Szczepionka DTP – charakterystyka, cena, skutki uboczne szczepionki
Sylwia Smolińska-Kunicka

Szczepionka DTP – charakterystyka, cena, skutki uboczne szczepionki

Szczepionka DTP znajduje się w Programie Szczepień Ochronnych (PSO) i jest obowiązkowa. Preparat stosuje się w celu czynnego uodpornienia pacjenta przeciwko wystąpieniu błonicy, tężca i krztuśca. Szczepionka DTP zalecana jest do podania dzieciom w kilku dawkach między 6 tygodniem życia i przed ukończeniem 2 roku życia. Jaki jest skład szczepionki DTP, ile kosztuje, czy jest refundowana i jakie są przeciwwskazania do zastosowania tego preparatu? Odpowiedzi na te pytania znajdują się niniejszym artykule.

Co to jest DTP? Ten tajemniczy skrót pochodzi z języka angielskiego i kolejno oznacza: D Diphtheria (błonica), T Tetanus (tężec), P Pertussis (krztusiec). Wszystkie trzy choroby są zakaźne i w ubiegłym stuleciu stanowiły duży problem z punktu widzenia zdrowia publicznego. W Polsce, dzięki wprowadzeniu obowiązkowych szczepień ochronnych w 1954 roku, choroby te  zostały praktycznie wyeliminowane. Obecnie w naszym kraju nie rejestruje się zachorowań na błonicę, natomiast ostatni przypadek tężca u noworodków zarejestrowano w 1983 roku. Z upływem czasu spada ochrona poszczepienna przeciwko krztuścowi, dlatego też konieczne są obowiązkowe dawki przypominające.

Szczepionka DTP – charakterystyka

W Polsce mamy dwa rodzaje szczepionek DTP, które zawierają w swoim składzie toksoid błoniczy i tężcowy (niezakaźne składniki pochodzące od bakterii) oraz pełnokomórkowy (cały, zabity antygen krztuśca)  DTP i bezkomórkowy (antygen krztuśca)  DTaP. Są to preparaty skojarzone, czyli takie, które podczas jednego wkłucia zostają wprowadzone do naszego organizmu, jako jedna szczepionka, zawierająca w swoim składzie kilka antygenów drobnoustrojów chorobotwórczych.

Szczepionka DTP – czym są błonica, tężec, krztusiec?

Szczepionka skojarzona 3w1 DTP zapewnia ochronę przed następującymi chorobami:

  • błonica – choroba zakaźna, którą wywołuje bakteria zwana maczugowcem błonicy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową (kaszel, kichanie) oraz w wyniku kontaktu z osobą chorą (rzadziej). Najczęstsze objawy tej choroby to ból gardła, wysoka gorączka, biały lub szary nalot na migdałkach i krtani czy powiększone węzły chłonne, „szczekający” kaszel oraz świst wdechowy;
  • krztusiec  (koklusz) – choroba zakaźna wywołana bakterią (pałeczką krztuśca). Powoduje bakteryjne zakażenie oskrzeli i tchawicy. Do zakażenia dochodzi drogą powietrzno kropelkową. Charakterystycznymi objawami tej choroby jest przede wszystkim napadowy kaszel, któremu towarzyszy duszność i bezdech;
  • tężec – to choroba, którą powoduje bakteria zwana laseczką tężca. Do zakażenia dochodzi w wyniku zabrudzenia rany. Drobnoustrój atakuje układ nerwowy, co prowadzi do zwiększonego napięcia oraz skurczu mięśni. Poważny problem stanowią skurcze mięśni oddechowych i krtani, ponieważ mogą one spowodować trudności z oddychaniem.
Bezpieczeństwo i skuteczność preparatów DTP i DTaP zostały potwierdzone w badaniach klinicznych.

DTP – kiedy się szczepić?

Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych w celu zapewnienia maksymalnej ochrony przed wyżej wymienionymi chorobami, należy wykonać pełny cykl szczepień, który składa się z trzech dawek pierwotnych i czwartej dawki uzupełniającej. Obowiązkowe są też dawki przypominające w 6 i 14 roku życia. Pierwszą dawkę leku dziecko otrzymuje najczęściej w 2 miesiącu życia, drugą między 3 – 4 miesiącem życia, trzecią w 5 – 6 miesiącu życia i ostatnią miedzy 16 a 18 miesiącem życia. Zaleca się zachowanie 6 – 8 tygodniowych odstępów pomiędzy szczepieniami. Ulotka szczepionki DTP, którą producent dołącza do preparatu, zawiera informacje, które dotyczą szczegółów samego szczepienia. Wynika z nich, że szczepionka powinna być podana głęboko domięśniowo w przednio-boczna część uda u dzieci do 2 roku życia oraz w mięsień naramienny u starszych dzieci. Szczepienie DTP może być wykonane jednocześnie z innymi szczepionkami (również ze szczepionkami skojarzonymi).

Przez wzgląd na fakt, że szczepionka ta jest obowiązkowa, większość rodziców decyduje się zaszczepić swoje dziecko. Bez wątpienia przełożyło się to na niemalże całkowity spadek zachorowalności dzieci na błonicę, krztusiec i tężec. 

Powiązane produkty

Szczepionka DTP – cena

Szczepionka DTP jest refundowana przez NFZ. Oznacza to, że otrzymamy ja bezpłatnie od przychodni podczas szczepienia. Preparat jest dedykowany dla dzieci od 6 tygodnia życia, czyli w okresie, w którym obowiązkowe są jeszcze szczepienia na poliomyelitis (polio), na Haemophilus influenzae typu b (Hib) oraz WZW typu B. Możemy wtedy wybrać szczepionkę DTP + IPV + Hib (preparat skojarzony 5w1) lub DTP + IPV + Hib + WZW B (preparat skojarzony 6w1) i wówczas te szczepionki są płatne, czyli ich koszt pokrywamy z własnych środków. Nasze dziecko otrzyma wtedy jedno wkłucie, które zapewni nam ochronę przed pięcioma lub sześcioma chorobami zakaźnymi, co z pewnością oszczędzi mu bólu.

Szczepionka DTP – powikłania

Do charakterystycznych skutków ubocznych wymienionych w DTP ChPL (Charakterystyka Produktu Leczniczego) zaliczamy zaburzenia ogólne i odczyny w miejscu podania, takie jak:

  • zwiększona drażliwość,
  • gorączka 39 – 40oC,
  • odczyny miejscowe: zaczerwienienie, ból i obrzęk.

W celu ich złagodzenia możemy zastosować okłady z Altacetu lub lek przeciwgorączkowy i przeciwbólowy, np. paracetamol. Inne działania niepożądana to zaburzenia żołądkowo – jelitowe (wymioty i biegunka), na które zaleca się zastosowanie leku przeciwbiegunkowego. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania (zmniejszenie apetytu i pragnienia) oraz zaburzenia psychiczne (niepokój, apatia). Szczepionka DTP zawiera też w swoim składzie tiomersal (środek konserujący), który może wywołać reakcje alergiczne. W celu złagodzenia tej reakcji można zastosować lek przeciwalergiczny. Objawy po szczepieniu DTP ustępują jednak  najczęściej w ciągu 24 – 48 godzin. 

Szczepionka DTP – przeciwwskazania

Szczepionki DTP nie należy podawać pacjentom z nadwrażliwością na substancje czynne lub na którąkolwiek substancje pomocnicze oraz z mózgowym porażeniem dziecięcym. Przeciwwskazaniem do zastosowania preparatu są także objawy, które wystąpiły w ciągu 7 dni po podaniu pierwszej dawki leku. Groźne objawy po szczepieniu DTP to przede wszystkim ostre stany chorobowe (przebiegające z gorączką), choroby neurologiczne o postępującym przebiegu, stwierdzona encefalopatia o nieznanej etiologii, objawy mózgowe manifestujące się zaburzeniem świadomości oraz drgawki przebiegające z gorączką.

  1. N. C. Sharma i in., Diphtheria, „ Nature reviews. Disease primers”, nr 4 5(1) 2019.
  2. P. Finkelstein i in., Tetanus: A Potential Public Health Threat in Times of Disaster, „Prehospital and Diseaster Medicine”, 32 (3) 2017.
  3. R. F. Edlich i in., Tetanus, „Comprehensive therapy”, 12 (4) 1986.
  4. Program Szczepień Ochronnych w 2020 r. „szczepienia.pzh.gov.pl” [online], https://szczepienia.pzh.gov.pl/kalendarz-szczepien-2020/ [dostęp:] 18.11.2020 r.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Klirens kreatyniny (GFR) – badanie, normy, wskazania

    GFR to parametr służący do oceny wydolności pracy nerek. Bez aktualnego wyniku badania wskaźnika czynności nerek nie możemy np. wykonać obrazowych badań diagnostycznych, w których niezbędne jest zastosowanie kontrastu (np. RTG) dla lepszego uwidocznienia oznaczanych struktur. Ponadto klirens kreatyniny jest niezbędnym miernikiem wydolności nerek w trakcie ich terapii. Dzięki niemu możliwa jest ocena skuteczności leczenia nefrologicznego i ewentualnej konieczności zastosowania poważniejszych kroków terapeutycznych, jak chociażby wdrożenie leczenia nerkozastępczego. Kto może skierować nas na badanie GFR, ile kosztuje i jak się do niego przygotować? Odpowiadamy w niniejszym artykule.

  • Cholesterol HDL – badanie, normy. Co oznacza obniżony poziom „dobrego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu HDL jest jednym z głównych oznaczeń zlecanych osobom, u których ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych jest wysokie. Pacjenci chorujący na cukrzycę, po przebytym zawale serca, palacze oraz kobiety przyjmujące hormonalną terapię antykoncepcyjną, beta-blokery lub retinoidy powinni częściej oznaczać poziom dobrego cholesterolu i jego stosunek do LDL. Badaniami dodatkowymi, które zaleca się wykonać przy oznaczeniu HDL, są stężenia cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów. Jak należy się przygotować do oznaczenia poziomu HDL? Ile kosztuje badanie? Czy może być refundowane? Czy aby zbadać poziom cholesterolu HDL, trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol LDL – badanie, normy, podwyższony. Jak obniżyć zbyt wysoki poziom „złego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu LDL jest jednym z elementów tzw. lipidogramu, który zaleca się wykonywać minimum raz do roku, w ramach badań profilaktycznych. Przeprowadzenie tego oznaczenia ma na celu potwierdzenie wydolności lub dysfunkcji pracy wątroby. Na zaburzenia ilości „złego cholesterolu” wpływa szereg czynników, które są związane głównie z dietą i stylem życia. Jak wygląda badanie, jakie są normy cholesterolu LDL, ile kosztuje oznaczenie i czy na pobranie krwi trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Wysokie ALT – czego jest objawem? Jakie są normy badania ALT?

    Prawidłowy zakres referencyjny dla aminotransferazy alaninowej zależy od wielu czynników i może różnić się w zależności od laboratorium, w którym wykonywane jest badanie. Oznaczenie poziomu ALT we krwi pozwala na wykrycie chorób wątroby i ocenę stopnia ich zaawansowania, jak również na różnicowanie określonych schorzeń wątroby między sobą. Jakie są normy ALT we krwi, jak wygląda badanie oraz czy do oznaczenia trzeba być na czczo?

  • Biorezonans – co to jest, jak działa i czy jest skuteczny w leczeniu chorób i nałogów?

    Biorezonans magnetyczny to jedna z metod wykorzystywanych przez osoby praktykujące niekonwencjonalne formy leczenia różnych chorób. Nie udało się dotychczas jednoznacznie rozstrzygnąć, czy terapia z użyciem biorezonansu jest skuteczna. Największym problemem jest brak rzetelnych badań naukowych, które potwierdziłyby słowa zwolenników tej metody dotyczące tego, czy i jak naprawdę działa biorezonans.

  • Lipidogram (profil lipidowy). Badanie, normy, przygotowanie

    Lipidy, czyli tłuszcze, to najważniejsze źródło energii w diecie człowieka. Jako składniki błon komórkowych i rozpuszczalniki niektórych substancji, np. witamin i hormonów, pełnią kluczową rolę w utrzymaniu równowagi ludzkiego organizmu. Zaburzenia lipidowe występujące u pacjentów z nadwagą, otyłością lub obciążonym wywiadem rodzinnym mogą skutkować schorzeniami układu krwionośnego i sercowo-naczyniowego oraz podwyższać ryzyko udaru mózgu.

  • Badanie AMH (wskaźnik rezerwy jajnikowej) – normy, cena

    Badanie AMH, czyli hormonu antymüllerowskiego, jest jednym z kluczowych elementów oceny rezerwy jajnikowej kobiety. Pozwala na ocenę liczby pęcherzyków jajnikowych, które mogą być stymulowane w ramach procedury in vitro. Na czym polega to badanie? Czy warto je wykonać? Jak interpretować wyniki?

  • Badania na niepłodność dla kobiet – jak wyglądają? Jak się przygotować?

    Niepłodność to problem, który dotyka coraz większą liczbę osób na całym świecie. Szacuje się, że nawet 15% par boryka się z problemami z zajściem w ciążę. Spośród wszystkich przyczyn niepłodności w związku 40% leży po stronie mężczyzn, 40% po stronie kobiet, a w 20% przyczyny pochodzą od obojga partnerów. Wielu z nich zwraca się o pomoc do specjalistów, którzy oferują różne metody diagnostyki i leczenia niepłodności. Jakie badania na niepłodność warto zrobić?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.