Rezonans magnetyczny głowy – co wykrywa, ile kosztuje, jak wygląda badanie?

Rezonans magnetyczny głowy to bezbolesne i nieinwazyjne badanie. W ciązgu ostatnich lat wprowadzone zostały nowe techniki wykonywania rezonansu, co dodatkowo zwiększyło możliwości diagnostyczne tej metody. Podczas MRI nie wykorzystuje się promieniowania rentgenowskiego – dzięki temu można go wielokrotnie powtarzać.

Rezonans magnetyczny – rodzaje rezonansu głowy

Rezonans magnetyczny głowy umożliwia ocenę budowy struktur mózgu oraz stanu naczyń krwionośnych. Wyróżnia się kilka rodzajów rezonansu magnetycznego, które wykonuje się w diagnostyce zaburzeń neurologicznych. Jest to angio-MR (angiografia rezonansu magnetycznego), spektroskopia MR oraz fMRI (funkcjonalny rezonans magnetyczny). Angio-MR wykonuje się w celu oceny tętnic i żył, spektroskopia jest przydatna m.in. do różnicowania guzów mózgu oraz oceny niedokrwienia, a fMRI ma z kolei duże znaczenie przy planowaniu zabiegów neurochirurgicznych.

Angiografia

Angiografia rezonansu magnetycznego (angio-MR) to metoda polegająca na ocenie naczyń krwionośnych. Pozwala na wykrycie takich schorzeń jak tętniaki, patologiczne unaczynienie guzów, zwężenia lub niedrożność naczyń. Do zbadania mniejszych żył czy tętnic angiografia MR musi zostać wykonana z podaniem środka kontrastowego, natomiast jeśli celem badania ma być ocena dużych naczyń, to nie ma potrzeby podawania kontrastu. Jest to znacząca przewaga nad badaniem angio-TK, podczas którego podanie środka cieniującego jest zawsze konieczne.

Spektroskopia

Spektroskopia rezonansu magnetycznego to metoda polegająca na badaniu związków chemicznych, powstałych na drodze procesów metabolicznych zachodzących w tkankach, zarówno zdrowych, jak i patologicznych. Analiza składu chemicznego pozwala m.in. na różnicowanie guzów mózgu, ocenę stopnia zaawansowania chorób demielinizacyjnych czy choroby Alzheimera, a także zbadanie przebiegu niedokrwienia tkanki mózgowej oraz możliwości przywrócenia w niej ukrwienia.  

Co wykrywa rezonans magnetyczny głowy?

Wskazania do wykonania rezonansu magnetycznego głowy obejmują wady rozwojowe i zmiany nowotworowe mózgu, a także choroby demielinizacyjne (np. stwardnienie rozsiane) i degeneracyjne (np. choroba Alzheimera). Badanie MR mózgu wykonuje się również do oceny zmian niedokrwiennych oraz wad naczyniowych. Rezonans magnetyczny głowy może uwidocznić także zmiany ogniskowe (np. torbiele lub guzy). Badanie można wykonać bez oraz z podaniem kontrastu. Wskazania do podania środka kontrastowego to m.in. podejrzenie patologii naczyń krwionośnych, zmian nowotworowych lub zapalnych, a także ocena niedokrwienia.

Rezonans magnetyczny głowy – przeciwwskazania do badania

Istnieje kilka przeciwwskazań do wykonania rezonansu magnetycznego – większość z nich wynika z obecności metalowych elementów w ciele pacjenta. Z reguły nie powinno się wykonywać badania u pacjentów z rozrusznikiem serca czy implantem słuchowym, klipsami naczyniowymi oraz protezami stawowymi. Przeciwwskazaniem jest również posiadanie tatuaży, aparatów na zęby, sztucznych zastawek serca, metalowych odłamków czy opiłków w ciele (szczególnie w gałce ocznej), a także klaustrofobia. Wykonywanie rezonansu magnetycznego nie jest zalecane u kobiet w I trymestrze ciąży. O wszystkich potencjalnych przeciwwskazaniach należy poinformować lekarza kierującego – podejmie on decyzję o konieczności wykonania badania. Osoby z klaustrofobią, u których musi zostać wykonany rezonans, mogą przed badaniem, dostać od lekarza środki uspokajające. Możliwe jest przeprowadzenie rezonansu magnetycznego u osób posiadających urządzenia i protezy nowszej generacji, które wykonano z materiałów niewrażliwych na działanie pola magnetycznego – warunkiem jest okazanie dokumentu od producenta z opisem danego urządzenia.

Jak wygląda rezonans magnetyczny głowy z kontrastem i bez kontrastu? Ile trwa MRI głowy?

Przygotowując się do rezonansu magnetycznego, należy założyć ubranie nieposiadające metalowych elementów lub zabrać ze sobą taką odzież na przebranie. Na rezonans należy przyjść bez makijażu i nie stosować wcześniej lakieru do włosów – drobinki metali zawarte w tych kosmetykach mogą pogorszyć jakość obrazu. Na badanie trzeba zgłosić się kilkanaście minut wcześniej w celu wypełnienia ankiety. W przypadku rezonansu magnetycznego głowy z kontrastem na badanie należy zgłosić się na czczo (2.–3. godziny bez jedzenia) oraz wziąć ze sobą aktualny wynik badania stężenia kreatyniny we krwi (analiza wydolności nerek, dzięki którym możliwe jest pozbycie się kontrastu z organizmu). Wszystkie przyjmowane na stałe leki należy wziąć zgodnie z zaleceniami lekarza.

Po zgłoszeniu się na badanie pacjent zostanie skierowany do przebieralni, gdzie będzie mógł zostawić swoje rzeczy i w razie potrzeby się przebrać. Należy tam zostawić wszystkie metalowe elementy – zegarki, biżuterię, pasek, karty płatnicze, telefon, monety itp. Po wejściu do pracowni należy położyć się na stole, który następnie zostanie wsunięty do skanera. Badanie jest długie, dlatego ważne jest, żeby od początku ułożyć się w wygodnej pozycji, aby zminimalizować ryzyko poruszania się w trakcie badania MR.  Pacjent dostanie słuchawki lub stopery do uszu w celu zmniejszenia hałasu, który podczas pracy urządzenia jest uciążliwy, a także sygnalizator alarmowy, który będzie mógł ścisnąć, jeśli źle się poczuje. W przypadku badań z kontrastem pacjentowi zostanie założone wkłucie dożylne. Po podaniu środka cieniującego wskazane jest także picie dużej ilości elektrolitów, w celu sprawnego pozbycia się go z organizmu.

Rezonans magnetyczny głowy – refundacja i cena badania

Badanie można wykonać bezpłatnie (w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego) w szpitalach czy placówkach prywatnych mających podpisaną umowę z NFZ. Rezonans głowy można oczywiście również wykonać prywatnie. Skierowanie wystawione przez lekarza specjalistę jest konieczne w przypadku badania refundowanego, a jeśli ma zostać opłacone przez pacjenta, to wymagane jest tylko w przypadku badania z kontrastem.