Ketorolak, Ketorolacum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o ketorolaku
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1992
- Substancje aktywne
-
ketorolak
- Działanie ketorolaku
-
przeciwbólowe (bez opioidów), przeciwgorączkowe, przeciwzapalne
- Postacie ketorolaku
-
aerozol do nosa, iniekcje, krople do oczu, tabletki
- Układy narządowe
-
układ kostny, układ mięśniowy, układ nerwowy i narządy zmysłów, układ płciowy żeński
- Specjalności medyczne
-
Geriatria, Okulistyka, Ortopedia i traumatologia narządu ruchu
- Rys historyczny ketorolaku
-
Po raz pierwszy o dopuszczenie ketorolaku do obrotu wystąpiła firma PRO FARMA AG w 1982 roku. Lek zaakceptowany przez Swissmedic (Szwajcaria).
- Wzór sumaryczny ketorolaku
-
C15 H13 NO3
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające ketorolak
- Wskazania do stosowania ketorolaku
- Dawkowanie ketorolaku
- Przeciwskazania do stosowania ketorolaku
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania ketorolaku
- Przeciwwskazania ketorolaku do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje ketorolaku z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje ketorolaku z pożywieniem
- Interakcje ketorolaku z alkoholem
- Wpływ ketorolaku na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ ketorolaku na ciążę
- Wpływ ketorolaku na laktację
- Wpływ ketorolaku na płodność
- Skutki uboczne
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania ketorolaku
- Mechanizm działania ketorolaku
- Wchłanianie ketorolaku
- Dystrybucja ketorolaku
- Metabolizm ketorolaku
- Wydalanie ketorolaku
Wskazania do stosowania ketorolaku
Ketorolak jest wskazany w leczeniu: ostrego bólu pooperacyjnego, stanów bólowych tkanek miękkich i kręgosłupa, reumatoidalnego zapalenia stawów, bólów menstruacyjnych i głowy oraz stanów zapalnych w obrębie gałki ocznej.
Dawkowanie ketorolaku
Zalecana dawka terapeutyczna to 9,79 µM/kg masy ciała/ dobę. Dawka stosowana zależy od wieku i masy ciała. Ketorolaku nie stosuje zwykle dłużej niż 5 dni.
W iniekcjach dawka stosowana w zakresie 15-60 mg/dawkę w zależności od drogi podania i masy ciała.
Doustnie ketorolak stosuje się w dawkach 10-20 mg co 4-6 h. jako kontynuacja iniekcji.
W okulistyce występuje jako roztwór 5 mg/ 1 ml i podaje się zwykle 1 kroplę do trzech razy na dobę.
Przeciwskazania do stosowania ketorolaku
Przeciwwskazaniem do stosowania ketorolaku jest nadwrażliwość na salicylany, choroba wrzodowa i krwawienia z przewodu pokarmowego.
Ze strony układu oddechowego głównym przeciwwskazaniem jest astma i ostry skurcz oskrzeli.
Nie należy również stosować ketorolaku w niewydolności nerek, jak również w chorobach hematologicznych (np. skaza krwotoczna).
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania ketorolaku
Zaleca się szczególną ostrożność stosując ketorolac z lekami wydłużającymi czas krwawienia (np. heparyny, acenokumarol) ze względu na ryzyko wystąpienia krwawień. Obserwuje się również, że jednoczesne podawanie ketorolaku z glikokortykosteroidami może wydłużać czas gojenia ran.
Przy podaniu miejscowym należy stosować ketorolak ostrożnie u pacjentów z powikłanymi operacjami oka, wadami rogówki, zespole suchego oka, cukrzycy , reumatoidalnym zapaleniu stawów ze względu na ryzyko nasilenia niepożądanych objawów ze strony rogówki .
Ketorolak jako lek przeciwzapalny może maskować standardowe objawy zakażenia.
Przeciwwskazania ketorolaku do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Ketorolaku nie zaleca się łączyć z innymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, gdyż może to wydłużać czas krwawienia, zwiększać ryzyko krwotoku oraz powodować zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego.
Stosowanie ketorolaku w połączeniu z antagonistami receptorów angiotensyny (np. walsartany) może prowadzić do ostrej niewydolności nerek. Należy rozważyć suplementację potasu stosując ketorolak razem z kortykosteroidami, gdyż leki te powodują znaczną utratę sodu i potasu.
Stosowanie soli litu razem z ketorolakiem jest przeciwwskazane, gdyż zmniejszając ich wydalanie może powodować wzrost stężenia soli w surowicy do poziomu toksyczności.
Nie należy stosować ketorolaku razem z lekami przeciwkrzepliwymi np. pentoksyfiliną, kumaryną, warfaryną ze względu na wzrost ryzyka krwawienia.
Interakcje ketorolaku z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Acebutolol (Acebutolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Amlodypina (Amlodipine) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne |
Walsartan (Valsartan) | ARB, sartany - blokery receptora angiotensyny II |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Acenokumarol (Acenocoumarol) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Ibuprofen (Ibuprofen) | NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol |
Pentoksyfilina (Pentoxifylline) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Warfaryna (Warfarin) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Węglan litu (Lithium carbonate) | neuroleptyki atypowe |
Interakcje ketorolaku z pożywieniem
Ketorolak nie wykazuje interakcji z jedzeniem, jednak posiłek może spowolnić wchłanianie doustnych form.
Interakcje ketorolaku z alkoholem
Ketorolaku nie należy łączyć z alkoholem. Występuje ryzyko krwawień z przewodu pokarmowego.
Wpływ ketorolaku na prowadzenie pojazdów
Ketorolak po podaniu miejscowym do oka może wywierać lekki wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługę maszyn. Nie należy prowadzić po zakropieniu oka, aż do momentu uzyskania prawidłowego widzenia.
Inne rodzaje interakcji
Jednoczesne stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych i miejscowych kortykosteroidów utrudnia gojenie.
Ketorolak był bezpiecznie stosowany z lekami ogólnoustrojowymi np. antybiotykami, beta blokerami i środkami uspokajającymi.
Wpływ ketorolaku na ciążę
Ze względu na możliwość przedwczesnego zamykania przewodu tętniczego u płodu w macicy, leku nie należy stosować po 30 tygodniu ciąży (wg FDA kat.C/D III trym.).
Wpływ ketorolaku na laktację
Ketorolak przenika do mleka matki, dlatego zaleca się ostrożność podczas podawania jego preparatów matkom karmiącym.
Wpływ ketorolaku na płodność
Lek może upośledzać płodność poprzez wpływ na syntezę prostaglandyn, dlatego nie zaleca się stosowania ketorolaku przez kobiety planujące ciążę.
Skutki uboczne
- wydłużenie krwawienia
- bóle brzucha
- nadciśnienie
- nudności
- krwawienia z przewodu pokarmowego
- depresja
- niewydolność nerek
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Inne możliwe skutki uboczne
Ketorolak po podaniu miejscowym do nosa może wywołać uczucie dyskomfortu.
Podanie do oka może generować zwiększone łzawienie, owrzodzenie i punktowe zapalenie rogówki, niewyraźne widzenie, ból oka, obrzęk i świąd powieki. Obserwowano również suchość, zapalenie tęczówki i przekrwienie spojówek.
Po zastosowaniu ketorolaku w postaci kropli ocznych zgłaszano przypadki skurczu oskrzeli lub zaostrzenia astmy.
Objawy przedawkowania ketorolaku
Do typowych objawów przedawkowania po podaniu dożylnym, doustnym lub domięśniowym zaliczamy nudności, wymioty, krwawienia z przewodu pokarmowego. Ketorolak może też powodować senność, zaburzenia czynności nerek czy wzrost ciśnienia.
Przy podaniu miejscowym przedawkowanie jest mało prawdopodobne.
Mechanizm działania ketorolaku
Ketorolak hamuje szlaki syntezy prostaglandyn. Zapobiega przekształcaniu się kwasu arachidonowego w prostaglandyny, które są mediatorem stanu zapalnego i bólu. Mimo, że jest nieselektywnym inhibitorem COX-1 i COX-2, to jego skuteczność kliniczna wynika z hamowania cyklooksygenazy-2.
Wchłanianie ketorolaku
Ketorolak jest całkowicie wchłaniany po podaniu doustnym. Stężenie maksymalne osiągane jest po 20-60 minut od podania. Biodostępność wynosi 80%.
Podanie domięśniowe również gwarantuje szybkie i całkowite wchłanianie.
Badania donoszą, że po podaniu miejscowym ketorolaku wchłanianie ogólnoustrojowe jest niewielkie.
Dystrybucja ketorolaku
Ponad 99% ketorolaku wiąże się z białkami osocza.
Metabolizm ketorolaku
Ketorolak ulega zmetabolizowaniu w wątrobie w reakcji hydroksylacji lub sprzęgania z kwasem glukuronowym. W procesie I fazy biorą udział enzymy CYP2C8 i CYP2C9, natomiast w metabolizmie II fazy UDP-glukuronozylotransferaza 2B7.
Wydalanie ketorolaku
Ketorolak jest wydalany z moczem w 92% z czego 60% w postaci niezmienionej i 40 % w postaci metabolitów. Niewielkie ilości są eliminowane z kałem.