Lumbago (postrzał) – co to jest? Przyczyny, objawy, leczenie "lumbalgii"
Mateusz Burak

Lumbago (postrzał) – co to jest? Przyczyny, objawy, leczenie "lumbalgii"

Lumbago, inaczej postrzał lub heksenszus, to zespół bólowy dotyczący odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa. Ból w dole pleców pojawiający się w przebiegu schorzenia jest spowodowany przeciążeniem struktur kręgosłupa, do którego może dojść np. na skutek dźwigania ciężkich przedmiotów, braku aktywności fizycznej, długotrwałego przyjmowania pozycji siedzącej lub stojącej, nadwagi i otyłości. Czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia postrzału są także zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa. Jakie są domowe sposoby walki z lumbago?

Czym jest lumbago (postrzał)?

Lumbago (od łac. lumbalis – lędźwiowy) jest terminem ogólnym, który odnosi się do bólu w krzyżu i oznacza dolegliwości związane z nadmiernym przeciążeniem struktur kręgosłupa. Ze względu na stopień nasilenia bólu oraz jego nieprzewidywalność, taki stan określa się również mianem postrzału. 

Objawy lumbago są na tyle silne i uciążliwe, że prowadzą często do unieruchomienia pacjenta, gdyż każda czynność, aktywność nasila i tak już mocno intensywne dolegliwości. 

Lumbago (postrzał) – przyczyny

Wśród przyczyn blokady kręgosłupa w postaci lumbago wymienia się często powtarzające się, monotonne wzorce ruchowe prowadzące do jego przeciążenia. Mowa tutaj o zwiększonej częstotliwości schylania, dźwigania. Często sprzyja temu również zbyt duża masa ciała, która generuje jeszcze większe obciążenie. Niektórzy mówią też o przewianiu pleców. Generalnie zimne powietrze w zetknięciu z bardzo rozgrzanymi powłokami skórnymi okolicy lędźwiowej, może spowodować podrażnienie korzeni nerwowych, co powoduje bóle krzyża. 

Potencjalnie sprzyjające wystąpieniu tej dolegliwości mogą być również łagodne stany patologiczne, takie jak zmiany zwyrodnieniowe, dyskopatia, upośledzenie architektury kręgosłupa, a dodatkowo ograniczona aktywność fizyczna. Przebyte urazy, dysbalans mięśniowy to także czynniki, które mogą powodować wystąpienie lumbago.

Mimo podobnej symptomatologii warto wiedzieć, że rwa kulszowa a lumbago to dwa odmienne stany. W przypadku bólu nerwu kulszowego charakterystyczne jest to, że dolegliwości rozprzestrzeniają się z dolnego odcinka kręgosłupa do kończyny dolnej, powodując ból w pośladku (ból może sięgać nawet do palców stopy). Lumbago to jedynie ból miejscowy. 

Powiązane produkty

Lumbago (postrzał) – objawy

Bardzo ważne jest, aby właściwie rozpoznać oznaki, które mogą wskazywać na stan zapalny kręgosłupa, jakim jest lumbago. Do najbardziej charakterystycznych jego objawów należą:

  • ból kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego (ból pleców na dole),
  • sztywność dolnej części pleców, napięcie mięśni w tej okolicy,
  • ograniczony zakres ruchu,
  • nasilanie dolegliwości podczas siedzenia czy schylania się,
  • może wystąpić obrzęk w okolicy lędźwi.

Objawy postrzału mogą niekiedy nasilać się nawet podczas tak błahych czynności, jak kichanie czy próby pokasływania. 

Lumbago (postrzał) – leczenie

Zazwyczaj dolegliwości ustępują po kilku dniach. W tym czasie lekarz rekomenduje najczęściej odpoczynek i unikanie pozycji, które mogą spotęgować przeciążenie odcinka lędźwiowego, mowa tutaj o długotrwałym siedzeniu, schylaniu oraz czynnościach takich, jak dźwiganie czy przenoszenie ciężkich przedmiotów. W przypadku nadwagi zaleca się również redukcję masy ciała. 

Postępowanie farmakologiczne przy lumbago obejmuje stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych w formie doustnej oraz maści (leki przeciwzapalne na kręgosłup o działaniu przeciwbólowym). W sytuacji bólu o niezwykle intensywnym natężeniu, lekarz może dopuścić zastosowanie silnych środków przeciwbólowych w postaci opioidów, które umożliwią lepsze funkcjonowanie. Leczenie niezwykle rzadko obejmuje procedury chirurgiczne.

