Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie
Magdalena Chrzęszczyk

Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  1. Czym jest reumatyzm?
  2. Jakie są rodzaje chorób reumatycznych?
  3. Jakie są przyczyny reumatyzmu?
  4. Jak się objawia reumatyzm?
  5. Jak zdiagnozować reumatyzm?
  6. Jak skutecznie leczyć reumatyzm?
  7. Reumatyzm – fizjoterapia przy chorobach reumatycznych
  8. Reumatyzm – ćwiczenia na reumatyzm w chorobach dłoni

Czym jest reumatyzm?

Reumatyzm to potoczne określenie zbioru około 200 chorób atakujących układ ruchu, głównie stawy. Pomimo odmiennych objawów towarzyszących i przebiegu wszystkie choroby reumatyczne charakteryzują się przewlekłym, nawracającym bólem reumatycznym i zaburzeniami ruchomości w różnych stawach ciała. Reumatyzm dotyczy zmian zapalnych tkanki łącznej. Występuje zarówno u seniorów, jak i u osób młodych, niezależnie od płci. W Polsce cierpi na niego statystycznie co czwarta osoba.

Zbyt późna diagnoza i niewprowadzenie odpowiednio wcześnie leczenia oraz rehabilitacji może skutkować nieodwracalnymi zmianami w układzie ruchu, które będą skutecznie utrudniać samodzielne funkcjonowanie i pracę zawodową, prowadząc w okresie kilku lat do znacznej niepełnosprawności.

Reumatyzm – rodzaje chorób reumatycznych 

Organizacja American College of Rheumatology (ACA) stworzyła klasyfikację chorób reumatycznych, dzieląc je na 10 głównych grup.

  1. Układowe choroby tkanki łącznej:
  1. Spondyloartropatie:
  • zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa,
  • zespół Reitera – reaktywne zapalenie stawów,
  • łuszczycowe zapalenie stawów,
  • zapalenie stawów towarzyszące przewlekłym zapalnym chorobom jelit.
Reumatoidalne zapalenie stawów
Jak wygląda reumatoidalne zapalenie stawów?
  1. Choroba zwyrodnieniowa stawów.
  2. Choroby kości i chrząstek:
  • osteoporoza,
  • osteoartropatia przerostowa,
  • osteomalacja,
  • uogólniona samoistna hiperostoza szkieletu,
  • zapalenia kości (np. choroba Pageta),
  • martwice niedokrwienne kości,
  • osteochondritis dissecans,
  • dysplazja kości i stawów oraz inne choroby.
  1. Zapalenie stawów, zapalenie pochewek ścięgien i kaletek maziowych towarzyszące zakażeniom.
  2. Choroby gruczołów dokrewnych i metaboliczne oraz towarzyszące im choroby stawów (dna moczanowa, amyloidoza, elastopatie, cukrzyca).
  3. Nowotwory.
  4. Zaburzenia nerwowo–naczyniowe:
Jakie ćwiczenia robić na zespół cieśni nadgarstka?
Jakie ćwiczenia robić na zespół cieśni nadgarstka?
  1. Zmiany zapalne pozastawowe w obrębie tkanek miękkich (inaczej reumatyzm pozastawowy):
  • fibromialgia,
  • zmiany w krążkach międzykręgowych,
  • zapalenia ścięgien,
  • torbiele,
  • zapalenia powięzi,
  • przewlekłe napięcie więzadeł i mięśni,
  • zaburzenia naczynioruchowe i inne.
  1. Choroby, którym towarzyszą objawy ze strony stawów:
  • sarkoidoza,
  • rodzinna gorączka śródziemnomorska,
  • urazy,
  • zespół towarzyszący dializom,
  • zaburzenia wewnętrzne stawu,
  • choroby trzustki,
  • hemofilie i inne.

