Iwakaftor, Ivacaftorum - Zastosowanie, działanie, opis

Iwakaftor znajduje zastosowanie w leczeniu mukowiscydozy z mutacją R117H genu CFTR, bądź jedną z mutacji bramkowania genu mukowiscydozowego błonowego regulatora przewodnictwa: G551D, G1244E, G1349D, G178R, G551S, S1251N, S1255P, S549N lub S549R, u dzieci w wieku powyżej 6 roku życia i o masie ciała powyżej 25kg, młodzieży i dorosłych. Jest przeznaczony do monoterapii oraz leczenia skojarzonego. 

Dawka dobowa iwakaftoru dla osób dorosłych oraz dzieci  w monoterapii wynosi 300mg. W terapii skojarzonej dawki iwakaftoru ulegają zmniejszeniu, dostosowuje się je do masy ciała pacjenta oraz innych leków. Zakres dawek wynosi 150-300mg na dobę. Terapię powinien prowadzić lekarz doświadczony w leczeniu mukowiscydozy.

Przeciwwskazaniem do stosowania iwakaftoru jest nadwrażliwość na substancję czynną. 

Iwakaftor nie jest wskazany do leczenia pacjentów z ciężkimi zaburzeniami wątroby, może także powodować zwiększenie aktywności aminotransferaz. Należy zachować ostrożność przy stosowaniu iwakaftoru u pacjentów z niewydolnością nerek. Przed zastosowaniem leku należy przeprowadzić test na obecność mutacji genu CFTR, w której leczenie iwakaftorem jest wskazane. 

Osłabienie metabolizmu iwakaftoru.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Abirateron (Abiraterone)	inne leki przeciwnowotworowe
Aksytynib (Axitinib)	inhibitory kinazy białkowej
Amitryptylina (Amitriptyline)	TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Apomorfina (Apomorphine)	agoniści receptorów dopaminowych
Atazanawir (Atazanavir)	inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy
Azelastyna (Azelastine)	antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego
Boceprewir (Boceprevir)	inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy
Buprenorfina (Buprenorphine)	substancje o działaniu agonistyczno-antagonistycznym na receptory opioidowe
Buspiron (Buspirone)	leki przeciwlękowe wpływające na przekaźnictwo serotoninergiczne
Chlorochina (Chloroquine)	substancje przeciwpierwotniakowe
Danazol (Danazol)	testosteron i pochodne
Dekstrometorfan (Dextromethorphan)	substancje przeciwkaszlowe działające ośrodkowo
Diazepam (Diazepam)	BZD - benzodiazepiny
Diltiazem (Diltiazem)	leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy
Disulfiram (Disulfiram)	substancje stosowane w leczeniu alkoholizmu
Docetaksel (Docetaxel)	inne cytostatyki pochodzenia naturalnego
Domperidon (Domperidone)	inne leki stosowane w czynnościowych zaburzeniach jelit
Duloksetyna (Duloxetine)	SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, bez działania na receptory
Dutasteryd (Dutasteride)	substancje hamujące aktywność reduktazy testosteronu
Efawirenz (Efavirenz)	nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy
Eplerenon (Eplerenone)	leki moczopędne, diuretyki - oszczędzające potas - antagoniści aldosteronu
Erlotynib (Erlotinib)	inhibitory kinazy białkowej
Felodypina (Felodipine)	leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne
Finasteryd (Finasteride)	substancje hamujące aktywność reduktazy testosteronu
Flukonazol (Fluconazole)	przeciwgrzybicze pochodne triazolu
Flutamid (Flutamide)	inne leki przeciwnowotworowe
Flutikazon (Fluticasone)	glikokortykosteroidy
Fluwastatyna (Fluvastatin)	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Fluwoksamina (Fluvoxamine)	SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Gefitynib (Gefitinib)	inhibitory kinazy białkowej
Gestoden (Gestodene)	progestageny
Hydrokortyzon (Hydrocortisone)	glikokortykosteroidy
Hydroksyzyna (Hydroxyzine)	antagoniści receptorów histaminowych H1 z działaniem ośrodkowym
Imatynib (Imatinib)	inhibitory kinazy białkowej
Indynawir (Indinavir)	inhibitory proteazy HIV
Isradypina (Isradypine)	leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne
Itrakonazol (Itraconazole)	przeciwgrzybicze pochodne triazolu
Izawukonazol (Isavuconazole)	przeciwgrzybicze pochodne triazolu
Izoniazyd (Isoniazid)	substancje stosowane w leczeniu gruźlicy
Ketokonazol (Ketoconazole)	przeciwgrzybicze pochodne imidazolu
Klarytromycyna (Clarithromycin)	antybiotyki makrolidowe - makrolidy
Klindamycyna (Clindamycin)	antybiotyki linkozamidowe - linkozamidy
Klonidyna (Clonidine)	agoniści receptora imidazolowego
Klopidogrel (Clopidogrel)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek
Kobicystat (Cobicistat)	inhibitory proteazy HIV
Kwas fusydowy (Fusidic acid)	antybiotyki - INNE
Kwetiapina (Quetiapine)	neuroleptyki atypowe
Lapatynib (Lapatinib)	inne leki przeciwnowotworowe
Lerkanidypina (Lercanidipine)	leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne
Lewonorgestrel (Levonorgestrel)	progestageny
Lidokaina (Lidocaine)	substancje znieczulające miejscowo - amidy
Loperamid (Loperamide)	leki przeciwbiegunkowe
Mikonazol (Miconazole)	przeciwgrzybicze pochodne imidazolu
Nalokson (Naloxone)	antagoniści receptora opioidowego
Nateglinid (Nateglinide)	doustne leki przeciwcukrzycowe - INNE
Newirapina (Nevirapine)	nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy
Nilotynib (Nilotinib)	inhibitory kinazy białkowej
Nitrendypina (Nitrendipine)	leki blokujące kanały wapniowe - działające na naczynia krwionośne
Oksybutynina (Oxybutynin)	leki stosowane w częstomoczu i w nietrzymaniu moczu
Oksykodon (Oxycodone)	agoniści receptora opioidowego
Ondansetron (Ondansetron)	setrony - antagoniści receptora serotoninowego 5-HT3
Pozakonazol (Posaconazole)	przeciwgrzybicze pochodne triazolu
Progesteron (Progesterone)	progesteron i gestageny
Propranolol (Propranolol)	antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Roflumilast (Roflumilast)	inhibitory fosfodieasterazy IV - PDE4
Rosuwastatyna (Rosuvastatin)	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA
Rysperydon (Risperidone)	neuroleptyki atypowe
Rytonawir (Ritonavir)	inhibitory proteazy HIV
Saksagliptyna (Saxagliptin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - gliptyny - inhibitor peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)
Salmeterol (Salmeterol)	agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych
Sorafenib (Sorafenib)	inhibitory kinazy białkowej
Sunitynib (Sunitinib)	inne leki przeciwnowotworowe
Tadalafil (Tadalafil)	inhibitory fosfodieasterazy V - PDE5
Tamoksyfen (Tamoxifen)	SERM - selektywne modulatory receptora estrogenowego
Trazodon (Trazodone)	SARI - selektyne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, dodatkowo blokujące receptor dla serotoniny
Werapamil (Verapamil)	leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy
Worykonazol (Voriconazole)	przeciwgrzybicze pochodne triazolu
Zaleplon (Zaleplon)	niebenzodiazepinowe leki nasenne
Zonisamid (Zonisamide)	inne leki przeciwpadaczkowe
Zuklopentyksol (Zuclopenthixol)	neuroleptyki klasyczne - pochodne tioksantenu
Zyprazydon (Ziprasidone)	neuroleptyki atypowe
Dapson (Dapsone)	inne leki przeciwbakteryjne
Rybocyklib (Ribociclib)	inhibitory kinazy białkowej
Albendazol (Albendazole)	substancje przeciwpasożytnicze do użytku ogólnego

Osłabienie metabolizmu wortioksetyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Wortioksetyna (Vortioxetine)	substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania

Zmniejszenie stężenia warfaryny we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Warfaryna (Warfarin)	leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K

Osłabienie metabolizmu wandetanibu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Wandetanib (Vandetanib)	inhibitory kinazy białkowej

Osłabienie metabolizmu wardenafilu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Wardenafil (Vardenafil)	inhibitory fosfodieasterazy V - PDE5

Zmniejszenie stężenia welpataswiru we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Welpataswir (Velpatasvir)	substancje przeciwwirusowe stosowane w HCV

Osłabienie metabolizmu wemurafenibu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Wemurafenib (Vemurafenib)	inhibitory kinazy białkowej

Osłabienie metabolizmu wenetoklaksu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Wenetoklaks (Venetoclax)	inne leki przeciwnowotworowe

Osłabienie metabolizmu winblastyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Winblastyna (Vinblastine)	alkaloidy barwinka (Vinca) i analogi

Osłabienie metabolizmu winorelbiny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Winorelbina (Vinorelbine)	alkaloidy barwinka (Vinca) i analogi

Osłabienie metabolizmu tianeptyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Tianeptyna (Tianeptine)	substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania

Zwiększenie stężenia tikagreloru we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Tikagrelor (Ticagrelor)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek

Osłabienie metabolizmu typranawiru.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Typranawir (Tipranavir)	inhibitory proteazy HIV

Osłabienie metabolizmu tofacytynibu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Tofacytynib (Tofacitinib)	selektywne leki immunosupresyjne

Zwiększenie stężenia topotekanu we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Topotekan (Topotecan)	inne leki przeciwnowotworowe

Osłabienie metabolizmu tramadolu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Tramadol	agoniści receptora opioidowego

Nasilenie metabolizmu iwakaftoru.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Anakinra (Anakinra)	inhibitory interleukiny
Apremilast (Apremilast)	inhibitory fosfodieasterazy IV - PDE4
Beklometazon (Beclomethasone)	glikokortykosteroidy
Betametazon (Betamethasone)	glikokortykosteroidy
Golimumab (Golimumab)	przeciwciała monoklonalne - przeciwreumatyczne
Infliksymab (Infliximab)	inhibitory czynnika martwicy nowotworów alfa - TNF-alfa
Mometazon (Mometasone)	glikokortykosteroidy
Prednizolon (Prednisolone)	glikokortykosteroidy
Triamcynolon (Triamcinolone)	glikokortykosteroidy

Osłabienie metabolizmu testosteronu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Testosteron (Testosterone)	testosteron i pochodne

Osłabienie metabolizmu symeprewiru.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Symeprewir (Simeprevir)	substancje przeciwwirusowe stosowane w HCV

Zwiększenie stężenia iwakaftoru we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Sildenafil (Sildenafil)	inhibitory fosfodieasterazy V - PDE5
Simwastatyna (Simvastatin)	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA

Zwiększenie stężenia syrolimusu we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Syrolimus (Sirolimus)	selektywne leki immunosupresyjne

Zwiększenie stężenia sitagliptyny we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Sitagliptyna (Sitagliptin)	doustne leki przeciwcukrzycowe - gliptyny - inhibitor peptydazy dipeptydylowej IV (DPP-4)

Osłabienie metabolizmu tasimelteonu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Tasimelteon (Tasimelteon)	melatonina i analogi

Zwiększenie stężenia rywaroksabanu we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Rywaroksaban (Rivaroxaban)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory czynnika Xa

Osłabienie metabolizmu ruksolitynibu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Ruksolitynib (Ruxolitinib)	inhibitory kinazy białkowej

Osłabienie metabolizmu sakwinawiru.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Sakwinawir (Saquinavir)	przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy

Zwiększenie stężenia seleksypagu we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Seleksypag (Selexipag)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek

Zmniejszenie stężenia iwakaftoru we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Ryfaksymina (Rifaximinum)	antybiotyki - INNE
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin))	antybiotyki - INNE

Zwiększenie stężenia ranolazyny we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Ranolazyna (Ranolazine)	inne leki nasercowe

Zwiększenie stężenia regorafenibu we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Regorafenib (Regorafenib)	inhibitory kinazy białkowej

Zwiększenie stężenia prawastatyny we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Prawastatyna (Pravastatin)	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA

Zwiększenie stężenia pazopanibu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Pazopanib (Pazopanib)	inhibitory kinazy białkowej

Osłabienie metabolizmu palbocyklibu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Palbocyklib (Palbociclib)	inhibitory kinazy białkowej

Osłabienie metabolizmu perampanelu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Perampanel (Perampanel)	inne leki przeciwpadaczkowe

Osłabienie metabolizmu olaparybu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Olaparyb (Olaparib)	inne leki przeciwnowotworowe

Zwiększenie stężenia morfiny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Morfina (Morphine)	agoniści receptora opioidowego

Zwiększenie stężenia mannitolu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Mannitol (Mannitol)	diuretyk osmotyczny

Osłabienie metabolizmu lowastatyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Lowastatyna (Lovastatin (monacolin k, mevinolin))	statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA

Osłabienie metabolizmu idelalizybu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Idelalizyb (Idelalisib)	inne leki przeciwnowotworowe

Zwiększenie stężenia indakaterolu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Indakaterol (Indacaterol)	agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych

Zwiększenie stężenia grazoprewiru.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Grazoprewir (Grazoprevir)	inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy

Osłabienie metabolizmu haloperidolu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Haloperidol (Haloperidol)	neuroleptyki klasyczne - pochodne butyrofenonu

Zwiększenie stężenia acenokumarolu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Acenokumarol (Acenocoumarol)	leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K

Osłabienie metabolizmu alfuzosyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Alfuzosyna (Alfuzosin)	antagoniści receptorów alfa-1 adrenergicznych

Osłabienie metabolizmu alprazolamu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Alprazolam (Alprazolam)	BZD - benzodiazepiny

Zwiększenie stężenia bisoprololu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Bisoprolol (Bisoprolol)	antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe

Osłabienie metabolizmu bortezomibu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Bortezomib (Bortezomib)	inne leki przeciwnowotworowe

Zwiększenie stężenia feksofenadyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Feksofenadyna (Fexofenadine)	antagoniści receptorów histaminowych H1 bez działania ośrodkowego

Osłabienie metabolizmu fentanylu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Fentanyl (Fentanyl)	agoniści receptora opioidowego

Zwiększenie stężenia ewerolimusu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Ewerolimus (Everolimus)	inhibitory kinazy białkowej

Osłabienie metabolizmu klozapiny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Klozapina (Clozapine)	neuroleptyki atypowe

Osłabienie metabolizmu kolchicyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Kolchicyna (Colchicine)	substancje niewpływające na metabolizm kwasu moczowego (przeciw dnie moczanowej)

Osłabienie metabolizmu kryzotynibu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Kryzotynib (Crizotinib)	inhibitory kinazy białkowej

Osłabienie metabolizmu cyklosporyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Cyklosporyna (Cyclosporine)	inhibitory kalcyneuryny

Zwiększenie stężenia dabigatranu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Dabigatran (Dabigatran)	leki przeciwzakrzepowe-inhibitory trombiny

Osłabienie metabolizmu daklataswiru.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Daklataswir (Daclatasvir)	substancje przeciwwirusowe stosowane w HCV

Osłabienie metabolizmu eliglustatu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Eliglustat (Eliglustat)	VARIA / INNE

Osłabienie metabolizmu erytromycyny.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Erytromycyna (Erythromycin)	antybiotyki makrolidowe - makrolidy

Iwakaftor należy stosować z posiłkiem zawierającym tłuszcze. 

Iwakaftor może powodować zawroty głowy. Nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn w ruchu aż do ustąpienia objawów. 

W trakcie terapii iwakaftorem nie należy spożywać grejpfruta i jego soku, a także należy unikać preparatów z ziela dziurawca. 

Badania na zwierzętach nie wykazały negatywnego wpływu na płód, jednak u ludzi nie wykonano takich badań. Z tego względu nie należy stosować iwakaftoru w okresie ciąży. 

Nie wiadomo, czy iwakaftor przenika do mleka matki. Nie należy zatem karmić piersią w okresie leczenia, ponieważ nie można wykluczyć ryzyka dla dziecka. 

Badania na zwierzętach wykazały negatywny wpływ na płodność w postaci zmniejszonego wskaźnika płodności. U ludzi takich badań nie wykonano. 

Iwakaftor zwiększa transport jonów chlorkowych w określonych mutacjach mukowiscydozy. Działanie to wynika z wpływu iwakaftoru na białko CFTR, przez zwiększanie światła jego kanału.

Po podaniu doustnym iwakaftor wchłania się dobrze, po podaniu wraz z posiłkiem zawierającym tłuszcze. Maksymalne stężenie we krwi osiąganie jest po około 4 godzinach. 

Iwakaftor wiąże się z białkami osocza w 99%. Objętość dystrybucji iwakaftoru wynosi 353 l.

Iwakaftor jest metabolizowany przez cytochrom CYP3A, do dwóch głównych metabolitów - M1, który jest czynny farmakologicznie oraz nieaktywny M6. 

Iwakaftor jest wydalany z kałem w 87,8%. Z moczem wydalana jest niewielka ilość substancji w postaci niezmienionej. Okres półtrwania iwakaftoru wynosi 12 godzin.