Melisa, mięta, rumianek, pokrzywa, szałwia w ciąży – jakie zioła są bezpieczne dla ciężarnych, a które są w ciąży zakazane?
Piotr Gmachowski

Melisa, mięta, rumianek, pokrzywa, szałwia w ciąży – jakie zioła są bezpieczne dla ciężarnych, a które są w ciąży zakazane?

Zioła w ciąży należy stosować rozsądnie, pamiętając o tym, iż w tym okresie należy zachować szczególną ostrość podczas przyjmowania leków, nawet preparatów naturalnych. Leczenie oraz samoleczenie w okresie ciąży jest ograniczone, w każdej sytuacji należy rozważyć stosunek korzyści do ryzyka.  Jakie zioła są bezpieczne dla ciężarnych, a jakie są w ciąży zakazane?

Zioła w ciąży – jak stosować? Czy są bezpieczne? 

Leki roślinne mogą być tak samo niebezpieczne, jak leki syntetyczne. W wielu przypadkach z powodu niewystarczającej ilości danych i informacji na temat bezpieczeństwa nie zaleca się stosowania niektórych ziół w okresie ciąży.  

ESCOP (ang. European Scientific Cooperative on Phytotherapy), czyli organizacja, która skupia stowarzyszenia fitoterapeutyczne państw europejskich, dzieli substancje roślinne na cztery kategorie bezpieczeństwa: 

  • kategoria A – można stosować w okresie ciąży, 
  • kategoria B – brak danych (według ogólnie przyjętych zasad nie powinny być stosowane bez konsultacji z lekarzem), 
  • kategoria C – dane ograniczone (według ogólnie przyjętych zasad nie powinny być stosowane bez konsultacji z lekarzem), 
  • kategoria D – nie można stosować w okresie ciąży. 

Melisa w ciąży 

Według monografii ESCOP liść melisy zaliczany jest do kategorii B. Melisa lekarska w ciąży może łagodzić stany niepokoju i lęku, a także bezsenności i zdenerwowania. Wykazuje również działanie antyoksydacyjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze. Liść melisy działa przeciwskurczowo, pobudza wydzielanie soków trawiennych oraz zmniejsza stany zapalne. Z uwagi na fakt, iż melisa zawiera dużą ilość olejków lotnych jej stosowanie może działać drażniąco lub pobudzająco na macicę, liść melisy należy stosować z ostrożnością. 

Mięta w ciąży 

Liść mięty zaliczany jest do kategorii B w klasyfikacji ESCOP. W literaturze oraz publikacjach można spotkać informację, iż mięta pieprzowa zaliczana jest do surowców roślinnych bezpiecznych w okresie ciąży. Wykazuje ona działanie przeciwskurczowe w obrębie przewodu pokarmowego, a także wpływa na wydzielanie soków trawiennych. Liść mięty pieprzowej działa także uspokajająco i przeciwbakteryjnie. Znalazł zastosowanie w zaburzeniach trawiennych z towarzyszącymi mdłościami i wzdęciami. 

Rumianek w ciąży 

Według monografii ESCOP koszyczek rumianku zaliczany jest do kategorii A, czyli do grupy surowców roślinnych, które można stosować w czasie ciąży. Koszyczek rumianku wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwwrzodowe, a także przeciwbakteryjne oraz przeciwgrzybiczne. Stosowany jest podczas stanów zapalnych i skurczowych przewodu pokarmowego oraz stanach zapalnych pęcherza moczowego. Rumianek stosowany zewnętrznie wykorzystywany jest w stanach zapalnych jamy ustnej, a także podrażnieniach i stanach zapalnych skóry. 

Pokrzywa w ciąży 

Liść pokrzywy znajduje się według monografii ESCOP w kategorii B, czyli w grupie, w której według ogólnie przyjętych zasad surowce roślinne nie powinny być stosowane u kobiet w ciąży bez konsultacji z lekarzem. Pokrzywa znajduje zastosowanie w problemach związanych drogami moczowymi (stany zapalne, zaburzenia oddawania moczu), stosuje się ją także w celu uzupełniania mikroelementów oraz witamin.  Wykazuje ona także działanie przeciwpotne i przeciwłojotokowe, a także wzmacnia  mieszki włosowe. 

Szałwia w ciąży 

Liść szałwii jest przeciwwskazany w okresie ciąży. Według monografii ESCOP zaliczany jest on do kategorii D. Szałwia nie powinna być stosowana w okresie ciąży ze względu na działanie toksyczne składników olejku, a także przez wykazywanie działania poronnego. Stosowanie szałwii może przyczynić się także do zatrzymania laktacji. 

Imbir w ciąży 

Kłącze imbiru według monografii ESCOP zaliczany jest do kategorii B. Warto jednak zaznaczyć, iż w literaturze kłącze imbiru zaliczane jest do surowców bezpiecznych w okresie ciąży. Nie zaobserwowano wzrostu: wad wrodzonych, poronień, działania teratogennego czy też niskich mas urodzeniowych. Imbir zmniejsza nudności w okresie ciąży, zwłaszcza w pierwszym trymestrze. Roślinę można stosować w postaci naparów lub herbat, a także wykorzystywać świeży imbir jako dodatek do potraw. 

Jakich ziół unikać w ciąży? 

Według wyżej wspomnianej klasyfikacji w okresie ciąży należy unikać surowców roślinnych zaliczanych do kategorii D. W tej grupie, obok szałwii, znajdują się: 

  • ziele piołunu, 
  • aloes, 
  • olejek anyżowy, 
  • liść boldo,  
  • kłącze pluskwicy, 
  • olejek koperkowy, 
  • nasienie kozieradki, 
  • kora kruszyny, 
  • korę kruszyny amerykańskiej, 
  • liść miłorzębu, 
  • korzeń/kłącze lukrecji, 
  • owoc jałowca, 
  • kłącze krzyżownicy zwyczajnej,  
  • korzeń rzewienia, 
  • liść szałwii, 
  • liść/owoc senesu, 
  • liść mącznicy. 

Do surowców, których stosowanie przez kobiety w ciąży jest przeciwwskazane zalicza się również: 

  • borówkę brusznice, 
  • lubczyk ogrodowy, 
  • serdecznik pospolity. 

Natomiast surowce roślinne, takie jak kozłek lekarski, malina właściwa oraz dzika róża są klasyfikowane pod względem bezpieczeństwa jako surowce gdzie „należy zachować ostrożność w czasie ciąży”. Liście maliny są także zaliczane do grupy surowców roślinnych nieodpowiednich dla kobiet w okresie ciąży. 

Powiązane produkty

Zioła bezpieczne w ciąży               

Do surowców roślinnych, które można używać w okresie ciąży (czyli tych, które wchodzą w skład kategorii A według monografii ESCOP) należą: 

  • cebula, czosnek, 
  • owoc anyżu (przetwory wodne), 
  • kwiat arniki (zewnętrznie), 
  • kwiat nagietka (zewnętrznie), 
  • owoc kopru (przetwory wodne), 
  • nasienie lnu, 
  • owoc borówki czernicy, 
  • koszyczek rumianku, 
  • nasienie babki jajowatej, 
  • nasienie babki płesznik. 
  1.  A.  Bazylko, Substancje roślinne, wskazania i przeciwwskazania do stosowania w czasie ciąży i przygotowania do porodu, „Terapia i leki” 2010, nr 7. 
  2. A. Łuczak, M. Nowak, E. Szałek, Bezpieczeństwo leków roślinnych w ciąży, „Farmacja współczesna” 2017, nr 140-146 (10). 
  3. D. A. Kennedy, A. Lupattelli, G. Koren i in., Herbal medicine use in pregnancy: results of a multinational study, „BMC” 2013, nr 355 (13). 
  4. I. Matławska (red.), Farmakognozja, UM im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2008, s. 75, 318, 320, 334, 359. 
  5. K. Lennecke, K. Hagel, K. Przondziono, Opieka farmaceutyczna w samoleczeniu wybranych chorób, Medpharm Polska, Wrocław 2012, s. 17. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kiedy zrobić test ciążowy i jak go poprawnie wykonać?

    Jeżeli u kobiety miesiączkującej dotychczas w miarę regularnie występuje objaw braku miesiączki, kobieta skarży się na częste oddawanie moczu, na mdłości i obrzmiałe piersi, wówczas można z dużą dozą pewności podejrzewać, że jest w ciąży.

  • Jakie są zagrożenia związane z późną ciążą? Jakie badania wykonać?

    W dzisiejszych czasach wiele osób decyduje się na potomstwo później, niż miało to miejsce jeszcze kilkanaście lat temu. Choć niesie to za sobą wiele korzyści, warto poznać również potencjalne zagrożenia takiej ciąży. Kiedy mówimy o późnej ciąży oraz jakie badania należy wykonać w trakcie jej trwania?

  • Badanie KTG płodu - na czym polega i kiedy się je wykonuje?

    Badanie KTG, znane również jako kardiotokografia, to nieinwazyjne badanie, które pozwala na monitorowanie czynności serca płodu oraz skurczów mięśnia macicy. Jest to podstawowe badanie wykonywane najczęściej w okresie okołoporodowym, które dostarcza cennych informacji na temat stanu zdrowia dziecka i przebiegu porodu. Na czym polega KTG? Jak je interpretować?

  • Badania prenatalne – kiedy je wykonać? Jak wyglądają i ile kosztują?

    Badania prenatalne są coraz częściej wykorzystywane w trakcie ciąży i stanowią nieoceniony wkład w opiekę nad kobietą ciężarną. Dzięki ich wykonaniu lekarze są w stanie z dużym prawdopodobieństwem określić dobrostan płodu oraz wykluczyć bądź potwierdzić potencjalne nieprawidłowości w jego rozwoju. Czym są badania prenatalne oraz jaki jest koszt ich wykonania?

  • Jak sobie radzić z alergią w ciąży?

    Co piąta kobieta w ciąży cierpi na alergię, zwłaszcza na alergiczny nieżyt nosa i astmę alergiczną. W czasie ciąży może pojawić się także alergiczne zapalenie spojówek, ostra pokrzywka, alergia pokarmowa, alergia na leki, a nawet anafilaksja. Jak zatem radzić sobie z alergią w ciąży? Jakie leki można stosować na alergię w ciąży? Czy w ciąży można robić testy alergiczne? I czy alergia w ciąży szkodzi dziecku?

  • Krew pępowinowa – znaczenie, przechowywanie

    Poród to wyjątkowy moment w życiu kobiety. To również jedyna okazja do zabezpieczenia unikalnych komórek macierzystych z krwi pępowinowej. Ich wykorzystanie jest możliwe w leczeniu ponad osiemdziesięciu schorzeń onkologicznych i hematologicznych.

  • Czy kobieta w ciąży może przyjmować symetykon? Jak działają leki na nadmierne gazy?

    Wzdęcia to powszechny i uciążliwy problem dotykający wiele kobiet w ciąży. Często zupełnie niepotrzebnie uznawany za wstydliwy i pomijany w rozmowie z lekarzem, co utrudnia znalezienie skutecznych rozwiązań i zmniejszenie dyskomfortu u przyszłej mamy. Tymczasem istnieją dobre i bezpieczne sposoby, by złagodzić nieprzyjemne dolegliwości. Co może zastosować kobieta oczekująca dziecka i dlaczego w ciąży pojawiają się wzdęcia?

  • Blizny po cesarskim cięciu. Pielęgnacja i sposoby na blizny po cesarce

    W ciągu ostatnich 10 lat odnotowano ponad dwukrotny wzrost odsetka porodów zakończonych cesarskim cięciem. W naszym kraju wynosi on aż 42,2%. Jest to jeden z najwyższych wyników w Europie. Jest to też najczęściej wykonywana operacja położnicza, a dane przedstawiają ciągłą tendencję wzrostową. Przez wzgląd na powszechność tego rodzaju porodu warto rozpowszechniać wiedzę na temat konsekwencji, jakie za sobą niesie. Jedną z nich jest oczywiście rana pooperacyjna i ryzyko powstania zrostów. Prawidłowa pielęgnacja blizny po cesarce może zmniejszyć jej widoczność w późniejszym czasie.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij