Ubidekarenon, Ubidecarenonum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o ubidekarenonie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1987
- Substancje aktywne
-
ubidekarenon
- Działanie ubidekarenonu
-
przeciwmiażdżycowe (zapobiega rozwojowi i powikłaniom miażdżycy), przeciwutleniające (antyoksydacyjne)
- Postacie ubidekarenonu
-
kapsułki miękkie
- Układy narządowe
-
układ krwionośny (sercowo-naczyniowy)
- Specjalności medyczne
-
Kardiologia
- Rys historyczny ubidekarenonu
-
Historia odkrycia ubidekarenonu sięga lat pięćdziesiątych XX wieku. Richard Morton wraz z zespołem zajmowali się badaniem wątroby w kontekście niedoboru witaminy A. Przedmiotem zainteresowania badacza był również metabolizm cholesterolu. W trakcie badań często napotykali na nieznaną substancję, powszechnie występującą w tkankach zwierzęcych. Nazwali ją ubichinonem.
Frederick Crane ze współpracownikami niezależnie w tym samym czasie badał produkcję ATP w mitochondriach. Jego uwagę zwróciła żółta substancja. Ustalił, że to rodzaj koenzymu. Swoje odkrycie przekazał kolejnemu zespołowi badaczy. Folkers i Crane dzięki dalszym obserwacjom wywnioskowali, że aktywną formą tego koenzymu jest witamina Q mająca 10 łańcuchów izporenowych. Stąd wzięła się ostateczna nazwa- koenzym Q10. Kolejne badania pozwoliły na dokładniejsze poznanie roli i właściwości koenzymu.
- Wzór sumaryczny ubidekarenonu
-
C59H90O4
Spis treści
- Wskazania do stosowania ubidekarenonu
- Dawkowanie ubidekarenonu
- Przeciwskazania do stosowania ubidekarenonu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania ubidekarenonu
- Interakcje ubidekarenonu z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje ubidekarenonu z pożywieniem
- Interakcje ubidekarenonu z alkoholem
- Wpływ ubidekarenonu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ ubidekarenonu na ciążę
- Wpływ ubidekarenonu na laktację
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania ubidekarenonu
- Mechanizm działania ubidekarenonu
- Wchłanianie ubidekarenonu
- Dystrybucja ubidekarenonu
- Metabolizm ubidekarenonu
- Wydalanie ubidekarenonu
Wskazania do stosowania ubidekarenonu
Ubidekarenon (inaczej koenzym Q10) stosowany jest jako leczenie dodatkowe chorób układu krążenia (np. niewydolność krążenia, choroba niedokrwienna serca, zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie tętnicze). Bywa również wykorzystywany we wspomaganiu zapobiegania miażdżycy.
Koenzym Q10 znalazł również zastosowanie jako substancja pomocnicza w stanach przewlekłego zmęczenia oraz obniżonej wydolności fizycznej.
Może również być uzupełnieniem zapobiegania migrenie, cukrzycy, czy chorobom przyzębia.
Dawkowanie ubidekarenonu
Na rynku dostępnych jest wiele różnych preparatów zawierających koeznym Q10. Najczęściej są to suplementy diety, rzadziej leki. W przypadku tych drugich dawka dobowa waha się między 30 a 300 mg ubidekarenonu. Dokładna dawka powinna zostać dostosowana do sytuacji klinicznej pacjenta.
Przeciwskazania do stosowania ubidekarenonu
Przeciwwskazaniem do stosowania ubidekarenonu jest stwierdzona na niego nadwrażliwość oraz ciąża i karmienie piersią.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania ubidekarenonu
Stosowanie koenzymu Q10 może przyczynić się do niewielkiego zwiększenia aktywności aminotransferaz i dehydrogenazy mleczanowej we krwi.
Interakcje ubidekarenonu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Enalapril (Enalapril) | inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Warfaryna (Warfarin) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Doksorubicyna (Doxorubicin) | antybiotyki cytostatyczne |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Furosemid (Furosemide) | leki moczopędne, diuretyk - pętlowe |
Hydrochlorotiazyd (Hydrochlorothiazide) | leki moczopędne, diuretyk - tiazydy i tiazydopodobne |
Spironolakton (Spironolactone) | leki moczopędne, diuretyki - oszczędzające potas - antagoniści aldosteronu |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Digoksyna (Digoxin) | glikozydy nasercowe |
Metylodigoksyna (Metildigoxin) | glikozydy nasercowe |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Nitrogliceryna (Nitroglycerin) | nitraty |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Atorwastatyna (Atorvastatin) | statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA |
Lowastatyna (Lovastatin (monacolin k, mevinolin)) | statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA |
Rosuwastatyna (Rosuvastatin) | statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA |
Simwastatyna (Simvastatin) | statyny - inhibitory reduktazy HMG-CoA |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Bisoprolol (Bisoprolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Metoprolol (Metoprolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Nebiwolol (Nebivolol) | antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe |
Propranolol (Propranolol) | antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych |
Interakcje ubidekarenonu z pożywieniem
Brak danych na temat interakcji ubidekarenonu z pożywieniem.
Interakcje ubidekarenonu z alkoholem
Brak danych na temat interakcji ubidekarenonu z alkoholem.
Wpływ ubidekarenonu na prowadzenie pojazdów
Stosowanie ubidekarenonu nie wpływa na bezpieczeństwo prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
Inne rodzaje interakcji
W trakcie stosowania koenzymu Q10 może dojść do niewielkiego wzrostu aktywności aminotransferaz i dehydrogenazy mleczanowej we krwi. Należy wziąć to pod uwagę wykonując ewentualne badania laboratoryjne, gdyż ich wyniki mogą zostać zafałszowane.
Wpływ ubidekarenonu na ciążę
Ciąża jest przeciwwskazaniem do stosowania koenzymu Q10.
Wpływ ubidekarenonu na laktację
Okres karmienia piersią jest przeciwwskazaniem do stosowania koenzymu Q10.
Skutki uboczne
- biegunka
- nudności
- utrata apetytu
- dyskomfort w nadbrzuszu
- reakcje alergiczne
- zaczerwienienie skóry
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania ubidekarenonu
Jednym z objawów przedawkowania (dawka większa niż 100 mg na dobę) jest bezsenność. Mogą pojawić się również objawy ze strony układu pokarmowego (nudności, bóle brzucha, zgaga). Inne potencjalne symptomy to:
- wysypka,
- zawroty i bóle głowy,
- drażliwość,
- zmęczenie,
- światłowstręt.
Mechanizm działania ubidekarenonu
Koenzym Q10 występuje we wszystkich komórkach roślin i zwierząt. Pełni istotne funkcje w transporcie elektronów w mitochondriach, przez co wpływa na wytwarzanie i wykorzystanie energii. Szczególną rolę z tego tytułu odgrywa w komórkach mięśni szkieletowych oraz sercowych. Ubidekarenon wykazuje również działanie przeciwutleniające, chroniąc przed peroksydacją błon lipidowych, a także hamując utlenianie cholesterolu LDL.
Wchłanianie ubidekarenonu
Po podaniu doustnym ubidekarenon wchłaniany jest z przewodu pokarmowego. Ma to miejsce w jelicie cienkim, skąd trafia do układu limfatycznego, a następnie do krwi. Proces ten jest mniej wydajny, jeśli lek został przyjęty na czczo. Tłusty posiłek znacznie zwiększa wchłanianie koenzymu Q10.
Dystrybucja ubidekarenonu
Po związaniu z lipoproteinami osocza, ubidekarenon rozprowadzany jest do różnych tkanek organizmu, w tym nawet do mózgu.
Metabolizm ubidekarenonu
Koenzym Q10 jest metabolizowany we wszystkich tkankach na drodze fosforylacji. Ulega redukcji do ubichinolu. Glukuronidy są ostatecznym produktem przemian ubidekarenonu.
Wydalanie ubidekarenonu
Ubidekarenon jest eliminowany przede wszystkim z żółcią. W mniejszym stopniu również z moczem.