Białe pieczywo jako przyczyna nowotworu jelita grubego
Ewelina Sochacka

Białe pieczywo i alkohol zwiększają ryzyko wystąpienia raka jelita grubego

W badaniu opublikowanym niedawno w czasopiśmie „Nutrients” naukowcy sprawdzili związek między 139 czynnikami dietetycznymi a ryzykiem zachorowania na raka jelita grubego. Okazało się, że duża ilość białego pieczywa w diecie oraz nadmierne spożycie alkoholu są związane z wyższym prawdopodobieństwem wystąpienia tego nowotworu.

Rak jelita grubego w statystykach

Rak jelita grubego (ang. colorectal cancer, CRC) jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych na świecie, zwłaszcza w krajach rozwiniętych. Szacuje się, że co roku diagnozuje się kilka milionów nowych przypadków. W Polsce jest on drugim pod względem śmiertelności nowotworem, który jest rozpoznawany u prawie 16 tysięcy pacjentów. Stanowi 6,8% wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn i 5,9% u kobiet. Każdego dnia w naszym kraju umiera z jego powodu blisko 30 osób. Przeżywalność zależy od stadium zaawansowania – odsetek 5-letnich przeżyć pacjentów w I stadium choroby wynosi około 85-100%, natomiast w IV stadium – mniej niż 5%.

Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem. Najczęściej rak jelita grubego dotyczy osób po 50. roku życia, jednak w ciągu ostatnich lat liczba młodszych chorych znacząco wzrosła –  odsetek pacjentów w wieku poniżej 55 lat, u których rozpoznano schorzenie zwiększył się z 11% w 1995 roku do 20% w roku 2019.

Około 60-65% przypadków CRC ma związek z potencjalnie modyfikowanymi czynnikami ryzyka. Wśród nich znajdują się przede wszystkim:
●    siedzący tryb życia,
●    otyłość,
●    palenie tytoniu,
●    nadmierne spożycie alkoholu,
●    duże spożycie przetworzonego mięsa,
●    za mała ilość owoców i warzyw w codziennej diecie.

Sprawdź probiotyki i leki osłonowe na DOZ.pl

Jakie pokarmy obniżają, a jakie zwiększają ryzyko raka jelita grubego? Nowe badania

W badaniu opublikowanym w czasopiśmie „Nutrients” naukowcy zbadali ryzyko rozwoju raka jelita grubego w związku ze spożyciem 139 pokarmów i składników odżywczych. Badacze przeanalizowali dane z brytyjskiego Biobanku pochodzące od ponad 118 000 pacjentów. Średni czas obserwacji wynosił 13 lat, w tym czasie odnotowano 1 466 przypadków raka jelita grubego (842 dotyczyło raka okrężnicy, a 359 raka odbytnicy). Informacje na temat spożycia żywności zbierano za pomocą 24-godzinnych kwestionariuszy żywieniowych, wszyscy badani wypełnili co najmniej dwie takie oceny własnej diety (z badań wykluczono uczestników, którzy wcześniej zmagali się z CRC).

Badanie wykazało, że wysokie spożycie białego pieczywa oraz alkoholu wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka jelita grubego. Z kolei błonnik pokarmowy, wapń, magnez, fosfor i mangan są związane ze zmniejszonym ryzykiem zachorowania na ten nowotwór. Średni wiek pacjentów, którzy zachorowali na CRC wynosił 55,87  lat, a prawie 44,6% z nich stanowili mężczyźni.

Naukowcy stwierdzili także, że w porównaniu z populacją ogólną, przypadki raka jelita grubego częściej dotyczyły mężczyzn, rasy białej, osób starszych i mniej wykształconych, z wysokim BMI, mniejszą aktywnością fizyczną, tych, u których rak jelita grubego występował w rodzinie oraz palących tytoń.

Powiązane produkty

Jakie wnioski płyną z badania?

Omawiane badanie wzbogaca wiedzę na temat potencjalnych czynników ryzyka raka jelita grubego – potwierdza, że zdrowy tryb życia i dobrze zbilansowana dieta, unikanie czynników ryzyka, takich jak palenie papierosów są niezwykle istotne. Należy jednak wziąć pod uwagę jego ograniczenia. Koncentruje się ono bowiem wyłącznie na populacji europejskiej, dlatego też w przyszłości potrzebne są większe badania kohortowe, aby potwierdzić uzyskane wyniki i zbadać więcej powiązań między składnikami diety a ryzykiem rozwoju raka jelita grubego.

  1. D. Jin i in., Diet-Wide Association, Genetic Susceptibility and Colorectal Cancer Risk: A Prospective Cohort Study, “Nutrients” 2023, nr 15(22).
  2. Rak jelita grubego u młodych osób – rośnie liczba przypadków, https://www.zwrotnikraka.pl/rak-jelita-grubego-u-mlodych-osob, [dostęp:] 26.11.2023.
  3. Rak jelita grubego jednym z najczęstszych nowotworów na świecie, https://wumed.edu.pl/pl/o-uczelni/aktualnosci-wydarzenia/rak-jelita-grubego-jednym-z-najczestszych-nowotworow-na-swiecie.html, [dostęp:] 26.11.2023.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Szczepienie na HPV i meningokoki obowiązkowe od przyszłego roku? Ministerstwo Zdrowia zapowiada zmiany w kalendarzu szczepień

    Ministerstwo Zdrowia zapowiada znaczące zmiany w krajowym Programie Szczepień Ochronnych – obowiązkowe szczepienia przeciw HPV dla dzieci w wieku 9-15 lat oraz przeciw meningokokom dla osób z grupy ryzyka. Nowe wytyczne mają objąć także kalendarz szczepień przeciw krztuścowi – druga dawka przypominająca podawana wcześniej i nowa, trzecia dawka dla nastolatków. Projekt rozporządzenia wprowadzającego powyższe zmiany jest już gotowy i wkrótce trafi do konsultacji międzyresortowych i społecznych.

  • Znieczulenie przy każdym porodzie, większa opieka po poronieniu. Ministerstwo zapowiada zmiany w opiece okołoporodowej

    Ministerstwo Zdrowia zapowiedziało przygotowanie zmian w załączniku do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z 16 sierpnia 2018 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej. Nowe regulacje mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa, poprawę komfortu oraz wzmocnienie pozycji kobiet i personelu medycznego podczas ciąży, porodu i w połogu.

  • Czy to przełom w walce z próchnicą? Wynaleziono żel, który odbudowuje szkliwo zęba

    Zespół naukowców opracował specjalny żel białkowy, który odbudowuje szkliwo ludzkiego zęba – tkankę, która naturalnie się nie regeneruje. Po nałożeniu preparatu na ząb zaczynają tworzyć się drobne kryształy minerału, z którego naturalnie zbudowane jest szkliwo. Kryształy te odtwarzają jego pierwotną strukturę i właściwości.

  • Rekordowy sezon szczepień przeciw grypie. Najwięcej wykonano w aptekach

    Sezon 2025/2026 przynosi rekordowe wyniki wyszczepialności przeciwko grypie. Do początku listopada zaszczepiło się już ponad 1,88 mln Polaków – to więcej niż w całym poprzednim sezonie. Największy wzrost obserwuje się wśród osób starszych oraz w regionach, w których funkcjonuje najwięcej aptecznych punktów szczepień. Eksperci podkreślają, że to właśnie apteki stały się głównym motorem wzrostu wyszczepialności w kraju.

  • Rośnie liczba zakażeń WZW typu A w Czechach. Dane z Polski też są alarmujące

    W Czechach od początku roku zarejestrowano 2375 przypadków wirusowego zapalenia wątroby typu A (WZW A) – to najwyższa liczba zakażeń od 1989 r. Jednocześnie zanotowano aż 28 zgonów. W Polsce sytuacja również staje się niepokojąca – do 31 października 2025 r. zgłoszono 731 zachorowań, czyli ponad dwukrotnie więcej niż rok wcześniej w tym samym okresie. Rosnąca liczba infekcji w regionie, niska odporność populacji i intensywne powiązania epidemiologiczne między krajami wymagają wzmożonej czujności oraz działań profilaktycznych.

  • Od dwóch dekad niewłaściwie leczymy depresję? Nowe badania podważają stosowane schematy leczenia

    Najnowsze wyniki badań podważają jeden z filarów współczesnej farmakoterapii depresji. Przegląd literatury naukowej wykazał, że wiele strategii leczenia, stosowanych powszechnie przez ponad dwie dekady, nie potwierdziło swojej skuteczności w dobrze kontrolowanych badaniach klinicznych. Zarówno lekarze, jak i pacjenci mogą więc potrzebować zmiany podejścia do leczenia.

  • Co czwarty polski nastolatek ma myśli samobójcze. Niepokojące dane z nowego raportu

    Z badania „Dobre i złe wiadomości – życie online i offline a zdrowie psychiczne polskich nastolatków” wynika, że problemy psychiczne wśród młodzieży są powszechne, a skala kryzysu wymaga natychmiastowej reakcji. W ciągu ostatniego roku aż 23% uczniów klas trzecich szkół ponadpodstawowych myślało o odebraniu sobie życia. Raport podkreśla nie tylko skalę zagrożenia, ale także kluczową rolę rówieśniczego wsparcia. Po raz pierwszy badania tak precyzyjnie pokazują, jak aktywność online, przemoc i samotność splatają się w jeden, często niewidzialny problem – kryzys suicydalny.

  • Ognisko odry na Podkarpaciu. Sanepid potwierdza 11 zachorowań, trwa dochodzenie

    Podkarpacki Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny poinformował o rozwijającym się ognisku odry w regionie. W ciągu kilku dni liczba potwierdzonych przypadków wzrosła z trzech do jedenastu. Trwa intensywne dochodzenie epidemiologiczne, a służby apelują o szczepienia i zachowanie środków ostrożności – szczególnie wśród osób, które nie mają pewności co do swojego statusu odpornościowego.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl