Kołatanie serca – objawy, przyczyny, diagnostyka, leczenie palpitacji serca
Katarzyna Gintowt-Juchniewicz

Kołatanie serca – objawy, przyczyny, diagnostyka, leczenie palpitacji serca

Kołatanie w klatce piersiowej opisywane jest przez pacjentów jako mocne lub niemiarowe bicie serca, znacząco różniące się od wcześniejszej pracy tego mięśnia. Palpitacja wywołuje niepokój i skłania do konsultacji lekarskiej. Co tak na prawdę kryje się pod pojęciem kołatania serca?

  1. Co to jest kołatanie serca i jakie daje objawy?
  2. Kołatanie serca – diagnostyka 
  3. Jakie mogą być przyczyny kołatania serca?
  4. Kołatanie serca a arytmia
  5. Kołatanie serca a zaburzenia psychiczne 
  6. Kołatanie serca a zaburzenia hormonalne
  7. Kołatanie serca a leki i używki
  8. Kołatanie serca – inne przyczyny
  9. Objawy towarzyszące i leczenie kołatania serca

Co to jest kołatanie serca i jakie daje objawy?

Towarzystwo naukowe definiuje kołatanie serca jako subiektywne, nieprzyjemne uczucie bicia serca, będące wynikiem zmian w częstotliwości, rytmie lub sile jego skurczu. U osób zdrowych sporadyczne występowanie epizodu niemiarowego bycia serca po wysiłku, chwilowym niedotlenieniu, może być fizjologiczne. Jak postępować, jeśli zdarza się to coraz częściej i zaburza rytm dnia codziennego?

Kołatanie serca – diagnostyka 

Opisywane subiektywne uczucie kołatania serca lekarz weryfikuje, wykonując liczne badania. Najprostszym sposobem oceny rytmu serca jest osłuchiwanie przy pomocy stetoskopu, w odniesieniu do badania rytmu serca na tętnicy obwodowej przedramienia. Jednak sama auskulacja nie wyczerpuje panelu badań dostępnych w diagnostyce palpitacji. Kolejnym podstawowym badaniem jest EKG (elektrokardiografia), które pozwala na zobrazowanie elektrycznej pracy serca i umożliwia wykrycie m.in. zaburzeń rytmu serca. W oparciu o te badania zlecone może zostać badanie USG serca (echo serca, echokardiografia, UKG) w celu poszerzenia diagnostyki.  

Istotny klinicznie jest charakter kołatania serca. Podział kliniczny wyróżnia kołatanie miarowe i niemiarowe oraz nienapadowe (przyspiesza i ustępuje stopniowo) i napadowe (nagły początek i nagłe ustąpienie).

Gdy zaburzenie występuje długofalowo lub przewlekle, zaobserwowanie nieprawidłowości w badaniach nie stanowi problemu. Niestety w przypadku izolowanego typu kołatania, może zdarzyć się, iż podczas badania nie zobrazujemy przyczyny. Rozwiązaniem z wyboru okazuje się rejestracja w trybie 24-godzinnej pracy mięśnia sercowego (łac. myocardium) przy pomocy tzw. Holtera. Gdy powyższe metody są nieskuteczne, lekarz wystawi skierowanie do szpitala. Zalecana jest kilkudniowa hospitalizacja na oddziale i postawienie ostatecznego rozpoznania.      

Istotnym badaniem w diagnostyce kołatania serca jest powszechnie wykonywanie badanie krwi. Ocena biochemii, morfologii, elektrolitów oraz podstawowych parametrów umożliwia stwierdzenie np. niedokrwistości lub zaburzeń ilościowych potasu, które mogą manifestować się palpitacjami serca.

Powiązane produkty

Jakie mogą być przyczyny kołatania serca?

Naturalnym wydaje się poszukiwanie w pierwszej kolejności przyczyny kołatanie serca w tym narządzie.

Prawidłowe bicie serca to rytmiczny skurcz przedsionków oraz komór generowany przez węzeł zatokowo-przedsionkowy. Norma tych ruchów mieści się w przedziale pomiędzy 60-100 uderzeń na minutę. Każde odchylenie od tych granic pacjent może odczuwać jako zaburzenie. Zarówno zbyt wolny, jak i zbyt szybki rytm serca stanowią wyjściowo potencjalne źródło zagrożenia życia. 

Kołatanie serca a arytmia

Pod pojęciem kołatania serca kryje się również arytmia, czyli tzw. „nierówna praca serca” – nieregularne skurcze zawartości worka osierdziowego lub zaburzenia przewodzenia impulsu. Odmienny rytm serca rzadko jest izolowanym objawem, najczęściej towarzyszy innym dolegliwościom. Stany, których objawem jest kołatanie serca, wymagające natychmiastowego działania – wezwania pogotowia ratunkowego – to m.in. migotanie i trzepotanie przedsionków lub komór czy tamponada serca. Do czynników zaburzających naturalny rytm pracy pompy krwi należą anomalie budowy anatomicznej, przejściowy stan infekcji pod postacią zapalenia osierdzia, przewlekła choroba niedokrwienna lub niewydolność serca. 

Kołatanie serca a zaburzenia psychiczne 

Drugim powodem kołatań serca są schorzenia o podłożu psychiatrycznym, np. napady paniki, nerwica czy zaburzenia hipochondryczne. Przejściowe niedotlenienie spowodowane innym rytmem i torem oddechowym w trakcie ataku kompensowane jest przez szybsze bicie serca i jest to normalne. Jednak przedłużający się stres i nerwobóle, wymagają wizyty u lekarza.

Kołatanie serca a zaburzenia hormonalne

Chcąc opisać przyczyny kołatania serca, nie sposób nie wspomnieć o zaburzeniach hormonalnych. Często zdarza się, iż u pacjenta w trakcie poszukiwania nieprawidłowości kardiologicznych, diagnozuje się niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Jaki związek ma tarczyca z sercem? Wachlarz hormonów wpływających na prawidłowe funkcjonowanie organizmu jest produkowany przez narządy odległe od serca. W przypadku schorzeń tarczycy, stan eutyreozy (tj. nieprawidłowego wydzielania TSH, FT4, FT3) reguluje metabolizm całego organizmu.

Kołatanie serca a leki i używki

Należy także wspomnieć, iż kofeina w dużych ilościach wpływa nie tylko na ciśnienie, może również powodować drżenie serca. Podobnie substancje psychoaktywne, takie jak: amfetamina, kokaina, alkohol – zarówno nadużycie, jak i zespół odstawienny.

Na uczucie kołatania serca mogą uskarżać się osoby w trakcie infekcji, z gorączką, hipoglikemią, w ciąży lub przyjmujące leki (beta-mimetyki, przeciwcholinergiczne, beta-blokery, glikozydy naparstnicy, teofilina, azotany, adrenalina).

Kołatanie serca – inne przyczyny

Do innych przyczyn przejściowego kołatania serca należą wysiłek fizyczny oraz odwodnienie. Zabiegane społeczeństwo XXI wieku zapomina o prawidłowym nawodnieniu, tymczasem długotrwałe niewypełnienie łożyska naczyniowego może wywołać zawroty głowy i uczucie kołatania serca w klatce piersiowej po przebudzeniu. W nocy zaś fizjologicznie rytm serca zwalnia poniżej 60 uderzeń na minutę. Gdy epizod kołatania pojawi się w nocy – wymaga to pilnej konsultacji ze specjalistą w celu poszerzenia diagnostyki. 

Objawy towarzyszące i leczenie kołatania serca

Symptomy, które mogą towarzyszyć palpitacjom serca to przede wszystkim:

  • zmęczenie,
  • zawroty głowy,
  • dyskomfort/ból w klatce piersiowej,
  • duszność,
  • wielomocz,
  • zasłabnięcie/omdlenie.
Różnicowanie nieprawidłowości związanych z pracą serca dla pacjenta czy otoczenia jest niezwykle ciężkie, wręcz niemożliwe, dlatego też w przypadku występowania tego rodzaju objawów, należy udać się do specjalisty. 

Zaburzenia wydolności krążeniowej mogą poprzedzać utratę przytomności i zatrzymanie rytmu serca. Chcąc uratować komuś życie, niezbędna jest wówczas szybka reakcja, i jeśli to możliwe zastosowanie AED (ang. Automated External Defibrylator). Na szczęście centra handlowe, stacje metra, lotniska oraz inne miejsca gromadzące określoną w ustawie ilość osób, zobowiązane są do posiadania oraz wyraźnego oznaczenia miejsca, w którym znajduje się AED.

