Pleriksafor, Plerixaforum - Zastosowanie, działanie, opis

Plerifaksor jest stosowany w połączeniu z czynnikiem wzrostu kolonii granulocytów (G-CSF) w celu mobilizacji krwiotwórczych komórek macierzystych we krwi obwodowej i późniejszego ich wykorzystania do autologicznego przeszczepienia dorosłym pacjentom z chłoniakiem lub szpiczakiem mnogim.

Leczenie pleriksaforem należy prowadzić pod nadzorem lekarza doświadczonego w dziedzinie onkologii i (lub) hematologii.
Pleriksafor stosuje się podskórnie, zwykle nie dłużej niż przez 7 kolejnych dni.
Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od wieku, masy ciała, wydolności nerek itp.

Dawka zwykle stosowana (dobowa) u osób dorosłych wynosi 0,24 mg/kg masy ciała. Nie należy przekraczać maksymalnej dawki dobowej 40 mg (wraz ze wzrostem masy ciała wzrasta ekspozycja ogólnoustrojowa na lek).

Brak danych na temat bezpieczeństwa i skuteczności stosowania pleriksaforu u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia.

Przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość na pleriksafor.

Istnieją podejrzenia, że stosowanie pleriksaforu wiąże się z ryzykiem mobilizacji komórek nowotworowych i nawrotu/progresji choroby nowotworowej po ich przeszczepieniu. Wzrost liczby komórek nowotworowych we krwi zaobserwowano u pacjentów z białaczką, dlatego stosowanie leku w tej grupie pacjentów nie jest zalecane.
Na skutek stosowania pleriksaforu w skojarzeniu z G-CSF wzrasta we krwi liczba leukocytów i macierzystych komórek krwiotwórczych. Należy monitorować u pacjenta leukocytozę, zwłaszcza u pacjentów z neutrofilią krwi obwodowej powyżej 50 x 10⁹/l. Drugim parametrem hematologicznym, który należy monitorować jest liczba płytek krwi ze względu na ryzyko małopłytkowości.
Przedłużone stosowanie pleriksaforu u szczurów w dawkach przewyższających maksymalne dawki stosowane u ludzi powodowało powiększenie śledziony. Nie można wykluczyć takiego efektu u ludzi. Należy zwrócić uwagę na pojawiające się objawy, takie jak ból w okolicy lewego nadbrzusza, łopatki lub barku.

Pleriksafor może powodować objawy wpływające na zdolność prowadzenia pojazdów tj. zawroty głowy, zmęczenie. Po podaniu pleriksaforu może wystąpić reakcja wazowagalna (rozszerzenie naczyń krwionośnych, spadek ciśnienia tętniczego, zwolnienie rytmu serca).

Dane związane z badaniami na zwierzętach wykazały zwiększenie częstości występowania wad wrodzonych u potomstwa i resorpcji płodów, a także zmniejszenie masy urodzeniowej płodu oraz opóźnienie rozwoju płodu. Brak danych na temat skutków stosowania leku u kobiet ciężarnych. Nie można wykluczyć szkodliwego wpływu na przebieg ciąży i rozwój dziecka, dlatego należy unikać stosowania leku w okresie ciąży, jeżeli nie jest to bezwzględnie konieczne.

Brak danych na temat przenikania pleriksaforu do mleka kobiecego. Nie można wykluczyć szkodliwego wpływu na karmione dziecko, dlatego na czas stosowania leku należy przerwać karmienie piersią.

Podanie podskórne: reakcje w miejscu wstrzyknięcia, uczucie zmęczenia, złe samopoczucie, bezsenność, ból i zawroty głowy, nudności, wymioty, ból brzucha, biegunka, niestrawność, zaparcia, wzdęcia, niedoczulica w obrębie jamy ustnej, suchość błon śluzowych jamy ustnej, wzmożona potliwość, rumień, bóle kostno-mięśniowe, bóle stawów,  reakcje alergiczne i anafilaktyczne, włącznie ze wstrząsem anafilaktycznym, nietypowe sny, koszmary senne.

Nie odnotowano specyficznych objawów przedawkowania pleriksaforu. Po przyjęciu zbyt wysokiej dawki leku mogą występować ze zwiększoną częstotliwością działania niepożądane, takie jak zaburzenia żołądkowo-jelitowe, reakcje wazowagalne, spadki ciśnienia tętniczego przy pionizacji ciała i omdlenia.

U pacjentów z chorobami nowotworowymi układu krwiotwórczego i chłonnego, u których doszło do upośledzenia funkcji szpiku kostnego, plerifaksor zapewnia regenerację hematopoezy. Plerifaksor to antagonista receptora chemokinowego CXCR4. Naturalnym ligandem dla tego receptora jest czynnik pochodzący z komórek podścieliska 1 (SDF-1). Plerifaksor hamuje etap przyłączania liganda do receptora, a tym samym zmniejsza stopień pozostawania komórek macierzystych w ścisłym kontakcie z podścieliskiem szpiku. Na skutek podania plerifaksoru dochodzi do wzrostu liczby białych krwinek i mobilizacji komórek macierzystych ze szpiku do krwi obwodowej. Lek zwiększa liczbę krążących komórek CD34+, które mogą przejąć funkcję krwiotwórczą.

Pleriksafor jest szybko wchłaniany po podaniu podskórnym. Stężenie maksymalne pleriksaforu osiągane jest po 30-60 minutach po podaniu.

Pleriksafor wiąże się w 58% z białkami osocza. Lek zlokalizowany jest głównie w przestrzeni pozanaczyniowej.

Okres półtrwania pleriksaforu wynosi 3-5 h u osób z prawidłową czynnością nerek. Wydalanie leku odbywa się głównie z moczem, w 70% w postaci niezmienionej.