Słownik badań lekarskich
Niedoczynność przytarczyc
Podstawowe informacje
- Encyklopedia leków
-
EndokrynologiaDiagnostyka laboratoryjna
Przytarczyce to gruczoły wydzielania wewnętrznego występujące najczęściej w liczbie czterech i zlokalizowane są w bliskiej okolicy tarczycy. Zdarza się jednak, że przytarczyce położone są wewnątrz miąższu tarczycy lub w śródpiersiu. Gruczoły te odgrywają główną rolę w procesie regulacji gospodarki wapniowej.
Wydzielają hormon zwany parathormonem (PTH), który wraz z kalcytoniną – hormonem wydzielanym przez komórki C tarczycy i aktywną postacią witaminy D3 uczestniczy w regulacji gospodarki wapniowej. Wydzielanie PTH jest regulowane przez układy sprzężeń zwrotnych. Jeden zależny jest od poziomu wapnia w surowicy. Jeśli jest on niski, to następuje pobudzenie przytarczyc do wydzielania PTH, natomiast wysoki poziom wapnia hamuje to wydzielanie.
Drugi uzależniony jest od poziomu aktywnej postaci witaminy D3 w surowicy – spadek stężenia witaminy D3 pobudza wydzielanie PTH przez przytarczyce, a jej wzrost hamuje. PTH, działając na poziomie kości, nerek i układu pokarmowego powoduje zwiększenie poziomu wapnia w surowicy oraz spadek stężenia fosforanów.
Przyczyny:
Istnieje kilka przyczyn niedoczynności gruczołów przytarczycznych:
Objawem najbardziej swoistym jest tężyczka, która charakteryzuje się zaburzeniami czucia w okolicy warg, języka, palców i nóg, bolesnymi i często długotrwałymi skurczami mięśni kończyn i twarzy (przebieg może przypominać padaczkę). Inne objawy to bradykardia, niewydolność serca, depresja, nerwica, psychoza, niski wzrost, grzybica paznokci, nieprawidłowa budowa paznokci, zębów oraz włosów, zaćma, zwapnienia w obrębie tkanek miękkich oraz jąder podstawy mózgu, co wiąże się z występowaniem objawów neurologicznych.
Rozpoznanie:
Ustalane jest na podstawie stwierdzenia w badaniach nieprawidłowości, tj.:
Leczenie:
Leczenie opiera się na podawaniu wysokich dawek witaminy D3 oraz leków zmniejszających wchłanianie fosforanów w jelitach. Dodatkowo pacjenci powinni stosować dietę ubogą w fosforany. Chorzy powinni mieć regularnie monitorowanie stężenia wapnia i fosforanów w surowicy oraz okresowo monitorowaną przezierność soczewki i obecność zwapnień w ośrodkowym układzie nerwowym.
