Stosowanie kosmetyków z prebiotykami i probiotykami na skórę twarzy
Paulina Tomczyk

Probiotyki i prebiotyki w kosmetykach

Prebiotyki i probiotyki to naturalne substancje wspierające barierę ochronną naszego organizmu, które mogą występować również w kosmetykach. Dowiedz się jak właściwie je stosować i na co najlepiej działają kosmetyki zawierające prebiotyki i probiotyki.

  1. Czym się różnią probiotyki i prebiotyki?
  2. Właściwości probiotyków i prebiotyków w kosmetykach
  3. Kosmetyki z probiotykami – przykłady i zastosowanie
  4. Krem prebiotyczny i inne kosmetyki prebiotyczne
  5. Kosmetyki z probiotykami i prebiotykami – dla kogo?
  6. Probiotyki i ich działanie na trądzik

Jeden centymetr ludzkiej skóry zasiedla około 10100 tys. komórek bakteryjnych. Mikrobiota skóry stanowi pierwszą tarczę" chroniącą organizm przed negatywnymi czynnikami środowiska zewnętrznego. Większość drobnoustrojów bytujących na zdrowej skórze to rodzaje i gatunki pożyteczne, lecz zaburzenie równowagi mikrobiomu i namnożenie drobnoustrojów patogennych może doprowadzić do choroby. Wszystkie drobnoustroje oraz złuszczone komórki naskórka tworzą łącznie warstwę, którą określamy mianem stratum microbiotum (zawiera się w niej ok. 10% komórek naskórka i 90% mikroorganizmów).

Czym się różnią probiotyki i prebiotyki?

Na przestrzeni lat definicja probiotyku ulegała ewolucji. Zgodnie z aktualną wiedzą probiotyki to niepatogenne kultury bakterii lub drożdży, wywierające korzystny wpływ na zdrowie gospodarza zmieniając mikroflorę w określonych obszarach organizmu. Najszersze zastosowanie znajduje grupa bakterii kwasu mlekowego, w tym te z rodzaju Lactobacillaceae i Bifodabacteriaceae. Prebiotyki to pożywki dla mikroorganizmów probiotycznych zasiedlających powierzchnię skóry, głównie poli- i oligosacharydy. Najczęściej występujący w składach kosmetyków prebiotyk to inulina.

Czym są synbiotyki i postbiotyki? Zastosowanie w kosmetykach

Synbiotyk to połączenie pro- i prebiotyku, czyli dobroczynnych dla skóry bakterii oraz pożywki dla nich. W kosmetykach może być to jednoczesne występowanie bakterii kwasu mlekowego i inuliny. Postbiotyki to metabolity bakterii probiotycznych, czyli substancje wydzielane przez nie, które wykazują bezpośrednie lub pośrednie działanie prozdrowotne. Przykładem postbiotyku jest Lactobacillus Ferment, czyli wyciąg z fermentacji bakterii Lactobacillus.

Właściwości probiotyków i prebiotyków w kosmetykach

Odczyn ludzkiej skóry jest lekko kwaśny i jego pH wynosi od 4,7 do 5,5. Wahania tych wartości mogą doprowadzić do namnażania i przewagi patogennych drobnoustrojów, a tym samym doprowadzić do choroby. Nadmierne oczyszczanie i złuszczanie skóry pozbawia ją części naturalnych lipidów będących pożywką także dla dobroczynnych bakterii oraz zaburza kwaśne pH, sprawiając, że staje się przesuszona i podatna na infekcje. Zastosowane w kosmetykach probiotyki oraz stanowiące pożywkę dla nich prebiotyki utrzymując prawidłowe pH i stymulując odnowę bariery ochronnej, zapobiegają rozwojowi patogenów, chronią przed infekcjami i alergenami oraz stabilizują mikrobiom skóry.

Powiązane produkty

Kosmetyki z probiotykami – przykłady i zastosowanie

Brakuje regulacji prawnych dotyczących wprowadzania probiotyków w postaci żywych organizmów do kosmetyków. Dlatego najczęściej w produktach kosmetycznych znajdują się lizaty, czyli bakterie nieożywione lub fragmenty ich ścian komórkowych. Zastosowanie lizatów zapewnia zachowanie czystości mikrobiologicznej kosmetyku i zapobiega niekontrolowanemu namnożeniu się bakterii.

Twórcy preparatów kosmetycznych wykorzystują probiotyki jako składniki swoich kosmetyków przeznaczonych zarówno do twarzy, ciała, jak i okolic intymnych. Można je znaleźć w kremach, serach, maskach, balsamach, żelach myjących czy szamponach. Szukając probiotyków w składach kosmetyków, najczęściej natrafić można na nazwy bakterii z rodzaju: Lactobacillus, Bifidobacterium, Lactoccocus i Microccocus.

