Termogeniki – co to za produkty i jaki mają wpływ na spalanie tłuszczu?

Nikogo już dziś nie dziwią coraz to nowsze diety czy specyfiki mające na celu bezproblemową redukcję nadmiernych kilogramów. Sformułowanie „termogeniki” jest jednak znane już od wielu lat, a co więcej – dalej chętnie stosowane m.in. w branży sportowej. Czym są termogeniki? Czy pomogą w odchudzaniu bez żmudnej diety i ćwiczeń? Co jest termogenikiem?

Termogeniki – czym są?  

Termogeniki to substancje, które swoją nazwę zawdzięczają procesowi termogenezy, czyli inaczej – wytwarzaniu ciepła przez organizm. Termogeniki będą więc substancjami zwiększającymi tempo przemiany materii poprzez zwiększenie temperatury ciała, a w związku z tym – stymulację metabolizmu tłuszczowego. 

Termogeniki – efekty. Czy pomogą w odchudzaniu? 

Właściwości termogeników wykorzystują niektóre dyscypliny sportowe – głównie te, w których obowiązują określone limity wagowe bądź w których oceniana jest estetyka ciała.  

Dowiedz się, co jeść, żeby schudnąć.

Należy jednak z całą mocą podkreślić, że wprowadzenie termogeników do codziennej diety nie jest uniwersalnym sposobem na spektakularne efekty same w sobie. Jeśli równocześnie nie zostanie zastosowany odpowiedni deficyt kaloryczny oraz trwała zmiana nawyków żywieniowych, na próżno będzie oczekiwać pożądanych, a co najważniejsze – trwałych rezultatów. 

Jak twierdzą Clark i Welch [2021], dokonując systematycznego przeglądu oraz metaanalizy w kontekście działania termogeników, nic nie wskazuje na to, aby stosowanie termogeników było bardziej skuteczne niż ćwiczenia fizyczne bądź połączenie ćwiczeń wraz z dietą. W długoterminowej perspektywie to właśnie zmiana stylu życia przekłada się na większe korzyści zdrowotne oraz estetyczne niż suplementacja termogenikami. 

Termogeniki naturalne i syntetyczne – źródła

Termogeniki dzielą się na te naturalne oraz syntetyczne. Naturalne, czyli pozyskiwane ze źródeł roślinnych, natomiast syntetyczne – na drodze rozmaitych procesów chemicznych. Jak nietrudno się domyślić, syntetyczne będą charakteryzować się wyższą szkodliwością dla naszego zdrowia, a nawet życia. Zaliczamy do nich m.in. efedrynę, sibutraminę, dinitrofenol oraz fenterminę.

W przypadku naturalnych termogeników najczęściej wymienia się m.in. wyciągi z guarany, zielonej kawy oraz zielonej i białej herbaty, kapsaicynę, piperynę, cynamon, imbir czy forskolinę. Ogólnie rzecz ujmując, ekstrakty te nasilają proces termogenezy, jednocześnie tłumiąc apetyt i działając energetyzująco. Dodatkowe właściwości wybranych związków/produktów zostały opisane poniżej. 

• kofeina – dobrze poznany, naturalny stymulant występujący w ponad 60 roślinach, w tym w m.in. kawie, kakao, guaranie i yerba mate; zwiększa poziom adrenaliny, hamuje apetyt; 
• ekstrakt z zielonej herbaty – wykazano, że jej termogeniczne działanie jest wynikiem połączenia w jej składzie katechin i kofeiny, których efekt synergistyczny jest większy niż efekt odrębny; prócz działania termogenicznego zielona herbata może wpłynąć na zmniejszenie apetytu; 
• kapsaicyna – cząsteczka obecna w papryczce chili, stanowiąca o jej ostrości; stymuluje uwalnianie adrenaliny, hamuje apetyt; 
• piperyna – prócz działania termogenicznego wpływa także na poprawę rytmu wypróżnień, usprawnia procesy trawienne, co również przekłada się na efekt pożądany w czasie odchudzania; 
• kurkumina – obok działania termogennicznego reguluje stężenie glukozy we krwi, zapobiegając tym samym napadom głodu, usprawnia pracę przewodu pokarmowego, co także będzie sprzyjać redukcji masy ciała; 
• imbir – usprawnia procesy trawienne, zapobiega wzdęciom, łagodzi dolegliwości żołądkowo-jelitowe; 
• cynamon – reguluje stężenie glukozy we krwi, zapobiegając tym samym napadom głodu, zmniejsza apetyt na słodycze; 
• ekstrakt z gorzkiej pomarańczy – owoc zawiera synefrynę, tj. związek przypominający efedrynę, ale o łagodniejszym, bezpieczniejszym działaniu; synefryna, prócz działania termogenicznego, zmniejsza zmęczenie, dodaje energii, a ponadto hamuje nadmierny apetyt; 
• forskolina – ta obecna w pokrzywie indyjskiej substancja, prócz działania termogenicznego, zapobiega też m.in. wahaniom glukozy we krwi;
• Garcinia cambogia – jej głównym składnikiem jest kwas hydroksycytrynowy (HCA); ekstrakt uważa się za naturalny środek wspomagający redukcję masy ciała, ale naukowcy nie są co do tego zgodni.

Wśród naturalnych termogeników należy również wymienić produkty białkowe, takie jak niskotłuszczowy nabiał, chude mięso oraz ryby. Białko, w porównaniu z tłuszczami czy węglowodanami, w najwyższym stopniu wpływa bowiem na wartość ponadpodstawowej przemiany materii. Podczas gdy tłuszcze i węglowodany będą mogły zwiększyć tę wartość odpowiednio o 5–10% i 6%, w wypadku białka będzie to aż 25%.  

Termogeniki – jak stosować?

Jeśli zamierzamy sięgnąć po termogeniki, to pierwszą podstawową kwestią w takim momencie powinna być konsultacja z lekarzem, czy nie istnieją przeciwwskazania zdrowotne do ich stosowania. Również i wybrane leki mogą stanowić czynnik ryzyka wystąpienia groźnych interakcji z termogenikami. Po drugie – nawet najlepsze i najdroższe termogeniki nie pomogą, jeśli równocześnie nie zostanie zastosowana odpowiednio zbilansowana dieta oraz aktywność fizyczna. 

Celem zorientowania się w sposobie przyjmowania preparatów, najlepiej dokładnie zapoznać się z ulotką od producenta. Znajdują się tam informacje nie tylko w temacie potrzebnej dawki suplementu, ale i pory jego przyjmowania. Przykładowo, aby skorzystać z działania tłumiącego apetyt, wybrane termogeniki zaleca się zażywać na ok. 30 minut przed większym posiłkiem.

Termogeniki – ile kosztują i gdzie je kupić? Na co zwrócić uwagę przy zakupie?

Ceny wybranych preparatów mieszczą się zwykle w przedziale 40–50, a nawet 100–150 zł. Nie należy jednak oszczędzać, kupując je na podejrzanych akcjach internetowych. Najlepiej wybrać się po nie do apteki bądź sprawdzonego, stacjonarnego sklepu sportowego. 

Sprawdź preparaty przyśpieszające spalanie tkanki tłuszczowej.

Czy termogeniki są bezpieczne dla zdrowia? 

Podobnie jak w przypadku wszystkich suplementów diety, także i stosowanie termogeników może wiązać się z określonymi następstwami dla naszego zdrowia. Po pierwsze, warto mieć na uwadze, że pomimo iż suplementy poddawane są pewnym badaniom mającym na celu zweryfikować ich bezpieczeństwo, ich skład może różnić się w zależności od partii. To oznacza, że w wypadku stosowania suplementów niezgodnie ze wskazaniami z etykiety (co jest częste, gdy np. postanowimy przyjąć wyższą dawkę w nadziei, że zwielokrotnimy efekt odchudzający) ryzykujemy wystąpienie skutków ubocznych związanych ze zbyt wysoką dawką. Warto więc pamiętać, że suplementy nie są tak restrykcyjnie kontrolowane jak leki.  

Po trzecie, pomimo że większość osób dobrze toleruje suplementy termogenne, u części mogą pojawić się poważne skutki uboczne. Do najczęściej wymienianych zalicza się nudności, bóle brzucha, zaburzenia perystaltyki, a także bóle i zawroty głowy, ogólny niepokój i rozbicie.