Głodówka oczyszczająca – co to jest? Na jakie efekty można liczyć?
Głodówka może wydawać się skutecznym sposobem na oczyszczenie organizmu. Do niedawna głodówka oczyszczająca miała wielu zwolenników, obecnie jednak coraz więcej mówi się o jej negatywnym wpływie na organizm. Czy zatem głodówka oczyszczająca jest bezpieczna?
Temat różnego rodzaju głodówek oczyszczających wraca każdego roku jak bumerang, najczęściej niedługo przed sezonem wakacyjnym. Najbardziej interesujący jest oczywiście aspekt związany z tym, jak dużo kilogramów można zgubić, stosując głodówki. Nasuwa się tylko jedno pytanie – czy jest to najlepszy sposób na redukcję masy ciała? Czym jest głodówka oczyszczająca? Na jakie efekty można liczyć? Czy jest to bezpieczny sposób na stracenie zbędnych kilogramów?
Co to jest głodówka oczyszczająca? Jak wygląda krok po kroku?
Głodówka polega na całkowitej rezygnacji ze spożywania pokarmów lub ich znacznym ograniczeniu. Uważa się, że stosowanie głodówek oczyszczających ma na celu redukcję masy ciała, a także oczyszczenie organizmu z toksyn. Z medycznego punktu widzenia stosowanie głodówek nie ma jednak pozytywnego wpływu na organizm. Dotychczas nie potwierdzono klinicznego wpływu postów jedzeniowych na detoksykację organizmu.
Stosowanie głodówek oczyszczających nie jest dla organizmu „najprzyjemniejsze”. Wiąże się to z wieloma zmianami, które zachodzą w trakcie głodzenia się. W pierwszej dobie stosowania głodówki dochodzi do całkowitego wyczerpania zapasu glikogenu. Po tym czasie energia dostarczana jest z przemiany białek i tłuszczów. Dochodzi do wytworzenia się ciał ketonowych, które dostarczają energię dla wszystkich tkanek. Wzrost stężenia ketonów w organizmie powoduje kwasicę ketonową. W kolejnych dniach głodówki dochodzi do jak najefektywniejszego wykorzystania zgromadzonych przez organizm zasobów, aby utrzymać prawidłowe stężenie glukozy we krwi.
Jak przygotować się do postu oczyszczającego?
Dieta głodówkowa oczyszczająca może pociągnąć za sobą wiele konsekwencji zdrowotnych, szczególnie jeśli będzie stosowana przez osoby z różnymi jednostkami chorobowymi. Przed zastosowaniem głodówki najlepiej odpowiedzieć sobie na pytanie, jaki mam cel i czy to na pewno najlepszy sposób na jego osiągnięcie. Przed rozpoczęciem postu warto się odpowiednio do niego przygotować.
Pierwszym i najważniejszym krokiem będzie konsultacja lekarska, podczas której lekarz oceni przede wszystkim bezpieczeństwo stosowania tego typu diety oraz zleci niezbędne do wykonania badania. Dieta głodówkowa – jak sama nazwa wskazuje – może prowadzić do wystąpienia niedoborów, dlatego warto wykonać badania, które sprawdzą, jaki jest stan odżywienia organizmu jeszcze przed jej wprowadzeniem.
Badania, które należy wykonać przed wdrożeniem głodówki oczyszczającej:
- morfologia krwi,
- poziom żelaza i ferrytyny,
- poziom kwasu foliowego,
- poziom witaminy D,
- poziom witaminy B12,
- wskaźniki nerkowe – kreatynina i eGFR, kwas moczowy,
- lipidogram,
- próby wątrobowe.
Oprócz badań warto także zrobić rewizję swoich nawyków związanych z ewentualnym paleniem papierosów, spożywaniem alkoholu czy innymi niezdrowymi zachowaniami, które wdrożyliśmy w swoją codzienność.
Ile może trwać głodówka oczyszczająca?
Można wyróżnić wiele rodzajów głodówek oczyszczających w zależności od czasu ich trwania. Posty oczyszczające mogą trwać przez: 1 dzień, 48 godzin, 3 dni, 10 dni, dwa lub trzy tygodnie. Jednym z rodzajów głodówek jest głodówka lecznicza, która polega na dobrowolnym niespożywaniu pokarmów bez wystąpienia negatywnych konsekwencji zdrowotnych. Przyjmuje się, że nieprzyjmowanie pokarmów powinno w tym przypadku trwać jednorazowo 20–24 godziny u osób z niską aktywnością fizyczną oraz 16-20 godzin u osób aktywnych fizycznie. Jednak głodówki mogą trwać nie tylko przez kilkanaście godzin – częściej prowadzone są zdecydowanie dłużej. Ciężko jest jednoznacznie stwierdzić, jaki rodzaj głodówki przynosi efekty, bo najlepsze, co możemy dla siebie zrobić, aby osiągnąć zamierzone cele, to stosowanie racjonalnej i odżywczej diety. Najmniej szkodliwe są te powtarzane raz w tygodniu. Według specjalistów ds. żywienia – jeśli już istnieje konieczność wdrożenia głodówek – jest to najbezpieczniejsza częstotliwość ich stosowania.
Głodówka oczyszczająca – korzyści i efekty
Głodówki nie cieszą się dobrą opinią, a coraz większa świadomość pozwala na rozsądne podejście do diet i odchudzania bez korzystania z alternatywnych, wątpliwych sposobów. Znaczne ograniczenie spożywanych kalorii wiąże się z początkową dość szybką redukcją masy ciała. W tydzień można pozbyć się kilku nadprogramowych kilogramów, jednak około 80% osób po głodówce odchudzającej wraca do swojej pierwotnej masy ciała. Według dostępnej literatury jednodniowa głodówka może wpływać na poprawę profilu lipidowego. Powoduje wzrost poziomu cholesterolu HDL, czyli tak zwanego „dobrego cholesterolu”, a obniża stężenie wolnych kwasów tłuszczowych czy trójglicerydów.
Głodówka lecznicza swoje zastosowanie znalazła w niektórych chorobach i jest jedną z metod ich leczenia. W zespole chylomikronemii – zwiększone stężenie chylomikronów (cząsteczek tłuszczu) w surowicy krwi – zastosowanie trzydniowej głodówki wykazuje pozytywny efekt w zmniejszeniu stężenia lipoprotein. Ponadto głodówka zmniejsza częstość napadów padaczki u dorosłych o około 50%, a u dzieci w około 60%.
Jakie mogą być niebezpieczne skutki uboczne głodówki oczyszczającej?
Długotrwałe lub częste stosowanie głodówek niesie za sobą szereg niebezpiecznych skutków ubocznych. Przed wprowadzeniem postu oczyszczającego warto zapoznać się z jego negatywnymi konsekwencjami.
Stosowanie tego typu diet może prowadzić do:
- zaburzeń hormonalnych związanych ze zbyt niską podażą kalorii,
- niedoborów, niedożywienia i wyniszczenia organizmu,
- gorszego samopoczucia,
- zaburzeń odżywiania, między innymi do anoreksji, bulimii lub kompulsywnego objadania się,
- zaburzeń koncentracji,
- problemów ze stanem włosów, skóry i paznokci,
- hipoglikemii, a dalej do utraty przytomności,
- zmęczenia i dezorientacji,
- tachykardii,
- odwodnienia,
- spadku masy mięśniowej,
- rozregulowania pracy przewodu pokarmowego i zaparć,
- zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej.
Nie należy wprowadzać głodówek na własną rękę, szczególnie w przypadku dzieci! O ile w niektórych chorobach głodówka lecznicza może być wskazana, o tyle zawsze powinna być skonsultowana i zlecona przez lekarza prowadzącego. Nieumiejętne zastosowanie może nieść za sobą więcej szkód niż pożytku.