
Czym są probiotyki i prebiotyki?
Czym są probiotyki?
Według definicji WHO probiotyki to preparaty lub produkty żywnościowe zawierające pojedyncze lub mieszane hodowle żywych drobnoustrojów, które wywierają korzystny efekt na zdrowie, jeżeli zostały podane w odpowiedniej ilości.
Drobnoustroje te produkują kwas mlekowy i należą do rodziny Lactobacillus, Bifidobacterium, oraz do drożdżaków Saccharomyces. Fizjologicznie występują w mikroflorze przewodu pokarmowego człowieka. Ich cechą musi być zdolność przylegania do nabłonka jelita, aby nie zostały z nich usunięte w krótkim czasie (np. w trakcie biegunki). Ponadto muszą być odporne na kwas solny zawarty w żołądku, enzymy trawienne, kwasy żółciowe.
Jakie korzyści wynikają ze stosowania probiotyków?
Bakterie te przynoszą nam wiele korzyści:
- Ułatwiają proces trawienia
- Zwiększają wchłanianie witamin i minerałów
- Przy kuracjach antybiotykowych chronią naszą mikroflorę jelitową
- Wpływają na układ immunologiczny zwiększając odporność na zakażenia
- Niektóre szczepy działają przeciwalergicznie i przeciwnowotworowo
- Obniżają poziom cholesterolu
- Łagodzą objawy nietolerancji laktozy
- Maja zdolność syntetyzowania niektórych witamin z grupy B, Wit K, kwasu foliowego
Istnieją badania, z których wynika, że podawanie probiotyków zmniejsza występowanie atopowego zapalenia skóry u niemowląt, łagodzi objawy astmy u dzieci, obniża częstość zachorowań na choroby górnych dróg oddechowych i podawania antybiotyków u dzieci, są skuteczne w leczeniu ostrych biegunek infekcyjnych i biegunek po antybiotykoterapii.
Naturalne probiotyki
Przykładami żywności probiotycznej są fermentowane produkty mleczne: jogurty, kefiry, mleko acidofilne, maślanka. Często w ich nazwie występuje przedrostek Bio-.
Oprócz obecności bakterii mlekowych mają one wiele innych zalet w żywieniu człowieka – dostarczają pełnowartościowego białka, zawierają bardzo dużo wapnia, witamin z grupy B, A, D. Bakterie mlekowe znajdują się również w szeroko dostępnych, tanich kiszonkach (kapusta, ogórki).
Czym są prebiotyki?
Prebiotyki to składniki pożywienia nie ulegające trawieniu, pobudzające wzrost lub aktywność korzystnych dla organizmu bakterii obecnych w jelicie grubym.
Prebiotykami mogą być: nie trawiona skrobia, polisacharydy (pektyny, guma guarowa i owsiana) i oligosacharydy. Najwięcej uwagi poświęca się sacharydom z grupy inuliny i fruktozooligosacharydom, które występują m.in. w pszenicy, cebuli, czosnku, bananach, cykorii, porach, szparagach. Są selektywnie trawione przez bifidobakterie i powodują znaczący ich wzrost w jelicie. Produkty i preparaty, w których składzie występują obok siebie prebiotyki i probiotyki to synbiotyki.
Suplementy
Oprócz żywności prebiotyki i probiotyki można kupić w aptece w postaci kapsułek lub proszku w saszetkach. Kiedyś preparaty tego rodzaju trzeba było przechowywać w lodówce, aby zachować odpowiednie właściwości, obecnie są bardziej stabilne i często nie ma takiej potrzeby. Za każdym razem należy zapoznać się z ulotką, w której znajdziemy informacje o sposobie przechowywania suplementów.