
Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie
Czym jest reumatyzm?
Reumatyzm to potoczne określenie zbioru około 200 chorób atakujących układ ruchu, głównie stawy. Wszystkie choroby reumatyczne charakteryzują się przewlekłym, nawracającym bólem reumatycznym i zaburzeniami ruchomości w różnych stawach ciała, pomimo odmiennych objawów towarzyszących i przebiegu. Reumatyzm dotyczy zmian zapalnych tkanki łącznej. Występuje zarówno u seniorów, jak i u osób młodych, niezależnie od płci. W Polsce cierpi na niego statystycznie co czwarta osoba.
Reumatyzm – rodzaje chorób reumatycznych
Organizacja American College of Rheumatology ACA stworzyła klasyfikację chorób reumatycznych, dzieląc je na 10 głównych grup.
- Układowe choroby tkanki łącznej:
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
- toczeń rumieniowaty układowy,
- twardzina,
- młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (MIZS),
- zapalenie wielomięśniowe i skórno-mięśniowe,
- zespół Sjögrena,
- polimialgia reumatyczna,
- nawracające zapalenie chrząstek,
- niezróżnicowana i mieszana choroba tkanki łącznej,
- rumień guzowaty,
- martwicze zapalenie naczyń i inne waskulopatie i inne.
- Spondyloartropatie:
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa,
- zespół Reitera – reaktywne zapalenie stawów,
- łuszczycowe zapalenie stawów,
- zapalenie stawów towarzyszące przewlekłym zapalnym chorobom jelit.
- Choroba zwyrodnieniowa stawów.
- Choroby kości i chrząstek:
- osteoporoza,
- osteoartropatia przerostowa,
- osteomalacja,
- uogólniona samoistna hiperostoza szkieletu,
- zapalenia kości (np. choroba Pageta),
- martwice niedokrwienne kości,
- osteochondritis dissecans,
- dysplazja kości i stawów i inne.
- Zapalenie stawów, zapalenie pochewek ścięgien i kaletek maziowych towarzyszące zakażeniom.
- Choroby gruczołów dokrewnych i metaboliczne oraz towarzyszące im choroby stawów (dna moczanowa, amyloidoza, elastopatie, cukrzyca).
- Nowotwory.
- Zaburzenia nerwowo–naczyniowe:
- neuropatyczne choroby stawów,
- zespół cieśni nadgarstka,
- odruchowa dystrofia współczulna i inne.
- Zmiany zapalne pozastawowe w obrębie tkanek miękkich (inaczej reumatyzm pozastawowy):
- fibromialgia,
- zmiany w krążkach międzykręgowych,
- zapalenia ścięgien,
- torbiele,
- zapalenia powięzi,
- przewlekłe napięcie więzadeł i mięśni,
- zaburzenia naczynioruchowe i inne.
- Choroby, którym towarzyszą objawy ze strony stawów:
- sarkoidoza,
- rodzinna gorączka śródziemnomorska,
- urazy,
- zespół towarzyszący dializom,
- zaburzenia wewnętrzne stawu,
- choroby trzustki,
- hemofilie i inne.
Powiązane produkty
Reumatyzm – przyczyny
Przyczyna występowania reumatyzmu nie jest do końca poznana. Na jego pojawienie się i rozwój mogą wpływać zarówno czynniki zewnętrze i środowiskowe, jak i genetyczne (reumatyzm może być także dziedziczny).
Bóle reumatyczne nóg, reumatyzm dłoni i towarzyszące im zmęczenie mogą być także uzależnione od pogody. Jednak główna przyczyna chorób reumatycznych to nieprawidłowe reakcje autoimmunologiczne organizmu, który produkuje substancje uszkadzające własne tkanki.
Reumatyzm – objawy
Należy zaznaczyć, że objawy reumatyzmu nasilają się i ustępują okresowo. Dotyczą zazwyczaj stawów – pojawia się ból (nasilony szczególnie o poranku) oraz zmniejszona jest ruchomość. Reumatyzm może dotyczyć palców dłoni, nadgarstków, kolan, bioder, a nawet stawów kręgosłupa.
W przebiegu reumatyzmu dochodzi do niszczenia błony maziowej w stawach, co przyczynia się do powstawania stanów zapalnych z obrzękiem i wysiękiem płynu do wnętrza stawu. Skóra często w takim miejscu jest zaczerwieniona i ciepła, a sam staw traci elastyczność, ruchomość oraz mogą pojawiać się narośla kostne, a także zniekształcenia. Osoby cierpiące na choroby reumatyczne często tracą apetyt, mają problemy z zasypianiem, występują u nich bóle mięśniowe i stany podgorączkowe. Takie dolegliwości mogą także prowadzić do depresji. Zmiany degeneracyjne jakie następują w stawach są najczęściej nieodwracalne, a sam reumatyzm dotyczy także mięśni i tkanek miękkich.
Objawy związane z reumatyzmem mogą nasilać się pod wpływem dużego stresu, zmian w diecie, przy innych współistniejących chorobach czy zakażeniach wirusowych i bakteryjnych. Nigdy nie należy ich lekceważyć, gdyż powikłania związane z chorobą mogą być bardzo niebezpieczne dla pacjenta.
Reumatyzm – diagnostyka
Diagnostyka chorób reumatycznych jest dosyć złożona i wymaga konsultacji z lekarzem reumatologiem. Pomocne i często zalecane badania na reumatyzm to badania laboratoryjne moczu i krwi, badania immunologiczne, RTG, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny. W badaniach laboratoryjnych często pacjent ma wysokie OB, podwyższone stężenie tzw. białka ostrej fazy i obniżoną liczbę białych krwinek. Pojawia się także niedokrwistość. W diagnozie chorób reumatycznych pomocne mogą okazać się także badania histopatologiczne.
Reumatyzm – leczenie
Leczenie osób chorujących na schorzenia reumatyczne to kompleksowy program łączący farmakologię, dietę i rehabilitację. Pomimo faktu, że chorób reumatycznych nie da się wyleczyć, to jednak szybko wprowadzona terapia może radykalnie zmniejszyć ból i poprawić jakość funkcjonowania, a także spowolnić chorobę.
Najczęściej stosowane leki na reumatyzm to środki przeciwbólowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne, glikokortykosteroidy oraz leki modyfikujące przebieg choroby przy postaciach związanych z zapalnymi schorzeniami reumatoidalnymi. Tabletki na reumatyzm zawsze należy przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza.
Dieta i reumatyzm również idą w parze. Dieta na stawy powinna być uboga w słodycze, tłuste mięsa, podroby, ziemniaki, groch, soję szpinak i zielony groszek, a także w ocet musztardę i pieprz. Zalecane jest natomiast spożywanie dużej ilości warzyw, owoców, oliwy, ryb morskich.
Reumatyzm – fizjoterapia przy chorobach reumatycznych
Fizjoterapia w chorobach reumatycznych to kompleksowe połączenie zajęć ruchowych i ćwiczeń z zabiegami fizykalnymi i masażami. Do zabiegów fizykoterapii zaliczyć można w tym przypadku leczenie ciepłem i zimnem, ultrasonoterapię, magnetoterapię, diatermię, laseroterapię i balneoterapię. W domu można stosować okłady z borowiny na bolące stawy. Do domowych sposobów leczenia i łagodzenie bólów reumatycznych zaliczyć można także okłady z arniki górskiej, olejku kamforowego, a nawet liści kapusty.
Reumatyzm – ćwiczenia na reumatyzm w chorobach dłoni
- Połóż ręce na stole na powierzchni dłoniowej. Wykonuj zmianę położenia dłoni raz na stronę grzbietową, a następnie z powrotem na dłoniową. Powtórz 10 razy.
- Oprzyj całe dłonie na stole. Unieś w górę tylko palce nie odrywając nasady dłoni od stołu. Powtórz 10 razy.
- Połóż jedną dłoń oraz przedramię na stole, opierając ją o zewnętrzy brzeg (mały palec dotyka stołu), kciuk skierowany ku górze. Drugą ręką przytrzymaj przedramię, aby nie poruszało się podczas wykonywanego ćwiczenia. Unieś dłoń nad stół kierując kciuk w swoją stronę. Powtórz 10 razy.
- Pozycja jak wyżej. Zaciskaj palce i rozkładaj palce na zewnątrz. Powtórz 10 razy.