Lumbago (postrzał) – fizjoterapia

Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku postrzału jest uzależnione od wielu czynników, włączając w to wiek, wagę pacjenta czy poziom aktywności fizycznej. Zaleca się przede wszystkim delikatne, rozciągające ćwiczenia na lumbago, dobrym rezultatem cieszy się też zastosowanie suchego igłowania, jogi, manipulacji kręgosłupa czy postępowania osteopatycznego. Dobrze działa masaż oraz ćwiczenia w środowisku wodnym, które sprzyja odciążeniu. 

Zaleca się unikanie pozycji, które są obciążające dla kręgosłupa. Istnieje także cała gama działań z zakresu fizykoterapii, które mogą być wykorzystywane w stanach zaostrzenia. Wymienia się tutaj laseroterapię, zastosowanie prądów leczniczych, pola magnetycznego czy miejscowe oddziaływanie par ciekłego azotu. 

Lumbago (postrzał) – domowe sposoby

Wśród domowych sposobów walki z lumbago i objawami przewiania kręgosłupa można wymienić modyfikację diety, warto wzbogacić ją o więcej substancji mających działanie przeciwzapalne (może to być zastosowanie kurkumy czy naparu z jeżówki). Dobrym rozwiązaniem mogą być ciepłe kąpiele wzbogacone o rozpuszczoną w wodzie sól Epsom. Okłady z liści młodej kapusty również będą wykazywały działanie ściągające, co może być pomocne szczególnie w przypadku ewentualnego obrzęku okolicy lędźwiowej. 

Delikatne uciski, automasaż dolnej części pleców, mogą sprzyjać rozluźnieniu i zmniejszeniu objawów napięcia mięśni kręgosłupa lędźwiowego. Po konsultacji ze specjalistą można również zastosować matę do akupresury. Poprzez wywołanie efektu głębokiego przekrwienia prawdopodobnie uzyskamy zmniejszenie uciążliwości objawów. 

Ile trwa lumbago?

To pytanie zadaje sobie każdy, kogo dotknęła ta przykra dolegliwość. Trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi, jest to bowiem uzależnione od wielu czynników. W niektórych przypadkach jest to kilka dni, a w innych nawet kilkanaście. Na pewno symptomy ustąpią dużo szybciej w momencie, gdy będziemy stosować się do zaleceń specjalistów, unikać przeciążania, odpoczywać. 

Niepokojące może być pojawianie się częstych nawrotów lumbago. Wówczas należy podjąć szerzej zakrojone działania diagnostyczne, które pomogą ustalić podłoże oraz przyczynę postrzału.

Warto bowiem pamiętać, że bardzo rzadko, ale jednak może się okazać, iż podłożem takich powtarzających się epizodów jest groźny stan patologiczny. Wówczas właściwa diagnostyka umożliwi dobranie odpowiedniego postępowania leczniczego. 

  1. Tessitore E., Molliqaj G., Schatlo B. i in., Clinical evaluation and surgical decision making for patients with lumbar discogenic pain and facet syndrome, „Eur J Radiol.” 2015, nr 84, s. 765–770.
  2. Vleeming A., Schuenke M. D., Masi A. T. i in., The sacroiliac joint: an overview of its anatomy, function and potential clinical implications, „J Anat.” 2012, nr 6, s. 537–567.
  3. Mostagi F. Q., Dias J. M., Pereira L. M. i in., Pilates versus general exercise effectiveness on pain and functionality in non-specific chronic low back pain subjects, „J Bodyw Mov Ther.” 2015, nr 19, s. 636–645.
  4. Juniper M., Le T. K., Mladsi D., The epidemiology, economic burden, and pharmacological treatment of chronic low back pain in France, Germany, Italy, Spain and the UK: a literature-based review, „Expert Opin Pharmacother.” 2009, nr 10, s. 2581–2592.
  5. Cohen S. P., Raja S. N., Pathogenesis, diagnosis, and treatment of lumbar zygapophysial (facet) joint pain, „Anesthesiology” 2007, nr 106, s. 591–614.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Czym jest pokrzywka stresowa? Objawy i metody leczenia wysypki na tle nerwowym

    Pokrzywka stresowa to specyficzna odmiana reakcji skórnej, która pojawia się w odpowiedzi na czynniki psychiczne, w szczególności silny stres, lęk czy napięcie emocjonalne. W odróżnieniu od klasycznych postaci pokrzywki, które mają podłoże alergiczne lub fizykalne, pokrzywka na tle nerwowym może być związana z funkcjonowaniem układu nerwowego i reakcjami organizmu na bodźce psychiczne. W literaturze medycznej określana jest pokrzywką idiopatyczną z komponentą psychogenną lub pokrzywką psychogenną. Pokrzywka stresowa stanowi wyraźny przykład tego, jak silne emocje mogą wpływać na funkcjonowanie różnych układów organizmu i prowadzić do powstawania charakterystycznych objawów dermatologicznych.

  • Szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Dla kogo jest przeznaczona i kiedy najlepiej się szczepić?

    Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) to poważna choroba wirusowa, której głównym wektorem są kleszcze. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby zachorowań, co wynika zarówno ze zmian klimatycznych, jak i zwiększonej aktywności ludzi na terenach zielonych. W związku z tym coraz więcej osób poszukuje skutecznych metod ochrony przed tą groźną infekcją. Jedną z najskuteczniejszych form profilaktyki jest szczepienie, które pozwala zminimalizować ryzyko zachorowania, a tym samym uniknąć poważnych powikłań neurologicznych.

  • Rośnie zagrożenie chorobami wenerycznymi w Polsce. Wykryto ponad 30% więcej przypadków rzeżączki

    Jedna na dziesięć osób w Polsce może być nosicielem choroby przenoszonej drogą płciową, nie zdając sobie z tego sprawy. Tylko w pierwszej połowie tego roku odnotowano 30-procentowy wzrost przypadków rzeżączki w porównaniu z 2024 rokiem. Niepokojący jest również ubiegłoroczny wzrost zakażeń HIV o 20%. Rosnąca liczba zachorowań na rzeżączkę, HIV czy chlamydiozę wymaga jak najszybszej reakcji, ponieważ niewykryte i nieleczone infekcje prowadzą do powikłań zdrowotnych oraz zwiększają ryzyko transmisji patogenów, co utrudnia kontrolę epidemiologiczną.

  • Grzybica penisa – objawy, przyczyny i leczenie grzybicy prącia

    Grzybica penisa to powszechna – choć często niedostatecznie rozpoznawana – infekcja grzybicza, która dotyka męskie narządy płciowe i jest wywoływana głównie przez drożdżaki z rodzaju Candida. Schorzenie to objawia się charakterystycznymi zmianami skórnymi, zaczerwienieniem, świądem czy bólem, które mogą znacznie obniżyć komfort życia i prowadzić do powikłań, jeśli infekcja nie zostanie odpowiednio zdiagnozowana i leczona. W artykule szczegółowo omówimy mechanizmy powstawania grzybicy penisa, czynniki ryzyka, typowe symptomy, metody diagnostyczne oraz skuteczne sposoby terapii, a także podpowiemy, jak zapobiegać nawrotom tej uciążliwej choroby.

  • Alergia skórna: objawy, przyczyny i metody leczenia uczulenia na skórze

    Alergia skórna to jedno z najczęstszych schorzeń dermatologicznych dotykających znaczny odsetek populacji w każdym wieku. Charakteryzuje się szerokim spektrum objawów manifestujących się na powierzchni skóry w odpowiedzi immunologicznej organizmu na kontakt z różnorodnymi alergenami. Reakcja alergiczna skóry może przybierać rozmaite formy.

  • Czerniak paznokcia – objawy, leczenie, rokowania

    Czerniak paznokcia, zwany również czerniakiem podpaznokciowym lub czerniakiem aparatu paznokciowego, to nowotwór złośliwy skóry rozwijający się w obrębie macierzy paznokcia oraz tkanek otaczających paznokieć. Może występować zarówno na palcach rąk, jak i stóp, choć częściej diagnozowany jest na kończynach dolnych. Jak wygląda diagnostyka i leczenie czerniaka paznokcia? Po czym poznać, że na paznokciu rozwija się czerniak?

  • Jakie zagrożenia zdrowotne niesie powódź? Na co uważać w razie kataklizmu

    Powódź to nie tylko dramatyczne obrazy zalanych domów i ulic. To także realne zagrożenie dla zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Woda powodziowa niesie ze sobą nie tylko błoto czy gruz, ale także patogeny, toksyny, skażone ścieki i chemikalia. Jak się chronić? Na co zwrócić uwagę? Czy da się przygotować na powódź?

  • Mutacje BRCA – refundowane badania dostępne bez skierowania do szpitala

    Od 1 lipca 2025 r. weszły w życie kluczowe zmiany w dostępności do diagnostyki mutacji genetycznej BRCA1 i BRCA2. Ministerstwo Zdrowia umożliwiło przeprowadzanie refundowanych badań genetycznych w trybie ambulatoryjnym, dzięki czemu dotychczasowy obowiązek hospitalizacji został zniesiony. To istotny krok w kierunku skrócenia ścieżki diagnostycznej i zwiększenia dostępności terapii celowanych dla pacjentów onkologicznych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl