Czym nie można popijać leków? Alkohol, mleko, kawa i soki owocowe – czy wpływają na przyswajalność lekarstw?
Alicja Świątek

Czym nie można popijać leków? Alkohol, mleko, kawa i soki owocowe – czy wpływają na przyswajalność lekarstw?

Posiadając całą apteczkę przepisanych leków i stosując się skrupulatnie do wszelkich zaleceń lekarza, często nie przywiązujemy uwagi do wydawać by się mogło trywialnego aspektu, czyli do tego, czym należy, a czym nie wolno popijać leków. Rodzaj wybranego napoju ma ogromne znaczenie zarówno w kontekście odpowiedniego poziomu przyswajania substancji czynnych zawartych w lekarstwach, jak i uniknięcia ewentualnych komplikacji zdrowotnych, wynikających z groźnych interakcji między napojem a lekiem.

  1. Czym nie wolno popijać leków?
  2. Popijanie leków alkoholem
  3. Popijanie leków kawą, herbatą, naparem ziołowym
  4. Popijanie leków sokami owocowymi
  5. Popijanie leków mlekiem i produktami mlecznymi

Czego dowiesz się z niniejszego artykułu:

  • Czy leki można popijać alkoholem?
  • Które soki owocowe mogą być groźne dla zdrowia w trakcie leczenia?
  • Jak bardzo niebezpieczne jest łączenie aspiryny z alkoholem?
  • Czy chętnie pita podczas przeziębienia gorąca herbata może zaburzyć działanie leków?
  • Których naparów ziołowych unikać, biorąc tabletki antykoncepcyjne lub inne preparaty hormonalne?


Rodzaj płynu, którym popijamy preparaty lecznicze, może wpływać na czas rozpadu tabletki lub kapsułki oraz przyspieszać/opóźniać działanie substancji czynnej.

Rekomendowane jest popijanie leków niegazowaną wodą o niskiej mineralizacji, w temperaturze około 20°C lub przegotowaną, letnią wodą. Nawet niewielka ilość płynu, którego używamy podczas przyjmowania doustnych produktów leczniczych może wpłynąć na ich działanie.

W wyniku kontaktu tych substancji w organizmie, może dojść do interakcji pomiędzy nimi. Efektem może być zmiana profilu działania leku, jak np. siły, czasu oraz mechanizmu. Może to doprowadzić do osłabienia skuteczności terapii, co może być szkodliwe dla zdrowia.

Czym nie wolno popijać leków?

Bezwzględnie przeciwwskazane jest popijanie jakichkolwiek leków alkoholem. Nie należy również używać soku grejpfrutowego, cytrusów oraz ekstraktów ziołowych z dziurawcem, które najczęściej podawane są jako substancje wchodzące w interakcje z produktami leczniczymi. Istnieje oczywiście wiele innych zasad, których należy przestrzegać podczas stosowania doustnej farmakoterapii. Najbezpieczniej jest zawsze używać wody, bez żadnych dodatków. Wówczas nie ma obaw do wystąpienia interakcji i osłabienia stosowanej kuracji, tym bardziej że często – o ile nie zawsze – nie znamy zarówno mechanizmu działania substancji czynnej lekarstwa, jak i jego możliwych interakcji z innymi związkami.

Popijanie leków alkoholem

Lek to substancja metabolizowana przez enzymy i usuwana z organizmu. Alkohol to substancja metabolizowana przez enzymy i usuwana z organizmu. Wniosek z tych dwóch zdań może być zatem tylko jeden, mianowicie alkohol rywalizuje z lekami o enzymy metabolizujące. Z tego powodu enzymy uaktywnione przez alkohol mogą też przekształcać niektóre leki w toksyczne związki, zdolne do uszkodzenia wątroby czy innych organów a trunki alkoholowe i jakiekolwiek produkty zawierające etanol są absolutnie przeciwwskazane podczas leczenia każdego schorzenia. Ponadto alkohol zaburza wchłanianie i eliminację substancji leczniczych. Niekiedy może doprowadzić do ciężkich uszkodzeń wątroby, w tym także do marskości. Dla przykładu stosunkowo bezpieczny lek, jakim jest paracetamol – w połączeniu z etanolem może prowadzić do wystąpienia skutków ubocznych, a nawet stanowić zagrożenie dla życia. Alkohol wydłuża metabolizm paracetamolu w wątrobie i osłabia jego działanie przeciwbólowe. Podobnie działa w połączeniu z antybiotykami.

Popijanie alkoholem leków antydepresyjnych (przeciwdepresyjnych) i uspokajających potęguje ich aktywność sedacyjną (uspokajającą, wyciszającą), co ma także działanie zwrotne, ponieważ antydepresanty wzmagają otępiające działanie alkoholu. Podobnie działa alkohol w połączeniu z lekami przeciwhistaminowymi, czyli tymi na alergię.

