Jod i jodki, Iodum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o jodzie, jodkach
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1908
- Substancje aktywne
-
jod, jod z poliwinylopirolidonem, jodek potasu, jodek sodu, jodopowidon
- Działanie jodu, jodków
-
dezynfekujące, uzupełnia niedobór hormonu tarczycy
- Postacie jodu, jodków
-
płyn do dezynfekcji, tabletki
- Układy narządowe
-
powłoka wspólna (skóra i błony śluzowe), układ endokrynny (dokrewny)
- Specjalności medyczne
-
Chirurgia ogólna, Dermatologia i wenerologia, Endokrynologia
- Rys historyczny jodu, jodków
-
Jod został odkryty w 1812r. we Francji, przez Bernarda Courtoisa. W 1813r. został nazwany oraz dokładnie zbadany przez Josepha Louisa Gay-Lussaca.
- Wzór sumaryczny jodu, jodków
-
I
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające jod, jodki
- Wskazania do stosowania jodu, jodków
- Dawkowanie jodu, jodków
- Przeciwskazania do stosowania jodu, jodków
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania jodu, jodków
- Przeciwwskazania jodu, jodków do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje jodu, jodków z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje jodu, jodków z pożywieniem
- Wpływ jodu, jodków na prowadzenie pojazdów
- Wpływ jodu, jodków na ciążę
- Wpływ jodu, jodków na laktację
- Skutki uboczne
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania jodu, jodków
- Mechanizm działania jodu, jodków
- Wchłanianie jodu, jodków
- Dystrybucja jodu, jodków
- Metabolizm jodu, jodków
- Wydalanie jodu, jodków
Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające jod, jodki
Wskazania do stosowania jodu, jodków
Czysty jod podawany doustnie znajduje zastosowanie w profilaktyce niedoborów jodu oraz zapobieganiu i leczeniu wola wywołanego niedoborem jodu. Preparaty jodu, takie jak płyn Lugola, jodyna czy powidon jodowany służą do odkażania nieuszkodzonej skóry, otarć oraz brzegów ran.
Dawkowanie jodu, jodków
Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od jednostki chorobowej oraz wieku pacjenta. Maksymalna dawka dobowa jodu wynosi 200 mikrogramów.
Przeciwskazania do stosowania jodu, jodków
Przeciwwskazaniami do stosowania jodu wewnętrznie i zewnętrznie są: nadwrażliwość na substancję czynną, gruźlica płuc, zaburzenia pracy nerek, nadczynność tarczycy, gruczolak tarczycy oraz ogniskowe lub rozsiane wole guzkowe.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania jodu, jodków
Przed rozpoczęciem leczenia jodem należy upewnić się, czy pacjent nie choruje na nadczynność tarczycy, bądź wole guzkowate.
Przeciwwskazania jodu, jodków do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Preparatów jodu nie należy stosować łącznie ze związkami rtęci.
Interakcje jodu, jodków z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Węglan litu (Lithium carbonate) | neuroleptyki atypowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Eplerenon (Eplerenone) | leki moczopędne, diuretyki - oszczędzające potas - antagoniści aldosteronu |
Spironolakton (Spironolactone) | leki moczopędne, diuretyki - oszczędzające potas - antagoniści aldosteronu |
Interakcje jodu, jodków z pożywieniem
Przy terapii jodem, należy unikać warzyw wolotwórczych, takich jak kapusta, brokuły i kalafior.
Wpływ jodu, jodków na prowadzenie pojazdów
Jod nie wywiera wpływu na prowadzenie pojazdów i obsługę maszyn w ruchu.
Wpływ jodu, jodków na ciążę
Zapotrzebowanie kobiet w ciąży na jod wynosi 200 mikrogramów na dobę. Większe dawki mogą powodować powstawanie wola u noworodka.
Wpływ jodu, jodków na laktację
Jod przenika do mleka matki, jednak optymalne dawki nie są szkodliwe dla dziecka.
Skutki uboczne
- powstawanie przeciwciał TPO
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Inne możliwe skutki uboczne
Jod przy podawaniu na skórę może powodować podrażnienie błony śluzowej jamy ustnej i nosa, stany zapalne skóry takie jak gorączka, wysypka, obrzęk węzłów chłonnych oraz reakcje wstrząsowe, a przy długotrwałym stosowaniu nadczynność tarczycy, trądzik oraz alergie. U pacjentów z wolem endemicznym może wystąpić tyreotoksydoza.
Objawy przedawkowania jodu, jodków
Objawy przedawkowania jodu obejmują: ból brzucha, wymioty, biegunkę, zabarwienie śluzówek na kolor brązowy, odwodnienie, stenoza przełyku, a nawet wstrząs i zgon. Przewlekłe przedawkowanie prowadzi do choroby zwanej jodzicą, która powoduje metaliczny smak w ustach, katar, zapalenie spojówek, podrażnienie śluzówek żołądka i oskrzeli, pęcherze i zgrubienia na skórze, złuszczanie naskórka oraz obrzęk naczynioruchowy. W niektórych przypadkach występuje gorączka, trądzik oraz nadmierne wydzielanie śliny.
Mechanizm działania jodu, jodków
Komórki nabłonkowe pęcherzyków tarczycowych wychwytują jod. Poprzez utlenianie jodu przy udziale H2O2 powstaje jod organiczny. Reszty tyrozynowe zostają ujodowane i przechodzą w kompleks tyroninowy z tyroksyną i trójjodotyroniną.
Wchłanianie jodu, jodków
Jod podawany doustnie wchłania się niemal całkowicie w jelicie cienkim, natomiast podawany przez skórę wchłania się w niewielkim stopniu.
Dystrybucja jodu, jodków
Objętość dystrybucji jodu wynosi 23 l. Stężenie we krwi wynosi 0,1-0,5 mikrograma/dl. Jod magazynuje się w tkankach takich jak: tarczyca, ślinianki, gruczoły piersiowe oraz żołądek.
Metabolizm jodu, jodków
Jod metabolizowany jest przez nerki.
Wydalanie jodu, jodków
Jod wydala się z moczem powoli, około 15-16 mikrogramów na 24 godziny.