  1. P. Gajewski, A. Szczeklik, Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków 2016, str. 77-78.
  2. J. Zawilska, Nowe związki psychoaktywne („dopalacze”). Część 3. Związki psychostymulujące, „Med. Prakt. Psychiatria” 2016, nr 3, s. 53–61.
  3. Stanowisko Canadian Cardiovascular Society i Canadian Pediatric Cardiology Association dotyczące postępowania w omdleniach u dzieci, „Med. Prakt. Pediatria” 2017, nr 6.
  4. A. M. Salam i in., The prognostic implications of lack of palpitations in patients hospitalised with atrial fibrillation: observations from a 20-year registry, „International Journal of Clinical Practice” 2014, nr 68 (1), s. 122–129.
  5. T. Evans i in., Managing palpitations in the military patient, „Journal of the Royal Army Medical Corps” 2015, nr 161 (3), s. 192–199.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Częstoskurcz nadkomorowy – objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie

    Częstoskurcz nadkomorowy to najczęstsze zaburzenie rytmu serca dotykające młodych ludzi. Serce bije wtedy nawet 100 razy na minutę. Może być odczuwane jako kołatanie serca lub powodować utraty przytomności. Istnieje jednak skuteczna metoda leczenia tego schorzenia.

  • Bradykardia – przyczyny, objawy i leczenie wolnego bicia serca

    Bradykardią (łac. bradycardia) zwykle nazywamy stan, gdy serce kurczy się wolniej niż 60 razy na minutę. Jego przyczyny są złożone, jednak najczęściej wywołany jest intensywnym regularnym wysiłkiem fizycznym. Czy bradykardia jest groźna i należy ją leczyć? Jak poznać, że nasze serce bije zbyt wolno? Kiedy zgłosić się do lekarza?

  • Rytm zatokowy: badanie EKG, rytm miarowy, przyspieszony i zwolniony – co to oznacza?

    Rytm zatokowy to podstawowy i prawidłowy rytm pracy serca. Może być niekiedy przyspieszony lub zbyt wolny. Mówi się wtedy o tachykardii lub bradykardii zatokowej.

  • Tachykardia. Co to jest? Jakie są objawy i przyczyny częstoskurczu

    Gdy serce kurczy się szybciej niż 100 razy na minutę, mówimy o tachykardii. Naturalnie mogą ją wywołać emocje lub aktywność fizyczna, ciąża czy gorączka, jednak czasem oznacza chorobę i od właściwego rozpoznania zależy, jak będzie leczona.

  • Tętno spoczynkowe – co to jest, jak je obliczyć i jakie są normy?

    Tętno spoczynkowe, znane również jako tętno bazowe, to liczba uderzeń serca na minutę, kiedy jesteśmy w stanie spoczynku lub w spoczynku fizycznym. Jest to ważny wskaźnik zdrowia, który pomaga lekarzom ocenić ogólne funkcjonowanie serca i układu krwionośnego. Normalne tętno spoczynkowe dla dorosłych waha się od 60 do 100 uderzeń na minutę. Wskaźnik ten może się jednak różnić w zależności od wieku, płci, poziomu aktywności fizycznej i innych czynników, takich jak stres i choroby. Jeśli tętno spoczynkowe jest nieprawidłowe, należy skonsultować się z lekarzem, aby ustalić przyczynę i uzyskać odpowiednie leczenie.

  • Kłucie w klatce piersiowej — przyczyny i rozpoznanie

    Każdy człowiek czasami odczuwa nieprzyjemne dolegliwości związane z kłuciem w klatce piersiowej. Niekiedy ból jest niewielki, powodujący lekki dyskomfort. Zdarzają się jednak sytuacje, w których bywa naprawdę silny i często uniemożliwia codzienne, normalne funkcjonowanie. Kłucie zazwyczaj występuje w okolicy serca, w lewym boku klatki piersiowej bądź w mostku. 

  • Wady wrodzone serca – czym są i skąd się biorą? Rodzaje, rokowania, leczenie

    Wrodzona wada serca to nieprawidłowość anatomiczna powstała w życiu płodowym. Przyczyna lub przyczyny jej powstania nie są do końca poznane, ale pod uwagę bierze się czynniki genetyczne oraz środowiskowe. Do wad wrodzonych serca należy m.in. ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej czy też przetrwały przewód Botalla.

  • Nerwica serca – objawy. Jak uspokoić serce przy nerwicy?

    Nerwica serca nie jest chorobą, a jednym z rodzajów zaburzeń lękowych, który objawia się właśnie bólem w klatce piersiowej. Związana jest z działaniem dwóch głównych bodźców, takich jak lęk oraz stres. Jak sobie z nią radzić i czy może być niebezpieczna dla zdrowia i życia?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.