Powiązane produkty

Reumatyzm – przyczyny

Przyczyna występowania reumatyzmu nie jest do końca poznana. Na jego pojawienie się i rozwój mogą wpływać zarówno czynniki zewnętrzne, środowiskowe, jak i genetyczne (reumatyzm może być także dziedziczny).

Do czynników wywołujących choroby reumatyczne zaliczyć można: niedobór witaminy D i wapnia, małą lub zbyt dużą aktywność ruchową, przeciążającą nadmiernie stawy, złą dietę, długotrwałe przebywanie w wilgotnym i zimnym środowisku (reumatyzm od zimna), nieleczone choroby wieku dziecięcego (angina czy wady postawy wywołujące reumatyzm u dzieci), choroby wirusowe bądź zaburzenia endokrynologiczne.

Bóle reumatyczne nóg, reumatyzm dłoni i towarzyszące im zmęczenie mogą być także uzależnione od pogody. Jednak główna przyczyna chorób reumatycznych to nieprawidłowe reakcje autoimmunologiczne organizmu, który produkuje substancje uszkadzające własne tkanki.

Reumatyzm – objawy

Należy zaznaczyć, że objawy reumatyzmu nasilają się i ustępują okresowo. Dotyczą zazwyczaj stawów – pojawia się ból (nasilony szczególnie o poranku) oraz zmniejszona ruchomość. Reumatyzm może dotyczyć palców dłoni, nadgarstków, kolan, bioder, a nawet stawów kręgosłupa.

W przebiegu reumatyzmu dochodzi do niszczenia błony maziowej w stawach, co przyczynia się do powstawania stanów zapalnych z obrzękiem i wysiękiem płynu do wnętrza stawu. Skóra jest często w takim miejscu zaczerwieniona i ciepła, a sam staw traci elastyczność i ruchomość, mogą pojawiać się także narośla kostne oraz zniekształcenia. Osoby cierpiące na choroby reumatyczne często tracą apetyt, mają problemy z zasypianiem, występują u nich bóle mięśniowe i stany podgorączkowe. Takie dolegliwości mogą również prowadzić do depresji. Zmiany degeneracyjne, jakie następują w stawach, są najczęściej nieodwracalne, a sam reumatyzm dotyczy także mięśni i tkanek miękkich.

Objawy związane z reumatyzmem mogą nasilać się pod wpływem dużego stresu, zmian w diecie, przy innych współistniejących chorobach czy zakażeniach wirusowych i bakteryjnych. Nigdy nie należy ich lekceważyć, gdyż powikłania związane z chorobą mogą być bardzo niebezpieczne dla pacjenta.

Reumatyzm – diagnostyka

Diagnostyka chorób reumatycznych jest dosyć złożona i wymaga konsultacji z lekarzem reumatologiem. Pomocne i często zalecane badania na reumatyzm to badania laboratoryjne moczu i krwi, badania immunologiczne, RTG, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny. W badaniach laboratoryjnych pacjent często ma wysokie OB, podwyższone stężenie tzw. białka ostrej fazy i obniżoną liczbę białych krwinek. Pojawia się również niedokrwistość. W diagnozie chorób reumatycznych pomocne mogą okazać się także badania histopatologiczne.

Od szybko postawionej prawidłowej diagnozy zależy proces leczenia i sprawność pacjenta. Reumatyzm może występować także u młodych osób, dlatego tak ważne jest nielekceważenie pierwszych oznak choroby.

Reumatyzm – leczenie

Leczenie osób chorujących na schorzenia reumatyczne to kompleksowy program łączący farmakologię, dietę i rehabilitację. Pomimo że chorób reumatycznych nie da się wyleczyć, to jednak szybko wprowadzona terapia może radykalnie zmniejszyć ból, poprawić jakość funkcjonowania, a także spowolnić chorobę.

Najczęściej stosowane leki na reumatyzm to środki przeciwbólowe, niesteroidowe leki przeciwzapalne, glikokortykosteroidy oraz leki modyfikujące przebieg choroby przy postaciach związanych z zapalnymi schorzeniami reumatoidalnymi. Tabletki na reumatyzm zawsze należy przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza.

