Sunitynib, Sunitinibum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o sunitynibie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
2006
- Substancje aktywne
-
sunitynib
- Działanie sunitynibu
-
przeciwnowotworowe (cytostatyczne, cytotoksyczne)
- Postacie sunitynibu
-
kapsułki twarde
- Układy narządowe
-
układ endokrynny (dokrewny), układ moczowy, układ pokarmowy (trawienny)
- Specjalności medyczne
-
Onkologia kliniczna
- Rys historyczny sunitynibu
-
Sunitynib został wprowadzony na rynek 26 lutego 2006 roku przez firmę Pfizer INC decyzją US FDA.
- Wzór sumaryczny sunitynibu
-
C22H27FN4O2
Spis treści
- Wskazania do stosowania sunitynibu
- Dawkowanie sunitynibu
- Przeciwskazania do stosowania sunitynibu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania sunitynibu
- Przeciwwskazania sunitynibu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje sunitynibu z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje sunitynibu z pożywieniem
- Wpływ sunitynibu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ sunitynibu na ciążę
- Wpływ sunitynibu na laktację
- Wpływ subitynibu na płodność
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania sunitynibu
- Mechanizm działania sunitynibu
- Wchłanianie sunitynibu
- Dystrybucja sunitynibu
- Metabolizm sunitynibu
- Wydalanie sunitynibu
Wskazania do stosowania sunitynibu
Sunitynib jest lekiem przeciwnowotworowym wskazanym do stosowania w przypadku nowotworów podścieliskowych przewodu pokarmowego, raka nerkowokomórkowego z przerzutami, nowotworów endokrynnych trzustki.
Dawkowanie sunitynibu
Dawka sunitynibu jest zależna od jednostki chorobowej, wieku i stanu pacjenta, jego masy ciała, chorób towarzyszących oraz innych stosowanych leków.
Sunitynib stosowany jest doustnie. Dawka zwykle stosowana u osób dorosłych: 37,5mg - 50,0mg.
Przeciwskazania do stosowania sunitynibu
Przeciwwskazaniem do stosowania sunitynibu jest nadwrażliwość na substancję czynną. Nie należy stosować sunitynibu u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami wątroby.
U dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia nie określono profilu bezpieczeństwa sunitynibu.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania sunitynibu
Szczególną ostrożność podczas stosowania sunitynibu należy zachować w przypadku pacjentów stosujących leki przeciwzakrzepowe, u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, które nie jest kontrolowane za pomocą farmakoterapii oraz u pacjentów, u których istnieje ryzyko wystąpienia zdarzeń sercowo - naczyniowych.
Ze względu na wydłużanie odcina QT w trakcie stosowania sunitynibu, należy zwrócić szczególną uwagę na pacjentów przyjmujących leki przeciwarytmiczne, mających zaburzenia elektrolitowe, bradykardię lub istotne wady serca.
Ponadto ostrożność należy zachować u pacjentów z cukrzycą, chorobą zakrzepowo - zatorową, chorobami tarczycy oraz u pacjentów z zaburzeniami w funkcjonowaniu nerek i wątroby.
Podczas równoczesnego stosowania sunitynibu i dożylnych bisfosfonianów należy zachować szczególną ostrożność ze względu na ryzyko rozwoju martwicy kości szczęki i żuchwy.
Należy uwrażliwić pacjentów aby zgłaszali niepokojące objawy ze strony skóry, dróg moczowych i oddechowych oraz krwawienia.
Przeciwwskazania sunitynibu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Nie należy stosować sunitynibu równocześnie z inhibitorami CYP3A4 (np. ketokonazol), ponieważ może to skutkować nasileniem działania leku, w wyniku zwiększenia jego stężenia w osoczu. Przeciwwskazane jest także stosowanie sunitynibu wraz z induktorami CYP3A4 (np. ryfampicyna) , które osłabiają jego działanie.
Interakcje sunitynibu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Erytromycyna (Erythromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Flukonazol (Fluconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Itrakonazol (Itraconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Ketokonazol (Ketoconazole) | przeciwgrzybicze pochodne imidazolu |
Klarytromycyna (Clarithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Rytonawir (Ritonavir) | inhibitory proteazy HIV |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Deksametazon (Dexamethasone) | glikokortykosteroidy |
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital) | inne leki przeciwpadaczkowe |
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Karbamazepina (Carbamazepine) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe |
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) | antybiotyki - INNE |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Beksaroten (Bexarotene) | inne leki przeciwnowotworowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Alfuzosyna (Alfuzosin) | antagoniści receptorów alfa-1 adrenergicznych |
Amifamprydyna (Amifampridine) | inne substancje działające na układ nerwowy |
Amiodaron (Amiodarone) | leki przeciwarytmiczne - klasa III |
Amisulpryd (Amisulpride) | neuroleptyki atypowe |
Amitryptylina (Amitriptyline) | TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne |
Asenapina (Asenapine) | neuroleptyki atypowe |
Azytromycyna (Azithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Bikalutamid (Bicalutamide) | inne leki hormonalne |
Bisoprolol (Bisoprolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Chlorochina (Chloroquine) | substancje przeciwpierwotniakowe |
Citalopram (Citalopram) | SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny |
Degareliks (Degarelix) | inne leki przeciwnowotworowe |
Digoksyna (Digoxin) | glikozydy nasercowe |
Dronedaron (Dronedarone) | leki przeciwarytmiczne - klasa III |
Fluoksetyna (Fluoxetine) | SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny |
Indakaterol (Indacaterol) | agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych |
Iwabradyna (Ivabradine) | inne leki nasercowe |
Karwedilol (Carvedilol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Ketokonazol (Ketoconazole) | przeciwgrzybicze pochodne imidazolu |
Klozapina (Clozapine) | neuroleptyki atypowe |
Lakozamid (Lacosamide) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe |
Lewofloksacyna (Levofloxacin) | fluorochinolony |
Lewometadon (Levomethadone) | agoniści receptora opioidowego |
Loperamid (Loperamide) | leki przeciwbiegunkowe |
Maprotylina (Maprotiline) | substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania |
Metadon (Methadone) | agoniści receptora opioidowego |
Nilotynib (Nilotinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Norfloksacyna (Norfloxacin) | fluorochinolony |
Olodaterol (Olodaterol) | agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych |
Paliperydon (Paliperidone) | neuroleptyki atypowe |
Palonosetron (Palonosetron) | setrony - antagoniści receptora serotoninowego 5-HT3 |
Paroksetyna (Paroxetine) | SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny |
Pefloksacyna (Pefloxacin) | fluorochinolony |
Piperachina (Piperaquine) | substancje przeciwmalaryczne o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Pitolisant (Pitolisant) | inne substancje działające na układ nerwowy |
Ranolazyna (Ranolazine) | inne leki nasercowe |
Rysperydon (Risperidone) | neuroleptyki atypowe |
Rytonawir (Ritonavir) | inhibitory proteazy HIV |
Salbutamol (Salbutamol) | agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych |
Salmeterol (Salmeterol) | agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych |
Sertralina (Sertraline) | SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny |
Solifenacyna (Solifenacin) | leki stosowane w częstomoczu i w nietrzymaniu moczu |
Sotalol (Sotalol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Takrolimus (Tacrolimus) | inhibitory kalcyneuryny |
Tetrabenazyna (Tetrabenazine) | leki hamujące wytwarzanie noradrenaliny |
Tolterodyna (Tolterodine) | leki stosowane w częstomoczu i w nietrzymaniu moczu |
Tramadol | agoniści receptora opioidowego |
Tyzanidyna (Tizanidine) | agoniści receptorów alfa-2 adrenergicznych |
Wenlafaksyna (Venlafaxine) | SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, bez działania na receptory |
Węglan litu (Lithium carbonate) | neuroleptyki atypowe |
Worykonazol (Voriconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Inotuzumab ozogamycyny (Inotuzumab ozogamicin) | przeciwciała monoklonalne - przeciwnowotworowe i immunosupresyjne |
Hydroksychlorochina (Hydroxychloroquine) | substancje przeciwmalaryczne o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Haloperidol (Haloperidol) | neuroleptyki klasyczne - pochodne butyrofenonu |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Acenokumarol (Acenocoumarol) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Apiksaban (Apixaban) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa |
Dabigatran (Dabigatran) | leki przeciwzakrzepowe-inhibitory trombiny |
Rywaroksaban (Rivaroxaban) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa |
Warfaryna (Warfarin) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Cerytynib (Ceritinib) | inhibitory kinazy białkowej |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Klofarabina (Clofarabine) | antymetabolity, analogi puryn |
Metotreksat (Methotrexate) | antymetaboilty kwasu foliowego (inhibitory reduktazy kwasu dihydrofoliowego) |
Naltrekson (Naltrexone) | antagoniści receptora opioidowego |
Trabektedyna (Trabectedin) | inne cytostatyki pochodzenia naturalnego |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Bisakodyl (Bisacodyl) | substancje przeczyszczające o działaniu kontaktowym |
Fludrokortyzon (Fludrocortisone) | mineralokortykosteroidy |
Pikosiarczan sodu (Sodium picosulfate) | substancje przeczyszczające o działaniu kontaktowym |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Seleksypag (Selexipag) | leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Dihydroergotamina (Dihydroergotamine) | inne substancje przeciwmigrenowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Feksofenadyna (Fexofenadine) | antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Kolchicyna (Colchicine) | substancje niewpływające na metabolizm kwasu moczowego (przeciw dnie moczanowej) |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Syrolimus (Sirolimus) | selektywne leki immunosupresyjne |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Klodronian (Clodronate) | bisfosfoniany |
Kwas ibandronowy (Ibandronic acid) | bisfosfoniany |
Kwas pamidronowy (Pamidronic acid) | bisfosfoniany |
Kwas zoledronowy (Zoledronic acid) | bisfosfoniany |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Repaglinid (Repaglinide) | doustne leki przeciwcukrzycowe - glinidy |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Atorwastatyna (Atorvastatin) | statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA |
Interakcje sunitynibu z pożywieniem
W trakcie stosowania sunitynibu nie należy spożywać soku grejpfrutowego. Sok grejpfrutowy powoduje wzrost stężenia leku we krwi i nasilenie jego działania toksycznego.
Wpływ sunitynibu na prowadzenie pojazdów
Wpływ sunitynibu na prowadzenie pojazdów mechanicznych i obsługę maszyn jest niewielki. Pacjenci stosujący lek powinni zostać poinformowani o możliwości wystąpienia zawrotów głowy w trakcie trwania terapii.
Inne rodzaje interakcji
Równoczesne stosowanie sunitynibu wraz z zielem dziurawca (Hypericum perforatum) prowadzi do zmniejszenia stężenia sunitynibu w osoczu.
Wpływ sunitynibu na ciążę
Nie należy stosować sunitynibu u pacjentek w ciąży. Przeprowadzone na zwierzętach badania wykazały toksyczny wpływ na płód.
W trakcie leczenia sunitynibem zaleca się stosowanie skutecznych form antykoncepcji.
Wpływ sunitynibu na laktację
Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały zdolność przenikania sunitynibu i jego metabolitów do mleka matki. Z tego względu nie należy karmić piersią w trakcie leczenia sunitynibem.
Wpływ subitynibu na płodność
Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazują, że stosowanie sunitynibu może mieć niekorzystny wpływ na płodność.
Skutki uboczne
- bezsenność
- duszność
- kaszel
- leukopenia
- małopłytkowość
- nadciśnienie tętnicze
- niestrawność
- nudności
- suchość skóry
- wymioty
- wysypka
- zaburzenia smaku
- zaparcia
- zawroty głowy
- zmęczenie
- zmniejszenie łaknienia
- bóle głowy
- neutropenia
- ból brzucha
- gorączka
- niedokrwistość
- bóle stawów
- zapalenie błony śluzowej jamy ustnej
- Ból kończyn
- Ból pleców
- Niedoczynność tarczycy
- obrzęk
- przebarwienia skóry
- zmiana koloru włosów
- zespół erytrodyzestezji dłoniowo-podeszwowej
- krwotok z nosa
- białkomocz
- ból w klatce piersiowej
- bóle mięśniowe
- choroba refluksowa przełyku
- depresja
- nasilone łzawienie
- odwodnienie
- osłabienie mięśni
- owrzodzenie jamy ustnej
- parestezje
- rumień
- suchość w ustach
- świąd
- wzdęcia
- zmiany chorobowe płytki paznokciowej
- zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi
- hipoglikemia
- zmniejszenie masy ciała
- zakażenia grzybicze
- uderzenia gorąca
- zapalenie przełyku
- dreszcze
- zmniejszenie liczby płytek krwi
- dyskomfort w jamie brzusznej
- niewydolność nerek
- trądzik
- obrzęk powiek
- wzrost stężenia aminotransferazy asparaginowej
- pęcherze
- neuropatia obwodowa
- zakrzepica żył głębokich
- Zmniejszenie stężenia hemoglobiny
- Zmniejszenie liczby krwinek białych
- Zwiększona aktywność amylazy
- Niedoczulica
- Dysfagia
- Przeczulica
- krwioplucie
- nagłe zaczerwienienie skóry twarzy
- zakażenia dróg moczowych
- Niedrożność nosa
- zwiększenie stężenia kwasu moczowego we krwi
- egzema
- suchość nosa
- zwiększenie aktywności lipazy
- duszność wysiłkowa
- wysięk opłucnowy
- zakażenia wirusowe
- kurcze mięśni
- Niedokrwienie mięśnia sercowego
- Zwiększenie aktywności aminotransferazy alaninowej
- Krwotok z przewodu pokarmowego
- nadmierne rogowacenie skóry
- wzdęcie brzucha
- ból języka
- bóle mięśniowo-szkieletowe
- odbijanie się ze zwracaniem treści pokarmowej
- zakażenia skóry
- zapalenie warg
- krwotok z odbytu
- krwawienie z dziąseł
- zator tętnicy płucnej
- Ból jamy ustnej i gardła
- dyskomfort w nadbrzuszu
- ból odbytu
- zakażenia układu oddechowego
- złuszczanie skóry
- hiperpigmentacja skóry
- zmiana barwy moczu
- zespół rzekomogrypowy
- nadwrażliwość
- wydłużenie odstępu QT
- zaburzenia czynności wątroby
- zapalenie trzustki
- pancytopenia
- krwotok płucny
- niewydolność serca
- nadczynność tarczycy
- kardiomiopatia
- zastoinowa niewydolność serca
- niewydolność wątroby
- perforacja przewodu pokarmowego
- zapalenie pęcherzyka żółciowego
- niewydolność oddechowa
- krwotok mózgowy
- zakażenia bakteryjne
- zwiększone stężenie fosfokinazy kreatynowej
- zawał mięśnia sercowego
- wysięk osierdziowy
- zapalenie jelita grubego
- udar mózgu
- zaburzenia gojenia się ran
- Zwiększenie stężenia TSH
- martwicze zapalenie powięzi
- krwotok z guza
- przetoka odbytu
- martwica kości szczęki i żuchwy
- krwotok z dróg moczowych
- miopatia
- obrzęk naczynioruchowy
- rumień wielopostaciowy
- zespół Stevensa-Johnsona
- rabdomioliza
- zespół nerczycowy
- ciężkie zapalenie wątroby
- martwica toksyczno-rozpływna naskórka
- Zaburzenia typu torsade de pointes
- zespół odwracalnej tylnej encefalopatii
- Mikroangiopatia zakrzepowa
- zapalenie tarczycy
- zespół ostrego rozpadu guza
- niewydolność lewokomorowa
- piodermia zgorzelinowa
- rozwarstwienie tętniaka aorty
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania sunitynibu
Objawy przedawkowania sunitynibu wiążą się z działaniami niepożądanymi wywoływanymi przez lek.
Mechanizm działania sunitynibu
Sunitynib jest inhibitorem kinazy tyrozynowej, inhibitorem receptorów płytkowego czynnika wzrostu, inhibitorem receptorów czynnika komórek pnia, inhibitorem receptorów dla czynników wzrostu śródbłonka naczyniowego, inhibitorem receptorów czynnika stymulującego powstawanie kolonii oraz receptorów glejopodobnego czynnika neurotroficznego.
W tkankach nowotworowych obserwuje się zwiększoną aktywność kinaz tyrozynowych, co odpowiada za niekontrolowane namnażanie się komórek nowotworowych, nasilenie procesu angiogenezy, czyli unaczyniania się guza oraz hamowanie apoptozy, czyli zaprogramowanej śmierci komórek. Sunitynib konkuruje z adenozynotrójfosforanem (ATP) o miejsce wiązania z kinazą tyrozynową tym samym hamuje proces wzrostu nowotworu.
Wchłanianie sunitynibu
Sunitynib po podaniu doustnym wchłania się niemal całkowicie. Stężenie maksymalne jest osiągane po 6 - 12 godzinach od podania leku. Stan stacjonarny jest osiągany po 10 - 14 dniach stosowania.
Pokarm nie ma wpływu na wchłanianie i dostępność sunitynibu.
Dystrybucja sunitynibu
Objętość dystrybucji sunitynibu wynosi ok. 2230L i wskazuje na dobrą penetrację tkankową sunitynibu. Zarówno sunitynib jaki i jego główny czynny metabolit w dużym stopniu wiąże się z białkami. Sunitynib wiąże się z białkami w 95%, natomiast jego metabolit w 90% i jest to niezależne od stężenia podanego leku.
Metabolizm sunitynibu
Sunitynib jest metabolizowany w wątrobie przez izoenzym CYP3A4.
W wyniku działania CYP3A4 z sunitynibu powstaje jego główny czynny metabolit - dezetylosunitynib, który następnie jest w dalszym ciągu metabolizowany przy udziale izoenzymu CYP3A4.
Wydalanie sunitynibu
Sunitynib jest wydalany w 61% z kałem natomiast w 16% sunitynib i jego metabolity wydalane są przez nerki.
Całkowity klirens sunitynibu po podaniu doustnym wynosi 34 - 62l/h. Okres półtrwania sunitynibu wynosi 40 - 60 godzin, natomiast okres półtrwania jego głównego metabolitu - dezetylosunitynibu wynosi 80 - 110 godzin.