Melisa, mięta, rumianek, pokrzywa, szałwia w ciąży – jakie zioła są bezpieczne dla ciężarnych, a które są w ciąży zakazane?
Piotr Gmachowski

Melisa, mięta, rumianek, pokrzywa, szałwia w ciąży – jakie zioła są bezpieczne dla ciężarnych, a które są w ciąży zakazane?

Zioła w ciąży należy stosować rozsądnie, pamiętając o tym, iż w tym okresie należy zachować szczególną ostrość podczas przyjmowania leków, nawet preparatów naturalnych. Leczenie oraz samoleczenie w okresie ciąży jest ograniczone, w każdej sytuacji należy rozważyć stosunek korzyści do ryzyka.  Jakie zioła są bezpieczne dla ciężarnych, a jakie są w ciąży zakazane?

  1. Zioła w ciąży – jak stosować? Czy są bezpieczne? 
  2. Jakich ziół unikać w ciąży? 
  3. Zioła bezpieczne w ciąży               

Zioła w ciąży – jak stosować? Czy są bezpieczne? 

Leki roślinne mogą być tak samo niebezpieczne, jak leki syntetyczne. W wielu przypadkach z powodu niewystarczającej ilości danych i informacji na temat bezpieczeństwa nie zaleca się stosowania niektórych ziół w okresie ciąży.  

ESCOP (ang. European Scientific Cooperative on Phytotherapy), czyli organizacja, która skupia stowarzyszenia fitoterapeutyczne państw europejskich, dzieli substancje roślinne na cztery kategorie bezpieczeństwa: 

  • kategoria A – można stosować w okresie ciąży, 
  • kategoria B – brak danych (według ogólnie przyjętych zasad nie powinny być stosowane bez konsultacji z lekarzem), 
  • kategoria C – dane ograniczone (według ogólnie przyjętych zasad nie powinny być stosowane bez konsultacji z lekarzem), 
  • kategoria D – nie można stosować w okresie ciąży. 

Melisa w ciąży 

Według monografii ESCOP liść melisy zaliczany jest do kategorii B. Melisa lekarska w ciąży może łagodzić stany niepokoju i lęku, a także bezsenności i zdenerwowania. Wykazuje również działanie antyoksydacyjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze. Liść melisy działa przeciwskurczowo, pobudza wydzielanie soków trawiennych oraz zmniejsza stany zapalne. Z uwagi na fakt, iż melisa zawiera dużą ilość olejków lotnych jej stosowanie może działać drażniąco lub pobudzająco na macicę, liść melisy należy stosować z ostrożnością. 

Mięta w ciąży 

Liść mięty zaliczany jest do kategorii B w klasyfikacji ESCOP. W literaturze oraz publikacjach można spotkać informację, iż mięta pieprzowa zaliczana jest do surowców roślinnych bezpiecznych w okresie ciąży. Wykazuje ona działanie przeciwskurczowe w obrębie przewodu pokarmowego, a także wpływa na wydzielanie soków trawiennych. Liść mięty pieprzowej działa także uspokajająco i przeciwbakteryjnie. Znalazł zastosowanie w zaburzeniach trawiennych z towarzyszącymi mdłościami i wzdęciami. 

Rumianek w ciąży 

Według monografii ESCOP koszyczek rumianku zaliczany jest do kategorii A, czyli do grupy surowców roślinnych, które można stosować w czasie ciąży. Koszyczek rumianku wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwwrzodowe, a także przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybiczne. Stosowany jest podczas stanów zapalnych i skurczowych przewodu pokarmowego oraz stanach zapalnych pęcherza moczowego. Rumianek stosowany zewnętrznie wykorzystywany jest w stanach zapalnych jamy ustnej, a także podrażnieniach i stanach zapalnych skóry. 

Pokrzywa w ciąży 

Liść pokrzywy znajduje się według monografii ESCOP w kategorii B, czyli w grupie, w której według ogólnie przyjętych zasad surowce roślinne nie powinny być stosowane u kobiet w ciąży bez konsultacji z lekarzem. Pokrzywa znajduje zastosowanie w problemach związanych drogami moczowymi (stany zapalne, zaburzenia oddawania moczu), stosuje się ją także w celu uzupełniania mikroelementów oraz witamin.  Wykazuje ona także działanie przeciwpotne i przeciwłojotokowe, a także wzmacnia  mieszki włosowe. 

Szałwia w ciąży 

Liść szałwii jest przeciwwskazany w okresie ciąży. Według monografii ESCOP zaliczany jest on do kategorii D. Szałwia nie powinna być stosowana w okresie ciąży ze względu na działanie toksyczne składników olejku, a także przez wykazywanie działania poronnego. Stosowanie szałwii może przyczynić się także do zatrzymania laktacji. 

Imbir w ciąży 

Kłącze imbiru według monografii ESCOP zaliczany jest do kategorii B. Warto jednak zaznaczyć, iż w literaturze kłącze imbiru zaliczane jest do surowców bezpiecznych w okresie ciąży. Nie zaobserwowano wzrostu: wad wrodzonych, poronień, działania teratogennego czy też niskich mas urodzeniowych. Imbir zmniejsza nudności w okresie ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze. Roślinę można stosować w postaci naparów lub herbat, a także wykorzystywać świeży imbir jako dodatek do potraw. 

Jakich ziół unikać w ciąży? 

Według wyżej wspomnianej klasyfikacji w okresie ciąży należy unikać surowców roślinnych zaliczanych do kategorii D. W tej grupie, obok szałwii, znajdują się: 

  • ziele piołunu, 
  • aloes
  • olejek anyżowy, 
  • liść boldo,  
  • kłącze pluskwicy, 
  • olejek koperkowy, 
  • nasienie kozieradki, 
  • kora kruszyny, 
  • korę kruszyny amerykańskiej, 
  • liść miłorzębu
  • korzeń/kłącze lukrecji
  • owoc jałowca
  • kłącze krzyżownicy zwyczajnej,  
  • korzeń rzewienia, 
  • liść szałwii, 
  • liść/owoc senesu, 
  • liść mącznicy. 

Do surowców, których stosowanie przez kobiety w ciąży jest przeciwwskazane zalicza się również: 

  • borówkę brusznice, 
  • lubczyk ogrodowy, 
  • serdecznik pospolity. 

Natomiast surowce roślinne, takie jak kozłek lekarski, malina właściwa oraz dzika róża są klasyfikowane pod względem bezpieczeństwa jako surowce gdzie „należy zachować ostrożność w czasie ciąży”. Liście maliny są także zaliczane do grupy surowców roślinnych nieodpowiednich dla kobiet w okresie ciąży. 

Powiązane produkty

Zioła bezpieczne w ciąży               

Do surowców roślinnych, które można używać w okresie ciąży (czyli tych, które wchodzą w skład kategorii A według monografii ESCOP) należą: 

  • cebula, czosnek, 
  • owoc anyżu (przetwory wodne), 
  • kwiat arniki (zewnętrznie), 
  • kwiat nagietka (zewnętrznie), 
  • owoc kopru (przetwory wodne), 
  • nasienie lnu, 
  • owoc borówki czernicy
  • koszyczek rumianku, 
  • nasienie babki jajowatej
  • nasienie babki płesznik
  1.  A. Bazylko, Substancje roślinne, wskazania i przeciwwskazania do stosowania w czasie ciąży i przygotowania do porodu, „Terapia i leki” 2010, nr 7. 
  2. A. Łuczak, M. Nowak, E. Szałek, Bezpieczeństwo leków roślinnych w ciąży, „Farmacja współczesna” 2017, nr 140-146 (10). 
  3. D. A. Kennedy, A. Lupattelli, G. Koren i in., Herbal medicine use in pregnancy: results of a multinational study, „BMC” 2013, nr 355 (13). 
  4. I. Matławska (red.), Farmakognozja, UM im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2008, s. 75, 318, 320, 334, 359. 
  5. K. Lennecke, K. Hagel, K. Przondziono, Opieka farmaceutyczna w samoleczeniu wybranych chorób, Medpharm Polska, Wrocław 2012, s. 17. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Ziołowa apteczka – 10 ziół, które warto mieć zawsze pod ręką

    Domowa apteczka zdecydowanie powinna być zaopatrzona w preparaty ziołowe, które będą przydatne w leczeniu w sposób naturalny codziennych dolegliwości. Powinny się w niej zatem znaleźć zioła działające przeciwzapalnie, leczące niestrawność, wspomagające pracę wątroby, a także działające uspokajająco. Oto nasz niezbędnik.

  • Zioła i laktacja: roślinni pomocnicy w karmieniu

    Mleko matki jest najlepsze dla dziecka – Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, by do 6. miesiąca życia było ono jedynym pokarmem dostarczanym dziecku. To, czy mamie uda się wytrwać w tym postanowieniu zależy od wielu czynników, w tym również od tego, jak dużo mleka jest w stanie wyprodukować jej organizm. W podtrzymaniu laktacji pomóc mogą preparaty na bazie ziół.

  • Domowe sposoby i zioła na potencję — skorzystaj z naturalnych sposobów!

    Statystyki pokazują, że nawet 3 miliony mężczyzn w Polsce ma problemy z potencją. Jedynie 15% z nich konsultuje ten kłopot ze specjalistą, ale zanim zdecydują się na wizytę u lekarza mija średnio 5 lat. Warto przyjrzeć się domowym sposobom i ziołom na poprawę popędu seksualnego.

  • Zioła, które leczą

    Już od najdawniejszych czasów człowiek żyje wśród świata roślin. Z roślin czerpał pożywienie, rośliny pomagały także przynieść ulgę w cierpieniu. Zioła wykazują bowiem właściwości lecznicze.

  • 10 rzeczy, które możesz jeść i pić w ciąży, a o tym nie wiedziałaś

    Jeśli jesteś w ciąży lub dopiero zamierzasz w nią zajść, na pewno zastanawiasz się, z jak wielu ulubionych rzeczy będziesz musiała zrezygnować. Zajmijmy się dietą - czy są produkty, których absolutnie jeść nie wolno? Czy może jednak w ciąży można jeść wszystko? I jak w natłoku informacji nie popełnić błędu? Oto krótka lista, która rozwieje twoje dietetyczne wątpliwości.

  • Ból gardła, kaszel i katar w ciąży? Sposoby na przeziębienie

    Jesteś w ciąży i dopadła Cię infekcja? Sen z powiek spędzają Ci nie tylko ból gardła, kaszel i katar, ale także myśl o tym, że w ciąży nie można brać leków? Nic bardziej mylnego! Poznaj nasze sposoby radzenia sobie ze złym samopoczuciem podczas infekcji.

  • Dieta w ciąży – kompletny poradnik

    Odpowiednio skomponowana w ciąży dieta stanowi wręcz niezbędny element prawidłowej opieki nad przyszłą mamą. Właściwie dobrane żywienie wspomoże nie tylko rozwój malucha, ale i zapewni dobre samopoczucie kobiecie. Dlaczego zdrowe odżywianie ma tak duże znaczenie w ciąży? Ile powinno się przybrać w trakcie dziewięciu miesięcy, co jeść i pić, a czego lepiej unikać?  

  • Witaminy dla kobiet w ciąży – jakie witaminy powinny suplementować ciężarne?

    Okres ciąży jest czasem zwiększonego zapotrzebowania na pewne składniki odżywcze, kobiety ciężarne powinny szczególnie pamiętać o zaopatrzeniu organizmu w niezbędne składniki budulcowe, energetyczne, mikroelementy, a także witaminy. Jakie witaminy i minerały warto zażywać, gdy planujemy zajście w ciążę? Jakie suplementy powinna przyjmować kobieta ciężarna?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.