Chociażby okazjonalne picie alkoholu potęguje aktywność wykazującej działanie przeciwzakrzepowe warfaryny Znacznie zwiększa to ryzyko pojawienia się u pacjentów niebezpiecznych dla życia krwawień. Alkohol może nasilać szkodliwe działanie kwasu acetylosalicylowego (aspiryny) na przewód pokarmowy. Dodatkowo kwas acetylosalicylowy może potęgować wchłanianie etanolu, przyspieszając stan upojenia.

W badaniach wykazano, że spożycie aspiryny godzinę przed przyjęciem niewielkiej ilości alkoholu (odpowiadającej 1,5 drinka) powoduje wzrost jego stężenia we krwi o 26%.

Powiązane produkty

Popijanie leków kawą, herbatą, naparem ziołowym

Zarówno kawa, jak i herbata (zwłaszcza pite na gorąco) mogą wpływać na aktywność leków. Składniki zawarte w tych płynach mogą wchodzić w interakcje z substancjami leczniczymi, powodując osłabienie ich działania lub nasilenie skutków ubocznych terapii. Tanina występująca w czarnej herbacie ogranicza wchłanianie żelaza, zaś kofeina zawarta w kawie może nasilić lub osłabić aktywność leków.

Spośród preparatów roślinnych najczęściej przeciwwskazanym do połączeń z lekami jest Dziurawiec zwyczajny (łac. Hypericum perforatum). Substancje zawarte w tej roślinie mogą znacząco zmniejszać skuteczność przyjmowanych przez kobiety hormonalnych środków antykoncepcyjnych lub hormonów stosowanych w celu złagodzenia objawów menopauzy. Dodatkowo mogą pojawić się nieregularne krwawienia. Również przeciwwskazane jest jednoczesne stosowanie leków, zwłaszcza hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) z lukrecją. Występujące w surowcu fitoestrogeny mogą potęgować aktywność terapii hormonalnej. Skutkiem mogą być nudności, migreny, obrzęk oraz zwiększona wrażliwość piersi na dotyk. 

Popijanie leków sokami owocowymi

Podczas stosowanej doustnej farmakoterapii nie zaleca się używania do popicia żadnych soków owocowych. W przypadku spożycia takich napojów należy zachować minimum 4-godzinny odstęp przed i po spożyciu jakichkolwiek tabletek i kapsułek.

Leków nie wolno popijać sokiem grejpfrutowym, sokiem z gorzkiej pomarańczy oraz sokiem żurawinowym, które wchodzą w wiele obciążających organizm interakcji. Zawarte w grejpfrucie substancje wykazują aktywność neutralizującą enzymy wątrobowe, biorące udział w metabolizmie wielu leków. Zwłaszcza obniżają aktywność izoenzymów cytochromu P-450. W konsekwencji następuje znaczny wzrost stężenia leku, co może doprowadzić do groźnego zatrucia.

Przykładowo jednoczesne przyjęcie tego owocu z lekami przeciwhistaminowymi może spowodować komorowe zaburzenia rytmu serca, ze statynami (używanymi w hiperlipidemii) – biegunkę, senność, swędzenie skóry, miopatię, zaś z benzodwuazepinami (wskazanymi w leczeniu depresji) – niewydolność krążeniowo-oddechową. Z tego względu najbezpieczniej nie spożywać owocu ani soku z grejpfruta przez cały okres leczenia.

Popijanie leków mlekiem i produktami mlecznymi

Obecny w mleku i przetworach mlecznych wapń jest główną przyczyną, przez którą nie należy jednocześnie przyjmować leków i nabiału. Pierwiastek ten osłabia proces przyswajania substancji leczniczych, zwłaszcza antybiotyków (tetracyklin, fluorochinolonów). Ponadto produkty mleczne powodują alkalizowanie środowiska panującego w żołądku, co przyczynia się do przyspieszonego rozpadu kapsułek dojelitowych. Należy pamiętać, aby zachować minimum 2-godzinną przerwę pomiędzy spożywaniem nabiału, a przyjmowaniem wymienionych leków.

  1. D. Baranowska, Interakcje leków z żywnością, „bielsko.boia.pl” [online], https://www.bielsko.boia.pl/pliki/dokumenty/PRACA_DYPLOMOWA_mgr_farm._Baranowska_Dorota.pdf, [dostęp:] 15.06.2021 r.
  2. K. Zabłocka-Słowińska, Interakcje wybranych leków ze składnikami pożywienia, „utw.umed.wroc.pl” [online], http://www.utw.umed.wroc.pl/files/wyklad-dr-K-Zablocka-Slowinska-Interakcje-miedzy-lekami-a-suplementami-diety.pdf, [dostęp:] 15.06.2021 r.
  3. Ł. Sobotta i in., Interakcje lek – żywność, „ptfarm.pl” [online], https://www.ptfarm.pl/pub/File/bromatologia_2011/1/br%201_2011%20s.%20095-103.pdf, [dostęp:] 15.06.2021 r.
  4. Joanna Suliburska, Ocena występowania interakcjipomiędzy lekami hipotensyjnymi a składnikami pożywienia i suplementami dietyu pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, „ptfarm.pl” [online], https://www.ptfarm.pl/pub/File/bromatologia_2010/1_2010/br%201%2C2010%20s.%20035-040.pdf, [dostęp:] 15.06.2021 r.
  5. M. Mikołajczyk-Solińska, Ogólne podstawy interakcji leków i ich znaczenie kliniczne. Interakcje leków stosowanych w praktyce stomatologicznej, „diabfarmklin.umed.lodz.pl” [online], http://diabfarmklin.umed.lodz.pl/data/accounts/735890cd-e5eb-4B87-A110-dedf65053e67/Og%C3%B3lne%20podstawy%20interakcji%20lek%C3%B3w%20i%20ich%20znaczenie%20kliniczne.pdf, [dostęp:] 15.06.2021 r.
  6. B. Filipek, Interakcje leków, „oia.krakow.pl” [online], https://oia.krakow.pl/storage/Interakcje%20lek%C3%B3w.pdf, [dostęp:] 15.06.2021 r.
  7. Praca zbiorowa, Reakcje leków z pożywieniem, „laboratoria.net” [online], http://laboratoria.net/pdf/?get=L2FydHlrdWwvX2l0ZW0sMTUyODAscmlkLCxwcmludCwxLHBkZiwxLmh0bWw,  [dostęp:] 15.06.2021 r.
  8. P. Danek, Interakcje leków z ziołowymi suplementami diety, „researchgate.net”   [online], https://www.researchgate.net/publication/336578639_INTERAKCJE_LEKOW_Z_ZIOLOWYMI_SUPLEMENTAMI_DIETY, [dostęp:] 15.06.2021 r.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Nadwrażliwość na leki

    Na półkach aptecznych znajdują się setki leków stosowanych w różnych chorobach. Niektóre z nich pacjenci mogą kupić bez recepty nie tylko w aptece, ale też w sklepie, kiosku czy na stacji benzynowej. A tymczasem warto pamiętać, że teoretycznie niemal każdy lek, jako substancja obca dla naszego organizmu, może wywołać reakcję alergiczną, zwłaszcza że wiele z nich ulega przemianom w naszym ustroju, dając nowe związki chemiczne.

  • Jakie leki obniżają libido?

    Libido to pojęcie, które oznacza popęd seksualny lub płciowy. Nie jest pojęciem jednowymiarowym – nie sprowadza się jedynie do pobudzenia seksualnego. Posiada w sobie również elementy psychicznej reprezentacji pobudzenia pochodzącego z wnętrza organizmu. Ma ona na celu zaspokojenie potrzeb seksualnych. Poziom libido jest kwestią indywidualną dla każdego człowieka i może być uzależniony od bardzo wielu czynników, np. przyjmowanych preparatów. Jakie leki go obniżają?

  • Jak podawać leki dziecku?

    "Mamo, boli mnie gardło! Tato, mam kaszel! Mamo, leci mi z nosa! Daj mi coś na to, proszę!" Tego typu prośby na pewno słyszy każdy rodzic. Kiedy dziecko jest chore, chcemy mu za wszelką cenę pomoc, aby nieprzyjemne dolegliwości ustąpiły jak najszybciej i aby nasze dziecko z powrotem było wesołe, szczęśliwe i chętne do zabawy.

  • Leki rozkurczowe – jak je bezpiecznie stosować?

    Leki na skurczowy ból brzucha dostępne bez recepty szybko łagodzą uporczywe dolegliwości bólowe podczas menstruacji, ataku kolki nerkowej lub wątrobowej, a także w stanach skurczowych przewodu pokarmowego. Co warto o nich wiedzieć?

  • Leki recepturowe - co powinniśmy o nich wiedzieć?

    Leki recepturowe to produkty lecznicze sporządzone w aptece na podstawie recepty lekarskiej, która dokładnie opisuje ilości poszczególnych składników i postać leku (np. maść, globulki, czopki, proszki).

  • Jakie leki wziąć ze sobą w wakacyjną podróż?

    Choć wakacyjna podróż kojarzy się przede wszystkim z beztroskim wypoczynkiem i relaksem w ciepłym klimacie, nie możemy zapominać o bezpieczeństwie. Jednym z najważniejszych gwarantów, że wszystko pójdzie dobrze, jest zabranie ze sobą dobrze wyposażonej apteczki. Co wziąć ze sobą w podróż?

  • Jak podawać leki dziecku? Czopki, tabletki, inhalacje i syrop

    Podawanie leków dziecku w trakcie choroby to w wielu przypadkach nie lada wyzwanie. Warto jednak wiedzieć, w jaki sposób prowadzić domowe leczenie, aby było jak najskuteczniejsze. Jak podawać dziecku tabletki oraz co zrobić, aby inhalacja była jak najbardziej efektywna?

  • Zaszczep się w aptece. Lista chorób zakaźnych, przeciw którym zaszczepi farmaceuta

    Od 2025 roku farmaceuci w aptekach mogą wykonywać szczepienia ochronne dla osób dorosłych (powyżej 18. roku życia) przeciwko wybranym chorobom. Program szczepień w aptekach obejmuje zarówno szczepienia bezpłatne dla określonych grup, jak i odpłatne w całości lub częściowo dla pozostałych pacjentów.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl