Maślan sodu – właściwości i wskazania do suplementacji. Czy pomaga schudnąć?

Maślan sodu jest naturalną substancją, zaliczaną do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), która wytwarzana jest przez florę jelitową na drodze fermentacji. To substancja czynna, którą można znaleźć w dietetycznych środkach spożywczych przeznaczonych do stosowania w chorobach przewodu pokarmowego. Często nazywana jest żywnością funkcjonalną, ponieważ endogenny kwas masłowy jest substancją naturalnie produkowaną w jelitach. W wyniku chorób w obrębie przewodu pokarmowego może dojść do wyraźnego obniżenia produkcji maślanu sodu. Wówczas kluczowe jest uzupełnienie jego niedoborów na drodze farmakoterapii oraz właściwego postępowania dietetycznego.

1. Maślan sodu – co to jest? Właściwości
2. Maślan sodu – zastosowanie. Kiedy można go suplementować?
3. Maślan sodu na odchudzanie
4. Czy kobiety w ciąży mogą suplementować maślan sodu?
5. Maślan sodu – przeciwwskazania do suplementacji

Maślan sodu – co to jest? Właściwości

Maślan sodu, czyli sól sodowa kwasu masłowego, jest substancją wytwarzaną naturalnie w jelitach w wyniku przebiegającego w okrężnicy procesu fermentacji bakteryjnej niestrawianych węglowodanów, np. błonnika. Związek ten stanowi ważny składnik energetyczny dla kolonocytów – komórek nabłonkowych jelit. Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA, ang. Short Chain Fatty Acids), w tym maślan sodu, wpływają korzystnie na rozwój saprofitycznej mikrobioty w jelitach oraz na prawidłowe funkcjonowanie śluzówki przewodu pokarmowego. Maślan sodu wpływa na stabilizację struktury błony śluzowej jelit i determinuje jej integralność oraz prawidłowe funkcjonowanie. Kwas masłowy warunkuje także działanie przeciwzapalne i immunoregulacyjne. Wpływa na ograniczenie stresu oksydacyjnego, przyspieszenie procesów gojenia oraz regeneracji komórkowej, a także usprawnia motorykę jelitową.

Zaobserwowano, że suplementacja kwasu masłowego wpływa korzystnie na stan pacjenta leczonego z powodu:

• przewlekłego zapalenia jelit po radioterapii i chemioterapii,
• nieswoistej choroby zapalnej jelit,
• zapalenia zbiornika jelit,
• choroby uchyłkowej jelit.

Ponadto jest wykorzystywana w terapii wspomagającej regenerację jelit przy biegunkach infekcyjnych oraz w zaburzeniach czynnościowych jelit.

W produktach aptecznych maślan sodu występuje w formie mikrogranulek, co zabezpiecza cząsteczki kwasu masłowego przed działaniem enzymów trawiennych występujących w górnych odcinkach przewodu pokarmowego. Umożliwia to dotarcie kwasu masłowego do miejsca docelowego, jakim są jelita. Dodatkowo granulki, w których znajduje się substancja czynna, mają taki skład, aby uwalnianie maślanu sodu przebiegało stopniowo, na całym obszarze jelit.

Maślan sodu – zastosowanie. Kiedy można go suplementować?

Suplementacja maślanu sodu wskazana jest przede wszystkim w chorobach przewodu pokarmowego.

Uzupełnienie niedoborów maślanu sodu jest wskazane w przypadku:

• zespołu jelita nadwrażliwego, zaburzeń mikrobioty jelitowej,
• choroby wrzodowej żołądka,
• stanów zapalnych jelit i żołądka (dowiedz się więcej o tym, czym jest wrzodziejące zapalenie jelit),
• chorób w obrębie jelita grubego, którym towarzyszą zmiany zanikowe w obrębie błony śluzowej,
• upośledzenia procesu wchłaniania, skutkującego spadkiem wagi, niewłaściwym poziomem wzrostu u dzieci oraz zaburzeniami poziomu substancji odżywczych,
• czynnościowych zaburzeń układu pokarmowego,
• niestrawności, uporczywych zaparć, wzdęć, bóli brzucha, biegunki,
• niewystarczającej ilości przyjmowanego błonnika pokarmowego,
• diety ubogoresztkowej,
• niewłaściwego składu flory jelitowej, występującego np. po długim okresie przyjmowania antybiotyków, przy zbyt dużej podaży cukrów prostych, przewlekłym stresie, w chorobach wątroby i nerek,
• niedoborów krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA), które często powstają po leczeniu onkologicznym.

Maślan sodu na odchudzanie

Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, do których zaliczany jest maślan sodu, regulują produkcję kwasów tłuszczowych oraz proces lipolizy, czyli rozpadu tkanki tłuszczowej. W jednym z przeprowadzonych badań na zwierzętach po pięciu tygodniach podawania myszom soli sodowej kwasu masłowego odnotowano spadek ich masy ciała o 10% oraz zwiększenie wrażliwości komórek na insulinę. Badania te wskazują na potencjalne korzystne efekty przyjmowania maślanu sodu u osób otyłych, z insulinoopornością czy cukrzycą typu 2.

Czy kobiety w ciąży mogą suplementować maślan sodu?

Nie ma danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania maślanu sodu w okresie ciąży. Zatem przed zastosowaniem produktu z solą sodową kwasu masłowego należy koniecznie skonsultować się z lekarzem.

Maślan sodu – przeciwwskazania do suplementacji

Przeciwwskazaniem do stosowania preparatów z maślanem sodu jest nadwrażliwość na którykolwiek składnik produktu. Maślan sodu uważany jest za substancję bezpieczną i dobrze tolerowaną. W trakcie przyjmowania soli sodowej kwasu masłowego należy jednak pamiętać, aby leczenie trwało minimum do momentu remisji choroby, a najlepiej do całkowitego wyleczenia. Wynika to z faktu, że niewskazane jest stosowanie przerw w podawaniu leku, ponieważ może to skutkować pogorszeniem stanu chorego. Jak dotąd nie wykazano skutków ubocznych stosowania maślanu sodu. Należy jednak zachować ostrożność u pacjentów z nadwrażliwością na jakikolwiek składnik suplementu czy leku z maślanem.