Splot słoneczny – jakie pełni funkcje? Ból i urazy splotu trzewnego

Splot słoneczny jest jednym z najważniejszych elementów układu nerwowego autonomicznego człowieka. Pełni szereg kluczowych funkcji w naszym organizmie, mając istotny wpływ na zdrowie i samopoczucie. Czym dokładnie jest splot słoneczny i jakie pełni funkcje? Jakie objawy mogą sygnalizować problemy z jego pracą oraz jakie konsekwencje zdrowotne może mieć uderzenie w ten obszar ciała?

1. Co to jest splot trzewny i gdzie się znajduje?
2. Funkcje splotu słonecznego – jakie czynności kontroluje?
3. Co oznacza ból w okolicy splotu słonecznego? 
4. Czym grozi uderzenie w splot słoneczny?

Co to jest splot trzewny i gdzie się znajduje?

Splot słoneczny to zespół zwojów nerwowych oraz włókien nerwowych, który znajduje się w jamie brzusznej, w okolicach przepony, pomiędzy żołądkiem a aortą. Jest częścią autonomicznego układu nerwowego, a dokładniej jego części współczulnej.

Splot słoneczny leży w tzw. dołku słonecznym, czyli w miejscu, które jest widoczne między dolną częścią mostka a górną częścią brzucha. W istocie jest to obszar znajdujący się w centralnej części jamy brzusznej, w okolicy przepony i obejmuje włókna nerwowe, które są połączone z ważnymi organami, takimi jak żołądek, jelita, wątroba, trzustka, nerki oraz inne narządy układu pokarmowego i moczowego.

Funkcje splotu słonecznego – jakie czynności kontroluje?

Splot słoneczny pełni szereg istotnych funkcji w organizmie. Jako część autonomicznego układu nerwowego, odpowiada głównie za kontrolowanie czynności narządów wewnętrznych, które odbywają się automatycznie, bez naszej świadomej ingerencji. Jego główne funkcje to: 

1. Regulacja trawienia – splot słoneczny ma istotny wpływ na pracę układu pokarmowego, w tym na skurcze mięśni gładkich jelit, co wspomaga proces trawienia. Dzięki jego działaniu, organizm jest w stanie koordynować perystaltykę jelit oraz produkcję soków trawiennych w odpowiednich momentach. 
2. Kontrola wydzielania hormonów – splot słoneczny jest odpowiedzialny za przekazywanie sygnałów do gruczołów wydzielających hormony, w tym insuliny i glukagonu, które regulują poziom cukru we krwi. 
3. Wpływ na odczuwanie stresu i emocji – ponieważ splot słoneczny jest ściśle związany z układem współczulnym, ma również wpływ na nasze reakcje emocjonalne i reakcje na stres. W momentach silnego stresu możemy odczuwać “ucisk” lub “ból” w okolicach splotu słonecznego. To właśnie z tego miejsca pochodzą niektóre objawy związane z lękiem, np. uczucie niepokoju w brzuchu. 
4. Zarządzanie równowagą autonomiczną – splot słoneczny koordynuje działania autonomicznego układu nerwowego, m.in. kontrolę oddychania, trawienia czy tętna, wpływając na naszą zdolność do utrzymania równowagi wewnętrznej w trudnych warunkach. 
5. Oddziaływanie na układ krążenia – poprzez regulację pracy serca, w tym zwężanie i rozszerzanie naczyń krwionośnych, splot słoneczny pomaga w zarządzaniu ilością krwi w narządach i tkankach.

Co oznacza ból w okolicy splotu słonecznego? 

Ból w okolicach splotu słonecznego jest dosyć powszechnym objawem, który może być związany z wieloma różnymi przyczynami. Ból ten może mieć charakter ostry lub przewlekły, występować sporadycznie lub trwać przez dłuższy czas. Przede wszystkim warto zrozumieć, że splot słoneczny reaguje na wiele bodźców, zarówno fizycznych, jak i emocjonalnych, dlatego ból w tej okolicy może wynikać z kilku różnych czynników. 

Oto najczęstsze przyczyny bólu w splocie słonecznym: 

• problemy trawienne – zbyt duże obciążenie układu pokarmowego (np. w wyniku spożywania tłustych lub ciężkostrawnych potraw) może prowadzić do bólu w okolicach splotu słonecznego. Może to być także wynikiem problemów z trzustką, wątrobą, żołądkiem lub jelitami. 
• stres i lęk – jak już wcześniej wspomniano, splot słoneczny jest wrażliwy na bodźce emocjonalne. Silny stres, niepokój czy ataki paniki mogą powodować ból w okolicach splotu słonecznego. 
• problemy ze snem i zmiany hormonalne – zmiany hormonalne, zwłaszcza w okresach takich jak ciąża, menopauza czy stres, mogą wpływać na czynność splotu słonecznego, prowadząc do uczucia bólu lub dyskomfortu w tej okolicy. 
• urazy i zapalenia – uderzenie w splot słoneczny może prowadzić do urazu lub zapalenia tej okolicy, co również może powodować ból. Długotrwały ból może być wynikiem infekcji lub uszkodzenia tkanek w tej strefie. 
• problemy sercowe i naczyniowe – czasami ból w splocie słonecznym może być wynikiem problemów z układem sercowo-naczyniowym. Może to być sygnał, że warto udać się na konsultację medyczną w celu wykluczenia poważniejszych problemów zdrowotnych. 

Czym grozi uderzenie w splot słoneczny?

Cios w splot słoneczny może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, ze względu na wrażliwość tego obszaru na uszkodzenia. Ponieważ splot słoneczny jest miejscem, gdzie krzyżują się ważne nerwy autonomiczne, uderzenie w tę okolicę może wywołać różnorodne objawy: 

• utrata oddechu – splot słoneczny kontroluje funkcje oddechowe. Uderzenie w tę okolicę może chwilowo zablokować proces oddychania, co powoduje uczucie duszności i niemożności zaczerpnięcia powietrza. Czasami może to prowadzić do utraty przytomności. 
• ból i szok – uderzenie w splot słoneczny może wywołać intensywny ból. Może występować uczucie szoku i dezorientacji, szczególnie jeśli siła uderzenia była znaczna. 
• zaburzenia rytmu serca – w wyniku uderzenia w splot słoneczny mogą wystąpić zaburzenia w pracy serca, takie jak przyspieszone bicie serca lub uczucie kołatania serca. Może to być wynikiem reakcji autonomicznego układu nerwowego na ból i stres. 
• zaburzenia trawienia – w wyniku uszkodzenia splotu słonecznego, mogą wystąpić problemy trawienne, takie jak ból brzucha, nudności, wymioty, a także zaburzenia perystaltyki jelit.