Dieta i reumatyzm również idą w parze. Dieta na stawy powinna być uboga w słodycze, tłuste mięsa, podroby, ziemniaki, groch, soję, szpinak i zielony groszek, a także w ocet, musztardę i pieprz. Zalecane jest natomiast spożywanie dużej ilości warzyw, owoców, oliwy, ryb morskich.

Leczenie reumatyzmu warto uzupełnić o psychoterapię, która może pomóc w oswojeniu się z chorobą oraz nauczeniu się pracy z bólem i stresem towarzyszącym przy zmianach reumatycznych.

Reumatyzm – fizjoterapia przy chorobach reumatycznych

Fizjoterapia w chorobach reumatycznych to kompleksowe połączenie zajęć ruchowych i ćwiczeń z zabiegami fizykalnymi i masażami. Do zabiegów fizykoterapii zaliczyć można w tym przypadku leczenie ciepłem i zimnem, ultrasonoterapię, magnetoterapię, diatermię, laseroterapię i balneoterapię. W domu można stosować okłady z borowiny na bolące stawy. Do domowych sposobów leczenia i łagodzenia bólów reumatycznych należą także okłady z arniki górskiej, olejku kamforowego, a nawet liści kapusty.

Reumatyzm – ćwiczenia na reumatyzm w chorobach dłoni

  1. Połóż ręce na stole na powierzchni dłoniowej. Wykonuj zmianę położenia dłoni raz na stronę grzbietową, a następnie z powrotem na dłoniową. Powtórz 10 razy.
  2. Oprzyj całe dłonie na stole. Unieś w górę tylko palce, nie odrywając nasady dłoni od stołu. Powtórz 10 razy.
  3. Połóż jedną dłoń oraz przedramię na stole, opierając je o zewnętrzny brzeg (mały palec dotyka stołu, a kciuk jest skierowany ku górze). Drugą ręką przytrzymaj przedramię, aby nie poruszało się podczas wykonywanego ćwiczenia. Unieś dłoń nad stół, kierując kciuk w swoją stronę. Powtórz 10 razy.
  4. Pozycja jak wyżej. Zaciskaj palce i rozkładaj je na zewnątrz. Powtórz 10 razy.
  1. Brzosko M., Reumatologia kliniczna, Pomorska Akademia Medyczna, Szczecin 2010.
  2. Zimmerman-Górska I., Reumatologia w praktyce lekarza rodzinnego, PZWL, Warszawa 2002.
  3. Mackiewicz S., Osiągnięcia i porażki reumatologii XX wieku. Choroby reumatyczne a proces zapalny, „Nowa Medycyna – Reumatologia” IV (12/99).
  4. Decker J. L., American Rheumatism Association nomenclature and classification of arthritis and rheumatism, „Arthritis and Rheumatism” 1983, nr 26(8), s. 1029–1032.
  5. Kwiatkowska B., Raciborski F., Maślińska M. i in., Wczesna diagnostyka chorób reumatycznych − ocena obecnej sytuacji i rekomendacje zmian, Instytut Reumatologii w Warszawie, Warszawa 2014.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – przyczyny, objawy, leczenie, żywienie przy WZJG

    Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG, colitis ulcerosa) jest rozlanym nieswoistym zapaleniem błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy, prowadzącym w niektórych przypadkach do powstania owrzodzeń. Należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit o niewyjaśnionej etiologii. Jak rozpoznać wrzodziejące zapalenie jelita grubego?

  • Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie

    Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń, na którą w Polsce choruje prawie milion osób. Choroba najczęściej występuje u rasy białej i w umiarkowanej strefie klimatycznej. Pierwsze objawy łuszczycy mogą wystąpić w dowolnym wieku, jednak zwykle pojawiają się we wczesnym okresie dorosłego życia lub później, około 50–60 roku życia. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem zmian chorobowych zarówno na skórze gładkiej, jak i na owłosionej skórze głowy, a także zmianami w obrębie płytek paznokciowych dłoni i stóp. W cięższych postaciach łuszczyca może również zająć stawy. Zmianom paznokciowym z reguły towarzyszą zmiany w obrębie skóry, chociaż zdarza się, że zmiany chorobowe obejmujące aparat paznokciowy wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych nawet o dziesiątki lat.

  • Cytomegalia (CMV) – co to za choroba? Jakie są objawy?

    Cytomegalia jest chorobą wirusową, która wywoływana jest przez wirusa o nazwie Cytomegalovirus hominis, w skrócie CMV. Zakażenie wirusem cytomegalii jest bardzo szeroko rozpowszechnione, natomiast zdecydowana większość infekcji (ponad 99%) przebiega bezobjawowo i pacjent przez przypadek dowiaduje się, że w przeszłości przebył takie zakażenie. Jednak u płodów i noworodków ze względu na niedojrzałość układu odpornościowego, jak również u osób z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odpowiedzi immunologicznej, cytomegalia może przebiegać w sposób ostry, a obraz choroby może być bardzo różny.

  • Zakrzepica – przyczyny, objawy, profilaktyka zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych i głębokich

    Zakrzepica (zakrzepowe zapalenie żył) polega na powstaniu w naczyniu żylnym zakrzepu w wyniku zaburzonego przepływu krwi. Nieleczona prowadzi do groźnych powikłań, m.in. do zatorowości płucnej. Wyróżnia się zapalenie żył głębokich i powierzchniowych. Jakie objawy daje zakrzepica i w jaki sposób się ją leczy? Czy istnieją sposoby na to, by jej zapobiec?

  • Nadżerka szyjki macicy (ektopia) – przyczyny, objawy, metody leczenia

    Termin „nadżerka szyjki macicy” oznacza ubytek błony śluzowej. Często jest on nieprawidłowo stosowany na określenie ektopii, która jest zupełnie innym schorzeniem. Rzekoma nadżerka szyjki macicy (tak brzmi inna nazwa ektopii) to zastępowanie nabłonka płaskiego, który fizjologicznie pokrywa tarczę szyjki macicy, nabłonkiem gruczołowym. Zazwyczaj nie daje ona żadnych objawów, a kobieta dowiaduje się o jej istnieniu podczas rutynowego badania ginekologicznego. Kiedy ektopia wymaga szerszej diagnostyki i leczenia? Jakie metody usunięcia „nadżerki” szyjki macicy stosuje się najczęściej?

  • Gastrolog – czym się zajmuje? Jakie choroby leczy?

    Lekarz gastroenterolog jest specjalistą w zakresie chorób układu pokarmowego. Gastrolog diagnozuje i leczy pacjentów z problemami gastrycznymi. Jakimi konkretnie dolegliwościami się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać? Czy do gastrologa jest potrzebne skierowanie? Odpowiadamy.

  • Atak paniki – jak wygląda? Co robić, gdy się pojawia?

    Ataki paniki są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń lękowych, tuż po zespole lęku uogólnionego oraz fobii społecznej. Objawiają się nagłymi napadami silnego lęku, którym towarzyszą symptomy, takie jak: kołatanie serca, zawroty głowy, duszności, nadmierne pocenie się czy strach przed śmiercią. Dowiedz się, w jaki sposób można sobie poradzić, gdy pojawia się atak paniki.

  • Czego nie można robić przy nadżerce szyjki macicy ? Jak postępować po jej usunięciu?

    Nadżerka szyjki macicy jest rozpoznaniem, które może usłyszeć wiele kobiet w gabinecie ginekologicznym. Warto podkreślić jednak, że określenie „nadżerka” używane jest najczęściej w nieprawidłowy i potoczny sposób. Czym jest nadżerka oraz jak postępować po zabiegu jej usunięcia?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij