Detoks – moda czy prezent dla organizmu?
Anna Rutkowska

Detoks – moda czy prezent dla organizmu?

Detoks, oczyszczanie organizmu, odtruwanie – już od samego czytania o błogosławieństwach z nich wynikających człowiek czuje się bardzo chory. Skoro nigdy tego nie robiłam, muszę mieć w sobie mnóstwo toksyn – myśli niejedna z nas. Czy detoks to rzeczywiście niezbędny element dbania o zdrowie, czy raczej niepotrzebna – a może niebezpieczna – moda?

Według internetowych poradników detoks to odtrucie naszego organizmu poprzez wyeliminowanie na pewien czas (od kilku dni do kilku tygodni) produktów pochodzenia zwierzęcego, a więc mięsa, ryb i nabiału, a także cukru, alkoholu, kawy, czarnej herbaty i innych niezdrowych używek. Dozwolone są jedynie owoce i warzywa, w niektórych wersjach – tylko soki, ewentualnie produkty zbożowe, takie jak razowe pieczywo. Niektóre z tych diet bardziej przypominają głodówkę, inne – rozsądną dietę odchudzającą, w której wyłączamy przede wszystkim to, co nam szkodzi, a nie wszystkie stałe pokarmy. 

Mechanizm wszystkich tych diet ma być jednak prosty – dostarczamy organizmowi mnóstwo witamin, innych antyoksydantów, a także wody, co rzekomo pozwala efektywnie i szybko oczyścić nasze ciało z trujących substancji. Brzmi przekonująco. Czy to jednak w ogóle jest możliwe? Czy organizm potrzebuje pomocy w detoksykacji? 

Oczyszczanie – czyli co?

– Tak naprawdę, jeżeli mówimy o zatruciu organizmu, powinniśmy sięgnąć do podstaw – mówi Małgorzata Kujda, dietetyk. – Detoksykacja to oczyszczanie organizmu z toksyn, czyli substancji chemicznych aktywnie czynnych mających negatywny wpływ na organizm. Do toksyn możemy zaliczyć m.in. metale ciężkie, substancje dodatkowo dodawane do żywności czy inne zanieczyszczenia. Jeżeli już dojdzie do tak zwanego zatrucia organizmu, powinniśmy znać i wskazać nazwę konkretnej toksyny, która za to odpowiada. Jednak zauważmy, że wszystkie modne diety oczyszczające mówią o ogólnikach, a żadna z nich nie wskazuje, z jaką substancją trującą mamy do czynienia i jakiej rzekomo toksycznej substancji toksycznej pozbędziemy się dzięki danej diecie – wyjaśnia ekspertka.

Czy zatem detoks nie ma sensu? – Rzeczywiście istnieją takie produkty lub składniki żywności, które teoretycznie mogłyby wspomóc oczyszczanie naszego organizmu. Jednak jest to jedynie teoria, która nie ma wiele wspólnego z rzeczywistością – stwierdza Małgorzata Kujda. – Nasz organizm ma doskonałe narzędzie w postaci wątroby, która jest samowystarczalna w tym zakresie, a jedyne, czym możemy wspomóc jej działanie, to zdrowa, zbilansowana dieta, stosowana przez cały czas, a nie pod wpływem emocji czy mody. Niestety, nadal brakuje rzetelnych badań potwierdzających wpływ konkretnych substancji wspomagających usuwanie toksyn z naszego organizmu – mówi. 

Czego nie wypłuczesz sokiem z buraków?

Czy zatem nasze organy są zdolne usunąć z naszego ciała wszystkie szkodliwe substancje – a zatem nie musimy w ogóle się nimi przejmować? Rzeczywiście, zdrowa wątroba i nerki grają główne role w procesie oczyszczania. Nie wszystko jednak da się z organizmu usunąć. Przede wszystkim nasze organy są w stanie skutecznie i szybko pozbyć się substancji rozpuszczalnych w wodzie. 

Gorzej jednak mają się sprawy z toksynami rozpuszczalnymi w tłuszczach. Te – niestety – latami kumulują się w tkankach naszych organizmów, nie tylko tłuszczowej, ale także w mózgu. Przykładem jest tu metylortęć, której wysokie stężenie wykrywa się w tłustym mięsie ryb morskich, takich jak tuńczyk czy miecznik – a więc organizmów stojących wysoko w łańcuchu pokarmowym mórz i oceanów. 

Tkanka tłuszczowa – nie tylko ryb – pełni bowiem funkcję magazynu dla toksyn, szczególnie metali ciężkich oraz tak zwanych trwałych zanieczyszczeń organicznych (w skrócie POP – od ang. persistent organic pollutants) – czyli substancji, które po uwolnieniu do środowiska pozostają niezmienne przez długi czas, a więc m.in. pestycydów czy przemysłowych chemikaliów. Wszystkie one, kumulowane przez tkanki zwierząt, również w nich pozostają, dopiero z czasem stopniowo będąc uwalniane do krwi. 

Nie chudnij za szybko

W artykuleautorstwa międzynarodowej grupy naukowców, opublikowanym w 2013 roku przez pismo “Environmental Health Perspectives”, opisano, w jaki sposób tkanka tłuszczowa – oraz wątroba, gdzie także magazynowane są toksyny – służy ochronie organizmu przed zatruciem trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi, ale też jakie może stanowić zagrożenie dla organizmu – szczególnie w przypadku otyłości, kiedy to funkcje tkanki tłuszczowej, na skutek działania trwałych zanieczyszczeń organicznych, mogą zostać zaburzone. 

Co więcej – jak sugerują badacze – podczas drastycznej utraty masy ciała, a więc szybkiego odchudzania (które może być niezbędne dla ratowania zdrowia i życia, jak to ma miejsce w przypadku dużej otyłości), organizm narażony jest na uwalnianie się dużych ilości toksyn z redukowanej tkanki tłuszczowej do krwi. W dodatku, jak wykazano, podczas odchudzania rośnie stężenie toksyn w pozostałej tkance tłuszczowej. Zjawisko to potwierdziły badania dokonane na słoniach morskich, które – cyklicznie – magazynują tłuszcz przed okresem postu, gdy z kolei znacząco tracą na wadze. Okazało się, że w okresie głodówki stężenie toksyn w surowicy krwi zwierząt rosło. Innymi słowy, szybka utrata wagi może narazić inne nasze tkanki (np. komórki układu nerwowego) na nadmierną ekspozycję na działanie toksyn. Zatem – paradoksalnie – głodując i chudnąc szybko, wcale nie pozbywamy się najbardziej szkodliwych zanieczyszczeń organizmu, lecz zwiększamy ich stężenie w krwi czy tkance tłuszczowej. Nie znaczy to oczywiście, że nie powinniśmy się odchudzać, gdy mamy nadwagę. Należy jednak zrobić to stopniowo i systematycznie, utrzymując zdrową dietę przez całe życie. 

Detoks ma jednak sens

– Oczywiście, że są plusy diet detoksykujących – stwierdza Małgorzata Kujda. – Sięgając po diety oczyszczające, opieramy się głównie na warzywach i owocach oraz na produktach naturalnych, jak najmniej przetworzonych. Te mają bardzo dobry wpływ na nasze samopoczucie, cerę i włosy. Siłą detoksu jest to, że w jego trakcie rezygnujemy z negatywnych nawyków żywieniowych, a dodatkowo doładowujemy się tym, co najlepsze. Często nasza codzienna dieta nie obfituje w taką ilość warzyw i owoców, towarzyszy jej za to całe mnóstwo produktów wysokoprzetworzonych – wyjaśnia. 

Ekspertka podkreśla jednak, że nawet podczas diety ważna jest stała podaż niezbędnych składników odżywczych, a ograniczanie się przez jakiś czas jedynie do owoców i niektórych warzyw sprawi, że dostarczamy sobie głównie węglowodanów, nie dbając np. o tłuszcze czy białka. 

Tymczasem nasz organizm potrzebuje równowagi na co dzień, by dobrze funkcjonować. To dzięki niej nasze komórki zdolne są do wytwarzania substancji niezbędnych do odtrucia z toksyn czy walki z wolnymi rodnikami, a organy wewnętrzne mogą funkcjonować prawidłowo. 

Jedną z tych ważnych substancji jest glutation – białko, z którego największą koncentracją mamy do czynienia właśnie w wątrobie. Występuje w komórkach wszystkich organizmów żyjących na naszej planecie. Nie jest przyswajany z pożywienia – może go wytworzyć jedynie nasz organizm, do czego potrzebna jest m.in. witamina C i białko zwane cysteiną. Jakkolwiek cysteina jest obecna w wielu warzywach, a także mięsie czy nabiale, tak witaminę C zapewnią nam przede wszystkim produkty roślinne, takie jak owoce czy warzywa, szczególnie kiszonki. 

