Probiotyki mogą ewoluować w organizmie i zmieniać swoje działanie
Katarzyna Szulik

Probiotyki mogą ewoluować w organizmie i zmieniać swoje działanie

Probiotyki, czyli żywe kultury bakterii wspomagające przede wszystkim zdrowy przebieg trawienia, po znalezieniu się w ciele mogą podlegać przemianom, które zmniejszają ich skuteczność, a nawet czynią szkodliwymi. Takie wnioski płyną z badania przeprowadzonego przez naukowców z Washington University School of Medicine w St. Louis. Ukazały się na łamach pisma ,,Cell Host and Microbe”.

  1. Probiotyk to „żywy” lek
  2. Żywe kultury bakterii na wszechstronną mikrobiotę
  3. Probiotyk E. coli Nissle da odpowiedź

Naukowcy dokonali wspomnianej obserwacji podczas badania szczepu bakterii Escherichia coli, sprzedawanej w Europie jako probiotyk działający profilaktycznie w kierunku biegunki. Odkryli, że po kilku tygodniach od wszczepienia jej do jelit myszy, DNA mikrobu uległo zmianie, a sama bakteria zyskała nowe właściwości. W pewnych warunkach zwracała się przeciwko gospodarzowi i wykształciła zdolność do żywienia się ochronną wyściółką jelita. Jej zniszczenie jest łączone z rozwojem syndromu jelita drażliwego. Dieta gryzoni oraz skład ich mikroflory miały kluczowy wpływ dla przebiegu „ewolucji” bakterii w jelitach. 

Probiotyk to „żywy” lek

Wnioski opublikowane na łamach pisma ,,Cell Host and Microbe” sugerują, że probiotyki nie powinny być traktowane jako uniwersalna terapia dla każdego, ponieważ bakteria, która zadziała korzystnie u jednej osoby, u innej mogłaby mieć odwrotny skutek. 

Współautor badania, prof. Gautam Dantas podkreśla, że stosując żywe organizmy w charakterze leków, należy mieć świadomość, że będą adaptować się do warunków panujących w organizmie, co oznacza, że wszczepiona bakteria po wejściu w nowe środowisko może się zmienić, często nawet na przestrzeni kilku godzin. 

Żaden z mikrobów nie jest odporny na ewolucję, co nie powinno powstrzymywać naukowców przed opracowywaniem terapii probiotycznych, ale przy aplikacji wskazane jest uwzględnienie indywidualnych uwarunkowań mogących wpływać na ich skuteczność. 

Żywe kultury bakterii na wszechstronną mikrobiotę

W ciele człowieka znajduje się zróżnicowana populacja bakterii, wirusów i grzybów określana wspólną nazwą flory jelitowej. Urozmaicony, a także zbalansowany mikrobiom dostarcza witamin, pomaga w trawieniu, reguluje stan zapalny w organizmie oraz hamuje aktywność bakterii wywołujących choroby. Probiotyki dodawane do żywności lub dostępne w formie suplementów diety mają za zadanie utrzymać równowagę mikrobiomu i regulować proces trawienia w taki sposób, aby przebiegał bez problemów. Służą też do leczenia poważnych schorzeń, takich jak fenyloketonuria (zaburzenie metaboliczne wywołujące uszkodzenia na tle neurologicznym), zapalna choroba jelit czy martwicze zapalenie jelit, czyli ich poważna infekcja, która zagraża życiu dzieci rodzonych przedwcześnie. Podobnie jak każda inna terapia, również probiotyczna powinna zostać poddana ewaluacji w celu potwierdzenia jej bezpieczeństwa i skuteczności. W tym sensie spostrzeżenia naukowców podważają zasadność takiej oceny, ponieważ wykazali, że tego typu kuracja może działać inaczej w różnych organizmach. 

Powiązane produkty

Probiotyk E. coli Nissle da odpowiedź

Zdaniem autorów badania, zrozumienie zasad rządzących ewolucją bakterii w układzie trawiennym jest kluczowe dla wytwarzania bezpiecznych i efektywnych preparatów probiotycznych. W tym celu postanowili zbadać, w jaki sposób w różnych środowiskach bakteryjnych zachowa się bakteria E. coli Nissle 1917. Jej szczep został wyizolowany ponad 100 lat temu od żołnierza walczącego w I wojnie światowej, który wyszedł bez szwanku z epidemii infekcji jelitowej panującej wśród jego towarzyszy broni. 

Aby przeanalizować reakcję probiotyków w różnych środowiskach bakteryjnych, naukowcy wykorzystali myszy z czterema rodzajami mikroflory jelitowej: jeden pozostawiono bez zmian, drugi pozbawiono części bakterii, co charakteryzuje niezdrowy mikrobiom, trzeci kompletnie wyjałowiono, a czwarty poddano działaniu antybiotyków. Następnie myszy otrzymały probiotyk E. coli Nissle. Natomiast ich dieta została zmodyfikowana o pokarmy z wysoką zawartością cukru i tłuszczów. Po pięciu tygodniach z jelit myszy pobrano bakterie i zbadano DNA.  

W zdrowym mikrobiomie nie zaobserwowano żadnych zmian w działaniu lub konstrukcji genetycznej bakterii, aczkolwiek warto zauważyć, że rzadko są one stosowane u ludzi bez problemów na tle jelitowym. Gdy jednak mikroflora jest zubożona lub osłabiona, oznaki adaptacji i ewolucji probiotyku są widoczne znacznie lepiej. Na tej podstawie naukowcy opracowali probiotyczną terapię dla cierpiących na fenyloketonurię (PKU). Organizmy osób chorych nie przekształcają fenyloalaniny w tyrozynę. Kumulacja tego aminokwasu w organizmie może doprowadzić do uszkodzeń mózgu, dlatego w tym przypadku należy restrykcyjnie przestrzegać odpowiedniej diety. 

Badacze postanowili zmodyfikować szczep E. coli Nissle o dodatkowy gen umożliwiający mu metabolizowanie fenyloalaniny, a następnie podano bakterię wraz z pożywieniem myszom z fenyloketonurią. Nie stwierdzono żadnych zmian w DNA szczepu po tygodniu od rozpoczęcia terapii, co sugeruje, że przy działaniu krótkotrwałym stosowanie probiotyku odnosi pożądany skutek.

 

  1. N. Crook, A. Ferreiro, A.J. Gasparrini i in., Adaptive Strategies of the Candidate Probiotic E. coli Nissle in the Mammalian Gut, ,,Cell Host & Microbe” [online], https://doi.org/10.1016/j.chom.2019.02.005, [dostęp:] 29.03.2019.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Zasady stosowania probiotyków podczas antybiotykoterapii

    Probiotyki są żywymi drobnoustrojami, które – podane w odpowiedniej ilości – wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza. Fizjologiczna flora jelitowa (mikrobiota) jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego i odpornościowego. Już od chwili narodzin przewód pokarmowy zostaje stopniowo zasiedlany przez różne gatunki bakterii.

  • Orzechy włoskie to naturalny probiotyk

    Badania pokazały, że dieta bogata w orzechy działa profilaktycznie między innymi w kierunku raka okrężnicy. Jak się okazuje, przyczyną takiego działania orzechów, zwłaszcza w odmianie włoskiej, jest ich zdolność do modyfikacji składu mikrobiomu jelit – dowodzą amerykańscy naukowcy.

  • Probiotyki dla kobiet w ciąży – jakie wybierać, kiedy przyjmować?

    Mikrobiota jelitowa to grupa pożytecznych drobnoustrojów, która ma ogromny wpływ na zdrowie nie tylko układu pokarmowego, ale całego organizmu. Coraz więcej badań potwierdza, że zaburzenia w jej składzie mogą mieć związek z alergiami, atopowym zapaleniem skóry, chorobami jelit, a nawet depresją czy otyłością. Czy suplementacja probiotykami przez kobiety w ciąży może pozytywnie wpłynąć na zdrowie nowo narodzonego dziecka? Jakie probiotyki wybierać i na co zwracać uwagę?

  • Probiotyki mogą pomóc w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej

    Choroba afektywna dwubiegunowa może dołączyć do grupy schorzeń, których leczenie wspomaga przyjmowanie probiotyków – sugerują badania prowadzone w USA. Naukowcy przypuszczają, że ich zdolność do redukowania stanu zapalnego w jelitach wpływa również na polepszenie kondycji osób cierpiących na wspomnianą chorobę psychiczną.

  • Probiotyki zmieniają skład kobiecego mleka

    Naukowcy z University of Rochester Medical Center odkryli, że przyjmowanie probiotyków modyfikuje skład kobiecego mleka pod kątem zawartych w nim cukrów. To odkrycie otwiera nowe pole do badań nad kobiecym mlekiem, którego skład do tej pory uznawano za z góry zdefiniowany pod kątem zawartości składników odżywczych.

  • Kiedy stosowanie probiotyków jest szkodliwe lub niewskazane

    Probiotyki według definicji WHO to „żywe drobnoustroje, które podane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza”. Bardzo dużo mówi się o ich dobroczynnym działaniu na organizm człowieka, o tym, że wspomagają pracę i tworzą ważną mikroflorę jelit szczególnie po chorobach i infekcjach. Dlatego są zalecane podczas antybiotykoterapii, biegunkach czy chorobach trawiennych. Znacznie mniej uwagi poświęca się informacjom w jakich przypadkach, chorobach czy schorzeniach zastosowanie preparatów probiotycznych jest szkodliwe czy też niewskazane. Czy istnieją przeciwskazania do stosowania „dobrych bakterii”? 

  • Dlaczego probiotyków w tabletkach nie można gryźć? Jaką formę probiotyku wybrać?

    Wsparcie organizmu poprzez dbanie o odpowiedni poziom odporności jest wskazane nie tylko w okresie jesienno-zimowym, ale przez cały rok. Osłabienie może wystąpić zarówno na skutek przeziębienia, grypy, przyjmowania leków immunosupresyjnych, zatrucia pokarmowego, braku snu, nieodpowiedniej diety czy antybiotykoterapii. Żeby wspomóc się w tych okresach można sięgnąć po probiotyki, które na rynku aptecznym dostępne są m.in. w postaci napojów, tabletek czy żelu. Czym jest koncentrat probiotyczny, czy w ciąży można łykać probiotyki i jak najlepiej przyjmować te preparaty? Odpowiedzi na te pytania znajdują się niniejszym artykule.

  • Czerwone wino jak probiotyk

    Lekarze są zgodni co do tego, że alkohol szkodzi zdrowiu, jednak czerwone wino należy do wąskiej grupy napojów wyskokowych, którym przypisuje się również korzystne właściwości. Zgodnie z wieloma badaniami, może ono sprzyjać zdrowiu serca, a najnowsze analizy wskazują również na działanie probiotyczne. Okazuje się, że ludzie regularnie pijący czerwone wino mają bardziej zróżnicowaną florę jelitową od konsumentów innych typów alkoholi.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl