RTG kręgosłupa – badanie, wskazania, przeciwwskazania, refundacja, cena
Agata Pikulska

RTG kręgosłupa – badanie, wskazania, przeciwwskazania, refundacja, cena

RTG kręgosłupa jest metodą obrazową, którą od wielu lat wykorzystuje się podczas diagnozowania wad postawy, zmian zapalnych czy zwyrodnieniowych, a także w przypadku urazów i bóli kręgosłupa. Co prawda interpretacja wyników prześwietlenia kręgosłupa może stanowić problem dla pacjenta, niemniej samo RTG kręgosłupa nie jest badaniem bolesnym lub długotrwałym. Ile kosztuje rentgen kręgosłupa, jak należy się przygotować do badania i czy istnieją przeciwwskazania do jego wykonania? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

RTG (rentgen, prześwietlenie) jest szybkim i bezbolesnym badaniem obrazowym pozwalającym na ocenę schorzeń poszczególnych odcinków kręgosłupa. Prześwietlenie kręgosłupa można bez problemu wykonać w większości szpitali, a także w prywatnych placówkach diagnostycznych. Ile kosztuje takie badanie i jak ono wygląda?

RTG kręgosłupa – co to jest i na czym polega badanie?

RTG kręgosłupa jest badaniem z zakresu diagnostyki obrazowej. Polega ono na prześwietleniu danego obszaru za pomocą promieniowania rentgenowskiego. Większość pracowni korzysta obecnie z aparatów cyfrowych, co oznacza, że wykonane zdjęcia uzyskiwane są w formie elektronicznej, a następnie zgrywane na płytę CD/DVD – dzięki temu lekarz prowadzący może obejrzeć wyniki na komputerze. Zdjęcia RTG kręgosłupa najczęściej wykonuje się w projekcjach (projekcja to sposób przechodzenia promieniowania przez daną część ciała) AP, czyli przednio-tylnej oraz bocznej. W razie potrzeby, czyli w zależności od wstępnego rozpoznania klinicznego, wykonuje się również zdjęcia czynnościowe, celowane na poszczególne kręgi, oraz skośne, służące do oceny otworów czy stawów międzykręgowych.

RTG kręgosłupa – wskazania do badania

Wskazania do wykonania RTG kręgosłupa to wady postawy oraz podejrzenie zmian zapalnych czy zmian zwyrodnieniowych. Rentgen można wykonać również po urazie kręgosłupa – badanie pozwala wówczas wykryć m.in. złamanie trzonu kręgowego czy zwichnięcie kręgów. Jeśli po urazie występują objawy neurologiczne, to wtedy badaniem z wyboru jest tomografia komputerowa. RTG kręgosłupa może pokazać również anomalie rozwojowe, takie jak np. kręgi przejściowe. Bóle kręgosłupa są również wskazaniem do wykonania badania. Przy podejrzeniu niestabilności kręgosłupa wykonuje się RTG czynnościowe kręgów szyjnych – pacjent ma robione dwa zdjęcia: jedno przy pochyleniu głowy do przodu, a drugie przy odgięciu głowy do tyłu.

Nie ma określonej częstości, z jaką można wykonywać badanie RTG, niemniej prześwietlenie wykonuje się tylko i wyłącznie wówczas, gdy badanie jest uzasadnione i jedynie na podstawie skierowania od lekarza.

Powiązane produkty

RTG kręgosłupa – przeciwwskazania do badania

Jedynym przeciwwskazaniem do wykonania zdjęcia RTG kręgosłupa jest ciąża. W trakcie prześwietlenia osoba badana narażona jest na ekspozycję na promieniowanie rentgenowskie, którego działanie jest szczególnie inwazyjne dla płodu. Z tego powodu badanie RTG oraz inne wykorzystujące promieniowanie wykonuje się tylko w stanach zagrożenia życia, gdy są one konieczne podczas stawiania diagnozy. W przeciwnym razie zalecane jest wykonywanie badań obrazowych, takich jak USG czy rezonans magnetyczny. Pacjentka przed udaniem się na badanie powinna wykonać test ciążowy, jeśli nie ma stuprocentowej pewności, że nie jest w ciąży.

RTG kręgosłupa – jak wygląda badanie?

W trakcie badania pacjent znajduje się w pozycji leżącej na stole diagnostycznym lub w pozycji stojącej, między lampą rentgenowską wysyłającą promieniowanie a detektorem, który to promieniowanie odbiera. Przed wykonaniem RTG kręgosłupa należy rozebrać się od pasa w górę (w przypadku RTG lędźwiowo-krzyżowego należy również zdjąć spodnie), zdjąć biżuterię, jeśli znajduje się w okolicy badanej. Czas trwania badania zależy od ilości wykonywanych zdjęć – cała procedura od momentu wejścia do pracowni trwa przeważnie od 5 do 15 minut.

Przygotowanie do RTG kręgosłupa lędźwiowego i krzyżowego obejmuje wcześniejsze oczyszczenie jelita grubego z gazów i mas kałowych oraz lekkostrawną dietę w dniach poprzedzających wykonanie prześwietlenia. Na badanie należy zgłosić się na czczo (bez posiłku na 6 godzin przed wykonaniem RTG), dodatkowo w dniu badania pacjent nie powinien palić papierosów ani żuć gumy (obie te czynności sprzyjają powstawaniu gazów, co może utrudnić ocenę wykonanych zdjęć). Do RTG kręgosłupa szyjnego oraz rentgena odcinka piersiowego nie potrzeba specjalnego przygotowania. W razie jakichkolwiek pytań lub wątpliwości lekarz kierujący pacjenta na badanie lub osoby pracujące w placówce diagnostycznej udzielą wszelkich informacji.

RTG kręgosłupa – najczęstsze pojęcia diagnostyczne opisujące prześwietlenie kręgosłupa

Lekarz, opisując zdjęcie RTG kręgosłupa, będzie posługiwał się skróconymi oznaczeniami kręgów:

  • kręgi odcinka szyjnego oznacza się literą C oraz odpowiednim numerem kręgu (od 1. do 7.),
  • kręgi piersiowe – Th i numer od 1 do 12,
  • kręgi lędźwiowe – L i numer od 1 do 5,
  • kręgi krzyżowe – S i numer od 1 do 5,
  • kręgi guziczne – Co i numer od 1 do 5.

Wśród najczęściej pojawiających się w opisach zdjęć rentgenowskich zagadnień można wymienić dyskopatię, kręgozmyk, osteofity, patologiczną kifozę lub lordozę oraz skoliozę. Dyskopatia to zwyrodnienie krążka międzykręgowego, które może wystąpić bez lub z jego uwypukleniem na zewnątrz. Kręgozmyk oznacza przesunięcie kręgów względem siebie. Osteofity to narośla kostne i często są objawem choroby zwyrodnieniowej. Kifoza patologiczna to wada postawy występująca w odcinku szyjnym lub lędźwiowym kręgosłupa i oznacza nieprawidłowe wygięcie tych odcinków w stronę grzbietową (do tyłu). Patologiczna lordoza to stan obejmujący kręgosłup piersiowy lub krzyżowy – kręgi są wygięte w stronę brzuszną (do przodu). Skolioza to zniekształcenie kręgosłupa w trzech płaszczyznach. Wymienione wady postawy powodują zaburzenia proporcji sylwetki i mogą być przyczyną dolegliwości bólowych.

RTG kręgosłupa – skierowanie, cena/refundacja badania

Na badanie RTG kręgosłupa potrzebne jest skierowanie, niezależnie od tego, czy prześwietlenie będzie refundowane przez NFZ, czy opłacane prywatnie – wynika to z narażenia na promieniowanie rentgenowskie w trakcie badania. Skierowanie na RTG jest ważne do momentu wykonania badania i musi ono zostać wystawione przez lekarza POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) lub lekarza specjalistę.

Cena RTG kręgosłupa zależy od ilości zdjęć, które należy wykonać, dodatkowo od badanego odcinka kręgosłupa oraz od samej placówki diagnostycznej. Prześwietlenie kręgosłupa kosztuje przeważnie od 30 do 120 zł.
  1. J. Walecki, Diagnostyka obrazowa. Układ nerwowy ośrodkowy, Warszawa 2013.
  2. M. Szmyrka-Kaczmarek i in., Bóle kręgosłupa w schorzeniach reumatycznych, „Polski Przegląd Neurologiczny”, 6 (2) 2010.
  3. M. Czerżyńska i in., Wpływ przygotowania pacjenta na wartość diagnostyczną radiogramów odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa, „Forum Medycyny Rodzinnej”, 9 (1) 2015.
  4. B. Pruszyński i in., Radiologia: diagnostyka obrazowa, RTG, TK, USG i MR, Warszawa 2014.
  5. B. Pruszyński, Diagnostyka obrazowa: podstawy teoretyczne i metodyka badań, Warszawa 2014.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Podwyższona prolaktyna (hiperprolaktynemia) – przyczyny i objawy

    Hiperprolaktynemia może być jednym z objawów guza przysadki (łac. prolactinoma), chorób podwzgórza, zaburzeń funkcji gruczołu tarczycowego (np. niewyrównania niedoczynności tarczycy), niewydolności nerek, ale także ciąży. Objawami, które powinny skłonić pacjenta do zbadania poziomu PRL, są zaburzenia miesiączkowania, trudności z zajściem w ciążę, mlekotok, uderzenia gorąca, trądzik lub zauważalnie obniżone libido. Leczenie hiperprolaktynemii polega głównie na farmakoterapii i leczeniu przyczynowym podwyższonego stężenia PRL, czyli choroby, która wywołała ten stan.

  • APTT – czas kaolinowo-kefalinowy, normy i wskazania. Kiedy należy wykonać badanie?

    APTT to jeden z parametrów krwi, którego oznaczenie jest bardzo ważne w ocenie stopnia krzepliwości krwi pacjenta, u którego planowana jest operacja chirurgiczna lub który jest leczony z powodu chorób natury zakrzepowo-zatorowej. Niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na czas częściowej tromboplastyny po aktywacji mogą być choroby wątroby lub zaburzenia ilości witaminy K w organizmie. Jak wygląda badanie APTT, czy jest refundowane i jak się do niego przygotować?

  • D-dimery – wskazania, normy, podwyższone. Poziom d-dimerów a zakrzepica

    Badanie d-dimerów we krwi jest jednym z głównych parametrów wykorzystywanych w diagnostyce chorób zakrzepowych takich jak zakrzepica żył głębokich dolnych czy zatorowość płucna. Skrzepy krwi znajdujące się w naczyniach krwionośnych mogą zamknąć światło tych przewodów i doprowadzić w ten sposób do bardzo poważnych komplikacji zdrowotnych. Wyróżnia się cztery podstawowe metody oznaczania stężenia d-dimerów we krwi (metoda lateksowa, immunoenzymatyczna, aglutynacji pełnej krwi i wykorzystująca przeciwciała znakowane technetem). Kiedy wykonać badanie, ile kosztuje oznaczenie stężenia d-dimerów, jak się do niego przygotować? Odpowiadamy w niniejszym artykule.

  • Cholesterol HDL – badanie, normy. Co oznacza obniżony poziom „dobrego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu HDL jest jednym z głównych oznaczeń zlecanych osobom, u których ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych jest wysokie. Pacjenci chorujący na cukrzycę, po przebytym zawale serca, palacze oraz kobiety przyjmujące hormonalną terapię antykoncepcyjną, beta-blokery lub retinoidy powinni częściej oznaczać poziom dobrego cholesterolu i jego stosunek do LDL. Badaniami dodatkowymi, które zaleca się wykonać przy oznaczeniu HDL, są stężenia cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów. Jak należy się przygotować do oznaczenia poziomu HDL? Ile kosztuje badanie? Czy może być refundowane? Czy aby zbadać poziom cholesterolu HDL, trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Erytropoetyna (EPO) – badanie, normy, interpretacja wyników

    Badanie erytropoetyny (EPO) jest wskazane podczas prowadzenia procesu diagnostycznego chorób krwi i nerek. Dzięki analizie poziomu erytropoetyny możliwe jest kontrolowanie odpowiedzi na wdrożone leczenie anemii, nadkrwistości i niedokrwistości. Wysoki poziom EPO jest charakterystyczny dla sportowców, którzy swoje treningi odbywają w terenach górskich, ale także, co ciekawe, dla osób palących papierosy. Badanie poziomu erytropoetyny często towarzyszy analizie morfologii krwi i hematokrytowi. Jaka jest norma EPO we krwi, czy do badania erytropoetyny należy zgłosić się na czczo i czy stosowanie EPO przez sportowców jest równoznaczne ze stosowaniem dopingu? Na te i inne pytania odpowiedzi znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol LDL – badanie, normy, podwyższony. Jak obniżyć zbyt wysoki poziom „złego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu LDL jest jednym z elementów tzw. lipidogramu, który zaleca się wykonywać minimum raz do roku, w ramach badań profilaktycznych. Przeprowadzenie tego oznaczenia ma na celu potwierdzenie wydolności lub dysfunkcji pracy wątroby. Na zaburzenia ilości „złego cholesterolu” wpływa szereg czynników, które są związane głównie z dietą i stylem życia. Jak wygląda badanie, jakie są normy cholesterolu LDL, ile kosztuje oznaczenie i czy na pobranie krwi trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol całkowity – badanie, norma i interpretacja wyników

    Badanie poziomu cholesterolu całkowitego to jedno z podstawowych badań, które ocenia ogólny poziom cholesterolu we krwi. Cholesterol całkowity to suma cholesterolu LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości), cholesterolu HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości) oraz cholesterolu VLDL (lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości).

  • Lipidogram (profil lipidowy). Badanie, normy, przygotowanie

    Lipidy, czyli tłuszcze, to najważniejsze źródło energii w diecie człowieka. Jako składniki błon komórkowych i rozpuszczalniki niektórych substancji, np. witamin i hormonów, pełnią kluczową rolę w utrzymaniu równowagi ludzkiego organizmu. Zaburzenia lipidowe występujące u pacjentów z nadwagą, otyłością lub obciążonym wywiadem rodzinnym mogą skutkować schorzeniami układu krwionośnego i sercowo-naczyniowego oraz podwyższać ryzyko udaru mózgu.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij