Melisa, mięta, rumianek, pokrzywa, szałwia w ciąży – jakie zioła są bezpieczne dla ciężarnych, a które są w ciąży zakazane?
Zioła w ciąży należy stosować rozsądnie, pamiętając o tym, iż w tym okresie należy zachować szczególną ostrość podczas przyjmowania leków, nawet preparatów naturalnych. Leczenie oraz samoleczenie w okresie ciąży jest ograniczone, w każdej sytuacji należy rozważyć stosunek korzyści do ryzyka. Jakie zioła są bezpieczne dla ciężarnych, a jakie są w ciąży zakazane?
- Zioła w ciąży – jak stosować? Czy są bezpieczne?
- Jakich ziół unikać w ciąży?
- Zioła bezpieczne w ciąży
Zioła w ciąży – jak stosować? Czy są bezpieczne?
Leki roślinne mogą być tak samo niebezpieczne, jak leki syntetyczne. W wielu przypadkach z powodu niewystarczającej ilości danych i informacji na temat bezpieczeństwa nie zaleca się stosowania niektórych ziół w okresie ciąży.
ESCOP (ang. European Scientific Cooperative on Phytotherapy), czyli organizacja, która skupia stowarzyszenia fitoterapeutyczne państw europejskich, dzieli substancje roślinne na cztery kategorie bezpieczeństwa:
- kategoria A – można stosować w okresie ciąży,
- kategoria B – brak danych (według ogólnie przyjętych zasad nie powinny być stosowane bez konsultacji z lekarzem),
- kategoria C – dane ograniczone (według ogólnie przyjętych zasad nie powinny być stosowane bez konsultacji z lekarzem),
- kategoria D – nie można stosować w okresie ciąży.
Melisa w ciąży
Według monografii ESCOP liść melisy zaliczany jest do kategorii B. Melisa lekarska w ciąży może łagodzić stany niepokoju i lęku, a także bezsenności i zdenerwowania. Wykazuje również działanie antyoksydacyjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze. Liść melisy działa przeciwskurczowo, pobudza wydzielanie soków trawiennych oraz zmniejsza stany zapalne. Z uwagi na fakt, iż melisa zawiera dużą ilość olejków lotnych jej stosowanie może działać drażniąco lub pobudzająco na macicę, liść melisy należy stosować z ostrożnością.
Mięta w ciąży
Liść mięty zaliczany jest do kategorii B w klasyfikacji ESCOP. W literaturze oraz publikacjach można spotkać informację, iż mięta pieprzowa zaliczana jest do surowców roślinnych bezpiecznych w okresie ciąży. Wykazuje ona działanie przeciwskurczowe w obrębie przewodu pokarmowego, a także wpływa na wydzielanie soków trawiennych. Liść mięty pieprzowej działa także uspokajająco i przeciwbakteryjnie. Znalazł zastosowanie w zaburzeniach trawiennych z towarzyszącymi mdłościami i wzdęciami.
Rumianek w ciąży
Według monografii ESCOP koszyczek rumianku zaliczany jest do kategorii A, czyli do grupy surowców roślinnych, które można stosować w czasie ciąży. Koszyczek rumianku wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwwrzodowe, a także przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybiczne. Stosowany jest podczas stanów zapalnych i skurczowych przewodu pokarmowego oraz stanach zapalnych pęcherza moczowego. Rumianek stosowany zewnętrznie wykorzystywany jest w stanach zapalnych jamy ustnej, a także podrażnieniach i stanach zapalnych skóry.
Pokrzywa w ciąży
Liść pokrzywy znajduje się według monografii ESCOP w kategorii B, czyli w grupie, w której według ogólnie przyjętych zasad surowce roślinne nie powinny być stosowane u kobiet w ciąży bez konsultacji z lekarzem. Pokrzywa znajduje zastosowanie w problemach związanych drogami moczowymi (stany zapalne, zaburzenia oddawania moczu), stosuje się ją także w celu uzupełniania mikroelementów oraz witamin. Wykazuje ona także działanie przeciwpotne i przeciwłojotokowe, a także wzmacnia mieszki włosowe.
Szałwia w ciąży
Liść szałwii jest przeciwwskazany w okresie ciąży. Według monografii ESCOP zaliczany jest on do kategorii D. Szałwia nie powinna być stosowana w okresie ciąży ze względu na działanie toksyczne składników olejku, a także przez wykazywanie działania poronnego. Stosowanie szałwii może przyczynić się także do zatrzymania laktacji.
Imbir w ciąży
Kłącze imbiru według monografii ESCOP zaliczany jest do kategorii B. Warto jednak zaznaczyć, iż w literaturze kłącze imbiru zaliczane jest do surowców bezpiecznych w okresie ciąży. Nie zaobserwowano wzrostu: wad wrodzonych, poronień, działania teratogennego czy też niskich mas urodzeniowych. Imbir zmniejsza nudności w okresie ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze. Roślinę można stosować w postaci naparów lub herbat, a także wykorzystywać świeży imbir jako dodatek do potraw.
Jakich ziół unikać w ciąży?
Według wyżej wspomnianej klasyfikacji w okresie ciąży należy unikać surowców roślinnych zaliczanych do kategorii D. W tej grupie, obok szałwii, znajdują się:
- ziele piołunu,
- aloes,
- olejek anyżowy,
- liść boldo,
- kłącze pluskwicy,
- olejek koperkowy,
- nasienie kozieradki,
- kora kruszyny,
- korę kruszyny amerykańskiej,
- liść miłorzębu,
- korzeń/kłącze lukrecji,
- owoc jałowca,
- kłącze krzyżownicy zwyczajnej,
- korzeń rzewienia,
- liść szałwii,
- liść/owoc senesu,
- liść mącznicy.
Do surowców, których stosowanie przez kobiety w ciąży jest przeciwwskazane zalicza się również:
- borówkę brusznice,
- lubczyk ogrodowy,
- serdecznik pospolity.
Natomiast surowce roślinne, takie jak kozłek lekarski, malina właściwa oraz dzika róża są klasyfikowane pod względem bezpieczeństwa jako surowce gdzie „należy zachować ostrożność w czasie ciąży”. Liście maliny są także zaliczane do grupy surowców roślinnych nieodpowiednich dla kobiet w okresie ciąży.
Zioła bezpieczne w ciąży
Do surowców roślinnych, które można używać w okresie ciąży (czyli tych, które wchodzą w skład kategorii A według monografii ESCOP) należą:
- cebula, czosnek,
- owoc anyżu (przetwory wodne),
- kwiat arniki (zewnętrznie),
- kwiat nagietka (zewnętrznie),
- owoc kopru (przetwory wodne),
- nasienie lnu,
- owoc borówki czernicy,
- koszyczek rumianku,
- nasienie babki jajowatej,
- nasienie babki płesznik.