Być może siła detoksu tkwi właśnie w dużej podaży tej witaminy, a także innych przeciwutleniaczy, takich jak witamina E czy beta-karoten, których działanie także wspiera glutation? Aby z całą pewnością to udowodnić, potrzeba jednak jeszcze wielu badań. Na razie – zachowajmy zdrowy rozsądek i odtruwajmy się z głową. 

Źródła:

1) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3569688/

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Tłusty Czwartek na zdrowo. Co zamiast pączków?

    Pączek średniej wielkości dostarcza ok. 300 kalorii. W Tłusty Czwartek najczęściej zjadamy więcej niż jeden, często przy tej okazji kosztujemy również popularnych faworków, co w sumie daje bardzo dużą ilość dostarczanych kalorii. Niestety po zjedzeniu tłustych pączków możemy odczuwać nieprzyjemną zgagę lub niestrawność.

  • W Tłusty Czwartek nie zapomnij o zdrowiu

    Zjedzenie przynajmniej pączka w Tłusty Czwartek ma gwarantować pomyślność przez cały nadchodzący rok. W imię tradycji i zdrowia z ich liczbą lepiej nie przesadzać, bo obżarstwo nie przysporzy nam szczęścia, a tylko problemów z wątrobą bądź trzustką.

  • ABC biegania. Od czego zacząć przygodę z bieganiem?

    Bieganie wyszczupla sylwetkę, wzmacnia mięśnie, pozwala na trening w zasadzie w każdych warunkach i okolicznościach. Można biegać zarówno na siłowni (na bieżni), jak i pod gołym niebem. Na początku bieganie wymaga chwili przygotowania i dostosowania swojego organizmu do nowych warunków, jednak w miarę zdobywania doświadczenia i wiedzy staje się codziennym nawykiem. Od czego zacząć, aby nie zrobić sobie krzywdy?

  • Dlaczego warto biegać? Korzyści wynikające z treningów biegowych

    Do zalet biegania, poprawiających nasze zdrowie i możliwości fizyczne, chyba nie trzeba nikogo przekonywać. Regularnie wykonywana aktywność fizyczna przyczynia się do poprawy parametrów krwi, obniżenia odkładającego się w naczyniach cholesterolu, uregulowania glikemii i uwrażliwienia tkanek na insulinę. Zapobiega to rozwijaniu się chorób, takich jak cukrzyca, miażdżyca tętnic, choroby serca i układu krążenia. Jeśli należysz do osób, które bardziej niż zasadę „lepiej zapobiegać niż leczyć” cenią efektywność w pracy – tutaj również bieganie może okazać się czynnikiem wpływającym na Twoje lepsze wyniki. Dlaczego warto uwzględnić biegową terapię antystresową w naszym planie dnia?

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Posiłek potreningowy – czy trzeba go jeść? Co najlepiej jeść po treningu?

    Posiłek potreningowy to jedzenie, które zazwyczaj jest spożywane po to, aby zapewnić organizmowi odpowiednie zasoby energetyczne i składniki odżywcze do prawidłowej regeneracji i rozwoju mięśni. Mogą to być na przykład jogurty, batony energetyczne lub specjalne suplementy diety. Co jeść po treningu na masę, a co podczas redukcji? Kto powinien uzupełniać „węgle” w trakcie treningu?  

  • Nunchi – na czym polega koreański przepis na relacje międzyludzkie?

    Czym jest tajemnicze nunchi – element koreańskiej kultury, który ma zapewnić zdrowe relacje międzyludzkie, a co za tym idzie również dobrostan psychiczny. Czy taka strategia ma szansę sprawdzić się także w Polsce?  

  • Jak się przygotować do maratonu?

    Przygotowania do maratonu należy rozpocząć jak najwcześniej. Specjaliści zalecają, aby stopniowo zwiększać dystans treningów biegowych. Poprawę wydolności organizmu można uzyskać również poprzez inne formy aktywności – pływanie czy jazdę na rowerze. W czasie treningów ważna jest także regeneracja i wykonywanie przerw w cyklach ćwiczeń. Dostępnych jest szereg zabiegów sprzyjających regeneracji powysiłkowej, np. pole magnetyczne i masaż pneumatyczny.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij