Rezonans magnetyczny kręgosłupa – przebieg badania, wskazania, cena
Rezonans magnetyczny kręgosłupa to badanie pozwalające na ocenę elementów kostnych tego obszaru, jego tkanek miękkich oraz rdzenia kręgowego. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie wszelkich zmian zapalnych, zwyrodnieniowych i nowotworowych. Najczęściej bada się pacjentów, którzy zgłaszają się do neurologa z bólami pleców i drętwieniem kończyn – zarówno rąk, jak i nóg. Częstym wskazaniem do badania jest także uraz kręgosłupa. Ile kosztuje MRI, jak długo trwa badanie i czy kobiety w ciąży mogą przystąpić do rezonansu magnetycznego kręgosłupa? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.
- Co to jest rezonans magnetyczny kręgosłupa?
- Jakie mogą być wskazania do rezonansu magnetycznego kręgosłupa?
- Jakie są przeciwwskazania do wykonania rezonansu magnetycznego kręgosłupa?
- Jak się przygotować do rezonansu magnetycznego kręgosłupa?
- Jak wygląda rezonans magnetyczny kręgosłupa? Czy boli?
- Ile kosztuje rezonans magnetyczny kręgosłupa? Czy jest refundowany przez NFZ?
Rezonans magnetyczny (MRI) kręgosłupa to badanie diagnostyczne służące do oceny tkanek miękkich oraz struktur kostnych tego obszaru. Jest to jedyna metoda pozwalająca na dokładną ocenę rdzenia kręgowego. Zaletą MRI jest również niestosowanie promieniowania – dzięki temu badanie może zostać wykonane u kobiet ciężarnych. Niestety mimo wielu wskazań do wykonania tego badania, rezonans magnetyczny nadal jest trudno dostępny oraz kosztowny.
Co to jest rezonans magnetyczny kręgosłupa?
Rezonans magnetyczny to nieinwazyjne i bezbolesne badanie z zakresu diagnostyki obrazowej, wykorzystujące pole magnetyczne oraz fale radiowe do uzyskania obrazów tkanek. MRI kręgosłupa pozwala na ocenę kręgów, rdzenia kręgowego czy krążków międzykręgowych. Odcinki kręgosłupa zazwyczaj badane są osobno – wykonuje się rezonans magnetyczny kręgosłupa szyjnego, kręgosłupa piersiowego oraz kręgosłupa lędźwiowego (choć w tym przypadku najczęściej przeprowadza się łączone MRI kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego). Podczas badania pacjent znajduje się w pozycji leżącej na stole diagnostycznym, wewnątrz tuby aparatu. Rezonans magnetyczny kręgosłupa w zależności od jego celu i wstępnego rozpoznania trwa od 30 minut do godziny. Jest to badanie dłuższe niż RTG czy tomografia komputerowa, wymaga od pacjenta zachowania tej samej pozycji ciała w trakcie badania.
Rezonans magnetyczny kręgosłupa – wskazania do badania
Objawy, które mogą stanowić wskazanie do wykonania rezonansu magnetycznego kręgosłupa, to m.in. jego ból, mogący powodować trudności w poruszaniu się, a także drętwienie kończyn. W przypadku urazów metodą z wyboru jest tomografia komputerowa, natomiast MRI wykonuje się wówczas, gdy po urazie kręgosłupa występują objawy neurologiczne. Rezonans magnetyczny jest metodą z wyboru w diagnostyce schorzeń rdzenia kręgowego. Może pokazać między innymi jamistość rdzenia, wodordzenie lub rozszczepienie rdzenia. Inne wskazania do wykonania MRI to podejrzenie gruźlicy kręgosłupa, nowotworów kanału kręgowego i choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Rezonans magnetyczny kręgosłupa może pokazać również zmiany zapalne, wady wrodzone oraz torbiele. MRI kręgosłupa szyjnego oraz piersiowego wykonuje się także m.in. w celu wykrycia zmian demielinizacyjnych (np. w przebiegu stwardnienia rozsianego), a rezonans magnetyczny kręgosłupa lędźwiowego – w diagnostyce przepukliny. Rezonans magnetyczny kręgosłupa z kontrastem wykonuje się przy podejrzeniu zmian nowotworowych, zapalnych i demielinizacyjnych.