Serum z probiotykami

Serum z probiotykami zawierające np. szczepy bakterii kwasu mlekowego sprawdzi się w przypadku cery problematycznej, wrażliwej i trądzikowej. Rolą bakterii jest wytwarzanie kwasu mlekowego  w konsekwencji prowadzi to do zakwaszania środowiska, a także normalizacji mikroflory i pracy gruczołów łojowych. Dzięki temu nie dochodzi do namnażania bakterii odpowiedzialnych za powstawanie zmian trądzikowych. W produkcji przemysłowej kwas mlekowy po raz pierwszy zastosowano w 1883 roku w Stanach Zjednoczonych, jest związkiem chemicznym z grupy α-hydroksykwasów, który w zależności od stężenia wykazuje działanie nawilżające lub złuszczające. Dzięki zawartości kwasu mlekowego kosmetyki wykazują działanie przeciwstarzeniowe, przeciwzmarszczkowe oraz nawilżające.

Zobacz polecane preparaty zawierające probiotyki na DOZ.pl

Krem prebiotyczny i inne kosmetyki prebiotyczne

Znacznie mniejsze niż w przypadku probiotyków wymagania technologiczne do zastosowania prebiotyków sprawiają, że znacznie częściej to właśnie je można znaleźć w kosmetykach. Prebiotyki to substancje odżywcze dla bakterii probiotycznych, pobudzające je do wzrostu. Dodatkowo wykazują działanie kojące podrażnienia i utrzymujące prawidłowe nawilżenie skóry. Stosowane w kosmetykach prebiotyki to cukry, m.in. frukto- i galaktooligosacharydy. Wśród nich najczęściej występujące to inulina, alfa-glukan, ksylitol czy maltodekstryna.

Kosmetyki z probiotykami i prebiotykami – dla kogo?

Kosmetyki z probiotykami i prebiotykami sprawdzą się w przypadku pielęgnacji skóry problematycznej, wrażliwej, atopowej i alergicznej oraz w przebiegu dermatoz. Znalazły zastosowanie w kosmetykach wspomagających leczenie atopowego zapalenia skóry oraz wykazują potencjał w zakresie terapii trądziku. Wykazują zdolności do ograniczania stanu zapalnego i nadmiernej produkcji łoju, w następstwie czego ilość pojawiających się na skórze wykwitów ulega zmniejszeniu.

Dowiedziono, że bakterie pochodzące ze szczepów Lactobacillus bulgaricus, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus casei wpływają na hamowanie produkcji cytokin prozapalnych, a jednocześnie łagodzą występowanie trądziku. Zastosowanie preparatu zawierającego bakterie kwasu mlekowego bezpośrednio na skórę powoduje zwiększenie ilości ceramidów w naskórku, a te z kolei bezpośrednio wpływają na stan skóry, a także chronią ją przed utratą wody.

Probiotyki i ich działanie na trądzik

Co ciekawe, poza stosowaniem miejscowym probiotyki mogą również skutecznie działać jako składnik diety przeciwdziałający trądzikowi. Zgodnie z badaniami dr Whitney P. Bowe z SUNY Downstate Medical Center College of Medicine w Nowym Jorku, probiotyki mogą wspomagać terapię trądziku pospolitego i różowatego. Dowiodły one, że stres oraz uboga w błonnik dieta wpływają na florę jelitową powodując rozwój bakterii patogennych. Produkują one przenikające do krwi toksyny wywołujące stan zapalny, co w konsekwencji przekłada się na zaostrzenie trądziku. Jeśli jednak zadbamy o dostarczenie do organizmu dobrych bakterii probiotyczych, mogą one niwelować działanie toksycznych bakterii i zapobiegać zapaleniom. 

Badania pokazały także, że doustne przyjmowanie probiotyków redukuje poziom cytokin w skórze i obniża poziom systemowych markerów stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego. Dodatkowo w zasadzie wszystkie probiotyki występujące w mlecznych produktach wspomagają produkcję ceramidów, dzięki czemu poprawiają stan skóry. Będąca ceramidem fitosfingozyna wykazuje silne działanie antybakteryjne oraz przeciwzapalne, dzięki czemu przyczynia się do zwalczania trądziku. 

Właściwie dobrane probiotyki mogą pobudzać układu immunologiczny do ochrony skóry przez wzmacnianie funkcji komórkowych. Dzięki temu skóra staje się odporniejsza na działanie nie tylko drobnoustrojów, ale też czynników zewnętrznych, takich jak słońce czy zanieczyszczenia obecne w atmosferze. Mówi się także o potencjalnym fotoprotekcyjnym działaniu na skórę preparatów z probiotykami, czego jednak do tej pory nie potwierdziły badania naukowe. Mają one między innymi zapobiegać uszkodzeniom skóry wystawionej na działanie promieniowania ultrafioletowego.

Z kolei badania prowadzone w Korei Południowej wykazały, że regularne jedzenie produktów probiotycznych bogatych w bakterie Lactobacillus bifidius przez 12 tygodni zmniejszyło całkowitą liczbę zmian trądzikowych i obniżyło produkcję łoju. 

  1. Y. Adler, Skóra, fascynująca historia, Łódź 2017.
  2. N. Kurkowska, C. Musiał, Probiotyki w pielęgnacji skóry trądzikowej. Przegląd najnowszych doniesień naukowych, „Aesthetic Cosmetology and Medicine” nr 2 (10) 2021.
  3. N. Kurzekar, D. Wasule, Probiotics in skin care products - a review, International Journal for Research Trends and Innovation”, nr 3 (10) 2018.
  4. M. Malinowska, B. Tokarz-Deptuła, W. Deptuła, Mikrobiom Człowieka, „Postępy Mikrobiologii”, nr 1 (56) 2017.
  5. K. Slizewska, Z. Libudzisz, Wykorzystanie oligosacharydow jako prebiotyki, „Przemysł Spożywczy”, nr 4 (56) 2002.
  6. Ćwiczenia z mikrobiologii dla studentów kosmetologii, pod red. E. M. Szewczyk, Uniwersytet medyczny w Łodzi, Łódź 2014.
  7. Pro-, pre-, syn- i postbiotyki – z czym to się je? Wyrasta nowy trend w kosmetyce!, “biotechnologia.pl” [online], https://biotechnologia.pl/kosmetologia/pro-pre-syn-i-postbiotyki-z-czym-to-sie-je-wyrasta-nowy-trend-w-kosmetyce,19121, [dostęp:] 12.05.2022.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Probiotyki mogą ewoluować w organizmie i zmieniać swoje działanie

    Probiotyki, czyli żywe kultury bakterii wspomagające przede wszystkim zdrowy przebieg trawienia, po znalezieniu się w ciele mogą podlegać przemianom, które zmniejszają ich skuteczność, a nawet czynią szkodliwymi. Takie wnioski płyną z badania przeprowadzonego przez naukowców z Washington University School of Medicine w St. Louis. Ukazały się na łamach pisma ,,Cell Host and Microbe”.

  • Orzechy włoskie to naturalny probiotyk

    Badania pokazały, że dieta bogata w orzechy działa profilaktycznie między innymi w kierunku raka okrężnicy. Jak się okazuje, przyczyną takiego działania orzechów, zwłaszcza w odmianie włoskiej, jest ich zdolność do modyfikacji składu mikrobiomu jelit – dowodzą amerykańscy naukowcy.

  • Czerwone wino jak probiotyk

    Lekarze są zgodni co do tego, że alkohol szkodzi zdrowiu, jednak czerwone wino należy do wąskiej grupy napojów wyskokowych, którym przypisuje się również korzystne właściwości. Zgodnie z wieloma badaniami, może ono sprzyjać zdrowiu serca, a najnowsze analizy wskazują również na działanie probiotyczne. Okazuje się, że ludzie regularnie pijący czerwone wino mają bardziej zróżnicowaną florę jelitową od konsumentów innych typów alkoholi.

  • Probiotyki i kiszonki lekiem na halitozę

    Najnowsze badania nad problemem halitozy pokazują, że stosowanie probiotyków w formie bakterii Gram-dodatnich może pomóc w walce z tą przykrą przypadłością. Czy drobnoustroje probiotyczne rozwiązują problem raz na zawsze?

  • Kosmetyki z witaminą K – jakie mają właściwości?

    Witamina K odgrywa wiele istotnych funkcji w organizmie, a dokładniej jej dwie formy – filochinon (K1) oraz menachinon (K2). Odpowiadają one m.in. za proces krzepnięcia krwi i mineralizacji kości. Jednak witamina K może również wpływać na kondycję skóry. Dowiedz się, w pielęgnacji jakiego typu cery sprawdzą się kosmetyki z witaminą K.

  • Kosmetyki naturalne – co to właściwie znaczy?

    Od niedawna kosmetyki naturalne cieszą się coraz większym powodzeniem. Konsumenci częściej zwracają uwagę na jakość i skład produktów, które wkładają do koszyka. Tylko co to właściwie oznacza, że kosmetyk jest naturalny?

  • Kosmetyki wegańskie – w zgodzie z naturą

    Pojęcie „weganizmu” kojarzone jest zwykle ze sposobem odżywiania wykluczającym spożywanie mięs, jak również wszelkich produktów pochodzenia zwierzęcego. Jednak weganizm powinien przejawiać się nie tylko w diecie, ale także w wielu innych aspektach życia codziennego, takich jak ubiór, czy pielęgnacja ciała. Oznacza to, że osoba, która chce przejść na weganizm zobowiązana jest do zastąpienia dotychczasowych produktów kosmetycznych kosmetykami wegańskimi.

  • Kosmetyki z pirytionianem cynku – dlaczego zostały wycofane?

    Od 2004 roku, po oficjalnym wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, obowiązują nas regulacje prawne ordynowane przez Parlament Europejski i inne władne organy UE. Rozporządzenie Komisji Unii Europejskiej z 29 października 2021 roku wprowadziło całkowity zakaz używania w produkcji kosmetyków między innymi pirytionianiu cynku. Co to za substancja? Jakie ma właściwości? Czy na rynku znajdziemy jej alternatywy?      

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.