Rezonans magnetyczny - ile trwa? Przygotowanie do badania

Rezonans magnetyczny jest to rodzaj bardzo nowoczesnego i dokładnego badania obrazowego wykorzystywanego w różnych przypadkach medycznych. Dzięki temu badaniu lekarz radiolog może bardzo dokładnie obejrzeć przekroje wszystkich narządów wewnętrznych człowieka, narządy te są także obrazowane w różnych płaszczyznach, co dodatkowo pozwala na jeszcze bardziej dokładną ich ocenę i diagnozę. Do wykonania badania rezonansu magnetycznego potrzebne jest silne pole magnetyczne, jak również fale radiowe i komputer, który zmienia uzyskiwane dane na obrazy odczytywane na monitorze komputera przez lekarza radiologa.

1. Czy wykonanie badania rezonansu magnetycznego wymaga od pacjenta specjalnego przygotowania?
2. A czym jest badanie rezonansu magnetycznego z kontrastem?
3. Jakie są wskazania do wykonania badania rezonansu magnetycznego?
4. Jakie narządy można uwidocznić za pomocą rezonansu magnetycznego?
5. Czy istnieją przeciwwskazania do wykonania badania rezonansu magnetycznego?
6. Jak wygląda przebieg badania rezonansu magnetycznego?
7. Ile trwa badanie rezonansem magnetycznym?

Czy wykonanie badania rezonansu magnetycznego wymaga od pacjenta specjalnego przygotowania?

Nie, przed wykonaniem badania rezonansu magnetycznego pacjent nie wymaga specjalnego przygotowania, należy jedynie przestrzegać kilku prostych zasad. Należy pamiętać o tym, że przy wykonywaniu standardowego badania pacjent nie musi być na czczo. Jedynie w sytuacji, kiedy pacjent będzie poddany z różnych powodów sedacji (sedacja to obniżenie aktywności ośrodkowego układu nerwowego za pomocą środków farmakologicznych bez wyłączenia świadomości, czasami jednak może dojść do jej częściowego ograniczenia, pod wpływem sedacji dochodzi do zmniejszenia napięcia i niepokoju, często też do senności) nie należy spożywać żadnych pokarmów ani płynów na sześć godzin przed badaniem. Na czczo muszą też pozostawać wszystkie dzieci do drugiego roku życia (jeśli maluch jadł pokarmy stałe, to badanie może odbyć się najwcześniej po sześciu godzinach od posiłku, a jeśli były to tylko pokarmy płynne, badanie może odbyć się po czterech godzinach od posiłku), bowiem one zawsze wymagają sedacji ze względu na brak współpracy w czasie badania (w czasie badania należy bowiem nieruchomo leżeć, nie wolno sie poruszać). Jeśli do wykonania badania zajdzie potrzeba sedacji, wtedy absolutnie nie wolno być w czasie infekcji, bowiem anestezjolog i tak nie zgodzi się wykonać znieczulenia. Dlatego zawsze też w czasie kwalifikacji lekarskiej, która odbywa się przed badaniem, należy poinformować lekarza o dacie ostatniej infekcji oraz o zażywanych antybiotykach. Należy też pamiętać o tym, że jeśli na stałe przyjmowane są jakieś leki (np. z powodu nadciśnienia tętniczego czy chorób tarczycy), to jak  najbardziej można, a nawet trzeba, zażyć je przed badaniem, bowiem absolutnie nie mają one wpływu na przebieg całego badania. Ponadto, do badania warto założyć luźne, bawełniane ubranie (badanie bowiem wykonywane jest właśnie w ubraniu), jednak powinno być ono pozbawione metalowych elementów takich jak metalowe guziki, haftki czy ekspresy. Nie wolno też mieć paska z metalową  klamrą, a kobiety powinny pamiętać o zdjęciu z włosów metalowych ozdób oraz biżuterii. Do badania należy także zdjąć okulary i aparat słuchowy. 

A czym jest badanie rezonansu magnetycznego z kontrastem?

Zdarza się w niektórych sytuacjach, że pacjent wymaga podania dożylnego, specjalnego środka, który nosi nazwę kontrastu. Dzięki niemu bowiem możliwe jest dokładniejsze zobrazowanie niektórych struktur. Jeśli pacjent wie, że będzie miał wykonywany rezonans magnetyczny z kontrastem, wtedy też na tydzień przed badaniem powinien oznaczyć poziom kreatyniny z krwi, aby zobaczyć, jak funkcjonują nerki (kontrast bowiem wydalany jest przez nerki i może stanowić dla nich obciążenie).

Jakie są wskazania do wykonania badania rezonansu magnetycznego?

Do wykonana rezonansu magnetycznego skłania lekarza podejrzenie u pacjenta chorób ośrodkowego układu nerwowego (miedzy innymi guzów mózgu, chorób demielinizacyjnych czy chorób otępiennych) oraz chorób klatki piersiowej i jamy brzusznej (przede wszystkim podejrzenie guzów i procesu nowotworowego). Tak naprawdę jednak rezonans magnetyczny można wykonać w każdym przypadku, jeśli pomimo wcześniej wykonanych innych, mniej dokładnych badań diagnostycznych, nadal istnieją wątpliwości dotyczące ostatecznej diagnozy i właściwego postępowania.

Jakie narządy można uwidocznić za pomocą rezonansu magnetycznego?

Dość często wykonywanym badaniem jest rezonans magnetyczny głowy. Rezonans magnetyczny głowy umożliwia bardzo dokładne i szczegółowe uwidocznienie wszystkich struktur mózgu oraz naczyń i nerwów przebiegających w czaszce. Rezonans magnetyczny głowy z kontrastem jest badaniem jeszcze bardziej dokładnym, które umożliwia jeszcze bardziej szczegółową ocenę wszystkich struktur mózgowia. Kiedy wykonuje się rezonans magnetyczny głowy? Wskazaniem do wykonania rezonansu magnetycznego głowy są przede wszystkim nawracające i uporczywe bóle głowy,  jak również zawroty głowy i utraty przytomności. Dzięki rezonansowi magnetycznemu głowy lekarz radiolog jest w stanie stwierdzić wszelkiego rodzaju nieprawidłowości w mózgu, w tym guzy mózgu, jak również może ocenić budowę i działanie naczyń zaopatrujących mózgowie oraz nerwów mózgowych. Często wykonywany jest również rezonans magnetyczny kręgosłupa. Jest to badanie, dzięki któremu lekarz jest w stanie ocenić bardzo dokładnie wszystkie odcinki kręgosłupa i obecne w nich ewentualne nieprawidłowości. Kiedy wykonuje się rezonans kręgosłupa? Rezonans magnetyczny kręgosłupa  wykonuje się w sytuacji, kiedy istnieje podejrzenie procesu nowotworowego rozwijającego się wewnątrzkanałowo  i wewnątrzrdzeniowo. Ponadto rezonans magnetyczny kręgosłupa wykonywany jest po różnego rodzaju urazach, kiedy istnieje podejrzenie uszkodzenia rdzenia kręgowego lub kręgosłupa. Także przewlekłe bóle kręgosłupa są wskazaniem do wykonania rezonansu, dzięki niemu można bowiem ocenić budowę kręgów, krążków międzykręgowych i ucisku na nerwy rdzeniowe.

Czy istnieją przeciwwskazania do wykonania badania rezonansu magnetycznego?

Tak. Bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania rezonansu jest wszczepione u pacjenta urządzenie elektryczne, czyli np. rozrusznik serca czy też implant ślimakowy. Ponadto, jeśli pacjent cierpi z powodu klaustrofobii, także nie powinien mieć wykonywanego tego rodzaju badania. Również metalowe ciało obce w tkankach pacjenta, jak np. płytki ortopedyczne czy klipsy po laparoskopii, stanowią przeciwwskazanie do badania. Rezonansu magnetycznego nie zaleca się też kobietom będącym w pierwszym trymestrze ciąży. 

Jak wygląda przebieg badania rezonansu magnetycznego?

W czasie badania pacjent umieszczany jest na wysuwanym stole skanera rezonansu magnetycznego. Przez czy okres badania pacjent musi leżeć nieruchomo (dlatego też małe dzieci musza być zawsze poddane sedacji, podobnie jest w przypadku starszych pacjentów, którzy z jakiś względów nie są w stanie spokojnie wyleżeć całego badania), dlatego też powinien ułożyć w jak najwygodniejszej dla siebie pozycji. Następnie stół z pacjentem jest wsuwany do wnętrza magnesu, jednak przez cały okres badania pacjent ma kontakt z personelem poprzez mikrofon i kamerę, ponadto wnętrze magnesu jest też oświetlone i ma zapewnioną wentylacje. Zdarza się, że w czasie badania, aby wykonać kilka obrazów, stół automatycznie przesuwa się na właściwą pozycję, jednak pacjent musi cały czas leżeć nieruchomo.

Ile trwa badanie rezonansem magnetycznym?

W zależności od rodzaju wykonywanego badania, badanie rezonansem magnetycznym trwa od kilkunastu do kilkudziesięciu minut.