oceny w badaniu sondą przezbrzuszną. W ciąży zaawansowanej badanie dopochwowe jest wykorzystywane do oceny szyjki macicy. 

U kobiet, które nie rozpoczęły współżycia, nie wykonuje się badania transwaginalne. Jeśli istnieje konieczność wykonania ginekologicznego USG, głowicę w zależności od potrzeby wprowadza się przez odbyt bądź przykłada do krocza lub brzucha. 

Polecane dla Ciebie

USG dopochwowe – jak przygotować się do badania? 

W przypadku badania przezpochwowego nie jest potrzebne jakiekolwiek przygotowanie. Sonda znajduje się tak blisko tkanek, że nie ma potrzeby stosowania specjalnej diety czy środków przeczyszczających przed wizytą. 

Czy trzeba mieć pusty czy pełny pęcherz? Jest to najczęściej zadawane przez pacjentki pytanie w kontekście przygotowania do omawianego badania. Do badania przezpochwowego należy mieć pusty pęcherz. Wyjątkiem od tej reguły są badania uroginekologiczne, np. w przypadku kobiet z wysiłkowym nietrzymaniem moczu, kiedy badanie najpierw wykonuje się u pacjentki z pełnym pęcherzem, a następnie w razie potrzeby prosi się o oddanie moczu i wykonuje się je ponownie. W badaniu przezbrzusznym zazwyczaj pęcherz powinien być napełniony.  

Czy to badanie boli? Badanie USG dopochwowe przeprowadzane rutynowo nie boli, choć kobieta może odczuwać dolegliwości bólowe, jeśli występują u niej takie schorzenia, jak: endometrioza, wady anatomiczne pochwy, stany zapalne pochwy czy zapalenie przydatków. 

USG dopochwowe – wyniki 

Wyniki badania USG dostępne są od razu po jego wykonaniu, a wielu lekarzy komentuje to, co widzi na ekranie, już w jego trakcie. Lekarz powinien załączyć słowny opis badania do dokumentacji medycznej. Jeżeli znajdzie jakąkolwiek nieprawidłowość, powinien wydrukować zdjęcie. Zdjęcie jest bardzo ważne ze względu na możliwość śledzenia zmian zachodzących w czasie – tak, aby przy kolejnym badaniu ten sam czy inny lekarz mógł stwierdzić np. powiększanie się mięśniaka macicy czy torbieli jajnika. 

Należy pamiętać, że badanie USG nie jest badaniem w pełni powtarzalnym. Oznacza to, że praktycznie nie możliwe jest powtórne uzyskanie dokładnie takiego samego obrazu. Jeżeli np. podczas pierwszego badania zostanie rozpoznany mięśniak macicy o średnicy około 20 mm, a na kolejnym badaniu po roku lekarz zmierzy mięśniaka i wyliczy, że ma 22 mm, nie musi to oznaczać, że mięśniak urósł o 10%. Taka sytuacja może być wynikiem zmierzenia go pod minimalnie innym kątem niż poprzednio i tak naprawdę mięśniak jest cały czas tej samej wielkości. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kortyzol – norma, badanie, objawy podwyższonego i obniżonego kortyzolu

    Kortyzol (hydrokortyzon) jest naturalnym hormonem steroidowym produkowanym w organizmie przez korę nadnerczy. Nazywany jest hormonem stresu. Wywiera bardzo duży wpływ na metabolizm, w tym na stężenie glukozy we krwi, podnosząc jej poziom w reakcji na stres. Stężenie kortyzolu jest zależne od pory dnia – w godzinach porannych jest najwyższe, a w godzinach wieczornych najniższe. Tę zależność należy wziąć pod uwagę podczas interpretacji wyników badania. Czy można zbadać poziom stresu, wykonując oznaczenie poziomu kortyzolu? Odpowiedź w artykule.

  • GGTP – skierowanie, refundacja, cena

    GGTP to enzym pomocny w diagnozowaniu między innymi chorób wątroby, trzustki czy nerek. Jego wysoki poziom obserwuje się również u osób z problemem nadużywania alkoholu. Istnieje szereg objawów towarzyszących chorobom wątroby i dróg żółciowych, które powinny skłonić pacjenta do oznaczenia poziomu gamma-glutamylotranspeptydazy. Uwagę powinno przykuć chociażby żółte zabarwienie skóry i błon śluzowych, obrzęki i świąd skóry czy ból po prawej stronie brzucha. Jak się przygotować do badania GGTP? Ile kosztuje to oznaczenie i czy do badania należy zgłosić się na czczo? Odpowiadamy w niniejszym artykule.

  • Cholesterol HDL – badanie, normy. Co oznacza obniżony poziom „dobrego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu HDL jest jednym z głównych oznaczeń zlecanych osobom, u których ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych jest wysokie. Pacjenci chorujący na cukrzycę, po przebytym zawale serca, palacze oraz kobiety przyjmujące hormonalną terapię antykoncepcyjną, beta-blokery lub retinoidy powinni częściej oznaczać poziom dobrego cholesterolu i jego stosunek do LDL. Badaniami dodatkowymi, które zaleca się wykonać przy oznaczeniu HDL, są stężenia cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów. Jak należy się przygotować do oznaczenia poziomu HDL? Ile kosztuje badanie? Czy może być refundowane? Czy aby zbadać poziom cholesterolu HDL, trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol LDL – badanie, normy, podwyższony. Jak obniżyć zbyt wysoki poziom „złego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu LDL jest jednym z elementów tzw. lipidogramu, który zaleca się wykonywać minimum raz do roku, w ramach badań profilaktycznych. Przeprowadzenie tego oznaczenia ma na celu potwierdzenie wydolności lub dysfunkcji pracy wątroby. Na zaburzenia ilości „złego cholesterolu” wpływa szereg czynników, które są związane głównie z dietą i stylem życia. Jak wygląda badanie, jakie są normy cholesterolu LDL, ile kosztuje oznaczenie i czy na pobranie krwi trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Badanie poziomu miedzi – wskazania, normy, interpretacja wyników

    Badanie poziomu miedzi we krwi może być przeprowadzone w celu wykrycia lub monitorowania chorób wątroby, niedoborów składników odżywczych, chorób genetycznych (takich jak choroba Wilsona) lub toksyczności miedziowej. Zwykle badanie to wymaga od pacjenta pobrania próbki krwi. Przed badaniem należy poinformować lekarza o jakichkolwiek lekach, suplementach diety lub innych czynnikach, które mogą wpłynąć na wyniki badania. Po otrzymaniu wyników lekarz omówi z pacjentem dalsze kroki, które będą konieczne, aby zapewnić zdrowie i dobre samopoczucie.

  • Cholesterol całkowity – badanie, norma i interpretacja wyników. Co zrobić, kiedy wynik wskazuje na podwyższony poziom?

    Badanie poziomu cholesterolu całkowitego to jedno z podstawowych badań, które ocenia ogólny poziom cholesterolu we krwi. Cholesterol całkowity to suma cholesterolu LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości), cholesterolu HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości) oraz cholesterolu VLDL (lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości).

  • Badanie poziomu serotoniny – normy, cena, interpretacja wyników

    Serotonina stanowi jeden z najbardziej znanych neurotransmiterów modulujących aktywność komórek nerwowych oraz szeroką gamę procesów neuropsychologicznych. Jako że większość puli serotoniny w organizmie zlokalizowana jest poza układem nerwowym, substancja ta ma również wpływ m.in. na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego, pokarmowego i moczowo-płciowego. Może także regulować proces krzepnięcia i agregację płytek krwi. Oznaczenie poziomu serotoniny wykonywane jest m.in. w diagnostyce rakowiaków, czyli nowotworów wywodzących się z komórek neuroendokrynnych.

  • IgE całkowite – wskazania do badania poziomu immunoglobuliny typu E (IgE), normy, wyniki

    Przeciwciała klasy IgE, obok przeciwciał klasy IgG, IgM, IgA i IgD, należą do jednej z pięciu podklas immunoglobulin wytwarzanych przez komórki układu odpornościowego. Cząsteczki immunoglobulin klasy IgE wytwarzane są w odpowiedzi na alergeny i obecność pasożytów. Badanie poziomu IgE całkowitego wykonywane jest w przebiegu diagnostyki alergii, atopii i parazytoz (obecność pasożytów w organizmie). Poziom IgE całkowitego zależy od wieku pacjenta, najniższy jest u noworodków i niemowląt, a maksimum osiąga pomiędzy 10. a 15. rokiem życia pacjenta.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij