Kwas mlekowy – właściwości, zastosowanie, suplementacja. Rola kwasu mlekowego w organizmie
Piotr Gmachowski

Kwas mlekowy – właściwości, zastosowanie, suplementacja. Rola kwasu mlekowego w organizmie

Kwas mlekowy to organiczny związek chemiczny zaliczany do hydroksykwasów. Powstaje w mięśniach podczas intensywnego wysiłku fizycznego, znajduje się także w fermentowanych produktach mlecznych i kiszonkach (jest produktem pośrednim w metabolizmie cukru). Kwas mlekowy jest wykorzystywany w medycynie, posiada bowiem właściwości przeciwbakteryjne, alkalizujące, keratolityczne. Pałeczki kwasu mlekowego znajdziemy w probiotykach i probiotykach ginekologicznych, preparatach stosowanych w miejscowym leczeniu brodawek i innych zmian skórnych, a także kosmetykach o działaniu nawilżającym i złuszczającym.

Kwas mlekowy – czym jest kwas mlekowy? Jego właściwości i działanie

Kwas mlekowy (łac. acidum lacticum) jest związkiem, który jest często wykorzystywany w lecznictwie, szczególnie w chorobach i problemach skórnych, a także w dolegliwościach ginekologicznych. Kwas mlekowy jest produkowany również w mięśniach podczas intensywnego wysiłku fizycznego. Związek ten powstaje również w produktach spożywczych, podczas procesu kwaszenia. 

Pałeczki kwasu mlekowego wykorzystywane są jako probiotyki, wykazują one skuteczność w chorobach układu pokarmowego. Kwas mlekowy posiada także właściwości keratolityczne, dzięki czemu stosowany jest do usuwania zbędnych zgrubień naskórka. Często jest łączony z kwasem salicylowym i wykorzystywany w preparatach na odciski, w maściach lub płynach. Kwas mlekowy, oprócz właściwości złuszczających, dzięki którym znalazł zastosowanie w dermatologii, wykorzystywany jest również w ginekologii.

Leki i probiotyki ginekologiczne zawierające acidum lacticum znalazły zastosowanie między innymi w leczeniu takich dolegliwości jak grzybice pochwy, gdzie kwas mlekowy ma zadanie utrzymać prawidłowe pH, a także przywrócić prawidłową równowagę fizjologiczną (w sytuacjach po zakończeniu terapii przeciwgrzybiczej).

Literatura fachowa zwraca również uwagę na wykorzystanie preparatów z kwasem mlekowym w dolegliwościach związanych z przekwitaniem. W wymienionych dolegliwościach stosuje się często preparaty do higieny intymnej, które miejscowo poprawiają środowisko pochwy.

Kwas mlekowy – zastosowanie w leczeniu chorób

Pałeczki kwasu mlekowego – zastosowanie w ginekologii

Pałeczki kwasu mlekowego znalazły zastosowanie w ginekologii. Kwas mlekowy wytwarzają bakterie z rodzaju Lactobacillus. To dzięki nim produkowany jest związek, który zapewnia utrzymanie odpowiedniego pH wydzieliny pochwowej, a także przyczynia się do ograniczenia nadmiernego wzrostu innych bakterii. Piśmiennictwo zwraca również uwagę na fakt, iż bakterie kwasu mlekowego produkują również inne związku przyczyniające się do utrzymania prawidłowego środowiska pochwy. 

Szczepy probiotyczne Lactobacillus charakteryzują się:

  • działaniem antagonistycznym w stosunku do patogenów, które wywołują infekcję układu moczowo-płciowego,
  • możliwością kolonizacji pochwy i układu pokarmowego,
  • hamowaniem przylegania patogenów do nabłonka pochwy.

Preparaty, które zawierają bakterie kwasu mlekowego wykorzystywane są u pacjentek:

  • z zaburzeniami środowiska pochwy (np. po antybiotykoterapii, chemioterapii lub radioterapii),
  • po terapii lekami dopochwowymi (leczenie przeciwrzęsistkowe, przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne),
  • w dolegliwościach przekwitania, w miejscowej poprawie środowiska pochwy,
  • w leczeniu stanów zapalnych pochwy, jako środek wspomagający.

Pałeczki kwasu mlekowego a flora bakteryjna jelit

Pałeczki produkujące kwas mlekowy należą do drobnoustrojów o działaniu probiotycznym. Bakterie z rodzaju Lactobacillus, które produkują kwas mlekowy to: L. acidophilus, L. casei, L. reuteri, L. rhamnosus). Warto przypomnieć, iż probiotykiem nazywamy drobnoustroje, które podawane w odpowiednich ilościach przynoszą korzystny efekt zdrowotny. 

W badaniach wykazano udokumentowaną skuteczność bakterii z rodzaju Lactobacillus w następujących sytuacjach klinicznych:

  • w ostrej biegunce infekcyjnej,
  • w zapobieganiu biegunce związanej ze stosowaniem antybiotyków,
  • w zakażeniach Helicobacter pylori.

Mechanizm działania probiotyków może być zróżnicowany. Piśmiennictwo określa przypuszczalne mechanizmy, które mogą mieć znaczenie w obrębie światła jelita. Wśród wspomnianych mechanizmów działania wymienia się zakwaszanie treści jelitowej.

Kwas mlekowy w dermatologii

Kwas mlekowy wykorzystywany jest w dermatologii jako środek keratolityczny. Środki te mają za zadanie likwidować zrogowaciałą część skóry, dzięki czemu łatwiejsze staje się mechaniczne jej usunięcie. Kwas mlekowy w tego typu dolegliwościach stosuje się razem z kwasem salicylowym, substancje muszą być w odpowiednich stężeniach. W leczeniu nagniotków (ogniskowych rogowaceń naskórka na palcach stóp i podeszwach) i modzeli (powierzchownych, ograniczonych ognisk nadmiernego rogowacenia) wykorzystuje się preparaty w postaci: plastrów, płynu do pędzlowania lub maści.

Polecane dla Ciebie

Kwas mlekowy w kosmetyce

Kwas mlekowy jest również składnikiem wielu kosmetyków. Wykorzystuje się go głównie w preparatach złuszczająco-nawilżających, na przykład w terapiach zaburzeń rogowacenia skóry, które pojawiają się w licznych chorobach dermatologicznych.

Kwas mlekowy znalazł również zastosowanie w preparatach żelowych do higieny intymnej jako środek nawilżająco-ochronny. Są one w szczególności wykorzystywane do łagodzenia objawów, które towarzyszą nadmiernej suchości pochwy (np. świąd i pieczenie). Oprócz preparatów żelowych, kwas mlekowy jest także składnikiem pianek do higieny intymnej.

  1. R. Jachowicz, Farmacja praktyczna, PZWL, Warszawa 2007, s. 291.
  2. K. Lennecke, K. Hagel, K. Przondziono, Opieka farmaceutyczna w samoleczeniu wybranych chorób, Medpharm Polska, Wrocław 2012, s.106, 207.
  3. H. Szajewska, Probiotyki w Polsce – kiedy, jakie i dlaczego?, „Gastroenterologia Kliniczna” 2010, nr 1, s. 1–9 .
  4. R. D. Rolfe, The role of probiotic cultures in the control of gastrointestinal health, „J. Nutr.” 2020, nr 130, s. 396–402.
  5. B. R. Goldin, S. Salminen, Lactic acid bacteria and gut mucosalbarrier function, „Gastroenterology Inter.” 1998, nr 11, s. 69–73.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Witamina B2 (ryboflawina) – funkcja w organizmie, suplementacja, niedobór, nadmiar

    Pękające kąciki ust, chroniczne zmęczenie, pogorszony wzrok – to tylko kilka przykładów objawów, które niesie za sobą niedobór witaminy B2. Ryboflawina bierze udział w wielu procesach metabolicznych organizmu i jest rozpuszczalna w wodzie. Zażywana wraz z innymi witaminami aktywuje ich działanie w organizmie. Jakie produkty zawierają w sobie ryboflawinę? Kiedy i jak zażywać witaminę B2 w formie suplementów diety? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Czym jest i jak działa żeń-szeń? Zastosowanie i przeciwwskazania do stosowania Panax ginseng

    Żeń-szeń, nazywany również ginsengiem lub wszechlekiem, jest jednym z najlepiej opisanych adaptogenów. Według medycyny chińskiej powinno się go stosować jedynie w miesiącach zimowych. Żeń-szeń wpływa na poprawę funkcji kognitywnych (poznawczych), poprawia samopoczucie i pamięć, łagodzi stres oraz działa korzystnie na skórę i potencję seksualną. Na rynku można kupić wiele preparatów z żeń-szeniem, zarówno w formie tabletek czy kapsułek, jak i płynnych ekstraktów. Który preparat z żeń-szeniem wybrać, jaka jest dzienna zalecana dawka tego adaptogenu oraz w jakiej porze dnia należy zażywać ten suplement? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Gotu kola (wąkrotka azjatycka) – czym jest i jak działa? Właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania

    Sproszkowane ziele wąkrotki azjatyckiej, czyli adaptogenu nazywanego także gotu kola lub brahmi, zaleca się stosować u osób mających problemy z koncentracją i pamięcią. Wąkrotkę można przyjmować zarówno w formie kapsułek, czyli dojelitowo, jak i bezpośrednio na skórę w przypadku wystąpienia problemów dermatologicznych. Gotu kola działa także przeciwlękowo, łagodzi napięcie i niepokój. Jak dawkować gotu kola, ile kosztuje ten adaptogen i czy kobiety w ciąży mogą przyjmować wąkrotkę azjatycką? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Bacopa monnieri – działanie ekstraktu roślinnego eliksiru życia. Czy suplementowanie pomaga szybciej się uczyć?

    Bacopa monnieri, czyli bakopa drobnolistna, jest suplementem diety polecanym przed istotnymi egzaminami, jak matura czy sesja, ponieważ wspomaga pamięć i koncentrację. Korzystnie wpływa na kondycję skóry i włosów. Suplementowanie Bacopa zalecane jest także w trakcie terapii chorób neurodegradacyjnych, takich jak Alzhaimer lub Parkinson. Przez niektórych roślina nazywana jest „eliksirem życia”, ponieważ poprawia samopoczucie, łagodzi stres i napięcie. Dodatkowo ma także działanie przeciwbakteryjne i przeciwzapalne. Jak suplementować Bacopa monnieri? Czy kobiety w ciąży mogą zażywać ten preparat? Na jaki procent standaryzacji suplementu zwrócić uwagę, kupując brahmi? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Tetracykliny na trądzik pospolity – jak zwiększyć skuteczność antybiotyków?

    Tetracykliny stosowane są zazwyczaj w leczeniu trądziku pospolitego (łac. acne vulgaris) o średnim i dużym nasileniu, ze zmianami zapalnymi w postaci grudek, krost, guzków, cyst, nacieków, a także trądziku różowatego (łac. acne rosacea). Podawane są w formie tabletek doustnych lub maści zewnętrznej. Zazwyczaj terapię przeciwtrądzikową z wykorzystaniem tetracyklin ordynuje dermatolog. Dzieje się tak wówczas, kiedy dotychczas zażywane produkty do stosowania zewnętrznego były nieskuteczne.

  • Zastrzyki antykoncepcyjne – czy są skuteczne? Na jak długo wystarcza i jakie są skutki uboczne?

    Według badań skuteczność zastrzyków antykoncepcyjnych wynosi około 99% w przypadku stosowania ich zgodnie z zaleceniami. Jednakże skuteczność ta może być niższa w przypadku nieregularnego stosowania lub gdy nastąpi opóźnienie w podaniu kolejnej dawki. Ważne jest, aby pamiętać, że zastrzyki antykoncepcyjne nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, więc w przypadku ryzyka infekcji należy stosować dodatkową ochronę, taką jak na przykład prezerwatywy.

  • Jakie właściwości ma olejek z drzewa herbacianego? Jak go stosować na skórę?

    Olejek z drzewa herbacianego pozyskuje się na drodze destylacji z parą wodną surowca z rośliny łac. Melaleuca alternifolia. Kolonizatorzy australijscy odkryli tę roślinę w 1770 r. i, naśladując zamieszkujących tamte tereny Aborygenów, zaczęli wykorzystywać jej liście do zaparzania esencjonalnego napoju na wzór herbaty. Stąd też wzięła się nazwa rośliny. Kiedy, jak i na co stosować olejek z drzewa herbacianego? Czy olejek z drzewa herbacianego powinna stosować osoba, która ma trądzik?

  • Na co stosować szafran? Właściwości lecznicze, dawkowanie

    Już w starożytności wykorzystywano szafran do poprawiania smaku jedzenia, do barwienia tkanin, a także w lecznictwie. Szafran stanowi najdroższą przyprawę świata. Posiada charakterystyczny smak oraz barwę. Jego walory smakowe doceniane są w kuchni, a ostatnimi czasy zainteresowanie wzbudzają jego właściwości lecznicze. Warto jednak podkreślić, że szafran można przyjmować doustnie jedynie w niewielkich ilościach, ponieważ jego nadmiar może być szkodliwy dla zdrowia.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij