Siarczan cynku, Zinci sulfas - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o siarczanie cynku

Rok wprowadzenia na rynek
1987
Substancje aktywne
siarczan cynku
Działanie siarczanu cynku
antyseptyczne, łagodzi stany zapalne skóry, ściągające, uzupełnia niedobór cynku
Postacie siarczanu cynku
czopki doodbytnicze, krople do oczu, maść, tabletki powlekane
Układy narządowe
powłoka wspólna (skóra i błony śluzowe), układ immunologiczny (odpornościowy), układ nerwowy i narządy zmysłów, układ pokarmowy (trawienny), układ krwionośny (sercowo-naczyniowy)
Specjalności medyczne
Dermatologia i wenerologia, Gastroenterologia, Ginekologia i położnictwo, Medycyna rodzinna, Okulistyka, Proktologia
Rys historyczny siarczanu cynku

Siarczan cynku został dopuszczony do użytku medycznego w Stanach Zjednoczonych przez Food and Drug Administration (FDA) 5 maja 1987 roku. Substancja czynna została wprowadzona na rynek farmaceutyczny przez podmiot odpowiedzialny firmę Abraxis Pharm. Siarczan cynku znajduje się na "Liście Podstawowych Leków Światowej Organizacji Zdrowia", czyli liście najważniejszych leków potrzebnych w podstawowym systemie opieki zdrowotnej.

Wzór sumaryczny siarczanu cynku

ZnSO4

Spis treści

Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające siarczan cynku

Wskazania do stosowania siarczanu cynku

Siarczan cynku jest stosowany doustnie w celach profilaktycznych lub aby uzupełnić niedobór tego minerału w organizmie. Brak substancji czynnej może być spowodowany nieprawidłowym wchłanianiem związku lub niewłaściwym sposobem odżywienia.

Wskazaniem do stosowania substancji czynnej są zatem stany, które zaburzają przyswajanie siarczanu cynku albo prowadzą do jego zwiększonej utraty (na przykład cukrzyca, alkoholizm, oparzenia, anoreksja, bulimia, marskość wątroby, niewydolność trzustki, choroby genetyczne, choroby skóry, stres, choroby nerek, choroby jelit, przewlekłe infekcje, hemodializa). Substancję stosuje się również wspomagająco w chorobie Wilsona.

Siarczan cynku stosowany jest również w kroplach do oczu, które mają wskazania w leczeniu stanów zapalnych oraz w nasilonym łzawieniu.

Ze względu na właściwości przeciwzapalne, ściągające i słabo odkażające substancja czynna wskazana jest również w leczeniu oparzeń, odleżyn, potówek, owrzodzeń i w celu przyspieszenia gojenia ran. W postaci 0,5% roztworów stosuje się ją w leczeniu łupieżu tłustego, a ze względu na właściwości ściągające w leczeniu hemoroidów.

Dawkowanie siarczanu cynku

Siarczan cynku stosuje się doustnie 1 godzinę przed lub 2 godziny po posiłku, a także miejscowo na skórę i do oczu.

Dawka stosowana w leczeniu zależna od jednostki chorobowej, wieku, masy ciała i chorób towarzyszących.

Podanie doustne

Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: od 45 mg jonów cynku do 50 mg jonów cynku.

Podanie zewnętrzne na skórę

Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: miejsce zmienione chorobowe smarować do 3 razy na dobę.

Podanie do oczu

Dawki zwykle stosowane (dobowe) u osób dorosłych: od 3 do 4 razy na dobę po 1 kropli do worka spojówkowego.

Przeciwskazania do stosowania siarczanu cynku

Przeciwwskazaniem jest nadwrażliwość na siarczan cynku.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania siarczanu cynku

Długotrwałe przyjmowanie siarczanu cynku może prowadzić do zmniejszenia stężenia miedzi w surowicy. Zaleca się kontrolę poziomu miedzi w organizmie.

Interakcje siarczanu cynku z innymi substancjami czynnymi

Kwas foliowy w niewielkim stopniu może powodować zaburzenie we wchłanianiu siarczanu cynku.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Kwas foliowy (Witamina B9) (Folic acid) witaminy z grupy B
Duże dawki żelaza mogą zmniejszać wchłanianie cynku. Należy zachować odstęp minimum 2 godzinny między przyjmowanymi substancjami czynnymi.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Siarczan żelaza (Ferrous sulfate) środki stosowane w niedokrwistościach
Cynk zmniejsza wchłanianie antybiotyków z grupy chinolonów. Należy zachować odstęp minimum 2 godzinny między przyjmowanymi substancjami czynnymi.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Norfloksacyna (Norfloxacin) fluorochinolony
Cynk zmniejsza wchłanianie antybiotyków z grupy chinolonów. Należy zachować odstęp minimum 2 godzinny między przyjmowanymi substancjami czynnymi.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Ciprofloksacyna (Ciprofloxacin) fluorochinolony
Cynk zmniejsza wchłanianie antybiotyków z grupy fluorochinolonów. Należy zachować odstęp minimum 2 godzinny między przyjmowanymi substancjami czynnymi.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Ofloksacyna (Ofloxacin) fluorochinolony
Penicylamina i inne substancje chelatujące zmniejszają wchłanianie cynku. Należy zachować odstęp minimum 2 godzinny między przyjmowanymi substancjami czynnymi.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Penicylamina (Penicillamine) antidota - odtrutki i środki chelatujące
Siarczan cynku zmniejsza wchłanianie tetracyklin z przewodu pokarmowego. Należy zachować odstęp minimum 2 godzinny między przyjmowanymi substancjami czynnymi.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Tetracyklina (Tetracyline) antybiotyki tetracyklinowe - tetracykliny
Tiazydowe leki moczopędne (na przykład hydrochlorotiazyd) zwiększają wydalanie cynku z moczem.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Hydrochlorotiazyd (Hydrochlorothiazide) leki moczopędne, diuretyk - tiazydy i tiazydopodobne

Interakcje siarczanu cynku z pożywieniem

Wchłanianie cynku może ulec zaburzeniu w wyniku spożywania produktów spożywczych, które zawierają kwas fitynowy (na przykład pieczywo pełnoziarniste). Ponadto zaleca się, aby produkty bogate w błonnik (na przykład otręby) i fosforany (na przykład produkty mleczne), spożywać minimum 2 godziny od przyjęcia siarczanu cynku. Przyczyną tego jest tworzenie niewchłanialnych kompleksów cynku.

Wpływ siarczanu cynku na prowadzenie pojazdów

Siarczan cynku nie powoduje objawów wpływających na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Wpływ siarczanu cynku na ciążę

Siarczan cynku może przenikać do łożyska. Brak danych klinicznych oraz badań na zwierzętach, dotyczących stosowania substancji czynnej w ciąży. Zaleca się, aby stosować związek tylko wtedy, jeśli lekarz uzna, że korzyść dla matki jest większa, aniżeli potencjalne ryzyko dla dziecka.

Wpływ siarczanu cynku na laktację

Siarczan cynku jest obecny w mleku kobiecym. Ze względu na brak badań, dotyczących wpływu substancji czynnej na laktację, nie zaleca się stosowania związku w tym okresie.

Wpływ siarczanu cynku na płodność

Brak danych klinicznych oraz związanych z badaniami na zwierzętach dotyczących wpływu na płodność.

Skutki uboczne

ból głowy
niestrawność
nudności
zgaga
zmęczenie
ból gardła
gorączka
dreszcze
osłabienie
metaliczny smak w ustach
owrzodzenia w jamie ustnej i gardle

Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)

Bardzo często
(≥1/10)
Często
(≥1/100 do <1/10)
Niezbyt często
(≥1/1000 do <1/100)
Rzadko
(≥1/10 000 do < 1/1000)
Bardzo rzadko
(<1/10 000)
Częstość nieznana
Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych

Objawy przedawkowania siarczanu cynku

W zależności od przyjętej, doustnej dawki siarczanu cynku mogą wystąpić takie objawy jak: krwawe lub wodniste biegunki, niedociśnienie, zawroty głowy, bolesne parcie na stolec, obrzęk płuc, żółtaczka, krwiomocz, bezmocz, ból w jamie ustnej i gardle. Wśród objawów przedawkowania siarczanu cynku można wyróżnić również wymioty, odbijanie, hemoliza, drgawki, zmęczenie i zapaść.

Mechanizm działania siarczanu cynku

Mechanizm działania siarczanu cynku jest wielokierunkowy. Substancja bierze udział w przemianach komórkowych oraz jest jednym z ważniejszych czynników, które stabilizują błony komórkowe. Jest także elementem licznych układów enzymatycznych, które regulują procesy przemiany materii. Siarczan cynku warunkuje prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego. Dodatkowo jest potrzebny do działania wielu enzymów (karboksypeptydaza A, dehydrogenaza alkoholowa, anhydraza węglanowa, fosfataza zasadowa, polimeraza RNA i inne). Substancja czynna bierze udział w procesach wzrostu, rozmnażania i widzenia o zmierzchu. Przyspiesza także procesy gojenia ran oraz regeneracji tkanek.

Wchłanianie siarczanu cynku

Siarczan cynku jest wchłaniany w dwunastnicy i jelicie krętym (20%–30%).

Dystrybucja siarczanu cynku

Siarczan cynku wiąże się w 60% z albuminami, w 30%–40% z transferyną albo α2–makroglobuliną, a z aminokwasami – przede wszystkim histydyną i cysteina – w 1%.

Wydalanie siarczanu cynku

Wydalanie siarczanu cynku odbywa się głównie z kałem, bo aż w 90%. W drugiej kolejności drogą eliminacji związku jest mocz i pot. 

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.