Imbir – jak i kiedy go jeść? Właściwości lecznicze, zastosowanie, przeciwwskazania
Joanna Orzeł

Imbir – jak i kiedy go jeść? Właściwości lecznicze, zastosowanie, przeciwwskazania

Imbir to roślina o wielu właściwościach zdrowotnych. Wśród nich wymienia się m.in. pomoc w łagodzeniu bólu gardła, mdłości w czasie ciąży czy zgagi. Co więcej, imbir wspomaga trawienie i działa przeciwzapalnie. Na jego bazie tworzy się napoje, syropy czy olejki, ale spożywa się go również na surowo. Jakie jeszcze właściwości ma imbir? Jak go przechowywać? Komu odradza się regularne stosowanie imbiru?

Większości z nas imbir kojarzy się z kuchenną przyprawą, sushi lub przeziębieniem. Jest to jednak roślina, która znalazła wszechstronne zastosowanie nie tylko w kuchni i jako składnik wzmacniający odporność, ale także jako komponent kosmetyków, czynnik łagodzący mdłości czy wspomagający działanie naszego układu pokarmowego. 

Imbir – co to za roślina?    

Imbir lekarski (Zingiber officinale) to wieloletnia roślina, która charakteryzuje się zieloną łodygą i zielono-żółtymi kwiatostanami. Jednak to korzeń rośliny jest najciekawszy, gdyż to właśnie ta bulwiasta część imbiru jest surowcem o bardzo szerokim zastosowaniu.  

Imbir rośnie w ciepłych i  wilgotnych warunkach klimatycznych w temperaturze około 19–28˚C. Uprawy tej rośliny zlokalizowane są głównie na terenie takich krajów jak: Indie, Chiny, Nepal, Tajwan, Bangladesz i Nigeria. Co ciekawe, imbir możemy z powodzeniem hodować na domowych parapetach. Wystarczy korzeń imbiru, z którego wyrasta pęd, przykryć cienką warstwą ziemi i zapewnić wilgotne oraz ciepłe otoczenie. 

Jak wybrać odpowiedni imbir? Jak go przechowywać? 

W sklepach znajdziemy imbir w różnej postaci. Przede wszystkim jako świeży korzeń oraz przyprawę w sproszkowanej (zmielonej) formie. Decydując się na zakup świeżej wersji, zwróćmy uwagę na to, aby kłącza były jędrne, miały jasną skórkę i nie nosiły oznak zepsucia jak np. ślady zgnilizny lub pleśni. Jeżeli chcemy wykorzystać jak najwięcej z korzenia, kupujmy takie kłącza, które nie będą miały zbyt dużej ilości małych odnóg.

Po zakupie imbir możemy przechowywać poza lodówką około tydzień. Jeżeli chcemy korzystać z niego dłużej (około miesiąca), powinniśmy umieścić go w lodówce. Jeżeli mamy nadmiar korzenia i wiemy, że nie zużyjemy go w odpowiednim czasie, nic nie stoi na przeszkodzie, aby go zamrozić w formie plasterków (idealnych do przygotowania herbaty, naparu czy napoju imbirowego) lub starty (nadający się do bezpośredniego użycia np. podczas gotowania curry). 

Inne postaci imbiru, które znajdziemy na sklepowych półkach, to marynowane plasterki głównie dla smakoszy sushi czy imbir kandyzowany, czyli zakonserwowany przez zanurzenie w słodkim syropie. Producenci wytwarzają z imbiru także syrop, sok oraz nalewkę. Jak niemal każda roślina o właściwościach leczniczych, tak i imbir dla wygody konsumentów został zamknięty w kapsułkach i tabletkach zwierających jego sproszkowaną formę lub ekstrakty.  

Powiązane produkty

Imbir – wartości odżywcze 

Korzeń imbiru zawiera wszystkie podstawowe składniki odżywcze jak białka, tłuszcze, węglowodany, błonnik oraz witaminy i składniki mineralne. Jest również bogatym źródłem fitoskładników, czyli substancji decydujących o jego właściwościach sensorycznych (zapach i smak) i prozdrowotnych. 100  g świeżego korzenia imbiru zawiera około 80 kcal.  

Imbir – właściwości lecznicze 

Imbir lekarski jest stosowany jako lek roślinny od wielu lat. Ma szereg właściwości leczniczych, które sprawdzają się w sytuacjach doraźnych jak uśmierzenie bólu gardła, zgagi, kaszlu czy mdłości lub wymiotów pojawiających się w ciąży, chorobie lokomocyjnej czy migrenie. Jego zastosowanie jest o wiele szersze. Pobudzając wydzielanie śliny i soków żołądkowych, wspomaga trawienie, co może być pomocne leczeniu chronicznej niestrawności. Ta sama właściwość może pozytywnie wspomóc proces odchudzania (należy jednak zaznaczyć, że samo spożywanie imbiru nie spowoduje magicznej utraty wagi).

Imbir hamuje również agregację płytek krwi, dzięki czemu chroni przed powstaniem zakrzepów. Działanie przeciwzapalne wspomaga nasz organizm nie tylko podczas walki z przeziębieniem, ale również w ochronie stawów. Imbir ma także pozytywny wpływ na uśmierzenie bóli menstruacyjnych.

Stosunkowo nowe badana wykazały, że korzeń imbiru może przyczyniać się do obniżenia poziomu cukru i cholesterolu we krwi.  

Jak jeść imbir? 

Świeży imbir możemy spożywać na surowo. Przed zjedzeniem należy obrać korzeń z charakterystycznej jasnobrązowej skórki (najwygodniej zrobić to łyżeczką do herbaty). Taka postać imbiru jest wyrazista w smaku i dla wielu osób może być zbyt ostra. Alternatywą jest przygotowanie naparu z imbirem (inaczej herbaty imbirowej). Do garnka z wrzącą wodą dodajemy imbir (pokrojony w plasterki lub starty na tarce, można pozostawić skórkę). Odstawiamy mieszaninę na około 10 minut i po tym czasie odcedzamy napar. Tak przygotowaną wodę z imbirem możemy spożywać ciepłą lub wystudzoną. Do wody imbirowej można dodać cytrynę oraz miód, które nie tylko wzbogacą smak naparu, ale również jego prozdrowotne właściwości.  

Ciekawym sposobem spożywania imbiru jest przygotowanie złotego mleka. Złote mleko jest miksturą, która w swoim składzie ma wiele produktów o właściwościach leczniczych, jedną z nich jest właśnie imbir. Podstawowe składniki złotego mleka to: mleko (krowie lub roślinne) i kurkuma, dodatkowo może się w nim znaleźć: imbir, cynamon, goździki, czarny pieprz, kardamon, tłuszcz (olej kokosowy lub masło). Wybór składników zależy od naszych potrzeb zdrowotnych, a także upodobań smakowych. Składniki mieszamy w garnku i gotujemy około 15 minut, następnie odcedzamy i rozkoszujemy się samodzielnie przygotowanym złotym mlekiem. Opcjonalnie możemy dodać miód lub inne słodziło.  

Plasterki świeżego imbiru możemy również dodawać do naszych ulubionych napojów jak herbata czy kompot. Wzbogaci on ich smak, aromat i właściwości lecznicze.  

Alternatywą spożywania imbiru jest stosowanie syropu, soku, nalewki, jego kandyzowanej formy czy tabletek. 

Imbir – zastosowanie w kuchni 

Imbir jest przyprawą stosowaną w wielu kuchniach świata. Ze względu na swoje pochodzenie od najdawniejszych lat używany jest w krajach azjatyckich. Jest podstawowym składnikiem mieszanek przypraw, najczęściej występujących w postaci pasty lub sypkiej nazywanych masala, które są aromatyczną podstawą różnorodnych dań curry. W kuchni wschodu stosuje się również imbir surowy, który podobnie jak czosnek drobno pokrojony lub starty stanowi nieodzowny składnik aromatyczny wielu dań.  

Każdy miłośnik sushi zna imbir marynowany (biały lub różowy), którego zadaniem jest oczyszczenie naszych kubków smakowych pomiędzy kolejnymi kawałkami potrawy. Dodatkowo jego właściwości przeciwzapalne i antybakteryjne są swego rodzaju zabezpieczeniem przed możliwymi negatywnymi skutkami spożycia nieświeżej ryby. Również wspomaganie procesu trawienia przez imbir jest pomocne po konsumpcji sushi, które w brew pozorom nie należy do najlżejszych dań.  

Nie tylko kuchnie wschodu wykorzystują imbir jako przyprawę. Wiele polskich dań zawiera go w swoim składzie. Dodajemy go, głównie w formie sproszkowanej, do tradycyjnych potraw jak piernik, pasztety czy flaki. Wzbogaca także smak owsianek czy ciężkich mięsnych sosów. Surowy lub w formie proszku może być też ciekawym dodatkiem do tradycyjnego rosołu. 

Imbir w kosmetyce 

Imbir lekarski jest składnikiem, który wykorzystywany jest w trakcie produkcji wielu kosmetyków, głównie tych o naturalnym składzie. Pełni funkcję składnika zapachowego w trakcie produkcji perfum czy kosmetyków dla mężczyzn. Znajdziemy go w szamponach i odżywkach do włosów, a także preparatach wyszczuplająco-modelujących i antycellulitowych. Bywa składnikiem masek i peelingów dedykowanych naszej cerze. 

Imbir – przeciwwskazania i działania uboczne 

Jak każda substancja imbir może wywoływać niepożądane skutki uboczne. Przyjmowany doustnie, zwłaszcza w nadmiernej ilości, może wywoływać działania uboczne jak biegunka, ból brzucha, gazy oraz zgaga. Może również wchodzić w interakcje z przyjmowanymi przez nas lekami, przykładowo przeciwzakrzepowymi. Odradza się regularne stosowanie imbiru osobom chorującym na cukrzycę, gdyż jego interakcja z lekami hipoglikemicznymi może nasilać ich działanie. Także cierpiący na choroby układu pokarmowego (jak wrzody) powinni spożywać imbir z większą ostrożnością.

Stosowanie imbiru podczas ciąży i karmienia piersią jest bezpieczne. Jednak w przypadku podjęcia regularnej kuracji należy ten krok skonsultować z lekarzem prowadzącym.   

Co ważne, podane skutki uboczne mogą występować przy regularnym lub nadmiernym spożyciu tej rośliny. Jeżeli od czasu do czasu zjemy sushi, curry czy wypijemy rozgrzewającą zimowa herbatę z imbirem – nic nam nie grozi.  

  1. B. Kulczyński, A. Gramza-Michałowska, Znaczenie żywieniowe imbiru, "Bromatologia i chemia toksykologiczna", nr XLIX (1) 2016. 
  2. T. Lewkowicz-Mosiej, Egzotyczne rośliny lecznicze w domu i w ogrodzie. Uprawa i zastosowanie, Wydawnictwo M, Kraków 2013. 
  3. P. Glibowski i in., Właściwości prozdrowowtne imbiru, "Bromatologia i chemia toksykologiczna", nr L (2) 2017 
  4. A. Łuczak, M. Nowak, E. Szałek, Bezpieczeństwo leków roślinnych w ciąży, "Farmacja współczesna," nr 10 2017. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Co to jest colostrum bovinum (siara bydlęca)? Colostrum na odporność – dla dzieci i dorosłych

    Colostrum, inaczej siara, to naturalne bogactwo związków wspomagających nie tylko odporność, ale również wpływających pozytywnie na poziom żelaza. Ostatnio zyskuje na popularności względem tradycyjnych środków na odporność, mogą ją przyjmować także niemowlęta i dzieci. Rodzaje siary są różne – od bydlęcej, przez owczą, po kozią. Kiedy warto zastosować colostrum? Jakie preparaty znajdziemy na aptecznej półce?

  • Tran – właściwości. Czy tran wpływa na odporność?

    Tran to olej otrzymywany z dorsza atlantyckiego lub innych ryb dorszowatych (olej z wątroby rekina nie jest tranem, ma bowiem inny skład i inne właściwości). Tran zawiera witaminę D i A, a także kwasy omega-3 (DHA i EPA), które mają korzystny wpływ na układ odpornościowy, nerwowy oraz krwionośny. Kiedy stosować olej z wątroby dorsza? Jak wybrać najlepszy tran dla dziecka i dla osoby dorosłej?

  • Domowe sposoby na wzmocnienie odporności – jak w prosty sposób wzmocnić organizm?

    Stosowanie domowych sposobów na odporność może okazać się bardzo dobrym rozwiązaniem, które z jednej strony pomoże w uniknięciu rozwoju infekcji, a z drugiej wspomoże terapię lekami, poprzez pobudzenie układu immunologicznego. W poprawie kondycji układu odporności istotne jest przestrzeganie kilku zasad, zaczynając od codziennego obowiązku zjedzenia pożywnego śniadania, kończąc na suplementacji żelaza i kwasów omega-3, których być może w pełni nie dostarczamy wraz z posiłkami. Dbając o naszą odporność niezmiernie istotne jest dbanie o nasz układ pokarmowy. Jakie suplementy przyjmować, czego unikać, a nad czym popracować w trosce o odporności? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Kreatyna – właściwości, działanie, efekty. Jak ją dawkować?

    Kreatyna – jakie pełni funkcje? Czy ma potencjał, aby stać się suplementem kojarzonym nie tylko z odżywkami dla sportowców? Czym różnią się jej formy? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziecie w poniższym artykule.

  • Suplementy i witaminy na odporność – jak uniknąć infekcji?

    Suplementy na odporność stały się bardzo popularne szczególnie w okresie pandemii COVID-19. Sięgamy po nie równie często w okresie zmieniających się pór roku, licząc, że pomogą nam uniknąć infekcji bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych. Preparaty na odporność mają przede wszystkim stymulować układ immunologiczny tak, aby ten szybciej i mocniej odpowiadał na atakujące go patogeny chorobotwórcze. Jak wybrać najlepsze suplementy zwiększające odporność, jak je dawkować i czy można je zażywać będąc w ciąży?

  • Dlaczego profilaktyczne picie płynu Lugola jest niebezpieczne dla zdrowia?

    W ostatnich dniach bardzo wzrosło zainteresowanie płynem Lugola. Niektórzy próbują stosować go profilaktycznie, a nie z powodu wyraźnych wskazań zdrowotnych. Wprawdzie płyn Lugola wykazuje działanie antyseptyczne, a znajdujący się w nim jod wpływa korzystnie na pracę tarczycy, ale zażywanie go na „własną rękę” może mieć bardzo negatywne, a wręcz tragiczne w skutkach konsekwencje. Dlaczego nie powinniśmy stosować płynu Lugola bez wyraźnych wskazań lekarskich i czym jest trądzik jodowy? 

  • Szczepionka na grypę 2023/2024 – kto i kiedy powinien się zaszczepić? Którą szczepionkę wybrać?

    W zależności od sezonu epidemicznego w Polsce liczba zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę osiąga od kilkuset tysięcy do nawet kilku milionów. Zazwyczaj największą liczbę zachorowań odnotowuje się pomiędzy styczniem a marcem. W zależności od grupy osób szczepionych i sezonu grypowego szczepionki na grypę chronią przed infekcją grypową ok. 40–70% zaszczepionych osób oraz zabezpieczają w znacznym stopniu przed powikłaniami pogrypowymi.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij