RTG kręgosłupa – badanie, wskazania, przeciwwskazania, refundacja, cena
Agata Pikulska

RTG kręgosłupa – badanie, wskazania, przeciwwskazania, refundacja, cena

RTG kręgosłupa jest metodą obrazową, którą od wielu lat wykorzystuje się podczas diagnozowania wad postawy, zmian zapalnych czy zwyrodnieniowych, a także w przypadku urazów i bóli kręgosłupa. Co prawda interpretacja wyników prześwietlenia kręgosłupa może stanowić problem dla pacjenta, niemniej samo RTG kręgosłupa nie jest badaniem bolesnym lub długotrwałym. Ile kosztuje rentgen kręgosłupa, jak należy się przygotować do badania i czy istnieją przeciwwskazania do jego wykonania? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

RTG (rentgen, prześwietlenie) jest szybkim i bezbolesnym badaniem obrazowym pozwalającym na ocenę schorzeń poszczególnych odcinków kręgosłupa. Prześwietlenie kręgosłupa można bez problemu wykonać w większości szpitali, a także w prywatnych placówkach diagnostycznych. Ile kosztuje takie badanie i jak ono wygląda?

RTG kręgosłupa – co to jest i na czym polega badanie?

RTG kręgosłupa jest badaniem z zakresu diagnostyki obrazowej. Polega ono na prześwietleniu danego obszaru za pomocą promieniowania rentgenowskiego. Większość pracowni korzysta obecnie z aparatów cyfrowych, co oznacza, że wykonane zdjęcia uzyskiwane są w formie elektronicznej, a następnie zgrywane na płytę CD/DVD – dzięki temu lekarz prowadzący może obejrzeć wyniki na komputerze. Zdjęcia RTG kręgosłupa najczęściej wykonuje się w projekcjach (projekcja to sposób przechodzenia promieniowania przez daną część ciała) AP, czyli przednio-tylnej oraz bocznej. W razie potrzeby, czyli w zależności od wstępnego rozpoznania klinicznego, wykonuje się również zdjęcia czynnościowe, celowane na poszczególne kręgi, oraz skośne, służące do oceny otworów czy stawów międzykręgowych.

RTG kręgosłupa – wskazania do badania

Wskazania do wykonania RTG kręgosłupa to wady postawy oraz podejrzenie zmian zapalnych czy zmian zwyrodnieniowych. Rentgen można wykonać również po urazie kręgosłupa – badanie pozwala wówczas wykryć m.in. złamanie trzonu kręgowego czy zwichnięcie kręgów. Jeśli po urazie występują objawy neurologiczne, to wtedy badaniem z wyboru jest tomografia komputerowa. RTG kręgosłupa może pokazać również anomalie rozwojowe, takie jak np. kręgi przejściowe. Bóle kręgosłupa są również wskazaniem do wykonania badania. Przy podejrzeniu niestabilności kręgosłupa wykonuje się RTG czynnościowe kręgów szyjnych – pacjent ma robione dwa zdjęcia: jedno przy pochyleniu głowy do przodu, a drugie przy odgięciu głowy do tyłu.

Nie ma określonej częstości, z jaką można wykonywać badanie RTG, niemniej prześwietlenie wykonuje się tylko i wyłącznie wówczas, gdy badanie jest uzasadnione i jedynie na podstawie skierowania od lekarza.

Polecane dla Ciebie

RTG kręgosłupa – przeciwwskazania do badania

Jedynym przeciwwskazaniem do wykonania zdjęcia RTG kręgosłupa jest ciąża. W trakcie prześwietlenia osoba badana narażona jest na ekspozycję na promieniowanie rentgenowskie, którego działanie jest szczególnie inwazyjne dla płodu. Z tego powodu badanie RTG oraz inne wykorzystujące promieniowanie wykonuje się tylko w stanach zagrożenia życia, gdy są one konieczne podczas stawiania diagnozy. W przeciwnym razie zalecane jest wykonywanie badań obrazowych, takich jak USG czy rezonans magnetyczny. Pacjentka przed udaniem się na badanie powinna wykonać test ciążowy, jeśli nie ma stuprocentowej pewności, że nie jest w ciąży.

RTG kręgosłupa – jak wygląda badanie?

W trakcie badania pacjent znajduje się w pozycji leżącej na stole diagnostycznym lub w pozycji stojącej, między lampą rentgenowską wysyłającą promieniowanie a detektorem, który to promieniowanie odbiera. Przed wykonaniem RTG kręgosłupa należy rozebrać się od pasa w górę (w przypadku RTG lędźwiowo-krzyżowego należy również zdjąć spodnie), zdjąć biżuterię, jeśli znajduje się w okolicy badanej. Czas trwania badania zależy od ilości wykonywanych zdjęć – cała procedura od momentu wejścia do pracowni trwa przeważnie od 5 do 15 minut.

Przygotowanie do RTG kręgosłupa lędźwiowego i krzyżowego obejmuje wcześniejsze oczyszczenie jelita grubego z gazów i mas kałowych oraz lekkostrawną dietę w dniach poprzedzających wykonanie prześwietlenia. Na badanie należy zgłosić się na czczo (bez posiłku na 6 godzin przed wykonaniem RTG), dodatkowo w dniu badania pacjent nie powinien palić papierosów ani żuć gumy (obie te czynności sprzyjają powstawaniu gazów, co może utrudnić ocenę wykonanych zdjęć). Do RTG kręgosłupa szyjnego oraz rentgena odcinka piersiowego nie potrzeba specjalnego przygotowania. W razie jakichkolwiek pytań lub wątpliwości lekarz kierujący pacjenta na badanie lub osoby pracujące w placówce diagnostycznej udzielą wszelkich informacji.

RTG kręgosłupa – najczęstsze pojęcia diagnostyczne opisujące prześwietlenie kręgosłupa

Lekarz, opisując zdjęcie RTG kręgosłupa, będzie posługiwał się skróconymi oznaczeniami kręgów:

  • kręgi odcinka szyjnego oznacza się literą C oraz odpowiednim numerem kręgu (od 1. do 7.),
  • kręgi piersiowe – Th i numer od 1 do 12,
  • kręgi lędźwiowe – L i numer od 1 do 5,
  • kręgi krzyżowe – S i numer od 1 do 5,
  • kręgi guziczne – Co i numer od 1 do 5.

Wśród najczęściej pojawiających się w opisach zdjęć rentgenowskich zagadnień można wymienić dyskopatię, kręgozmyk, osteofity, patologiczną kifozę lub lordozę oraz skoliozę. Dyskopatia to zwyrodnienie krążka międzykręgowego, które może wystąpić bez lub z jego uwypukleniem na zewnątrz. Kręgozmyk oznacza przesunięcie kręgów względem siebie. Osteofity to narośla kostne i często są objawem choroby zwyrodnieniowej. Kifoza patologiczna to wada postawy występująca w odcinku szyjnym lub lędźwiowym kręgosłupa i oznacza nieprawidłowe wygięcie tych odcinków w stronę grzbietową (do tyłu). Patologiczna lordoza to stan obejmujący kręgosłup piersiowy lub krzyżowy – kręgi są wygięte w stronę brzuszną (do przodu). Skolioza to zniekształcenie kręgosłupa w trzech płaszczyznach. Wymienione wady postawy powodują zaburzenia proporcji sylwetki i mogą być przyczyną dolegliwości bólowych.

RTG kręgosłupa – skierowanie, cena/refundacja badania

Na badanie RTG kręgosłupa potrzebne jest skierowanie, niezależnie od tego, czy prześwietlenie będzie refundowane przez NFZ, czy opłacane prywatnie – wynika to z narażenia na promieniowanie rentgenowskie w trakcie badania. Skierowanie na RTG jest ważne do momentu wykonania badania i musi ono zostać wystawione przez lekarza POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) lub lekarza specjalistę.

Cena RTG kręgosłupa zależy od ilości zdjęć, które należy wykonać, dodatkowo od badanego odcinka kręgosłupa oraz od samej placówki diagnostycznej. Prześwietlenie kręgosłupa kosztuje przeważnie od 30 do 120 zł.
  1. J. Walecki, Diagnostyka obrazowa. Układ nerwowy ośrodkowy, Warszawa 2013.
  2. M. Szmyrka-Kaczmarek i in., Bóle kręgosłupa w schorzeniach reumatycznych, „Polski Przegląd Neurologiczny”, 6 (2) 2010.
  3. M. Czerżyńska i in., Wpływ przygotowania pacjenta na wartość diagnostyczną radiogramów odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa, „Forum Medycyny Rodzinnej”, 9 (1) 2015.
  4. B. Pruszyński i in., Radiologia: diagnostyka obrazowa, RTG, TK, USG i MR, Warszawa 2014.
  5. B. Pruszyński, Diagnostyka obrazowa: podstawy teoretyczne i metodyka badań, Warszawa 2014.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Przesiewowe badanie słuchu

    Badania przesiewowe wykonywane są rutynowo w celu określenia prawdopodobieństwa wystąpienia choroby lub wczesnego jej wykrycia. Już w pierwszych dniach życia dziecka wykonuje się przesiewowe badanie słuchu. Na czym ono polega? Ile trwa?

  • Rezonans magnetyczny kręgosłupa – przebieg badania, wskazania, cena

    Rezonans magnetyczny kręgosłupa to badanie pozwalające na ocenę elementów kostnych tego obszaru, jego tkanek miękkich oraz rdzenia kręgowego. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie wszelkich zmian zapalnych, zwyrodnieniowych i nowotworowych. Najczęściej bada się pacjentów, którzy zgłaszają się do neurologa z bólami pleców i drętwieniem kończyn – zarówno rąk, jak i nóg. Częstym wskazaniem do badania jest także uraz kręgosłupa. Ile kosztuje MRI, jak długo trwa badanie i czy kobiety w ciąży mogą przystąpić do rezonansu magnetycznego kręgosłupa? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Czy mutacja genu MTHFR może być przyczyną poronień nawykowych i zakrzepicy?

    Genotyp genu MTHFR pośrednio wpływa na metabolizm i przyswajanie kwasu foliowego w organizmie człowieka. Mutacja w genie MTHFR jest łączona z występowaniem u pacjenta tendencji do nadkrzepliwości i zakrzepicy, nowotworów bądź zwiększonego ryzyka chorób układu krążenia. Doniesienia te jednak bywają sprzeczne i nie znajdują przełożenia na rekomendacje specjalistów w sprawie wdrożenia profilaktycznej diagnostyki mutacji w genie MTHFR. Kwestia niedoborów kwasu foliowego jest szczególnie istotna w planowaniu ciąży, diagnostyce niepowodzeń położniczych i trudności z utrzymaniem ciąży, a także przy ustalaniu przyczyn urodzenia dziecka z wadą cewy nerwowej.

  • Badanie genetyczne BRCA1 i BRCA2 – na czym polega i jak interpretować wyniki?

    Ryzyko wystąpienia nowotworu piersi i jajników u osoby posiadającej mutację genu BRCA wzrasta odpowiednio do około 60% w przypadku raka piersi i do około 40% w przypadku raka jajnika. Badania mutacji BRCA zaleca się kobietom, u których bliskich krewnych wystąpiły co najmniej dwa przypadki zachorowań na złośliwy nowotwór piersi i/lub jajnika, zwłaszcza gdy choroba pojawiła się u krewnego przed 50. rokiem życia.

  • Co to jest antybiogram i jak wygląda to badanie?

    W 1928 roku Alexander Fleming odkrył pierwszy szeroko stosowany antybiotyk – penicylinę. Ten przełomowy moment w historii medycyny doprowadził nie tylko do zmniejszenia liczby zgonów z powodu zakażeń, lecz również zapoczątkował erę antybiotykoterapii. Szerokie zastosowanie leków przeciwdrobnoustrojowych doprowadziło jednak do sytuacji, w której bakterie potrafią wymykać się leczeniu. Dlatego w podjęciu decyzji o wyborze jak najskuteczniejszego leku z pomocą przychodzi antybiogram.

  • Badanie in vivo – co to jest?

    Badania in vitro i in vivo stanowią nieodłączny element rozwoju medycyny i nauk pokrewnych. Warto wiedzieć, czym się różnią, aby zrozumieć ich znaczenie dla procesu odkrywania nowych leków czy terapii.

  • Kolposkopia – jak wygląda badanie? Wskazanie, przebieg, interpretacja wyników

    Kolposkopia to łatwe i nieinwazyjne badanie, wykonywane przez lekarza ginekologa, które pozwala na ocenę szyjki macicy, pochwy oraz sromu pod kątem zmian przednowotworowych i nowotworowych, pobranie celowanego materiału oraz ułatwienie decyzji co do dalszego postępowania. Badanie to może być wykonywane zarówno na NFZ, jak i prywatnie. Jak wygląda kolposkopia? Czy kolposkopia boli?

  • Echokardiografia – jak wygląda to badanie, ile trwa?

    Rozwój ultrasonografii pozwolił na nieinwazyjne obrazowanie wielu przestrzeni ludzkiego ciała. Klasyczny aparat USG pozwala nie tylko na obrazowanie jamy brzusznej, ale również serca. Badanie to określa się mianem echokardiografii lub potocznie – echo serca.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij