Czy angio-TK z kontrastem boli, ile trwa i ile kosztuje?

Tomografia komputerowa naczyń krwionośnych (angio-TK) to nieinwazyjne badanie pozwalające na ocenę tętnic i żył całego ciała. Badanie wykonuje się po dożylnym podaniu kontrastu (środka kontrastowego/cieniującego), co umożliwia uzyskanie dokładnych obrazów naczyń. Jakie istnieją wskazania oraz przeciwwskazania do wykonania angio-TK?

Co to jest angio-TK?

Angio-TK, inaczej spiralna tomografia komputerowa naczyń krwionośnych lub angiografia tomografii komputerowej, to badanie z zakresu diagnostyki obrazowej umożliwiające uzyskanie obrazu naczyń po dożylnym podaniu środka kontrastowego i przy użyciu promieniowania rentgenowskiego. Dokładne uwidocznienie tętnic i żył jest możliwie dzięki podaniu kontrastu i rekonstrukcji (wtórnej obróbki) 3D. Tomografia naczyń swoim przebiegiem nie różni się od TK poszczególnych narządów, czy większych obszarów ciała. Alternatywą dla badania angio-TK może być angio-MR, czyli rezonans magnetyczny naczyń krwionośnych. Metoda ta ma przewagę nad angio-TK pod tym względem, że nie wykorzystuje promieniowania oraz może zostać wykonana bez podania kontrastu – umożliwia tym samym diagnostykę u osób uczulonych lub mających inne przeciwwskazania do podania jodowych środków kontrastowych stosowanych w tomografii. TK jest jednak szybszym i łatwiej dostępnym badaniem.

Kiedy należy wykonać badanie angio-TK?

Istnieją liczne wskazania do wykonania angio-TK. Badanie pozwala na ocenę naczyń krwionośnych całego ciała. Angio-TK głowy umożliwia ocenę tętnic i żył mózgowych – może wykryć tętniaki, rozwarstwienia, zwężenia miażdżycowe, malformacje tętniczo-żylne (rodzaj wady wrodzonej, która powstała w okresie rozwoju zarodkowego), zakrzepicę żylną, inne anomalie naczyniowe lub unaczynienie zmian nowotworowych. W diagnostyce tętnic szyjnych angiografię TK wykonuje się w celu oceny zwężeń i rozwarstwień. Angio-TK naczyń klatki piersiowej (m.in. tętnic i żył płucnych) jest przydatna przy podejrzeniu zatorowości płucnej, tętniaków, krwiaków, rozwarstwienia czy innych anomalii. Angiografię TK aorty piersiowej wykonuje się przy tętniakach i rozwarstwieniach. Angio-TK serca (tętnic wieńcowych) pozwala na wykrycie zwężeń, przetok wieńcowych oraz anomalii odejścia tętnic wieńcowych. Badanie jamy brzusznej i miednicy (m.in. aorty brzusznej, pnia trzewnego czy tętnic nerkowych) może uwidocznić tętniaki, rozwarstwienia, zwężenia miażdżycowe, zakrzepicę żylną oraz zakrzepicę tętnicy krezkowej. Można wykonać również angio-TK kończyn dolnych w celu oceny zwężeń miażdżycowych, tętniaków, rozwarstwień czy zakrzepicy żylnej. Tomografia komputerowa naczyń krwionośnych jest także wykonywana w celu kwalifikacji pacjenta do leczenia chirurgicznego.

Jakie są przeciwwskazania do wykonania tomografii komputerowej naczyń krwionośnych?

Przeciwwskazania do angio-TK wynikają z konieczności podania kontrastu oraz z samego narażenia na działanie promieniowania. Przeciwwskazaniem względnym jest ciąża, ponieważ dopuszcza się wykonanie badania jedynie w stanie zagrożenia życia oraz w sytuacji, gdy tomografia komputerowa jest konieczna do postawienia diagnozy i nie może zostać zastąpiona inną metodą diagnostyczną. Przeciwwskazaniem do wykonania angio-TK pod kątem podawania środka kontrastowego jest nadczynność tarczycy oraz niewydolność nerek. O wykonaniu badania u takich osób decyduje lekarz, po zapoznaniu się z wynikami badań laboratoryjnych. W przypadku nadczynności tarczycy należy zbadać poziom TSH, a w przypadku chorób nerek stężenie kreatyniny z oznaczonym eGFR (szacowany indeks przesączenia kłębuszkowego). Obniżone eGFR stanowi przeciwwskazanie względne do wykonania badania. Przeciwwskazaniem jest również wystąpienie w przeszłości reakcji alergicznej na kontrast.

Jak wygląda badanie angio-TK? Jak się przygotować?

Przebieg oraz przygotowanie do badania wygląda tak samo, jak przy reszcie badań z zakresu tomografii komputerowej wykonywanej z podaniem kontrastu. Przed rozpoczęciem badania pielęgniarka założy pacjentowi wenflon, a po położeniu się przez pacjenta na stole diagnostycznym, podłączy automatyczną strzykawkę, której zadaniem będzie podanie środka kontrastowego w odpowiednim momencie. W trakcie badania stół diagnostyczny będzie się powoli przesuwał. Badanie angio-TK trwa zwykle nie więcej niż 20 minut. Po zakończeniu pacjent musi pozostać około 30 minut pod obserwacją personelu medycznego, w celu monitorowania jego stanu zdrowia pod kątem ewentualnych skutków ubocznych kontrastu. Po udaniu się do domu zalecane jest picie dużej ilości płynów, aby pobudzić pracę nerek do wydalenia środka cieniującego.

Angio-TK – cena/refundacja i skierowanie

Badanie można wykonać bezpłatnie w ramach ubezpieczenia w NFZ lub opłacić je z własnej kieszeni. Cena angio-TK różni się w zależności od badanego obszaru, od placówki, w której ma zostać wykonane badanie oraz od tego, czy do wyniku ma zostać wykonany opis lekarza radiologa. Angio-TK nie należy do najtańszych badań, a jego cena mieści się przeważnie w zakresie od 270 aż do 830 zł.