Melfalan, Melphalan - Zastosowanie, działanie, opis

Terapia melfalanem jest przeznaczona dla osób chorujących na szpiczaka mnogiego.

Dobór odpowiedniego dawkowania jest zależny od schematu leczenia wybranego przez lekarza prowadzącego. Melfalan stosowany jest w skojarzeniu, przeważnie 0,15 mg/kg mc./dobę w dawkach podzielonych na 4 dni, w sześciotygodniowych cyklach.

Melfalan nie jest zalecany u osób z nadwrażliwością na substancję leczniczą oraz kobietom karmiącym.

U dzieci i młodzieży duże dawki melfalanu z kwasem nalidyksowym mogą prowadzić do krwotocznego zapalenia jelit, co może skończyć się śmiercią.

Podczas terapii wymagane jest ścisłe kontrolowanie parametrów morfologii krwi. W wyniku wystąpienia objawów znacznego zmniejszenia ilości leukocytów czy płytek krwi, należy odstawić lek.

Specjalnych środków ostrożności wymagają pacjenci. którzy w niewielkim odstępie czasu byli poddany radioterapii lub chemioterapii, aby nie został nasilony toksyczny wpływ substancji leczniczej na szpik.

Osoby z zaburzeniami czynności nerek wymagają ścisłej obserwacji, ze względu na możliwe na zahamowanie czynności szpiku w wyniku mocznicy. Niezbędnym może się okazać redukcja dawki melfalanu.

Badania na zwierzętach udowodniły działanie mutagenne leku. Dodatkowym wyzwaniem jest zwiększenie ryzyka wystąpienia zakrzepicy, u pacjentem przyjmujących antykoncepcję doustną 

Terapia preparatem może wywołać białaczkę, szczególnie u osób w podeszłym wieku w skojarzeniu z innymi substancjami i radioterapii. Całemu procesowi leczniczemu muszą towarzyszyć niezbędne badania kontrolne, a proces doboru leku opatrzony kalkulacją ryzyka i korzyści.

Ze względu na działanie immunosupresyjne melfalanu dochodzi do obniżenia odporności, ze względu na ryzyko wystąpienia infekcji nie jest zalecane przyjmowanie szczepień z żywymi drobnoustrojami.

Ze względu na zwiększone ryzyko incydentów zakrzepowo-zatorowych należy unikać stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych i melfalanu.

W przypadku terapii dożylnej wysokimi dawkami melafalanu u dzieci i młodzieży nie zaleca się równoległego stosowania kwasu nalidyksowego, ze względu na ryzyko zgonu z powodu krwotocznego zapalenia jelit.

Brak danych dotyczących wpływu melfelanu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn ruchomych.

Kobiety w ciąży, szczególnie w pierwszym trymestrze powinny unikać terapii melfalanem. Każdy przypadek powinien być rozważony indywidualnie.

W czasie terapii przynajmniej jeden z partnerów powinien stosować skuteczne metody antykoncepcji ze względu na możliwe działanie teratogenne i ryzyko wystąpienia wad wrodzonych u płodu.

Przeciwwskazane jest karmienie piersią podczas terapii melfalanem.

U kobiet melfalan wykazuje działanie hamujące na jajniki, a mężczyźni mogą cierpieć na tymczasową lub trwałą bezpłodność. 

Zalecane jest, aby mężczyźni wstrzymali się od reprodukcji przez 6 miesięcy od zakończenia kuracji.

Dożylne podanie melfalanu bardzo często wiąże się z wystąpieniem zaburzeń ze strony układu pokarmowego (nudności wymioty), kostno-mięśniowego (ból, zanik mięśni) łysienia i zachwiania równowagi parametrach krwi (niedokrwistość, małopłytkowość).

Częstotliwość i nasilenie pozostałych działań niepożądanych jest podobna jak w przypadku podania doustnego leku. 

Doustne przyjęcie zbyt wysokiej dawki melfalanu prowadzi do wystąpienia zaburzeń ze strony układu pokarmowego w tym nudności, wymiotów oraz biegunki. Efektem dożylnego przedawkowania preparatu jest biegunka, również krwotoczna.

Główne działania toksyczne są związane z zahamowaniem czynności szpiku kostnego, co skutkuje ryzykiem leukopenii, małopłytkowości czy niedokrwistości.

Jako dwufunkcyjny związek alkilujący melfalan łączy kowalencyjnie guaninę z DNA, tworząc wiązanie krzyżowe wewnątrz łańcucha DNA, tym samym zapobiegając podziałom komórkowym 

Po doustnym podaniu melfelanu zaobserwowano dużą zmienność jeśli chodzi o czas wchłaniania leku do osocza i jego stężenie.

Melfalan w ograniczonym stopniu przenika przez barierę krew-mózg u osób dorosłych. 

Średni okres półtrwania melfalanu waha się od 72 min do 147 min. Substancja nie jest aktywnie metabolizowana w organizmie, ulega rozpadowi do prostych produktów.

Melfelan jest wydalany wraz z moczem.