Rezonans magnetyczny kręgosłupa – przeciwwskazania do badania
Przeciwwskazania do wykonania rezonansu magnetycznego w większości są spowodowane obecnością metalowych elementów w ciele pacjenta. Nie zaleca się wykonywania badania u osób z wszczepionym rozrusznikiem serca czy implantem słuchowym, klipsami naczyniowymi, pompą insulinową oraz metalowymi elementami w gałce ocznej. Przeciwwskazaniem do przeprowadzenia badania MRI kręgosłupa jest również posiadanie protez stawowych, tatuaży czy aparatów ortodontycznych, a także klaustrofobia. Jeśli lekarz widzi konieczność wykonania rezonansu u osób cierpiących na tę przypadłość, może zdecydować o zaleceniu podania pacjentowi preparatów uspokajających przed badaniem. Wykonywanie rezonansu magnetycznego nie jest zalecane u kobiet w I trymestrze ciąży. Istnieje możliwość przeprowadzenia MRI u osób posiadających wyżej wymienione urządzenia, jeśli są one wykonane z materiałów niewrażliwych na działanie pola magnetycznego – konieczne jest wtedy okazanie dokumentacji z opisem danego urządzenia.
Rezonans magnetyczny kręgosłupa – jak się przygotować do badania?
Przygotowanie do rezonansu magnetycznego każdego z odcinków kręgosłupa obejmuje zgłoszenie się na badanie w odzieży nieposiadającej metalowych elementów lub zabranie ze sobą takiej odzieży w celu przebrania się. Nie należy mieć nałożonego makijażu i lakieru do włosów, ponieważ drobinki zawarte w tych kosmetykach mogą spowodować zakłócenia obrazu. Na badanie należy zabrać ze sobą dowód tożsamości, skierowanie (jeśli jest wymagane) oraz wyniki poprzednich badań obrazowych. MRI kręgosłupa L-S, w przeciwieństwie do RTG, nie wymaga dodatkowego przygotowania ze strony pacjenta.
Rezonans magnetyczny kręgosłupa – jak wygląda badanie?
Po zgłoszeniu się na badanie pacjent w pierwszej kolejności dostanie do wypełnienia ankietę, a potem zostanie zaproszony do przebieralni, gdzie należy zostawić swoje rzeczy i w razie potrzeby się przebrać. Obowiązkowo trzeba tam pozostawić wszystkie metalowe elementy, takie jak zegarek, telefon, pasek, karty płatnicze, monety itp. Po przejściu do pracowni należy położyć się na stole diagnostycznym, który zostanie wsunięty do skanera. Bardzo istotne jest, aby na samym początku ułożyć się w wygodnej pozycji – badanie jest długie, a poruszanie się w trakcie rezonansu może spowodować artefakty (zakłócenia) obrazu. Pacjent otrzyma słuchawki lub stopery do uszu w celu zmniejszenia hałasu, który podczas pracy urządzenia może być uciążliwy, oraz sygnalizator alarmowy, który będzie mógł ścisnąć, jeśli źle się poczuje. W przypadku badań z kontrastem najpierw zostaną wykonane skany przed jego podaniem, a następnie po podaniu. Wcześniej pacjentowi zostanie założone wkłucie dożylne.
Rezonans magnetyczny kręgosłupa – cena/refundacja, skierowanie
Rezonans kręgosłupa można wykonać za darmo, w ramach ubezpieczenia w NFZ lub prywatnie. Skierowanie jest wymagane w przypadku badań opłacanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia oraz w przypadku rezonansu z kontrastem wykonywanego prywatnie. Cena rezonansu magnetycznego kręgosłupa zależy od ilości badanych odcinków, ponadto od tego, czy ma zostać podany kontrast oraz od placówki wykonującej badanie. MRI kręgosłupa kosztuje zazwyczaj od 360 do 600 zł (cena za jeden odcinek kręgosłupa), kontrast jest zazwyczaj płatny dodatkowo i kosztuje około 200 zł. Na wyniki rezonansu magnetycznego kręgosłupa (płyta ze skanami oraz opis od lekarza radiologa) czeka się zazwyczaj od 1 do 2 tygodni.