częstoskurcz nadkomorowy
Wojciech Glinicki

Częstoskurcz nadkomorowy – objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie

Częstoskurcz nadkomorowy to najczęstsze zaburzenie rytmu serca dotykające młodych ludzi. Serce bije wtedy nawet 100 razy na minutę. Może być odczuwane jako kołatanie serca lub powodować utraty przytomności. Istnieje jednak skuteczna metoda leczenia tego schorzenia.

 

  1. Co to jest częstoskurcz nadkomorowy?
  2. Przyczyny częstoskurczu nadkomorowego
  3. Objawy częstoskurczu nadkomorowego i jego diagnostyka
  4. Częstoskurcz komorowy a nadkomorowy – jakie są między nimi różnice?
  5. W jaki sposób leczy się częstoskurcz nadkomorowy?

Co to jest częstoskurcz nadkomorowy?

Głównym elementem układu bodźcoprzewodzącego serca jest węzeł zatokowo-przedsionkowy. To on nadaje sercu „tempo” jego pracy poprzez wytwarzanie i rozprowadzanie w sercu impulsów elektrycznych. Powstający w węźle zatokowo-przedsionkowym impuls poprzez pęczek Hisa i jego odnogi dociera do komór serc, powodując ich skurcz

Niekiedy praca serca może być zbyt szybka i regularna bądź nieregularna. Mowa wtedy o arytmii serca. Jedną z takich arytmii jest częstoskurcz nadkomorowy. Częstoskurcz nadkomorowy (SVT, ang. Supraventricular Tachycardia) jest rodzajem zaburzenia rytmu serca. Serca bije wtedy bardzo szybko, często powyżej 100 uderzeń na minutę. Miejsce powstawania częstoskurczu nadkomorowego serca zlokalizowane jest powyżej pęczka Hisa, czyli powyżej komór, dlatego też określa się go mianem nadkomorowego.

Wyróżnia się następujące typy częstoskurczu komorowego:

  • nawrotny częstoskurcz przedsionkowo-komorowy węzłowy (AVNRT),
  • częstoskurcz nawrotny przedsionkowo-komorowy (AVRT),
  • częstoskurcz przedsionkowy (AT),
  • jednoogniskowy (jednokształtny),
  • wieloogniskowy (wielokształtny).
Częstoskurcz nadkomorowy ma najczęściej charakter napadowy.

Pojęciem szerszym niż częstoskurcz nadkomorowy jest arytmia nadkomorowa, do której oprócz wyżej wymienionego częstoskurczu należy również trzepotanie i migotanie przedsionków. Częstoskurcz nadkomorowy może wystąpić również u dzieci. Schorzenie to może być groźne, gdyż gdy trwa długo (ponad połowę doby), może prowadzić do rozwoju niewydolności serca.

Przyczyny częstoskurczu nadkomorowego

Przyczyny częstoskurczu nadkomorowego mogą być różne.

Może być on wyzwalany przez:

Czasami może być również wynikiem wrodzonej wady serca lub mieć inne podłoże wrodzone.

Sprawdź ofertę elektrolitów do picia na DOZ.pl

Największą część, około 90%, częstoskurczów nadkomorowych stanowi nawrotny częstoskurcz przedsionkowo-komorowy węzłowy oraz częstoskurcz nawrotny przedsionkowo-komorowy. Proces ich powstawania polega na tzw. pobudzeniu zwrotnym, czyli mechanizmie opartym na pętlach w sercu, w których krążą impulsy elektryczne. Powoduje to, że serce jest pobudzane ciągle przez ten sam krążący bodziec, co przekłada się na przyspieszenie częstości pracy serca (wzrost tętna).

Pozostały procent częstoskurczów nadkomorowych stanowią częstoskurcze przedsionkowe. Powstają w wyniku automatyzmu komórek mięśnia sercowego, najczęściej na skutek ich niedotlenienia. Automatyzm komórek mięśnia sercowego (kardiomiocytów) polega na ich zdolności do samodzielnego pobudzania się i wytwarzania impulsów elektrycznych. Ten rodzaj częstoskurczu najczęściej pojawia się w wyniku zaburzeń elektrolitowych, nadużywania alkoholu, chorób tarczycy, serca lub płuc. Częstość występowania częstoskurczów nadkomorowych oscyluje w granicach 0,2–0,35%.

Powiązane produkty

Objawy częstoskurczu nadkomorowego i jego diagnostyka

Częstoskurcz nadkomorowy może powodować następujące objawy:

  • uczucie kołatania serca (nierówne, szybkie bicie serca, tzw. potykanie się serca),
  • dyskomfort w klatce piersiowej,
  • duszność,
  • zawroty głowy,
  • uczucie zmęczenia,
  • omdlenie lub zasłabnięcie,
  • oddawanie dużych ilości moczu w trakcie napadu lub po nim.

Warto nadmienić, że częstoskurcze nadkomorowe częściej dotyczą ludzi młodych, którzy nie cierpią na żadną chorobę serca. Objawy i ich nasilenie zależy głównie od częstości akcji komór, a także od obecności innej choroby serca oraz indywidualnej wrażliwości na arytmię.

Zmniejszyć ryzyko wystąpienia napadów częstoskurczu można poprzez:

  • odpowiednie leczenie i kontrolowanie istniejących chorób (nadczynność tarczycy),
  • korygowanie zaburzeń elektrolitowych,
  • unikanie używek (zwłaszcza nadużywania alkoholu i narkotyków),
  • stosowanie diety lekkostrawnej, tym samym zapobiegając wzdęciom.
Dowiedz się więcej o badaniu poziomu elektrolitów:

Częstoskurcz nadkomorowy ciężko odróżnić „gołym okiem” od kołatania serca. Kołatanie serca jest odczuciem subiektywnym. Najczęściej spowodowane jest stresem lub zmęczeniem bądź spożywaniem zbyt dużych ilości kofeiny.

Badania, które pozwalają stwierdzić, czy mamy do czynienia z częstoskurczem nadkomorowym, to elektrokardiografia (EKG), EKG metodą Holtera lub badanie elektrofizjologiczne (EPS).

Częstoskurcz komorowy a nadkomorowy – jakie są między nimi różnice?

Różnica między częstoskurczem komorowym (VT, ang. Ventricular Tachycardia) a nadkomorowym polega na tym, że częstoskurcz komorowy powstaje poniżej pęczka Hisa i dotyczy komór serca.

Objawy powodowane przez te dwa częstoskurcze są generalnie takie same, jednak z powodu zbyt szybkiej akcji komór, a co za tym idzie – niedostatecznego pompowania krwi przez serce, mogą pojawić się tzw. mroczki przed oczami. Jednakże VT jest groźniejszą arytmią niż SVT, ponieważ może przejść w zagrażające życiu migotanie komór lub być tzw. częstoskurczem komorowym bez tętna, kiedy to w zapisie EKG widoczny jest częstoskurcz, ale serce nie generuje żadnego skurczu. Częstoskurcz komorowy dotyczy głównie osób z chorobą serca – najczęściej pojawia się w przebiegu zawału serca lub w chorobie niedokrwiennej serca.

W jaki sposób leczy się częstoskurcz nadkomorowy?

Leczenie częstoskurczu nadkomorowego zależy od wielu czynników, ale głównie opiera się na przyjmowaniu leków lub wykonaniu zabiegów, które mają za zadanie przerwanie arytmii. Leczenie stosuje się głównie tylko wtedy, kiedy częstoskurcz jest aktualnie obecny.

W leczeniu SVT stosuje się:

  • leki zwalniające czynność serca podawane dożylnie (leki antyarytmiczne);
  • czynności mające za zadanie zwiększenie napięcia nerwu błędnego, takie jak:
    • próba Valsalvy – wydech przy zamkniętej głośni, parcie na stolec;
    • masaż zatoki szyjnej – masaż nad wyczuwalną tętnicą szyjną, niekiedy może prowadzić do zbytniego zwolnienia akcji serca; nie można wykonywać tego manewru po dwóch stronach jednocześnie;
    • zanurzenie twarzy w zimnej wodzie lub wypicie lodowatej wody.

Jeżeli powyższe metody zawiodą, wykonuje się kardiowersję elektryczną. Jest to zabieg wymagający jednodniowego pobytu w szpitalu. Zabieg polega na podaniu leków dożylnych, po których pacjenta usypia, a kiedy śpi, lekarz umiarawia akcję serca impulsem elektrycznym.

Niestety niekiedy zdarza się, że powyższe działania nie przynoszą żadnego rezultatu i częstoskurcz nawraca. Wtedy można zastosować leczenie inwazyjne, czyli wykonać badanie elektrofizjologiczne (EPS) w celu identyfikacji częstoskurczu oraz jednoczasowo przeprowadzić ablację, która polega na zniszczeniu w sercu struktur odpowiedzialnych za generowanie zaburzeń rytmu serca za pomocą fal radiowych (ablacja RF) lub zimna (krioablacja). Ablacja jest jedynym zabiegiem, który gwarantuje całkowite wyleczenie i pozbycie się raz na zawsze problemu częstoskurczu, a jej skuteczność wynosi ponad 90% i ciągle rośnie.

  1. E. Horak, Częstoskurcz nadkomorowy, Medycyna Praktyczna [online] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/223731,czestoskurcz-nadkomorowy [dostęp:] 30.01.2023.
  2. Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie. Tom I, pod red. A Szczeklika, Kraków 2005, s. 183-188.
  3. R. Ochotny, A Gwizdała, Różnicowanie częstoskurczów – częstoskurcze nadkomorowe, Kardiologia po Dyplomie [online] https://podyplomie.pl/kardiologia/10024,roznicowanie-czestoskurczow-czestoskurcze-nadkomorowe [dostęp:] 29.01.2023.
  4. Z. Kalarus, M. Szulik, A. Wizner, Tachykardie nadkomorowe w świetle najnowszych wytycznych Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Kardiologia i Diabetologia [online] https://www.kardiologia-i-diabetologia.pl/artykul/tachykardie-nadkomorowe-w-swietle-najnowszych-wytycznych-europejskiego-towarzystwa-kardiologicznego [dostęp:] 30.01.2023.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ból biodra – przyczyny, diagnostyka, leczenie bólu stawu biodrowego. Ćwiczenia na biodra

    Ból biodra może dotknąć osoby w każdym wieku, nie tylko seniorów. Przyczynami bólu stawu biodrowego mogą być zmiany zwyrodnieniowe, ale także urazy czy rwa kulszowa. Często bólom bioder towarzyszy uczucie trzaskania bądź przeskakiwania biodra (tzw. zespół trzaskającego biodra). Leczenie bolącego biodra opiera się przede wszystkim na fizjoterapii – odpowiednio dobranych zabiegach fizykoterapeutycznych i ćwiczeniach. Część z nich można wykonywać także w domu. Rzadziej stosuje się leczenie operacyjne w postaci wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego.

  • Choroba Leśniowskiego-Crohna – przyczyny, objawy, leczenie

    Choroba Leśniowskiego-Crohna jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą, powodującą znaczne pogorszenie jakości życia. Początek choroby ma charakter skryty i przebiega skąpoobjawowo, utrudniając postawienie prawidłowego rozpoznania. Chorzy w toku trwania choroby często wymagają interwencji chirurgicznej z powodu powikłań jelitowych. Jak wygląda diagnostyka i terapia osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna? Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu.

  • Ortoreksja – na czym polega? Skutki, objawy i leczenie obsesji na punkcie zdrowego żywienia

    Ortoreksja jest zaburzeniem odżywiania, które polega na obsesji na punkcie zdrowego żywienia. Osoba cierpiąca na ortoreksję stopniowo zmienia nawyki żywieniowe po to, by jej dieta była idealna dla zdrowia. Niestety, ortorektyk nigdy nie osiąga pożądanej poprawy menu, a przez ciągłą eliminację nawet całych grup produktów zaczyna chorować. Jak rozpoznać ortoreksję i w jaki sposób ją leczyć?

  • Ból nadgarstka – przyczyny, objawy, leczenie, rehabilitacja bólu w nadgarstku

    Ból nadgarstka to przypadłość, która może pojawiać się u ludzi w każdym wieku. Względnie duża ruchomość oraz lokalizacja przebiegu nerwów i ścięgien sprawia, że bolący nadgarstek może często upośledzać pracę dystalnej części kończyny górnej. Co oznacza ból nadgarstka i kciuka czy ból nadgarstka i łokcia? Jak wygląda diagnostyka i leczenie?

  • Reumatyzm – przyczyny, objawy, leczenie chorób reumatycznych. Fizjoterapia przy reumatyzmie

    Reumatyzm to potoczna nazwa grupy schorzeń o podłożu zapalnym, która obejmuje choroby mięśni, stawów i kości. Najczęściej występujące objawy chorób reumatycznych to ból i obrzęk stawów, sztywność, ograniczenie ich ruchomości. Nieleczony reumatyzm może doprowadzić do znacznego ograniczenia sprawności. Jak wygląda rehabilitacja w schorzeniach reumatoidalnych?

  • Osteoporoza – przyczyny, objawy, badania, leczenie, rehabilitacja, zapobieganie zmianom osteoporotycznym

    Osteoporoza to choroba metaboliczna kości, która polega na stopniowym zaniku masy kostnej. Na skutek obniżenia gęstości mineralnej kości dochodzi do osłabienia ich struktury, co objawia się zwiększoną podatnością na złamania. Na zachorowanie narażone są przede wszystkim osoby starsze, szczególnie kobiety w wieku okołomenopauzalnym, choć na osteoporozę mogą cierpieć także mężczyźni, a nawet dzieci. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia zmian osteoporotycznych?

  • Lobotomia – czym jest? Jak wyglądała? Dlaczego już się jej nie praktykuje?

    Lobotomia to jedna z najbardziej kontrowersyjnych technik chirurgicznych w historii medycyny. Chociaż z dzisiejszej perspektywy wydaje się to nie do uwierzenia, ten niezwykle inwazyjny i wiążący się z wielkim ryzykiem zabieg był swego czasu bardzo popularny.

  • Zespół jelita drażliwego (IBS) — przyczyny, objawy, dieta i leczenie

    Zespół jelita drażliwego (IBS, ang. irritable bowel syndrome) jest jednym z najczęstszych zaburzeń przewodu pokarmowego. Charakteryzuje się przewlekłymi bólami brzucha, wzdęciami, zaparciami lub biegunkami. Często występują również inne objawy, takie jak uczucie niepełnego wypróżnienia czy wodnisty stolec. Przyczyny zespołu jelita drażliwego nie są dokładnie znane. Jednym z czynników ryzyka jest stres, ale również dieta i styl życia. Leczenie IBS zależy od indywidualnych objawów i zwykle składa się z terapii farmakologicznej, zmiany stylu życia i diety.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij